​NATO’nun Irak’taki eğitim misyonunu genişletme hamlesi ne anlama geliyor?

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg (Reuters)
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg (Reuters)
TT

​NATO’nun Irak’taki eğitim misyonunu genişletme hamlesi ne anlama geliyor?

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg (Reuters)
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg (Reuters)

Irak’ta farklı siyasi partilerin itirazları ve baskıları nedeniyle hükümet kurma dosyasındaki belirsizlik devam ederken, NATO, ABD Başkanı Donald Trump’ın talebi üzerine Irak’ta eğitim misyonunu genişletme kararı aldığını duyurdu.
Irak’ta hükümet kurma çabalarıyla birlikte, ABD’nin askeri varlığıyla ilgili tartışmalar bir süreliğine gündemdeki etkisini kaybetse de NATO’nun aldığı yeni karar, yabancı güçler tartışmasını yeniden alevlendirebilir. Iraklı yetkililerin basına yaptığı açıklamalar, ABD’nin Irak’tan çekilme dosyasının yeni hükümet kurulana kadar rafa kaldırıldığı izlenimi verirken, hükümeti kurmakla görevlendirilen Muhammed Tevfik Allavi önceliklerini Irak’ın saygınlığını yeniden tesis etme ve ülkeyi erken seçimlere hazırlama şeklinde açıklamıştı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın NATO’ya Ortadoğu’da daha fazla rol alma çağrısı Brüksel’de düzenlenen NATO Savunma Bakanları toplantısında ele alındı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, konuya ilişkin açıklamasında, NATO üyesi ülkelerin savunma bakanlarının Irak’ta eğitim misyonunun genişletilmesi hususunda mutabık kaldıklarını belirtti. Bu çerçevede 200’ün üzerinde askeri danışmanın, Irak ordusunun eğitimine katkı sağlamak amacıyla ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon’a katılması için hazırlıkların yapıldığı belirtildi. Uluslararası Koalisyon, Irak’ta DEAŞ ile mücadele görevi kapsamında bulunuyor.
ABD'nin NATO nezdindeki daimi temsilcisi Kay Bailey Hutchison, ABD basınına yaptığı açıklamada, “Eğitimin bilfiil başladığı çeşitli alanlar var. NATO, 2018 yılında Irak’ta, silahlı kuvvetlerin radikal gruplarla daha iyi mücadele edebilmesi ve güçlendirilmesi için yaklaşık 500 askerden oluşan bir eğitim misyonu başlatmayı kabul etti. Artan gerginlikler üzerine Trump, ittifakın bölgede daha fazla şey yapması gerektiği konusunda ısrar etse de, Avrupalı müttefikler ve Kanada’da asker konuşlandırma konusunda pek bir istek yok. Ancak ABD, 29 ülkeden oluşan NATO'nun en etkili üyesi” dedi.
Hutchison, asker değişimiyle ilgili rakamlardan bahsetmemekle birlikte, “NATO'nun planı, eğitim misyonunu daha fazla Irak üssünü de kapsayacak şekilde genişletmek. Yetkililer birkaç yüzden fazla askerin NATO'nun eğitim misyonuna dâhil edilmesinin ve Irak’ın orta kesimlerindeki üslerin dışında faaliyet gösterme olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor” ifadelerini kullandı.
NATO’nun Irak kararı, bir süredir hükümet kurma gündemine odaklanan ülke kamuoyunun dikkatini yeniden yabancı güçlere çekebilir. Haşdi Şabi yöneticilerinden Adil el-Keravi, dünkü açıklamasında, Irak Parlamentosu’nun daha önce yabancı güçlerin ülkeden çıkarılmasını öngören tasarıyı onayladığını anımsatarak, parlamento kararının NATO dâhil tüm yabancı güçleri kapsadığını vurguladı.
Keravi, basına yaptığı açıklamada, “Irak’ın yabancı güçleri topraklarından çıkarma kararından hiç kimse istisna değil. NATO, Irak’ın hukuki düzenlemeler çerçevesinde çıkması gerektiğini bildirdiği güçlerden biridir. ABD, Irak’taki güçlerinin kalmaya devam etmesi için farklı isimler altında bütün yolları deniyor. Ortada konuyla ilgili bir parlamento kararı durdukça bu çabalar işe yaramaz. Bunun yanı sıra halk da Irak’taki yabancı güçlerin varlığını reddediyor” ifadelerini kullandı.
Iraklı güvenlik uzmanı Hişam el-Haşimi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Irak, ABD’yi kışkırtmadan ve uluslararası koalisyonun önemine zarar vermeden hem halkı hem de direniş güçlerini razı edecek bir alternatif arayışında. Uluslararası Koalisyon esasında DEAŞ ile mücadele misyonuyla kuruldu. NATO bu misyon için en uygun alternatiftir” dedi.
NATO kararını Şarku’l Avsat’a değerlendiren Cumhuriyetçi Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Mutaz Muhyiddin, “Irak güçleri, DEAŞ kalıntılarının örgütten kurtarılan bölge ve kentlere, özellikle de Musul’un El-Hadra bölgesine ve DEAŞ’ın yeniden örgütlendiği diğer bölgelere ilerlemeye başladığı bir dönemde, askeri eğitim ve DEAŞ kalıntılarıyla mücadele etmek için halen teknolojik donanıma ihtiyaç duyuyor. Iraklı askeri yöneticiler, ordunun halen ABD’nin teknolojik araçlarına ihtiyacı olduğu görüşünde. ABD güçleri, bazı silahlı gruplar tarafından kaldığı üslerin hedef alınmasının ardından Irak hükümetinin talebi üzerine F-16 uçaklarıyla Irak-Suriye sınırında gözlem yapma görevini durdurdu. NATO hâlihazırda bu görevi üstlenmeye hazırlanıyor. Irak hükümeti, NATO’dan Irak güçlerini çeşitli alanlarda eğitmek üzere yaklaşık 700 askeri danışman göndermesini istedi” ifadelerini kullandı.
NATO Irak Misyonu, 2018 yılında Kanada liderliğinde kuruldu. Bu misyonda Irak askerlerini eğiten yaklaşık 500 askeri danışman bulunuyor. Buna karşılık, 2014 yılında kurulan ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon’un Irak'ta büyük bir bölümü ABD güçleri olmak üzere 8 bin civarında askeri bulunuyor. Koalisyon güçleri, Irak'ın DEAŞ’ı 2017 sonlarında yenilgiye uğrattığını ilan etmesinden bu yana örgüt kalıntılarına ve uyuyan hücrelere yönelik hava saldırıları ve gözetleme operasyonlarına odaklandı.



Sosyal medyada Trump - Musk gerilimi "çılgınlığı"

Trump'ı (solda) "Epstein Dosyaları"nda yer almakla suçlayan Musk, ABD Adalet Bakanlığı'nın dosyaları bu yüzden yayımlamadığını iddia etti (Reuters)
Trump'ı (solda) "Epstein Dosyaları"nda yer almakla suçlayan Musk, ABD Adalet Bakanlığı'nın dosyaları bu yüzden yayımlamadığını iddia etti (Reuters)
TT

Sosyal medyada Trump - Musk gerilimi "çılgınlığı"

Trump'ı (solda) "Epstein Dosyaları"nda yer almakla suçlayan Musk, ABD Adalet Bakanlığı'nın dosyaları bu yüzden yayımlamadığını iddia etti (Reuters)
Trump'ı (solda) "Epstein Dosyaları"nda yer almakla suçlayan Musk, ABD Adalet Bakanlığı'nın dosyaları bu yüzden yayımlamadığını iddia etti (Reuters)

Ariana Baio & Josh Marcus


ABD Başkanı Donald Trump ve Elon Musk arasındaki kopuşun yankıları sürerken, sosyal medya kullanıcıları perşembe günü patlamış mısırlarını alıp iki güçlü figürün internetten birbirlerine hakaretler yağdırmasını izledi.

Komplo teorisyeni Alex Jones, rapçi Kanye West, sağcı aktivist Laura Loomer ve diğerleri, Musk'ın Trump'ın "Büyük Güzel Yasa Tasarısı"na (Big Beautiful Bill) yönelik aşağılayıcı sözlerinin ardından başlayan dramatik ayrılık hakkında kendi yorumlarını paylaştı.

Ye diye de bilinen West, X'te "Kardeşleriiim, lütfen yapmayıııııın. İkinizi de çok seviyoruz" diye yazdı.

Trump'ın sadık müttefiki Loomer ise "BBB aslında Big Beautiful Breakup (Büyük Güzel Ayrılık) anlamına geliyor" dedi.

Teknoloji devinin sosyal medya platformunu kullanarak başkanın imza attığı tasarıya karşı çıkması nedeniyle Trump ve Musk'ın ilişkisinin birkaç gündür gergin olduğu bildiriliyordu.

Ancak perşembe günü Trump'ın, Truth Social'da Musk'a "deli" diyeek Tesla CEO'sundan yönetiminden ayrılmasını istediğini iddia etmesiyle olaylar patladı. Musk daha sonra X'te Trump'ı "Epstein dosyaları"nın parçası olmakla suçlayarak başkanlık seçimlerinin kazanılmasını kendisine mal etti.

Jones, Musk'ın suçlamasının ardından X'te "Tanrı HEPİMİZİN Yardımcısı Olsun…" yazdı.

Musk'ın hükümetteki rolüne karşı çıkan sağcı aktivist Steve Bannon, New York Times'a Musk'ın "sınır dışı edilmesi" ve hükümetin, "göçmenlik statüsü hakkında resmi soruşturma başlatması" gerektiğini söyledi.

Görsel kaldırıldı.
Donald Trump ve Elon Musk arasındaki kavga sosyal medyada tırmanmaya devam ederken, mim üreticileri internette coştu. Görselde "Umarım iki takım da kaybeder" yazıyor (Bluesky / @mattthiessen)


İçeriden bilgi sahibi kişiler ve müttefikler seslerini yükseltirken, bu kavgayı spor müsabakalarına, Alien Predator'e Karşı (Alien vs. Predator) filmlerine, önceki aylarda Las Vegas'taki bir Trump oteli önünde patlayan Tesla Cybertruck'a ve Oyuncak Hikayesi (Toy Story) serisindeki çocuğun en sevdiği oyuncağını atmasına benzeten çok sayıda internet mimi de paylaşıldı.

Görsel kaldırıldı."Seninle oynamak istemiyorum" (Bluesky / @69thsb) 


Musk'ın arasının açık olduğu trans kızı Vivian Jenna Wilson, Trump ve Musk arasındaki kavga devam ederken Threads'te "Hayat ne kadar güzel" diye yazdı.
 

Görsel kaldırıldı.Sosyal medyada, Trump ve Musk arasındaki sert tartışmanın Tesla'nın sahibi milyarderin Mars'a gitme planlarını etkileyip etkilemeyeceğini sorgulayan mimler paylaşıldı. Görselin alt kısmında "Trump ve Musk birbirine kaba tweet'ler atar", üst kısmındaysa "ABD, Mars'a nükleer bomba atar" yazıyor (Bluesky / ‪@mattthiessen)


Musk'la velayet savaşına tutuşan sağcı sosyal medya fenomeni Ashley St. Clair de Musk'la kavga eden Trump'a "ayrılık tavsiyesi" vermeyi teklif etti.

Karşılıklı hakaretler arasında ABD Başkanı, Musk'ın alt şirketleriyle yapılan hükümet sözleşmelerini iptal etme tehdidi savururken, diğeri de Trump'ın görevden azledilip yerine Başkan Yardımcısı JD Vance'in geçmesi fikrini destekledi.

Görsel kaldırıldı.
 

Donald Trump ve Elon Musk perşembe günü boyunca savaşırken, sosyal medya kullanıcıları ocakta Vegas'taki Trump kulesinin önünde patlayan Cybertruck'ın görüntüsünü yeniden dolaşıma soktu (Alcides Antunes/Reuters).


Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Üyesi Thomas Massie, X'te ikili arasındaki anlaşmazlığın "kaçınılmaz" olduğunu iddia etti.

Massie, "Aptallara tahammül ederek roketleri geriye doğru indirmek veya kendi kendini süren araba yapmak mümkün değil" diye yazdı.
 

Görsel kaldırıldı.Trump, Musk'ın bağlı şirketlerinin hükümet sözleşmelerini iptal etmekle tehdit etti (AFP)


Podcast programı Pod Save America'nın sunucusu Jon Favreau, "@DavidSacks'ın velayetini kimin alacağını çok merak ediyorum" diye espri yaptı.

Demokrat Senatör Adam Schiff de X'te "Bu çirkin kavga için Büyük Güzel Bir Kova patlamış mısıra ihtiyacım var" diye şaka yaptı.

Meghan McCain, Piers Morgan ve Tim Pool gibi yorumcular, hızla tırmanan kavgaya keyifle düpedüz şok arasında değişen tepkilerini paylaştı.

Jim Acosta, X'te "Bu internet sitesi bugün harika" diye yazdı.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news