Ayrım duvarına maruz kalan Filistinli ailenin hapis gibi hayatı

Kudüs yakınlarındaki Ayrı Duvarı’nın bir bölümü (Arşiv- Reuters)
Kudüs yakınlarındaki Ayrı Duvarı’nın bir bölümü (Arşiv- Reuters)
TT

Ayrım duvarına maruz kalan Filistinli ailenin hapis gibi hayatı

Kudüs yakınlarındaki Ayrı Duvarı’nın bir bölümü (Arşiv- Reuters)
Kudüs yakınlarındaki Ayrı Duvarı’nın bir bölümü (Arşiv- Reuters)

Filistinli Ömer Hacacla, işgal altındaki Batı Şeria’da bulunan evinde özel bir kapıya sahip. Bu kapı, Ömer ve ailesini yakınlardaki köylerden ayıran İsrail ayrım duvarının hemen bitişiğinde.
Reuters haber ajansına göre, İsrail, Filistin intifadası sırasında bomba ve silahlı kişilerin şehirlerine erişimini engellemek için 2002 yılında Batı Şeria’daki ayrım duvarını inşa etmeye başladı.
Batı Şeria’nın çevresinde uzanan duvar, bazı Filistin yerleşim bölgelerini ikiye ayırdı.
Ömer Hacacla, 1967 yılında İsrail işgali sırasında El-Velce köyündeki evinden ayrılmak zorunda kaldı. Eşi ve üç çocuğuyla birlikte bu evde yaşayan 53 yaşındaki Hacacla, “Sana ne söyleyeyim, bir hapishane içindeymişsin gibi. Kapı açıldığında izinle giriyorsun ve daha sonra kapanıyor. Sana ne söyleyeyim. Hapishanede olduğunu hissediyorsun. Demek istediğim tadı olmayan bir hayat” ifadelerini kullanarak günlük hayatta çocuklarıyla birlikte karşılaştığı zorluklara dikkati çekti.
İsrail Yüksek Mahkemesine itirazda bulunan Hacacla, 2013 yılında yazdığı bir dilekçe sayesinde İsrail Savunma Bakanlığı’nın beton duvarın altından köye ulaşmalarını sağlayan bir tünel ve kapı açtırdı.
Bu yol Hacacla’nın evine giden tek giriş. Ömer, çocukların okula gitmesi veya market ihtiyaçları için İsrail ordusundan kumanda kullanılarak izin alması gerektiğini söylüyor.
Ömer açıklamasında, izin alınmadan evine yapılacak ziyaret durumunda uzaktan kumanda ile geçişlerin iptal edildiğini belirterek, evine yapılan ziyaretlerin İsrail ordusu ile önceden koordine edilerek gerçekleştirildiğini belirtti.
Çocukların bu durumdan kötü etkilendiğini ifade eden Ömer, mümkün olduğunca eşiyle birlikte dik durmaya çalıştıklarını söyleyerek, buranın kendi toprak ve vatanları olduğu konusunda çocuklarını eğittiklerini belirtti. Ömer Hacacla açıklamasında, bir gün dahi olsa duruşlarında vazgeçmeyeceklerini vurguladı.
Ömer’in çocukların biri, “Burada yaşıyorum. Ne arkadaşlarım buraya gelebilir ne ben onlara gidebilirim. Kimse bana ulaşamıyor, üniformam hapishane kostümü gibi” diyerek akşam dokuzdan sonra eve girebilmesinin zor olduğunu söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz ay Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ün İsrail’e dahil edildiği Yüzyılın Anlaşması planını duyurdu. Filistinliler, Hacacla gibilerin bu bölgede az olmadığını belirterek plana karşı çıkıyor.
Trump’ın planına değinen Ömer, on yıllardır bunun uygulanmaya çalışıldığını ancak başarılı olmadığını söyledi. Hacacla açıklamasında, hali hazırda ayrım duvarının İsrail istikameti yönünde olduğuna ve ilhakın devam ettiğini söyledi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.