​G-20: Korona salgını ve iklim değişikliği küresel ekonomiye yönelik birer tehdittir

G-20’nin maliye bakanları ve merkez bankaları başkanlarının bir araya geldiği Riyad'daki toplantının ardından dün basın toplantısı düzenlendi. (EPA)
G-20’nin maliye bakanları ve merkez bankaları başkanlarının bir araya geldiği Riyad'daki toplantının ardından dün basın toplantısı düzenlendi. (EPA)
TT

​G-20: Korona salgını ve iklim değişikliği küresel ekonomiye yönelik birer tehdittir

G-20’nin maliye bakanları ve merkez bankaları başkanlarının bir araya geldiği Riyad'daki toplantının ardından dün basın toplantısı düzenlendi. (EPA)
G-20’nin maliye bakanları ve merkez bankaları başkanlarının bir araya geldiği Riyad'daki toplantının ardından dün basın toplantısı düzenlendi. (EPA)

G-20’de dün gerçekleştirilen maliye bakanları ve merkez bankaları başkanları toplantısında koronavirüs salgını ve iklim değişikliğinin küresel ekonomi ve finansal istikrara karşı birer tehdit oldukları vurgulandı. Uluslararası düzeyde düzenleyici çerçevenin güçlendirilmesi istendi.
G-20’nin Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen maliye bakanları ve merkez bankaları başkanları toplantısında iklim değişikliğinin küresel mali istikrar üzerindeki etkisinin birlikte değerlendirilmesi amacıyla Finansal İstikrar Kurulu (FSB) tarafından bir çalışma yapılması çağrısında bulunuldu.
İki gün süren toplantıların sonuç bildirisinde, küresel ekonominin bu yılki büyüme tahminlerine rağmen jeopolitik gerilimler ve ticaret savaşları gibi ekonomik beklentiler açısından risk oluşturan gelişmeler nedeniyle büyümenin yavaş ilerlediği kaydedildi. Bildiride ayrıca bu riskler konusunda ek önlemler almaya hazır olunması gerektiği vurguladı.
Maliye bakanları ve merkez bankası başkanları, olumsuz riskleri önlemek amacıyla güçlü, sürdürülebilir, dengeli ve kapsamlı bir büyüme sağlamak için mevcut tüm politika araçlarını kullanılması gerektiğini altını çizdiler. Bununla birlikte sonuç bildirisinde kamu ve özel sektördeki borçluların borç şeffaflığının seviyesini artırmak için ortak çaba göstermelerinin yanı sıra sürdürülebilirliklerini sağlama ve borç kaynaklı güvenlik açıklarını ele alma çabalarını iki katına çıkarmanın önemine işaret edildi.
Toplantılara katılan maliye bakanları ve merkez bankası başkanları, ekonominin dijitalleştirilmesinden kaynaklanan vergi sorunlarına yönelik kaydedilen son gelişmelerden duydukları memnuniyeti dile getirdiler. Bu konudaki istişarelerin temeli olarak ilk etapta ortak bir yaklaşımın ana hatlarını desteklediklerini vurgulayan katılımcılar, G20 ile Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) arasında vergi şeffaflığı ve kâr transferi için yapılan kapsamlı çalışma çerçevesinde üzerinde anlaşmaya varılan ikinci etabın da başarılı olmasını memnuniyetle karşıladılar.
Sonuç bildirisinde, geri kalan anlaşmazlıkların üstesinden gelmek için her iki etapta da daha fazla ilerleme kaydedilmesini tavsiye edilirken 2020 yılı sonuna kadar toplu bir çözüme ulaşılması ve nihai bir rapor sunulması gerektiği vurgulandı.
Bildiride şu ifadelere yer verildi:
“Temmuz 2020'ye kadar vergi şeffaflığının sağlanması için G20 ve OECD arasındaki kapsamlı anlaşmasının önemini vurguluyoruz. Hem G20 üye ülkelerin hem de bu standartlara uymayan ülkelerin yer aldığı OECD listesini gözden geçirmeye devam ediyoruz. Listedeki ülkelere karşı savunma amaçlı önlemler alınacak.”
Vergi Amaçlı Şeffaflık ve Bilgi Değişimi Küresel Forumu aracılığıyla sağlanan koordinasyon da dahil olmak üzere gelişmekte olan ülkelerdeki vergi kapasitesini artırma çalışmalarının devam edeceği ifade edilen bildiride, tüm ülkeler vergi konularında karşılıklı idari olarak yardımlaşmaya, çok taraflı anlaşmayı imzalamaya ve onaylamaya davet edildi.
Ülkelerin tamamen ve sürekli olarak mutabık kalınan finansal reformları uygulama taahhüdünü teyit etmiş oldukları belirtilen bildiride, yetkiler ve FSB daha büyük finansal kurumlarla ilgili reformların etkilerini değerlendirmeyi sürdürürken kırılganlıkları ve finansal istikrarı tehdit eden riskleri belirlemeye, izlemeye ve gerektiğinde bunları ele almaya devam edileceği kaydedildi.
Diğer yandan G20’de siber güvenliği artırmak için sürdürülen çabalara da dikkat çekilirken FSB’nin siber saldırılara müdahale edilmesi ve bunlardan kaçınılması için etkili uygulamaları sabırsızlıkla beklediği vurgulandı. Teknolojik gelişmelerin finansal sistem ve bir bütün olarak ekonomi için büyük faydalar sağlayabileceğine dikkat çekilen bildiride dijital çağa ayak uydurmak için denetim ve düzenleme konularının belirlenmesine yönelik çalışmalara destek verildi.
Dünkü toplantıda ayrıca piyasaların Londra Bankalar Arası Faiz Oranı’ndan (LIBOR) ayrılması ve 2021 yılı bitmeden kendileri için alternatif endeksler belirlemeleri gerektiğine işaret edildi. Bununla birlikte finansal kapsam için küresel ortaklığa verilen desteğin yanı sıra özellikle kadınlar ve gençler ile küçük ve orta ölçekli işletmelerin dijital finans dünyasına katılmalarına verilen önem de vurgulandı.
Toplantıda ‘kara para aklama ve terörün finansmanı ile mücadele ile ilgili  standartları belirleyen Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF) çalışmalarının desteklendiği vurgulayan G20 katılımcıları, FATF’dan yeni yasa dışı finansman yolları yaratabilecek mali teknolojiler konusunda duyarlı olmasını istedi.
Diğer yandan Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cedan dün düzenlediği basın toplantısında, G20’nin koronavirüs salgının risklerini izlemeye ve küresel ekonomi üzerindeki etkilerini azaltmak için uygun politikaları benimsemeye devam etmeyi kabul ettiğini söyledi. Bakan Cedan, üye ülkelerin daha fazla uyum sağlamaya yönelik politikaların geliştirilmesi ve teknolojik altyapının savunulması, mali kapsamın artırılması ve sınır ötesi ödemeler için kapsamlı bir yol haritasının geliştirilmesi ile özellikle küçük işletmelerin teşvik edilmesi konusunda hemfikir olduklarını kaydetti.



Suudi Arabistan, Filistin hazinesine 90 milyon dolarlık destek sağladı

Prens Mansur bin Halid, Amman'daki büyükelçilik binasında Bakan Estephan Anton Selame’ye Suudi Arabistan'ın hibesini takdim ederken (WAFA)
Prens Mansur bin Halid, Amman'daki büyükelçilik binasında Bakan Estephan Anton Selame’ye Suudi Arabistan'ın hibesini takdim ederken (WAFA)
TT

Suudi Arabistan, Filistin hazinesine 90 milyon dolarlık destek sağladı

Prens Mansur bin Halid, Amman'daki büyükelçilik binasında Bakan Estephan Anton Selame’ye Suudi Arabistan'ın hibesini takdim ederken (WAFA)
Prens Mansur bin Halid, Amman'daki büyükelçilik binasında Bakan Estephan Anton Selame’ye Suudi Arabistan'ın hibesini takdim ederken (WAFA)

Suudi Arabistan dün, 2025 yılı için Filistin hükümetine verdiği kesintisiz destek çerçevesinde Filistin hazinesine 90 milyon dolarlık hibede bulundu.

Hibe, Suudi Arabistan'ın Amman Büyükelçisi Prens Mansur bin Halid bin Ferhan tarafından, Amman'daki büyükelçilik binasında Filistin Planlama ve Uluslararası İşbirliği Bakanı ve Maliye Bakanı Vekili Dr. Estephan Anton Selame ile yaptığı görüşme sırasında sunuldu.

Prens Mansur bin Halid, bu desteğin Suudi Arabistan liderliğinin Filistin hükümetini destekleme ve mali yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlama konusunda yardım etme çabalarının bir parçası olduğunu açıkladı ve bunun Filistin halkının dayanıklılığını güçlendirmedeki önemini vurguladı. Bu destek, Suudi Arabistan'ın Filistin Devleti'ne sağladığı kesintisiz ekonomik, kalkınma, yardım ve insani desteğin bir uzantısı olarak, ekonomik ve insani zorluklar karşısında Filistin halkının acılarını hafifletmek ve sağlık ve eğitim başta olmak üzere hayati sektörleri desteklemek amacıyla veriliyor.

Suudi Arabistan'ın Filistin halkını ve bağımsız devlet kurma konusundaki adil ve meşru haklarını destekleme konusundaki kararlı, tarihi ve süregelen taahhüdünü vurgulayan Prens Mansur bin Halid, Filistin sorununu çözmek ve iki devletli çözümü uygulamak için New York'ta düzenlenen üst düzey uluslararası konferansın Fransa ile birlikte eş başkanlığını yürüten ülkesinin son dönemde gösterdiği siyasi çabalara atıfla bu çabaların Filistin devletinin uluslararası alanda geniş çapta tanınmasıyla sonuçlandığını belirtti.

Öte yandan Filistin Başkan Yardımcısı Hüseyin eş-Şeyh, Filistin hazinesine destek verdiği için Kral Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman liderliğindeki Suudi Arabistan'a derin şükran ve takdirlerini dile getirdi.

Şeyh, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, bu hibenin ülkesinin yaşadığı zorlu ekonomik ve mali koşulların giderilmesine katkıda bulunacağını belirterek, Filistin halkına karşı Suudi Arabistan’ın kararlı tutumuna ve onların meşru haklarına verdiği desteğe teşekkür etti.

Filistin Planlama ve Uluslararası İşbirliği Bakanı ve Maliye Bakanı Vekili Dr. Selame ise Suudi Arabistan'ın Filistin’e verdiği kesintisiz mali ve siyasi desteğe övgüde bulunurken İsrail’in son dönemdeki politikaları çerçevesinde Filistin Devleti'nin karşı karşıya olduğu mali krizi hafifletmedeki önemini vurguladı ve Suudi Arabistan’ın Filistin halkına karşı tarihi ve sarsılmaz tutumuna derin takdirini ifade etti.

Suudi Arabistan'ın Filistin'e yönelik kararlı tarihi tutumunu, meşru haklarına ve bağımsız devletinin kurulmasına verdiği desteğe övgüde bulunan Filistinli Bakan, Filistin Yönetimi'nin, Filistin'e verdikleri kesintisiz siyasi, ekonomik ve insani destekten dolayı Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a şükranlarını ve takdirlerini iletti.


Trump: Ukrayna ile Rusya arasında anlaşmaya varılması için "iyi bir şans" var

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)
Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)
TT

Trump: Ukrayna ile Rusya arasında anlaşmaya varılması için "iyi bir şans" var

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)
Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşuyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya ile Ukrayna arasında Florida'da yapılan son görüşmelerin ardından bir anlaşmaya varılmasının "yüksek ihtimal" olduğunu söyledi. Trump, elçisinin görüşmelere devam etmek üzere Rusya'ya gitmeye hazırlandığını belirtirken, Kiev'i sarsan yolsuzluk skandalının "faydalı olmadığını" ifade etti.

Trump, Air Force One uçağında gazetecilere yaptığı açıklamada, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin, müzakere ekibinin de başında bulunan Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı'nı görevden almasına neden olan yolsuzluk soruşturmasına atıfta bulunarak, "Ukrayna'nın bazı zorlu küçük sorunları var," dedi. Trump, "Ancak bir anlaşmaya varma şansımızın yüksek olduğunu düşünüyorum" ifadesini kullandı.

Miami'nin kuzeyindeki Hallandale Plajı'nda her iki tarafın da "üretken" olarak nitelendirdiği saatler süren görüşmelerin ardından, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylerken, Kiev heyetindeki bir kaynak görüşmeleri "kolay değil" olarak nitelendirdi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Kiev'in askeri baskılarla karşı karşıya olduğu ve iç yolsuzluk skandalına bulaştığı bir dönemde gerçekleşen görüşmeler, Trump'ın temsilcisi Steve Witkoff'un salı günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinin beklendiği Moskova ziyaretinin önünü açtı.

Washington, üç yıldan uzun süre önce başlayan çatışmayı sona erdirmek için bir plan sundu ve Moskova ve Kiev'in onayıyla bunu sonuçlandırmaya çalışıyor. Rubio daha önce gazetecilere, Witkoff ve Trump'ın damadı Jared Kushner'in de katıldığı Florida'daki görüşmelerin "çok verimli" geçtiğini, ancak "hala yapılması gereken çok iş olduğunu" söylemişti. Ukrayna heyetine Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Rustem Umerov başkanlık ederken, Amerikan tarafını Rubio, Witkoff ve Kushner temsil ediyor.

Umerov ise müzakereleri överek, "verimli ve başarılı" olarak nitelendirdi. Facebook'ta Zelenskiy'e görüşmelerde kaydedilen "önemli ilerleme" hakkında bilgi verdiğini yazdı. Zelenskiy, görüşmelerin ardından X platformunda, "Görüşmelerin yapıcı bir dinamiğe sahip olması ve tüm konuların Ukrayna'nın egemenliği ve ulusal çıkarlarının güvence altına alınmasına odaklanılarak açıkça müzakere edilmesi önemlidir" diye yazdı.

Görüşmeler, Moskova'nın Ukrayna'nın başkenti Kiev ve çevresine yönelik gece saldırılarını iki gece üst üste yoğunlaştırmasının ve Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin kapsamlı bir yolsuzluk soruşturmasının ardından Özel Kalem Müdürü Andrey Yermak'ı görevden almasının ardından yaşanan iç siyasi karışıklıkların ortasında başladı.


Moody's, güçlü petrol dışı büyümenin desteğiyle Suudi Arabistan'ın Aa3 notunu teyit etti

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)
TT

Moody's, güçlü petrol dışı büyümenin desteğiyle Suudi Arabistan'ın Aa3 notunu teyit etti

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (SPA)

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Suudi Arabistan’ın kredi notunu ‘Aa3’ olarak teyit etti ve görünümünü ‘durağan’ olarak belirledi. Kuruluş, Suudi ekonomisinin önümüzdeki yıl güçlü ekonomik büyüme göstermesine olumlu bakıyor; özellikle ekonomik çeşitlendirme çabaları sayesinde petrol dışı sektörlerdeki güçlü büyümeyi destekliyor.

Moody’s, Suudi Arabistan’a yönelik düzenli not gözden geçirmesinde, ülke ekonomisinin gücüne ve mali politikalarının istikrarına dikkat çekerek, Aa3 notunun büyük ekonomik hacim, yüksek gelir düzeyi ve güçlü kamu bütçesi ile desteklendiğini vurguladı. Kuruluş ayrıca, ülkenin ekonomik çeşitlendirme programlarında kaydettiği ilerlemeyi de öne çıkardı.

Moody’s’in Aa3 notunu teyit etmesi ve durağan görünümü, Suudi Arabistan’ın kredi değerliliğinin istikrarlı olduğunu gösteriyor. Bu durum, kuruluşun Kasım 2024’te ülke notunu A1’den Aa3’e yükseltmesinin ardından geldi; yükseltme, ekonomik reformlarda sağlanan ilerlemeye dayanıyordu. Diğer büyük uluslararası derecelendirme kuruluşları da Suudi Arabistan’ın güçlü kredi profilini onaylıyor. Standard & Poor’s ve Fitch, ülkeye A+ notu ve durağan görünüm verirken, bu yüksek dereceler ülkenin mali ve dış pozisyonunun gücünü ve artan ekonomik esnekliğini teyit ediyor.

Ekonomik ivme ve beklenen büyüme

Ekonomik momentum güçlü seyrini sürdürüyor; özellikle petrol dışı sektörler güçlü büyüme oranları yakalamaya devam ediyor. Moody’s, Suudi Arabistan’ın gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) 2025’te yaklaşık yüzde 4 oranında büyümesini bekliyor; bu oran, 2024’teki yüzde 2’lik büyümenin üzerine çıkıyor. 2026 yılında ise büyümenin yüzde 4,5’e ulaşması öngörülüyor. Bu dönemde petrol sektörü, OPEC+ ittifakının üretimi artırmaya başlamasıyla birlikte yeniden büyüme eğilimine girecek.

frg
Riyad'da açık havada futbol maçı izleyen insanlar (Reuters)

Suudi Arabistan hükümeti, gelecek yıl için ekonomik büyüme tahminini önceki yüzde 3,5 seviyesinden yüzde 4,6’ya yükseltmişti. Bu artış, büyük ölçüde petrol dışı sektörlerin beklenen büyümesine dayanıyor. Moody’s de açıklamasında, petrol dışı faaliyetlerin büyük projelerin kesintisiz şekilde yürütülmesini desteklediğine dikkat çekti.

Uluslararası Para Fonu (IMF) ise Suudi ekonomisinin 2025 ve 2026 büyüme tahminlerini yüzde 4’e yükseltti. IMF, bu büyümenin arkasında petrol dışı sektörlerdeki önemli genişleme ve OPEC+ çerçevesinde kademeli petrol üretim kesintilerinin bulunduğunu belirtti. Kuruluş, Suudi Arabistan ekonomisinin şoklara karşı güçlü bir dayanıklılık gösterdiğini vurguladı ve enflasyonun yaklaşık yüzde 2 seviyesinde istikrarlı kalacağını öngördü.

Kredi derecelendirme gücü

Suudi Arabistan’ın ekonomik gücü, büyük ekonomik hacmi, yüksek kişi başı gelir seviyesi ve düşük üretim maliyetleriyle birlikte bol hidrokarbon kaynaklarına dayandırılıyor. Moody’s’in açıklamasına göre, ülkenin güçlü kurumları ve iyi yönetim yapısı, 2016’dan bu yana uygulanan kapsamlı reform ajandasındaki önemli ilerlemeyi destekliyor. Mali gücü ise nispeten düşük kamu borç yükü, borçlanma maliyetlerini karşılayabilme kapasitesi ve güçlü devlet mali varlıklarına dayanıyor.

frg
Kral Abdullah Finans Bölgesi'ndeki (KAFD) Riyad tren istasyonu dışında yürüyen insanlar (Reuters)

Buna karşın, Suudi Arabistan’ın risklere maruz kalabilirliği, daha çok siyasi risklerden kaynaklanıyor; bu riskler, bölgesel jeopolitik dinamiklerin zorluklarını yansıtıyor.

Moody’s, petrol fiyatlarının yüksek harcamaları destekleme kapasitesinin azaldığını belirtmesine rağmen, hükümetin ekonomik dönüşüm sürecini desteklemek amacıyla ekonomik dalgalanmalara karşı mali politika uyguladığını vurguladı.

Durağan görünüm

Moody’s, durağan görünümün, ülkenin kredi notunu etkileyen risklerin dengede olduğunu gösterdiğini belirtti. Kuruluş, büyük ölçekli çeşitlendirme projelerinin daha fazla ilerlemesinin, özel sektörü çekebileceğini ve petrol dışı ekonominin mevcut tahminlerden daha hızlı şekilde gelişmesini teşvik edebileceğini kaydetti.

Suudi Arabistan Ekonomi ve Planlama Bakanı Faysal el-İbrahim geçen ay yaptığı açıklamada, ülkenin doğrudan ve dolaylı olarak petrol bağımlılığının yüzde 90’dan yüzde 68’e gerilediğini, bugün petrol dışı faaliyetlerin ise GSYİH’nin yüzde 56’sını oluşturduğunu duyurmuştu.