​İdlib’in güneyinde rejim güçleri muhalifler arasındaki çatışmalar sürüyor

Yerinden edilmiş bir Suriyeli Dana sınır köyündeki camide kalıyor (AFP)
Yerinden edilmiş bir Suriyeli Dana sınır köyündeki camide kalıyor (AFP)
TT

​İdlib’in güneyinde rejim güçleri muhalifler arasındaki çatışmalar sürüyor

Yerinden edilmiş bir Suriyeli Dana sınır köyündeki camide kalıyor (AFP)
Yerinden edilmiş bir Suriyeli Dana sınır köyündeki camide kalıyor (AFP)

İdlib'in güney kırsalındaki el-Bara kasabasında Suriye rejim güçleri ile muhalifler arasındaki çatışmalar devam ediyor.
Suriye rejim güçlerinin el-Bara kasabasına yönelik saldırısında 5 Türk askeri yaralandı.  Yerel kaynaklara göre söz konusu saldırı, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç ve tank taşıyan 65 araçlık konvoyun el-Bara’dan İdlib’in güney kırsalındaki İhsem kasabasına girdiği esnada gerçekleşti.
Kaynaklar, Rus savaş uçaklarının konvoyun hareket güzergahını hedef alması sonucu TSK’ya ait konvoyun çekildiği bilgisini de verdi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) ise İdlib'in doğu kırsalında rejime ait noktaların Türk kuvvetleri ve birlikte hareket ettiği Suriyeli muhalif güçlerin topçu atışına maruz kaldığını ve taraflar arasında çatışma yaşandığını bildirdi.
SOHR, Rus savaş uçaklarının İdlib’in güneyindeki Türkiye Türk yanlısı muhalif grupları hedef aldığını da belirtti.
Birkaç gün önce İdlib bölgesinde rejim güçleri tarafından atılan bomba sonucu bir asker şehit oldu.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) saldırı sonrası bölgede tespit edilen 21 rejim hedefinin yoğun şekilde ateş altına alınarak gerekli karşılık verildiğini ve hedeflerin tahrip edildiğini açıkladı.
Şubat ayı başından bu yana İdlib'de şehit olan asker sayısı 16, yaralı ise 50'ye yükseldi.
Son zamanlarda TSK’nın girerek askeri gözlem noktası kurduğu İdlib’in güneyindeki Mastuma Kampı da birkaç gün önce hedef alındı.

Türkiye ve Rusya henüz fikir birliğine varamadı
İdlib’deki durum hakkında Türkiye ve Rusya arasındaki anlaşmazlık artıyor.
Türk ve Rus heyetler arasında son iki haftadır süren, Rusya ve İran'ın desteğiyle rejim güçlerinin saldırısına maruz kalan İdlib konulu müzakerelerde taraflar için tatmin edici bir sonuca ulaşılamadı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, rejim güçlerine son zamanlarda Halep-Lazkiye (M4) ve Halep-Şam (M5) karayolları üzerindeki Serakib, Han Şeyhun ve Maarat el-Numan gibi şehirlerde kontrolü sağlamak için İdlib ve Halep kırsalında ilerledikleri alanlardan çekilmeleri için Şubat ayı sonuna kadar süre verdi. Rejim güçlerinin gözlem noktalarından çekilmemesi halinde ise askeri harekat başlatabileceği konusunda uyardı.
Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in 5 Mart’ta İstanbul’da yapılacak olan dörtlü zirvede bir araya geleceklerinin açıklanmasına rağmen, TSK olası bir askeri harekata ilişkin hazırlıkları sürdürüyor.

ÖSO Komutanı’ndan sahaya ilişkin
İdlib kırsalında, rejim güçleri ve muhalif gruplar arasında dün sınırlı çatışmalar yaşandı.
Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) Komutanı Tuğgeneral Fatih Hasun, savaş uçaklarının İdlib’in güney kırsalındaki Zaviye Dağı’ndaki Josef köyüne yönelik füzeli saldırılara ek olarak, İdlib’in güney ve doğu kırsalındaki Erbain Dağı, Sermin ve Kminas bölgelerinin Cumartesi gününden beri vurulduğunu bildirdi.
DPA’ya demeç veren Tuğgeneral Hasun, rejim güçlerinin Pazar sabahı yaptığı İdlib’in güney kırsalındaki Şeyh Dames bölgesindeki sızma girişimini püskürttüklerini dile getirdi
Hasun açıklamasına şu ifadelerle devam etti:
“Bugün (dün) bütün cephelerde sınırlı olmasına rağmen bombardıman ve çatışmalara tanıklık ediliyor. Rejim kuvvetleri, İdlib'in doğu kırsalındaki Kafr Nabl şehrini ve Hass kasabasını vurdu. Muhalif güçler de rejimin saldırıları gerçekleştirdiği noktaları hedef aldı. Rejim güçleri Türk askeri konvoyunun geçtiği esnada, Zaviye Dağı’ndaki el-Bara ve İhsam’ı da vurdu.”
Tuğgeneral Hasun, Halep’in batı kırsalında topçu atışıyla hedef alınan rejim güçlerine bağlı 10 unsurun yaralandığını da sözlerine ekledi.

Saha komutanından yorum
Rejim güçleriyle savaşan bir saha komutanı ise “Türk ordusu, rejimin Halep-Lazkiye yolunda ilerlemesi ve kontrol etmesini önlemek amacıyla askeri üs kurmak için İdlib’in güneydoğu kırsalındaki Kafr Nabl şehrine büyük askeri takviyeler gönderdi. Kafr Nabl şehrindeki muhalif gruplar ve Türk kuvvetleri rejime ait noktaları hedef aldı. Rejim de karşılık verdi” dedi.

Rejim HTŞ’yi hedef aldı
Suriye resmi haber ajansı SANA ise rejim güçlerinin, Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) ve ona bağlı terörist grupların İdlib’in güney kırsalındaki Kafr Nabl, Fatira ve Maar Zeyta köylerindeki
hareketlerini izlediğini bildirdi. Haberde, rejimin top ve füzelerle karşılık vermesi sonucu teröristlerin ikmal yollarının kesilerek kendilerine ait hücre ve barınakların imha edildiği bilgisi de verildi.



İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu
TT

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ndeki Hamas hedeflerine saldırı düzenlediğini duyurdu ve saldırının "Gazze Şeridi'ndeki Hamas Deniz Kuvvetleri Komutanı Abdullah Ebu Şemela'yı" hedef aldığını belirtti.

İsrail ordusunun Arap medyası sözcüsü Avichay Adraee, "X" platformu aracılığıyla yaptığı açıklamada, Ebu Şamala'nın "hareketin en önde gelen üyelerinden biri olduğunu, yıllar boyunca deniz kuvvetlerinde çeşitli görevlerde bulunduğunu, Zikim üssündeki deniz kuvvetlerine baskın girişiminde yer aldığını ve 7 Ekim'deki deniz saldırısı için sistemin eğitimini ve planlamasını denetlediğini" belirtti. Şamala ayrıca savaş sırasında deniz hedeflerine odaklanarak, orduya karşı birçok terör operasyonu düzenledi.

ser4
İsrail askerleri, Hamas'ın Gazze Şeridi'nin kuzeyinde tasarladığı demir tünelden geçiyor... 15 Aralık 2023 (Reuters) 

Adraee açıklamasında, "Hamas hareketine ait Han Yunus bölgesindeki taburlardan birinin tünel sorumlusu olan ve rehine alma olayına katılan Fadi Ebu Mustafa hedef alındı" ifadelerine yer verildi.


Meclis başkanlığını kaybeden Halbusi’nin kazanma stratejisi

El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
TT

Meclis başkanlığını kaybeden Halbusi’nin kazanma stratejisi

El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)

Bağdat'ta 10, ülke genelinde ise 329 sandalyenin 35'ini kazanan Muhammed el-Halbusi'nin son parlamento seçimlerindeki zaferi, iki yıl önce Parlamento Başkanlığı görevinden ve parlamento üyeliği elinden alınan bir isim için önemli bir dönüm noktasıdır.

Bu zafer, Irak'ta, Hukuk Devleti Koalisyonu lideri ve eski Başbakan Nuri el-Maliki gibi zorlu bir rakip karşısında elde edildiği için daha da önem kazanıyor.

El-Halbusi, Anbar vilayetinin Karma kasabasından kırklı yaşlarının ortalarında bir inşaat mühendisidir. Felluce'deki bir inşaat şirketinden, Şii ve Sünni grupların İran etkisi altında rekabet ettiği siyasete adım atmıştır. Ancak hırslı genç adam maskesini yavaş yavaş düşürmüş ve güçlülerin masasında kendine bir yer edinmiştir.

"Halbusi olgusu"nun yorumlanması konusunda şu anda görüş ayrılığı olsa da Bağdat'taki birçok Sünni, yıllarca süren şiddet ve bölünmenin ardından, onda liderlik ihtiyaçlarını karşılayan birini buldu. Onun şu gibi kampanya sloganlarını dile getirdiğini duydular: "Biz Sünniler ne istediğimize karar veririz. Başkalarının (Şiiler ve Kürtler) bizim adımıza karar vermesine izin vermeyeceğiz."


PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bir gün içinde PKK militanları Türkiye topraklarından çekiliyor veya Güvenlik Konseyi Hamas'ı silahsızlandırma kararı aldı ya da Lübnan hükümeti ordunun Hizbullah'ı silahsızlandırma planını bekliyor yahut Irak'taki Haşdi Şabi ile Suriye, Yemen ve Libya’daki diğer örgütler hakkında benzer haberler ve raporlar duyabiliyoruz. Yıllardır, bu savaşçı örgütler, üyeleri ve davranışları bölgemizdeki en önemli ve çoğu zaman tek haber oldular. Dış gözlemciler artık siyasi, sosyal ve kültürel sahnemizi çok çeşitli örgütlerin ve savaşçılarının yuvasından ibaret sanmaya başladılar.

Bu örgütler yalnızca silahlı eylem konumunu işgal etmiyorlar, aynı zamanda siyasi rollere, etkinliğe ve üretkenliğe de sahipler. Yaşadıkları toplumların geniş kesimleri için prestijli ve sembolik değere sahip bir konuma sahipler. Savaşçıları, en azından toplumun belirli bir kesimi için, bir kutsallık halesiyle çevrililer.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre 1970'lerin başından itibaren, bu örgütler bölgemizdeki olağanüstü siyasi gerçeklikler ve bağlamların bir sonucu olarak ortaya çıktılar. Filistin ve Kürt meselelerine, birçok devletin, kendilerini baskı altında hisseden, yalnızca siyasi eylem ve mücadeleyle asgari düzeyde bile uzlaşıya varamayan milyonlarca insandan oluşan topluluklara yönelik bir tür “sıfır toplamlı” yaklaşımı damga vurmuştu. Nasırcılığın 1967’deki savaşta uğradığı yenilgi, devletin ve düzenli orduların sahip oldukları güç ve nüfuzu kaybetmelerine neden oldu. İran rejimi, dış politikasının bir dayanağı olarak hizipçiliğe dayanan uzun vadeli bir strateji uygulayarak, bu iki temele mezhepsel bir boyut ve yük ekledi. Ancak, bu örgütlerin türediği ülkelerde ekonomik, siyasi, güvenlik, anayasal, eğitim ve sağlık yapıları tamamen başarısız olmasaydı, bu çeşitli koşullar ve araçlar etkili olmazdı. Söz konusu örgütler bu başarısızlık sayesinde kendilerini kurtarıcılar ve devlet adına hareket ederek tüm ulusu koruyan araçlar olarak sundular.

Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, bu örgütlerin üyeleri ve liderleri, toplumlarımızın geniş kesimleri arasında sahip oldukları “sembolik hegemonya” sayesinde, kamusal alana bir değerler, söylemler ve normatif araçlar cephanesi dayatmayı başardılar. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: “Şiddet, değişimin özü ve tek aracıdır”, “sembolik lider tarihsel bir zorunluluktur”, “mevcut koşullar ucu açık bir olağanüstü hal gerektirmektedir”, “toplumsal ilerleme ve statü, bu örgütlere sadakat ve bağlılıkla bağlantılıdır”, “bu sınıfın üyeleri eleştirinin ötesindedir ve şehitler aziz statüsüne sahiptir”, “servet, eğitim, incelikli eylemler, entelektüel üretim ve sanatsal çalışma gibi şeyler, bu örgütlerle bağlantılı olmadıkları sürece anlamsızdır”. Bunlar ve benzeri birçok söylem kamusal alanda sürekli bir korku duygusu yaratıyor ve mevcut koşullarımızın “istisnai” olduğu yönünde derin bir hissi besliyordu. Tüm bunlar, toplumların geleceği ve güvenliği ve bu “savaşçı sınıf” örgütlerinin varlığını sürdürmesiyle sıkı sıkıya bağlantılıydı.

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu

Bir bakıma, bu sınıfın üyeleri, başlangıçta üyeleri İmparatorluk Muhafızları'nda asker olan, daha sonra zamanla, toplumsal güvenliği ve kaos dönemlerinde imparatorluk gücünün bütünlüğünü korumada oynadıklarını söyledikleri olağanüstü roller sayesinde kamusal bir rol, bir tür kontrol, otoriter konum ve sembolik statü üstlenen geleneksel Japon samuraylarına benzer hale geldiler. Davanın koruyucularından “davanın kendisine” dönüştüler. Kamu düzenini korumaya adanmış savaşçılar konumundan, her türlü kamusal erdemin sembolü haline geldikleri için, yerel topluluklara kendilerine ayrıcalıklı bir şekilde davranmayı dayatan, mali, idari, ticari, sembolik ve kültürel derebeyliklerin liderleri ve sahipleri konumuna geçiş yaptılar.

Tıpkı Japon samuraylarının tarihsel anlatısında olduğu gibi, bölgemizdeki bu savaşçılar ve örgütleri de, farklı derecelerde de olsa oldukça karmaşık ve istisnai tarihsel koşullardan sonra ortaya çıktılar. Ancak kendilerini “davanın kendisine” dönüştürmekten çekinmediler. Bu çeşitli örgütler, varoluşlarının asıl nedeni ortadan kalkmış olsa bile, askeri ve sembolik genel egemen statülerini her zaman farklı derecelerde de olsa korumaya gayret ettiler. Nitekim Lübnan Hizbullahı, İsrail'in bir kısmını yeniden işgal etmesinden önce tüm Lübnan topraklarından çekilmesinden çeyrek asır sonra bile silahlarını elinde tutmaya kararlı. Filistinli Hamas hareketi, silahını, Filistin'in tek kurtarılmış bölgesi olan Gazze Şeridi'ndeki tüm yaşam biçimlerinin sürekliliğinden ve devamından daha kutsal, gerekli ve kaçınılmaz görüyor.

Ancak, savaşçı sınıf ve silahlı örgütleri içindeki tüm bu otoriter özelliklerin bölgemizde yerleşik olmasına, toplumlarımızdaki genel modernleşme süreçleri bağlamında oynayabilecekleri gerici rollerin açıkça kabul edilmesine rağmen, temel soru hâlâ ortada duruyor: Bu örgütleri, bu istisnai sınıfı, ortaya çıktıkları koşulların, iklimlerin ve şartların yapısında köklü dönüşümler yaratmadan rollerini ve egemenliklerini ortadan kaldırmak mümkün müdür? Mevcut Hamas dağılsa bile, milyonlarca Filistinli, nesnel bir barışı asgari koşullarda da olsa karşılayan bağımsız bir devlete sahip olmadığı sürece, farklı isimler, sloganlar ve mekanizmalarla yeni bir Hamas'ın ortaya çıkmayacağının garantisi var mı? Türkiye'deki Kürt sorunu, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) ve 40 yıllık silahlı mücadelesinin doğuşuna mı sebep oldu, yoksa PKK mı Kürt sorununu doğurdu? Dolayısıyla “Kürt mazlumiyeti gölü” varlığını ve etkinliğini koruduğu sürece, oradaki “Kürt mücadelesi balığı”nın yok olacağının bir garantisi var mı?

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu. Ama öncelikle Japonya, “hakkı” olduğuna inandığı şey uğruna komşu ülkeleri işgal edip milyonlarca masum insanı tekrar öldüremeyecek üretken bir ülke. Japonya artık birçok şeyi başarabilen bir ülke, bunların başında da geçmişte yaptıklarından dolayı özür dileyebilmesi geliyor.