Kürt-Sünni ittifakı Irak'ta yeni hükümet kabinesinin şansını azaltıyor

Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesud Barzani ile Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed el-Halbusi bir araya geldi
Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesud Barzani ile Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed el-Halbusi bir araya geldi
TT

Kürt-Sünni ittifakı Irak'ta yeni hükümet kabinesinin şansını azaltıyor

Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesud Barzani ile Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed el-Halbusi bir araya geldi
Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesud Barzani ile Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed el-Halbusi bir araya geldi

Irak’ta yeni hükümet kurma çabalarında son günlerde uzlaşma ihtimaline giderek yaklaşılmasına rağmen Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) lideri Mesud Barzani ile Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed el-Halbusi arasında yapılan ittifak, Muhammed Tevfik Allavi’nin kabinesini parlamentonun onayından geçirme şansını zayıflatıyor.
Irak’ta yeni hükümet kurma görevi verilen Allavi’nin kabinenin parlamentoda oylanması için yaptığı çağrının ardından dün Irak devlet televizyonunda, 76 milletvekilinin talebi ve anayasanın 58. maddesi uyarınca, Allavi’nin kabinesine güvenoyu vermek için 24 Şubat Pazartesi günü parlamentoda olağanüstü oturum düzenleneceği duyuruldu. Allavi'ye yakın bazı kaynaklar, Allavi'nin hükümet programı ve bakan adaylarının geçmişlerini incelemek için bazı milletvekilleriyle bir araya geldiğini aktardı.
Allavi’nin çalışma ekibi içerisinde yer alan Beyarık El-Hayr Partisi Başkanı Muhammed el-Halidi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Allavi kabinesinin parlamentoda çoğunluk oylarıyla geçeceği hususunda iyimser olduğunu belirtti. Ancak diğer bazı siyasetçi ve milletvekilleri ise son iki günde ortaya çıkan değişkenlerden ötürü kabinenin geçmesine iyimser yaklaşmadıklarını dile getiriyor.
Iraklı siyasi gözlemciler, KDP lideri Mesud Barzani ile Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed el-Halbusi’nin kabineye yönelik pozisyonlarının Allavi ve kendisine destek verenlerin lehine olmayan değişkenleri ortaya çıkardığını belirtiyor. Allavi cephesinin, Kürt ve Sünni partiler içerisinde bir bölünmenin yaşanması beklentisi karşılık bulmadı. Kabinenin sadece birtakım Sünni ve Kürt isimlerin desteğiyle parlamentodan geçmeyeceğini gören Şii partiler, Barzani ve Halbusi ile uzlaşma seçeneğine döndü.
Şarku’l Avsat’a konuşan eski milletvekili ve bağımsız siyasetçi Haydar el-Molla, Allavi kabinesinin güvenoyu almasının ‘bundan sonra çok zor’ olduğunu söyledi.
Molla, “Barzani ve Halbusi, Fetih Koalisyonu lideri Hadi el-Amiri’ye açık bir şekilde Allavi’yi reddettiklerini bildirdi. Mesele artık kabine veya hükümet programı değil, bizzat Allavi’nin kendisi. Allavi, Barzani ve Halbusi’ye üstten baktı ve bireysel girişimlerde bulundu. Allavi yönetim dairesine girmiş değil ayrıca tatmin edici mesajlar vermedi” dedi.
İrade Hareketi Milletvekili Hüseyin Arab, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Durum artık daha da çok karıştı. Zira üç gün öncesine kadar olumlu bir atmosfer hakimken anlaşmazlıklar yeniden gün yüzüne çıktı” dedi.
Arab, durumun neden daha çok karıştığı sorusuna, “Temel sebeplerin başında Barzani’nin Allavi’ye yönelik katı tavrı ve Allavi’nin bu durumu aşamaması geliyor. Aynı şekilde Halbusi’nin sahip olduğu güç bu sebepler arasında yer alıyor. Kürt-Sünni ittifakının olduğu yerde kabine kolayca geçemeyecek” diye cevap verdi.
Sünni Güçler Birliği Koalisyonu Milletvekili Muhammed el-Kerbuli, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Bizim şimdiye kadar pozisyonumuz açık; Muhammed Allavi kabinesine güvenoyu vermeyeceğiz. Koalisyonumuz, göstericilerin taleplerinin tarafında yer alıyor. Allavi’nin kabinesini, kendi şahsi kriterleri doğrultusunda dizayn etmesi ve kabinenin göstericilerin şartlarını karşılamaması nedeniyle reddediyoruz” diye konuştu.
Sairun Koalisyonu Milletvekili Gayib el-Umeyri ise bu kabinenin geçeceği görüşünü savunuyor. Umeyri, açıklamasında, “Kabine hükümet programıyla birlikte pazartesi günkü oturumda çoğunluğun oylarıyla geçecek. Kürt ve Sünni partilerin çekincelerine rağmen elimizdeki veriler bu kabinenin geçeceğini gösteriyor. Ayrıca bu krizin çözümüne dair işaretler var” ifadelerini kullandı.



Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
TT

Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)

Irak, hava ve balistik füze savunma sistemi satın almak üzere Güney Koreli bir şirketle anlaşırken, Savunma Bakanlığı, görevden alınan meclis başkanı Muhammed el-Halbusi'nin yol açtığı siyasi tartışmalara rağmen Peşmerge güçlerine ABD yapımı silahlar verilmesi kararını savundu.

Güney Koreli LIG Nex1 şirketi dün (Cuma) yaptığı açıklamada, Irak'a Kore yapımı hava ve balistik füze savunma sistemi ihraç etmek üzere bir anlaşma imzalandığını duyurdu. Gelişmiş silah sistemleri üreticisi yaptığı açıklamada, Güney Kore'nin M-SAM2 hava savunma sistemi olarak da bilinen Cheongung-II sistemini ihraç etmek için Irak Savunma Bakanlığı ile 2,78 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladığını belirtti. Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan'ın ardından Ortadoğu'da Güney Kore üretimi hava ve balistik füze savunma sistemini satın alan üçüncü ülke oldu. Güney Kore'nin füze savunma stratejisinin en önemli parçasını oluşturan sistem, öncelikle Kuzey Kore tehditlerine karşı koruma sağlamak amacıyla füze ve uçakları durdurmak üzere tasarlandı.

Füzeler ve M-SAM-2 entegre sistemi LIG Nex1 tarafından üretilmekte, Hanhwa Systems şirketi radarı sağlamakta ve Hanhwa Aerospace de füze rampaları ve araçlarını üretmektedir.

Cheongung-II, Rus füze sistemlerinde kullanılan 9M96 füzesinin teknolojisi temel alınarak geliştirilen orta menzilli bir karadan havaya savunma sistemidir.

Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)

Peşmerge silahları

Irak Savunma Bakanlığı, ABD yapımı obüslerin Peşmerge güçlerine teslim edilmesini savundu.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Peşmerge güçlerine tahsis edilen 105 mm'lik obüslerle ilgili olarak medyada ve sosyal medyada dolaşan haberlere cevaben, silahların alımının Savunma Bakanı İrfan el-Hayali döneminde sözleşmeye bağlandığını ve Savunma Bakanı Cuma Anad döneminde değiştirildiğini açıklığa kavuşturmak isteriz” denildi.

Bakanlığın açıklamasına göre, meblağlar mevcut hükümetin kurulmasından önce ödendi ve silahlar 20 Kasım 2023 tarihinde Umm Kasr Limanı’na ulaştı.

Silahlar Umm Kasr Limanı’na varışlarının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Peşmerge Bakanlığı’na teslim edilmemiş. Ardından Genelkurmay Başkanı tarafından bir nota verildikten ve gerekli tüm tedbirler alındıktan sonra bu işlem gerçekleştirilmiş.

Savunma Bakanlığı, ‘Peşmerge güçlerinin Irak'a sadakatinden şüphe duyulmayan ulusal bir güç olduğunu ve daha önce bahsi geçen silahlar konusunun yedi yıldan fazla bir süre önce gerçekleştiğini, silahların ancak bu konuda tüm tedbirler alındıktan sonra teslim edildiğini’ vurguladı.

Söz konusu mesele, özellikle Tekaddum Partisi lideri Muhammed el-Halbusi'nin silahların Erbil'e teslim edilmesi anlaşmasına itiraz etmesinin ardından büyük bir siyasi tartışmaya yol açtı.

Halbusi geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “Bu tür silahlar, yetenek ve kapasitelerine sürekli ihtiyaç duyduğumuz Irak ordusunun tekelinde olmalıdır” dedi.

Ancak Halbusi kısa bir süre önce açıklamalarını tersine çevirerek, ‘bölgedeki mevcut siyasi liderliğin varlığı göz önüne alındığında, Peşmerge güçlerine teslim edilen ABD silahlarını kullanmaktan korkmadığını’ belirtti. Halbusi bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, “IKBY liderleri mantıklı hareket ediyor ama gelecek korkuları var” ifadesini kullandı.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre siyasi partiler, özellikle de Şii Koordinasyon Çerçevesi'ndeki güçler, Mustafa Kazımi'ninki de dahil olmak üzere önceki hükümetlerin silahları IKBY'ye teslim etmeyi reddettiğini belirterek, karara itiraz ettiler.

IKBY Peşmerge Bakanı Şoreş İsmail geçtiğimiz ağustos ayında, ABD Savunma Bakanlığı'nın Irak federal hükümetinin onayıyla Peşmerge güçlerine bir dizi ağır silah verdiğini açıkladı.