Irak'ta öğrenciler sokağa indi

Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)
Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)
TT

Irak'ta öğrenciler sokağa indi

Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)
Nasıriye’de iki gösterici hükümeti kurma görevi verilen Muhammed Tevfik Allavi’nin üzerinde kırmızı çarpı işareti bulunan posterini taşıyor (AFP)

Irak’ın başkenti Bağdat başta olmak üzere güney ve orta kentlerde binlerce öğrenci ve vatandaş protesto meydanlarına yürüdü.
Bağdat’ta protestoların düzenlendiği Tahrir Meydanı’na giden yollar öğrenci ve gösterici kalabalıklarıyla doldu. Öğrenci protestoları, Bağdat’taki El-Hıllani Meydanı’nda Cumartesi akşamı kimliği henüz belirlenemeyen kişilerin göstericilere ait çadırları ateşe vermesinin ardından geldi. Bir kısım gözlemciler olaydan çevik kuvvet ekiplerini sorumlu tutarken, diğer bir kısım ise Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr destekçilerini suçluyor.
Haftalar sonra ilk kez Necef, Babil, Zikar, Vasıt ve Divaniye kentlerinde protestolarla eş zamanlı olarak yol kesme eylemi gerçekleştirilmedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Rad el-Gazi isimli aktivist, “Bugünlerde genel eğilim okul ve üniversite öğrencilerinin derslerine devam etmesini engelleme ve yol kesme gibi eylemlerin düzenlenmemesinden yana. Zira eğitim-öğretim yılının tamamlanmasına az bir süre kaldı” dedi.
Gazi, “Bazı kentlerde bölge halkının işleri zarar gördü. Bu nedenle göstericilerin bu zararı vermeye devam etmesi uygun değil. Gösterilerin daha çok protesto meydanlarında yapılması ve gerginliği tırmandırma, yol kesme ve öğrencilerin derslerine devam etmesini engelleme girişimlerinden kaçınılması uygun bulundu. Protesto eylemlerinde, muhtemelen Allavi’nin kabinesini duyurmasının ardından gelecek yeni çatışmalara hazırlık için bir nevi nefes alınıyor” diye konuştu.
Diğer taraftan Irak Planlama Bakanlığı, ülkedeki yoksulluk oranı en yüksek ve en düşük illeri açıkladı.
Bakanlığın açıklamasına göre yoksulluk oranının en yüksek olduğu iller listesinin en başında yüzde 52 ile Musenna geliyor. Musenna’yı yüzde 48 ile Divaniye, yüzde 45 ile Zikar ve yüzde 37,7 ile Musul takip ediyor.
 
Listenin ilk sırasında yer alan illerin aynı zamanda protestoların en yoğun olduğu bölgeler olması, bölge halkının duyduğu rahatsızlığa ışık tutuyor. Musul’da ise 2014-2017 yıllarında DEAŞ’a karşı verilen mücadelenin etkileri halen hissediliyor.
Planlama Bakanlığı Sözcüsü Abduzzehra el-Hindavi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Yoksulluk oranlarının kıyaslamasında birçok boyut göz önünde bulunduruyor. Bunlar arasında sağlık, barınma, eğitim, gelir düzeyi ve gıda ihtiyacı yer alıyor. Planlama Bakanlığı, 2018’in sonlarında düzenlediği saha araştırmasında yoksulluk oranının yüzde 20’ye gerilediğini kaydetti. Bu oran 2014’te yüzde 22,5 olarak kayıt altına alınmıştı. Bu oranlar, ekonomik faaliyetler ve kalkınma ivmesine göre kentler arasında farklılık gösterebiliyor. Bazı illerde bu oran gerilerken, diğer bazılarında artmış durumda. Bazıları da mevcut durumunu koruyor” dedi.
Bakanlığın açıklamasında, yoksulluk oranının en düşük olduğu iller listesinin ilk sıralarında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) şehirler yer alıyor. Buna göre, listenin ilk sırasında yüzde 4,5 ile Süleymaniye ili bulunuyor. Süleymaniye’yi yüzde 6,7 ile Erbil ve yüzde 8,5 ile Duhok takip ediyor.
Açıklamada, diğer illerin yoksulluk oranları şu şekilde:
Bağdat:
Yüzde 10
Kerkük: Yüzde 7,6
Diyala: Yüzde 22,5
Anbar: Yüzde 17
Selahaddin: Yüzde 18
Babil: Yüzde 11
Kerbela: Yüzde 12
Vasıt: Yüzde 19
Necef: Yüzde 12,5
Basra: Yüzde 16



Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
TT

Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)

Irak, hava ve balistik füze savunma sistemi satın almak üzere Güney Koreli bir şirketle anlaşırken, Savunma Bakanlığı, görevden alınan meclis başkanı Muhammed el-Halbusi'nin yol açtığı siyasi tartışmalara rağmen Peşmerge güçlerine ABD yapımı silahlar verilmesi kararını savundu.

Güney Koreli LIG Nex1 şirketi dün (Cuma) yaptığı açıklamada, Irak'a Kore yapımı hava ve balistik füze savunma sistemi ihraç etmek üzere bir anlaşma imzalandığını duyurdu. Gelişmiş silah sistemleri üreticisi yaptığı açıklamada, Güney Kore'nin M-SAM2 hava savunma sistemi olarak da bilinen Cheongung-II sistemini ihraç etmek için Irak Savunma Bakanlığı ile 2,78 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladığını belirtti. Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan'ın ardından Ortadoğu'da Güney Kore üretimi hava ve balistik füze savunma sistemini satın alan üçüncü ülke oldu. Güney Kore'nin füze savunma stratejisinin en önemli parçasını oluşturan sistem, öncelikle Kuzey Kore tehditlerine karşı koruma sağlamak amacıyla füze ve uçakları durdurmak üzere tasarlandı.

Füzeler ve M-SAM-2 entegre sistemi LIG Nex1 tarafından üretilmekte, Hanhwa Systems şirketi radarı sağlamakta ve Hanhwa Aerospace de füze rampaları ve araçlarını üretmektedir.

Cheongung-II, Rus füze sistemlerinde kullanılan 9M96 füzesinin teknolojisi temel alınarak geliştirilen orta menzilli bir karadan havaya savunma sistemidir.

Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)

Peşmerge silahları

Irak Savunma Bakanlığı, ABD yapımı obüslerin Peşmerge güçlerine teslim edilmesini savundu.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Peşmerge güçlerine tahsis edilen 105 mm'lik obüslerle ilgili olarak medyada ve sosyal medyada dolaşan haberlere cevaben, silahların alımının Savunma Bakanı İrfan el-Hayali döneminde sözleşmeye bağlandığını ve Savunma Bakanı Cuma Anad döneminde değiştirildiğini açıklığa kavuşturmak isteriz” denildi.

Bakanlığın açıklamasına göre, meblağlar mevcut hükümetin kurulmasından önce ödendi ve silahlar 20 Kasım 2023 tarihinde Umm Kasr Limanı’na ulaştı.

Silahlar Umm Kasr Limanı’na varışlarının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Peşmerge Bakanlığı’na teslim edilmemiş. Ardından Genelkurmay Başkanı tarafından bir nota verildikten ve gerekli tüm tedbirler alındıktan sonra bu işlem gerçekleştirilmiş.

Savunma Bakanlığı, ‘Peşmerge güçlerinin Irak'a sadakatinden şüphe duyulmayan ulusal bir güç olduğunu ve daha önce bahsi geçen silahlar konusunun yedi yıldan fazla bir süre önce gerçekleştiğini, silahların ancak bu konuda tüm tedbirler alındıktan sonra teslim edildiğini’ vurguladı.

Söz konusu mesele, özellikle Tekaddum Partisi lideri Muhammed el-Halbusi'nin silahların Erbil'e teslim edilmesi anlaşmasına itiraz etmesinin ardından büyük bir siyasi tartışmaya yol açtı.

Halbusi geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “Bu tür silahlar, yetenek ve kapasitelerine sürekli ihtiyaç duyduğumuz Irak ordusunun tekelinde olmalıdır” dedi.

Ancak Halbusi kısa bir süre önce açıklamalarını tersine çevirerek, ‘bölgedeki mevcut siyasi liderliğin varlığı göz önüne alındığında, Peşmerge güçlerine teslim edilen ABD silahlarını kullanmaktan korkmadığını’ belirtti. Halbusi bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, “IKBY liderleri mantıklı hareket ediyor ama gelecek korkuları var” ifadesini kullandı.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre siyasi partiler, özellikle de Şii Koordinasyon Çerçevesi'ndeki güçler, Mustafa Kazımi'ninki de dahil olmak üzere önceki hükümetlerin silahları IKBY'ye teslim etmeyi reddettiğini belirterek, karara itiraz ettiler.

IKBY Peşmerge Bakanı Şoreş İsmail geçtiğimiz ağustos ayında, ABD Savunma Bakanlığı'nın Irak federal hükümetinin onayıyla Peşmerge güçlerine bir dizi ağır silah verdiğini açıkladı.