Yenmesi yasaklanan pangolinler hala tehdit altında

Çin pangolinleri  kritik düzeyde tehlideki türler arasında yer alıyor (AFP)
Çin pangolinleri kritik düzeyde tehlideki türler arasında yer alıyor (AFP)
TT

Yenmesi yasaklanan pangolinler hala tehdit altında

Çin pangolinleri  kritik düzeyde tehlideki türler arasında yer alıyor (AFP)
Çin pangolinleri kritik düzeyde tehlideki türler arasında yer alıyor (AFP)

Çevre savunucuları, Çin'in yeni koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla birlikte vahşi hayvanları yemeye resmi bir kısıtlama getirmiş olmasına karşın pangolin (pullu karıncayiyen) türlerinin hala tehdit altında olduğu konusunda uyardı.
Kaynağının Vuhan'daki bir deniz ürünleri pazarı olduğu düşünülen ölümcül virüsün yayılmasını kontrol altında tutmaya çalışan yetkililer, ülkede az bulunan bir lezzet kabul edilen pangolin etinin tüketimini yasakladı.
Sekiz pangolin türünden biri olan ve kritik düzeyde tehlikedeki türler arasında yer alan Çin pangolini, yaban hayvanlarının yenilmesini yasaklayan karara dahil edildi.
Ancak çevre savunucuları, bu kabuklu memeli türünün üzerindeki "esas tehdidin" etinin tüketimi olmadığı konusunda uyardı.
Hayvanları korumayı amaçlayan ABD merkezli sivil toplum kuruluşu Humane Society International'ın (HSI) hayvan refahından sorumlu başkan yardımcısı Dr. Teresa Telecky, The Independent'a şunları söyledi: "Pangolinlerin etleri yiyecek olarak tüketilirken pullarıysa ilaç olarak kullanılıyor."
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Dr. Telecky şöyle devam ediyor: "Her ne kadar yeni yasak pangolinlerin yenmesini durdurmayı hedeflese de, pangolinlerin sekiz türü içinde esas tehdit olan pangolin yetiştiriciliği ve kabuğunun ticaretini engellemeyecek."
Dr. Telecky, Dünya Doğa Koruma Birliği (IUCN) verilerine göre Çin genelinde sayıları azalmakta olan bu hayvanların tüketim yasağından nasıl etkileneceğinin "belirsiz" olduğunu ifade ediyor.
Çinli araştırmacılar, şimdiye dek yaklaşık 80 bin kişiye bulaşan yeni koronavirüsün (Kovid-19) yayılmasıyla pangolinler arasında bir bağlantı bulunduğunu düşünüyor.
Fakat dünya genelinde diğer bilim insanları bu iddiaya karşı çıkıyor.
Pangolinler Çin'de koruma altında olan türlerden biri ve tüm yaban hayvanların tüketim için ticaretini engelleyen yeni yasaktan önce de ticaretinin yapılması zaten kısıtlanmıştı.
Ama ülke çapında yüksek talebin devam etmesi, bu hayvanların yasadışı ticaretiyle sonuçlandı.
Yeni koronavirüs salgınıyla savaşan Çin, geçen hafta porsuk, kaplumbağa ve pangolin gibi vahşi hayvanların yenmesi konusunda yurttaşlarına kısıtlama getirdi.
HSI'dan Dr. Telecky şunları söyledi: "Çin'in yaban hayvanlarının yiyecek olarak tüketilmesini engelleyen yasağını olumlu karşılıyoruz, yasağın katı bir şekilde uygulanacağını ve arkasında durulacağını varsayarsak, her yıl binlerce hayvanı ticaretleri sırasındaki gaddar uygulamalardan kurtaracak."



Ortadoğu'daki sıcaklık artışı, kadınlarda kanser ölümlerini tetikledi

İran'da hava sıcaklıklarının 50 dereceyi bulması üzerine Ağustos 2023'te iki gün tatil ilan edilmişti (AFP)
İran'da hava sıcaklıklarının 50 dereceyi bulması üzerine Ağustos 2023'te iki gün tatil ilan edilmişti (AFP)
TT

Ortadoğu'daki sıcaklık artışı, kadınlarda kanser ölümlerini tetikledi

İran'da hava sıcaklıklarının 50 dereceyi bulması üzerine Ağustos 2023'te iki gün tatil ilan edilmişti (AFP)
İran'da hava sıcaklıklarının 50 dereceyi bulması üzerine Ağustos 2023'te iki gün tatil ilan edilmişti (AFP)

İlk bulguları bugün Frontiers in Public Health adlı akademik dergide yayımlanan araştırma, artan hava sıcaklıklarının kadınların kanser oranlarına etkisini gözler önüne serdi. 

Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde 21 yılda görülen sıcaklık değişimlerinin kadınlarda kanseri önemli ölçüde etkilediği bulundu.

17 ülkede yapılan araştırma Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir, Fas, Filistin, Irak, İran, Katar, Kuveyt, Libya, Lübnan, Tunus, Suriye, Suudi Arabistan, Mısır, Umman ve Ürdün'ü kapsadı. 

Meme, yumurtalık, rahim ve rahim ağzı kanserlerinden kaynaklanan hastalık ve ölümlerin kayda değer ölçüde arttığı tespit edildi.

1998-2019 dönemindeki her bir santigrat derecelik artışın yüz bin kişideki kanser tanısı sayısını 173'ten 280'e çıkardığı saptandı. Ölümlerse yüz bin kişide 171'den 332'ye çıktı. 

En çok yumurtalık kanseri vakalarında artış görüldü. 

Araştırma makalesinin yazarları iklim değişimiyle birlikte ultraviyole radyasyonun (UV) ve hava kirleticilerin arttığını, bunların da kanser riskini beraberinde getirdiğini vurguladı.

Bilim insanları, etkin kanser taraması ve tedavisinin yapılamadığı yerlerde bu araştırmayı gerçekleştirmenin ayrı bir önem taşıdığını da ifade etti. 

Kahire Amerikan Üniversitesi'nden Wafa Abuelkheir Mataria, baş yazarlarından olduğu makale hakkında "Bu bölgedeki kadınlar hem tarama ve tedavide kültürel, yasal ve ekonomik engellerle mücadele ediyor hem de çevresel kanserojenlerle daha fazla karşı karşıya. Bulgularımız, iklim değişikliğine adaptasyon stratejileri ulusal ölçekteki kanser politikalarına uyarlanırken cinsiyete de özen gösterilmesi ihtiyacının altını çiziyor" dedi. 

Independent Türkçe, Washington Post, Frontiers