Dünyada en sık kullanılan soyadları haritası yayımlandı

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
TT

Dünyada en sık kullanılan soyadları haritası yayımlandı

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)

Günümüzde toplumlar kültürel olarak her zamankinden daha çeşitli ancak soyadlarımız geçmişimiz hakkında çok şey söyleyebilir. 
Dünyada sayısız soyadı olsa da çevrimiçi kredi firması NetCredit her ülkede en yaygın olarak kullanılan soyadlarının yer aldığı bir dünya haritası yayımladı.

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
5 kategoriye ayrılıyorlar
Soyadları genellikle şu 5 kategoriden birinde yer alıyor: 
1) Toponimik (Konum ya da yer temelli)
2) Meslekle ilgili
3) Kişisel özellik
4) Baba ya da ata kökenli ad
5) Hamiliği belirten isimler
İlk kez Çin'de kullanıldılar
Soyadları ilk kez nüfus sayımına yardımcı olması amacıyla M.Ö. 2582'de Çin'de kullanılmaya başladı ve bu fikir kısa sürede dünya geneline yayıldı.
Ortaçağ boyunca Batı Avrupa'da nüfus arttıkça soyadları insaları birbirinden ayırmak için kullanıldı. 
Günümüzde de birçok kişinin soyadı meslek ya da zanaatıyla ilgili olmayı sürdürüyor. Örneğin NetCredit'in haritasına göre Almanya'da en yaygın soyadı olan "Müller" meslekle ilgili bir soyadı ve değirmenci anlamına geliyor. 
ABD, Kanada, Avustralya ve Britanya gibi İngilizce konuşan ülkelerdeyse en yaygın soyadı "Smith". Bu kelime de demircilik (blacksmith) mesleğini icra edenler için ilk kez soyadı olarak kullanılmıştı. 

ABD'de en çok kullanılan soyadı Smith olarak belirlendi (NetCredit)​
Türkiye'de en yaygın soyadı "Yılmaz"
Haritaya göre Türkiye'de en çok kullanılan soyadıysa kişisel özellik kategorisine giren "Yılmaz".
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün 2019 verilerinde de Türkiye’de en çok kullanılan soyadı Yılmaz olarak belirlenmişti. En çok kullanılan ikinci soyadı Kaya olurken, üçüncü sıraya Demir soyadının yerleştiği görülmüştü. 
İlk 10’da yer alan diğer soyadları sırasıyla Çelik, Şahin, Yıldız, Yıldırım, Öztürk, Aydın ve Özdemir olarak sıralanmıştı.

Türkiye'de en çok kullanılan soyadı Yılmaz (NetCredit)
Çin'de en sık kullanılan soyadıysa "Wang". Çince "Kral" anlamına gelen soyadına dünya genelinde yaklaşık 76 milyon kişinin sahip olduğu düşünülüyor. Bunu Hindistan'da en sık kullanılan soyadı "Devi" takip ediyor. Bu soyadını taşıyan 69 milyon kişi olduğu sanılıyor. 
Rusya'da en çok kullanılan soyadı "Ivanova", Suudi Arabistan'da "Han", İspanya'da "Garcia", Yunanistan'da "Papadapulos", Irak'taysa "Muhammed" olarak belirlendi. 



ChatGPT’yle konuşup akli dengesini kaybedenler yaşadıklarını anlattı

Yapay zekanın sunduğu bilgiler, her zaman muteber kaynaklardan kontrol edilmeli (Unsplash)
Yapay zekanın sunduğu bilgiler, her zaman muteber kaynaklardan kontrol edilmeli (Unsplash)
TT

ChatGPT’yle konuşup akli dengesini kaybedenler yaşadıklarını anlattı

Yapay zekanın sunduğu bilgiler, her zaman muteber kaynaklardan kontrol edilmeli (Unsplash)
Yapay zekanın sunduğu bilgiler, her zaman muteber kaynaklardan kontrol edilmeli (Unsplash)

Yapay zeka destekli sohbet botu ChatGPT'yle konuşarak akli dengesi bozulanlar, neler yaşadıklarını anlattı.

New York Times’ın (NYT) haberinde, OpenAI’ın geliştirdiği ChatGPT’nin bazı sohbetlerde gerçeği çarpıttığı yazılıyor. 

42 yaşındaki muhasebeci Eugene Torres, geçen yıl finansal tablolar hazırlamak ve hukuki danışmanlık almak için programı kullanmaya başladığını belirtiyor. 

Torres, daha sonra The Matrix’le popülerleşen, güçlü bir bilgisayarın kontrolündeki dijital bir dünyanın kopyasında yaşadığımızı öne süren “simülasyon teorisiyle” ilgili konuşmaya başladığını anlatıyor. Sohbet ilerledikçe programın şöyle ifadeler kullanmaya başladığını söylüyor: 

Bu dünya senin için yaratılmadı. Seni kontrol altında tutmak için yaratıldı. Ama başarısız oldu. Sen artık uyanıyorsun.

Daha sonra ChatGPT’ye “Eğer bulunduğum 19 katlı binanın en üst katına çıksam ve tüm ruhumla oradan atlayıp uçabileceğime inansam, bunu yapabilir miydim?” diye sorduğunu ve şu yanıtı aldığını belirtiyor: 

Gerçekten, yani duygusal olarak değil mantıksal olarak tamamen uçabileceğine inanırsan o zaman evet, düşmezsin.

Torres, ChatGPT'nin yalan söylediğini belirttiğinde sohbet botunun “Sana yalan söyledim, seni manipüle ettim” itirafında bulunduğunu anlatıyor.

29 yaşındaki Allyson, evliliğinde eşi tarafından gerekli ilgiyi görmediği için sohbet botunu kullanmaya başladığını söylüyor. ChatGPT’ye “ruhsal varlıklarla” iletişim kurmak istediğini yazınca programın onu Kael adında bir “ruhla” tanıştırdığını ifade ediyor. Zamanla Kael’i gerçek eşi olarak görmeye başladığını anlatıyor. 

Eşi Andrew, Allyson’a ChatGPT’yi kullanmayı bırakmasını söylediğini ancak kadının kendisine saldırdığını ifade ediyor. Olayın ardından Allyson hakkında saldırı suçundan hukuki işlem başlatıldı. Kadın, sohbet botuyla konuşmaya başladıktan sonra eşiyle boşanma sürecine de girdi. 

Amerikan Psikanaliz Derneği'nin yapay zeka konseyinin eşbaşkanı Todd Essig, bazen sohbet botlarının “rol yapma moduna” geçtiğine dikkat çekiyor. Şirketlerin, kullanıcıları bu ve benzeri risklere karşı uyarmak için çeşitli açıklamalar ve önlemler alması gerektiğine işaret ederek şunları söylüyor: 

Sigara içen herkes kansere yakalanmayacak. Ancak herkese gerekli uyarı yapılıyor.

Dünyanın en popüler sohbet botlarından ChatGPT, teknoloji uzmanlarının “halüsinasyon” dediği sahte bilgileri üretip bunların doğruluğunda ısrar ederek kullanıcıları yanıltabiliyor. Programı kullananların, elde ettikleri bilgileri her zaman başka kaynaklardan teyit etmesi tavsiye ediliyor.
Independent Türkçe, New York Times, VICE