عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Irak'ta öğrenciler sokağa indi

Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)
Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)
    Bağdat/Fadıl en-Neşmi
TT
TT

Irak'ta öğrenciler sokağa indi

Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)
Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)

Irak’ın başkenti Bağdat başta olmak üzere güney ve orta kentlerde binlerce öğrenci ve vatandaş protesto meydanlarına yürüdü.
Bağdat’ta protestoların düzenlendiği Tahrir Meydanı’na giden yollar öğrenci ve gösterici kalabalıklarıyla doldu. Öğrenci protestoları, Bağdat’taki El-Hıllani Meydanı’nda Cumartesi akşamı kimliği henüz belirlenemeyen kişilerin göstericilere ait çadırları ateşe vermesinin ardından geldi. Bir kısım gözlemciler olaydan çevik kuvvet ekiplerini sorumlu tutarken, diğer bir kısım ise Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr destekçilerini suçluyor.
Haftalar sonra ilk kez Necef, Babil, Zikar, Vasıt ve Divaniye kentlerinde protestolarla eş zamanlı olarak yol kesme eylemi gerçekleştirilmedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Rad el-Gazi isimli aktivist, “Bugünlerde genel eğilim okul ve üniversite öğrencilerinin derslerine devam etmesini engelleme ve yol kesme gibi eylemlerin düzenlenmemesinden yana. Zira eğitim-öğretim yılının tamamlanmasına az bir süre kaldı” dedi.
Gazi, “Bazı kentlerde bölge halkının işleri zarar gördü. Bu nedenle göstericilerin bu zararı vermeye devam etmesi uygun değil. Gösterilerin daha çok protesto meydanlarında yapılması ve gerginliği tırmandırma, yol kesme ve öğrencilerin derslerine devam etmesini engelleme girişimlerinden kaçınılması uygun bulundu. Protesto eylemlerinde, muhtemelen Allavi’nin kabinesini duyurmasının ardından gelecek yeni çatışmalara hazırlık için bir nevi nefes alınıyor” diye konuştu.
Diğer taraftan Irak Planlama Bakanlığı, ülkedeki yoksulluk oranı en yüksek ve en düşük illeri açıkladı.
Bakanlığın açıklamasına göre yoksulluk oranının en yüksek olduğu iller listesinin en başında yüzde 52 ile Musenna geliyor. Musenna’yı yüzde 48 ile Divaniye, yüzde 45 ile Zikar ve yüzde 37,7 ile Musul takip ediyor.
 
Listenin ilk sırasında yer alan illerin aynı zamanda protestoların en yoğun olduğu bölgeler olması, bölge halkının duyduğu rahatsızlığa ışık tutuyor. Musul’da ise 2014-2017 yıllarında DEAŞ’a karşı verilen mücadelenin etkileri halen hissediliyor.
Planlama Bakanlığı Sözcüsü Abduzzehra el-Hindavi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Yoksulluk oranlarının kıyaslamasında birçok boyut göz önünde bulunduruyor. Bunlar arasında sağlık, barınma, eğitim, gelir düzeyi ve gıda ihtiyacı yer alıyor. Planlama Bakanlığı, 2018’in sonlarında düzenlediği saha araştırmasında yoksulluk oranının yüzde 20’ye gerilediğini kaydetti. Bu oran 2014’te yüzde 22,5 olarak kayıt altına alınmıştı. Bu oranlar, ekonomik faaliyetler ve kalkınma ivmesine göre kentler arasında farklılık gösterebiliyor. Bazı illerde bu oran gerilerken, diğer bazılarında artmış durumda. Bazıları da mevcut durumunu koruyor” dedi.
Bakanlığın açıklamasında, yoksulluk oranının en düşük olduğu iller listesinin ilk sıralarında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) şehirler yer alıyor. Buna göre, listenin ilk sırasında yüzde 4,5 ile Süleymaniye ili bulunuyor. Süleymaniye’yi yüzde 6,7 ile Erbil ve yüzde 8,5 ile Duhok takip ediyor.
Açıklamada, diğer illerin yoksulluk oranları şu şekilde:
Bağdat: Yüzde 10
Kerkük: Yüzde 7,6
Diyala: Yüzde 22,5
Anbar: Yüzde 17
Selahaddin: Yüzde 18
Babil: Yüzde 11
Kerbela: Yüzde 12
Vasıt: Yüzde 19
Necef: Yüzde 12,5
Basra: Yüzde 16

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, Hizbullah'ı sınırdan uzak tutmak için güç kullanmakla tehdit ediyor

İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Danny Danon, BM Güvenlik Konseyi'nde konuşuyor. (BM)
İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Danny Danon, BM Güvenlik Konseyi'nde konuşuyor. (BM)
TT
TT

İsrail, Hizbullah'ı sınırdan uzak tutmak için güç kullanmakla tehdit ediyor

İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Danny Danon, BM Güvenlik Konseyi'nde konuşuyor. (BM)
İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Danny Danon, BM Güvenlik Konseyi'nde konuşuyor. (BM)

Üst düzey Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, uluslararası toplumun Lübnan-İsrail sınırındaki tehlikeli gerilimi durdurmaması halinde Ortadoğu'da bir ‘yangın’ çıkacağı uyarısında bulunarak, Lübnan'da binlerce çağrı cihazının patlatılmasını uluslararası yasaların ihlali olarak nitelendirdi. Yetkililer ayrıca, söz konusu olayın soruşturulmasını ve sorumluların hesap vermesi gerektiğini ifade etti. Lübnan İsrail'i ‘terörizmle’ suçlarken, İsrail de Hizbullah'ı Litani Nehri'nin kuzeyindeki Mavi Hat'tan geri püskürtmek için ‘elindeki tüm imkânları kullanma’ tehdidinde bulundu.

Birleşmiş Milletler (BM) Siyasi İşler ve Barışın İnşasından Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, Lübnan ve İsrail arasındaki gerilimin ele alındığı BM Güvenlik Konseyi toplantısında konuşuyor. (BM)Birleşmiş Milletler (BM) Siyasi İşler ve Barışın İnşasından Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, Lübnan ve İsrail arasındaki gerilimin ele alındığı BM Güvenlik Konseyi toplantısında konuşuyor. (BM)

BM Siyasi İşler ve Barışın İnşasından Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, Cezayir'in talebi üzerine dün (Cuma) Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib'in de katılımıyla düzenlenen acil toplantının başında verdiği brifingde, Lübnan ve İsrail arasındaki mevcut durumu ‘çatışmaların durdurulmasının tekrar tekrar ihlal edilmesi ve 1701 sayılı kararın çiğnenmesi’ nedeniyle ‘endişe verici’ olarak nitelendirdi. ‘Bu şiddet döngüsünün genişleme riskinin çok ciddi olduğunu ve Lübnan, İsrail ve tüm bölgenin istikrarı için tehdit oluşturduğunu’ vurgulayan DiCarlo, özellikle Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan çağrı cihazlarının patlatılmasının ‘genciyle yaşlısıyla Lübnan toplumunu ciddi şekilde travmatize ettiğini ve paniğe sevk ettiğini’ kaydetti. Tüm tarafları ‘gerilimin daha da artmasını önlemek için azami itidal göstermeye’ çağıran DiCarlo, ‘olayların bu şekilde devam etmesi halinde, şu ana kadar gördüğümüz yıkım ve acıyı bile gölgede bırakabilecek bir yangın görme riskiyle karşı karşıya olduğumuz’ uyarısında bulundu. DiCarlo, “Böyle bir çılgınlıktan kaçınmak için henüz çok geç değil. Diplomasi için halen fırsat var. Bu fırsat gecikmeden kullanılmalıdır” ifadelerini kullandı.

Faillerin sorumlu tutulması

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, 17-18 Eylül tarihlerinde Lübnan'da çağrı cihazlarının patlatılmasıyla meydana gelen ve savaşta yeni bir gelişmeyi temsil eden, iletişim araçlarının silaha dönüştüğü, pazarlarda, sokak köşelerinde ve evlerde eş zamanlı olarak vuku bulan saldırılar karşısında ‘siviller adına duyduğu dehşeti’ dile getirdi. ‘Savaşın da kuralları olduğunu’ hatırlatan Türk, ‘uluslararası insancıl hukukun görünüşte zararsız taşınabilir nesneler şeklindeki patlayıcı cihazların kullanımını yasakladığını’ belirtti. Söz konusu patlamaların koşullarına ilişkin bağımsız, kapsamlı ve şeffaf bir soruşturma yürütülmesi çağrısında bulunan Türk, ‘bu saldırıların emrini veren ve gerçekleştirenlerin sorumlu tutulması gerektiğini’ ifade etti.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk (BM)Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk (BM)

Cezayir'in BM Daimî Temsilcisi Amar Bendjama, İsrail'in eylemlerinin, ‘BM Güvenlik Konseyi kararlarının, uluslararası hukukun ve Lübnan egemenliğinin aleni ihlalini temsil ettiğini’ söyledi ve çağrı cihazlarının patlatılmasını ‘savaş suçuyla eşdeğer’ olarak niteledi. Bendjama, İsrail'i ‘barışla ilgilenmemekle’ suçladı.

Batı'nın tutumu

Daha sonra söz alan ABD'nin BM Daimî Temsilci Yardımcısı Robert Wood, Ortadoğu'da daha geniş çaplı bir çatışmanın ‘ne arzu edilir ne de kaçınılmaz’ olduğunu savundu. ABD'nin Lübnan'daki son olaylarda ‘hiçbir rol oynamadığını’ vurgulayan Wood, “Önümüzdeki günlerde çeşitli tarafların atacağı adımlar durumun nasıl gelişeceğini bir kez daha belirleyecek” dedi. Tüm tarafların bölgeyi ‘yıkıcı bir savaşa’ sürükleyebilecek her türlü eylemden kaçınması gerektiğini ifade eden Wood, BM Güvenlik Konseyi'nin İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmanın kökenini ‘görmezden gelemeyeceğini’ belirtti. Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yönelik saldırılarından önce, 1701 sayılı kararın kabulünden bu yana 18 yıldır Mavi Hat boyunca büyük ölçüde sükunetin hâkim olduğunu, ancak Lübnan'dan devlet dışı silahlı grupların ‘provokasyon olmaksızın’ İsrail'e saldırmasıyla ‘istikrarın bozulduğunu’ hatırlattı. Wood, 1701 ve 1559 sayılı kararların uygulanması talebini yineledi.

ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilci Yardımcısı Robert Wood, Lübnan ile İsrail arasındaki gerilimin ele alındığı BM Güvenlik Konseyi toplantısında (BM)ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilci Yardımcısı Robert Wood, Lübnan ile İsrail arasındaki gerilimin ele alındığı BM Güvenlik Konseyi toplantısında (BM)

İngiltere'nin BM Daimî Temsilci Yardımcısı James Kariuki de 8 Ekim'den bu yana İsrail ile ‘provokasyon olmaksızın’ savaşan Hizbullah'ı hedef alarak, ülkesinin ‘1701 sayılı kararın tam olarak uygulanmasında üzerine düşen rolü oynamaya hazır olduğunu’ belirtti. Kariuki, “Uluslararası hukuk tam olarak uygulanmalıdır. Şimdi gerilimi azaltma ve derhal ateşkes zamanı” şeklinde konuştu.

Fransa'nın BM Daimî Temsilcisi Nicolas de Riviere ise ‘potansiyel olarak trajik sonuçları olabilecek açık savaş riskinin her geçen gün arttığı’ uyarısında bulundu. “Bu her ne pahasına olursa olsun kaçınılması gereken bir olasılıktır” diyen de Riviere, BM Güvenlik Konseyi tarafından 28 Ağustos'ta kabul edilen ve Lübnan'daki BM Geçici Barış Gücü'nün (UNIFIL) görev süresini uzatan 2749 sayılı kararı uygulayarak ‘tüm tarafların gerilimi azaltma yönünde acilen çalışması gerektiğini’ belirtti. İsrailli yetkilileri Lübnan'da ‘azami itidal göstermeye’ çağıran de Riviere, ‘Hizbullah'a, İsrail topraklarına yönelik saldırılarını derhal durdurması çağrısını’ yineledi.

Rusya ve Çin

Diğer yandan Rusya’nın BM Daimî Temsilcisi Vasiliy Nebenzia, İsrail'in yaklaşık bir yıldır sürdürdüğü yıkıcı bombalama, hava saldırıları ve ‘acımasız temizlik’ operasyonunun Ortadoğu'da ‘korkunç bir gerçeklik’ haline geldiğini vurguladı. Nebenzia, “Uluslararası toplumun protestolarına rağmen, hedefli tasfiyenin iğrenç uygulaması genişliyor. Görünen o ki, bu şiddet kazanında artık hepimizin burada defalarca kınamadığı hiçbir eylem kalmadı” ifadelerini kullandı. Lübnan ve Suriye'de elektronik cihazlarla yapılan saldırıların ‘yüksek teknolojinin yeni bir boyutunu’ oluşturduğunu ve bunun ‘Rusya'nın kesin bir dille kınadığı tehlikeli bir değişim’ olduğunu ifade eden Nebenzia, “Bunu uluslararası barış ve güvenliğe tehdit oluşturan ve tüm Ortadoğu için öngörülemez sonuçları olan bir terör eylemi olarak değerlendiriyoruz” dedi.

Çin'in BM Daimî Temsilcisi Fu Cong ise ülkesinin Lübnan sokaklarında yaşanan ‘korkunç’ olaylar karşısında ‘derin bir şok’ yaşadığını belirterek, “Sokaklarda oynayan çocuklar gözlerini kaybetti, süpermarketlerde alışveriş yapan anneler uzuvlarının kesildiğini gördü” dedi. Saldırıları, ‘Lübnan'ın ulusal egemenliğinin ve uluslararası hukukun açık bir ihlali’ olarak nitelendiren Cong, İsrail'e ‘güç kullanma saplantısından vazgeçmesi ve Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlarını gecikmeksizin durdurması’ çağrısında bulundu.

Lübnan ve İsrail

Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib, Lübnan'da binlerce çağrı cihazının patlatılmasını ‘terörist’ bir saldırı olarak nitelendirdi ve bundan İsrail'i sorumlu tuttu. Bunun ‘vahşet ve terörizm açısından eşi benzeri görülmemiş bir savaş yöntemi’ olduğunu belirten Buhabib, “Evlerinde, sokaklarda, işlerinde, alışveriş merkezlerinde işlerini yapan her yaştan binlerce insanı hedef almak, tek kelimeyle terörizmdir” dedi. Buhabib, ‘İsrail'in bize vaat ettiği yeni maceranın, Ortadoğu'daki coğrafi kapsamı bakımından öncekilerden farklı olan ezici bir bölgesel savaşa yol açabileceği’ uyarısında bulundu.

Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib, BM Güvenlik Konseyi toplantısında konuşuyor. (BM)Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib, BM Güvenlik Konseyi toplantısında konuşuyor. (BM)

İsrail'in BM Daimî Temsilcisi Danny Danon, ülkesinin ‘Hizbullah'ın provokasyonlarına devam etmesine izin vermeyeceğini’ belirterek, ‘daha geniş bir çatışma istemediklerini’ iddia etti. “Halkımızın sürekli tehdit altında yaşamasına izin vermeyeceğiz. Hizbullah'ın Lübnan topraklarını şiddet uygulamak için bir platform olarak kullanmasına izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullanan Danon, Hizbullah’ın Litani Nehri'nin kuzeyine çekilmemesi halinde ‘İsrail'in halkını korumak için elindeki tüm araçları kullanacağı’ tehdidinde bulundu.