عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Dünyada en sık kullanılan soyadları haritası yayımlandı

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

Dünyada en sık kullanılan soyadları haritası yayımlandı

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)

Günümüzde toplumlar kültürel olarak her zamankinden daha çeşitli ancak soyadlarımız geçmişimiz hakkında çok şey söyleyebilir. 
Dünyada sayısız soyadı olsa da çevrimiçi kredi firması NetCredit her ülkede en yaygın olarak kullanılan soyadlarının yer aldığı bir dünya haritası yayımladı.

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
5 kategoriye ayrılıyorlar
Soyadları genellikle şu 5 kategoriden birinde yer alıyor: 
1) Toponimik (Konum ya da yer temelli)
2) Meslekle ilgili
3) Kişisel özellik
4) Baba ya da ata kökenli ad
5) Hamiliği belirten isimler
İlk kez Çin'de kullanıldılar
Soyadları ilk kez nüfus sayımına yardımcı olması amacıyla M.Ö. 2582'de Çin'de kullanılmaya başladı ve bu fikir kısa sürede dünya geneline yayıldı.
Ortaçağ boyunca Batı Avrupa'da nüfus arttıkça soyadları insaları birbirinden ayırmak için kullanıldı. 
Günümüzde de birçok kişinin soyadı meslek ya da zanaatıyla ilgili olmayı sürdürüyor. Örneğin NetCredit'in haritasına göre Almanya'da en yaygın soyadı olan "Müller" meslekle ilgili bir soyadı ve değirmenci anlamına geliyor. 
ABD, Kanada, Avustralya ve Britanya gibi İngilizce konuşan ülkelerdeyse en yaygın soyadı "Smith". Bu kelime de demircilik (blacksmith) mesleğini icra edenler için ilk kez soyadı olarak kullanılmıştı. 

ABD'de en çok kullanılan soyadı Smith olarak belirlendi (NetCredit)​
Türkiye'de en yaygın soyadı "Yılmaz"
Haritaya göre Türkiye'de en çok kullanılan soyadıysa kişisel özellik kategorisine giren "Yılmaz".
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün 2019 verilerinde de Türkiye’de en çok kullanılan soyadı Yılmaz olarak belirlenmişti. En çok kullanılan ikinci soyadı Kaya olurken, üçüncü sıraya Demir soyadının yerleştiği görülmüştü. 
İlk 10’da yer alan diğer soyadları sırasıyla Çelik, Şahin, Yıldız, Yıldırım, Öztürk, Aydın ve Özdemir olarak sıralanmıştı.

Türkiye'de en çok kullanılan soyadı Yılmaz (NetCredit)
Çin'de en sık kullanılan soyadıysa "Wang". Çince "Kral" anlamına gelen soyadına dünya genelinde yaklaşık 76 milyon kişinin sahip olduğu düşünülüyor. Bunu Hindistan'da en sık kullanılan soyadı "Devi" takip ediyor. Bu soyadını taşıyan 69 milyon kişi olduğu sanılıyor. 
Rusya'da en çok kullanılan soyadı "Ivanova", Suudi Arabistan'da "Han", İspanya'da "Garcia", Yunanistan'da "Papadapulos", Irak'taysa "Muhammed" olarak belirlendi. 

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Sürekli oturmak, egzersiz yapılsa bile kalp sağlığını etkiliyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT
TT

Sürekli oturmak, egzersiz yapılsa bile kalp sağlığını etkiliyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni bir çalışma, günde 10 saat veya daha fazla hareketsiz kalmanın, düzenli egzersiz yapanlarda bile kalp yetmezliği riskini artırabileceği uyarısını yapıyor.

Yetersiz egzersizin kalp hastalıklarına yol açtığı biliniyor ve sağlık kılavuzları bu riski azaltmak için haftada yaklaşık 150 dakika orta ila şiddetli fiziksel aktivite öneriyor.

Ancak ABD'deki Massachusetts General Hospital'dan bilim insanlarına göre egzersiz, günlük aktivitenin sadece bir küçük kısmını oluşturuyor ve mevcut kılavuzlar hareketsiz kalmakla ilgili özel tavsiyelerde bulunmuyor.

JACC adlı akademik dergide yayımlanan yeni çalışmada, Birleşik Krallık biyobankasında kayıtlı yaklaşık 90 bin kişinin sağlık bilgileri değerlendirildi.

Katılımcılar, bileğe takılan bir ivmeölçer tarafından hareketlerinin 7 gün boyunca kaydedilmesiyle elde edilmiş verileri sundu. Ortalama yaşı 62 olan katılımcıların yaklaşık yüzde 56'sı kadın ve günlük ortalama hareketsiz kalma süreleri yaklaşık 9,4 saat.

Çalışma, kalp hastalığı riskinin en yüksek olduğu hareketsiz zaman miktarını değerlendirdi.

Bilim insanları, hareketsiz zaman ve fiziksel aktivitenin birlikte atriyal fibrilasyon (AF), miyokard enfarktüsü (ME) ve kalp yetmezliği (KY) gibi ölümcül durumların riskini nasıl etkilediğini değerlendirdi.

Katılımcıları 8 yıl boyunca takip eden bilim insanları, yaklaşık 3 bin 600 kişide AF ve 1850'den fazlasında KY geliştiğini, 1600'den fazlasındaysa MI görüldüğünü tespit etti.

Bilim insanları, bu katılımcılardan yaklaşık 900'ünün kalp hastalıkları nedeniyle öldüğünü söylüyor.

Araştırmacılar ayrıca hareketsiz zamanın katılımcılar üzerindeki etkilerinin sonuçlarının değiştiğini gözlemledi.

Örneğin, AF ve MI geçirenler arasında risk, büyük bir değişim olmaksızın zaman içinde istikrarlı bir şekilde artıyor gibi görünüyordu.

KY ve kalp hastalığı olanlar arasında, hareketsizlik süresi günde yaklaşık 10,5 saati aşana kadar risk artışı minimum düzeydeydi.

Bu noktada çalışma, riskin önemli ölçüde arttığını ve davranış için bir "eşik" etkisi gösterdiğini ortaya koydu.

Hareketsiz kalmanın AF ve MI riskleri üzerindeki bazı etkileri, önerilen 150 dakikalık orta ila şiddetli fiziksel aktivite veya daha fazlasını karşılayan katılımcılarda önemli ölçüde azaldı.

Ancak araştırmacılar, bu katılımcılarda KY ve KV ölümünün "yüksek riski" üzerindeki etkilerin "belirgin olmaya devam ettiği" uyarısında bulunuyor.
 

xcvfghy
Çalışmanın grafik özeti (JACC)

Çalışmanın ortak yazarı Shaan Khurshid, "Gelecekteki kılavuzlar ve halk sağlığı çabaları, hareketsiz zamanı azaltmanın önemini vurgulamalı" dedi.

Günde 10,6 saatten fazla hareketsiz kalmamak, daha iyi kalp sağlığı için gerçekçi bir asgari hedef olabilir.

Çalışmanın bir sınırlamasını vurgulayan bilim insanları, katılımcı verilerinin toplandığı bileğe takılan ivmeölçerlerin duruşu tespit etmede kusurlu olduğunu ve hareketsizlik süresini yanlış sınıflandırabileceğini söylüyor.

Fakat çalışmanın hareketsiz davranışla kalp sağlığı arasında güçlü bir bağlantı olduğuna dair artan kanıtlara katkıda bulunduğunu belirtiyorlar.

Brown Üniversitesi Aile Hekimliği Bölümü Direktörü Charles Eaton, akademik dergideki bağlantılı bir başyazıda "Bulgular, daha iyi sağlık için insanları hareket ettirmemiz gerektiğini güçlü bir şekilde ortaya koyuyor" dedi.

Independent Türkçe