عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Mağrip bölgesi koronavirüsün yayılmasını kontrol altına almak için alarma geçti

Tunus’ta koruyucu maskeyle dolaşan bir kadın (Reuters)
Tunus’ta koruyucu maskeyle dolaşan bir kadın (Reuters)
    Rabat – Cezayir/ Şarku’l Avsat, Tunus/ el-Munci es-Saidani
TT
TT

Mağrip bölgesi koronavirüsün yayılmasını kontrol altına almak için alarma geçti

Tunus’ta koruyucu maskeyle dolaşan bir kadın (Reuters)
Tunus’ta koruyucu maskeyle dolaşan bir kadın (Reuters)

Cezayir'in ülkede 12 koronavirüs vakasının tespit edildiğini açıklamasının ve Tunus’un 90'dan fazla kişiyi karantinaya almasının ardından Cezayir, Tunus ve Fas’ta virüsün yayılmasını önlemek için ihtiyati önlemler alındı.
Cezayir Sağlık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, 4 koronavirüs vakasının tespit edildiğini ve bununla birlikte hastalığa yakalanan kişi sayısının 12’ye çıktığını belirtti. Bu kişiler arasında ülkesine gönderilen bir İtalyan da bulunuyor.
Bakanlığın açıklamasında tespit edilen 4 yeni koronavirüs vakasının, başkentin güneyinde bulunan Blida beldesinden bir ailenin fertleri arasında göründüğü kaydedildi. Ayrıca aileye virüs bulaştırdığı tahmin edilen Fransa'da ikamet eden bir Cezayir vatandaşı ile kızının temasta bulunduğu kişilerin belirlenmesi yönündeki soruşturmaların devam ettiği belirtildi.
Öte yandan Tunus’ta, Sağlık Bakanlığı’na bağlı Yeni Hastalıklar Gözlemevi Başkanı Nassaf bin Aliya, 3 Mart itibariyle 996 kişinin halen tıbbi gözlem altında olduğunu ve 623 kişinin iki haftalık izolasyon döneminin sona erdiğini açıkladı. Ayrıca İtalya'dan gelen gemiler dolayısıyla son dönemde hastalıktan şüphelenilen vaka sayısının arttığına dikkati çekti.
Tunus Sağlık Bakanı Abdullatif el-Mekki, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada ilk koronavirüs vakasını bildirmişti. Virüsün İtalya'dan gelen bir Tunuslu ile taşındığını belirten el-Mekki, dün kuzey İtalya'ya feribot seferlerinin askıya alındığını açıkladı. Bunun yanı sıra bir diğer önleyici tedbir olarak kuzey İtalya'dan gerçekleştirilen uçuşlar için Tunus Havalimanı'nda özel bir terminal kullanılması ve inceleme öncesinde yolcuların ayrı tutulması kararlaştırıldı. Ayrıca el-Mekki, yabancı futbol taraftarlarının yerel kulüplerle yapılan maçlara katılmasının önleneceğini belirtti.
Nassaf bin Aliya, Tunus'taki tıbbi laboratuvarların İtalya'dan geldiği teyit edilen bir vaka da dahil olmak üzere 52 örneği analiz ettiğini açıkladı.
Tunus Ticaret Bakanlığı’na bağlı Ekonomi Kontrol Genel İdaresi, 25 Şubat'ta başkentin yakınında yer alan rastgele bir depoda yaklaşık 30 bin tıbbi maske ele geçirdi. Yapılan ön araştırmalarda, teftiş ve gözlemlerden sonra ele geçirilen kaçak maskelerin sayısının 40 bin civarında olduğu ortaya çıktı ve diğer 10 bin maskenin muhtemelen iki kat fiyatla Tunus pazarına sürüldüğü kaydedildi.
Tunus makamları, bir dizi komşu ülkede salgının yayılmasının duyurulmasından bu yana çabalarını iki katına çıkardı ve tüm sağlık kuruluşları ile kara, hava ve deniz sınır geçişlerindeki alarm düzeyini artırdı.
Fas ilk virüs vakasının Kasablanka’da tespit edildiğini açıklarken, İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada vatandaşlar arasında korku salan sosyal medya paylaşımlarında bulunan kişiler uyarıldı. Fas İçişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, son zamanlarda sosyal medya veya mesajlaşma aracılığıyla alınan tedbirlere ilişkin resmi kurumlara atfedilen yalan haberlerin arttığını belirtti. İçişleri Bakanlığı, bu çerçevede alınan tedbirlerin yetkili kurumlar tarafından açıklandığını ve bunun için belirlenen resmi kanallar bulunduğunu kaydetti. Açıklamada, bu haberleri yayınlayan kişilerin kimliklerini belirlenmesi için yetkili makamlar tarafından tüm yasal tedbirlerin alınacağı kaydedildi.
İçişleri Bakanı Abdul Vafi Laftit, vatandaşlara ‘modern iletişim teknolojileri yoluyla resmi organlara atfedilen’ yalan haberler konusunda dikkatli olmaları çağrısında bulundu.
Fas Eğitim Bakanlığı, WhatsApp aracılığıyla dolaşan söylentilere ilişkin bir açıklama yaptı. Milli Eğitim, Mesleki Eğitim, Yükseköğretim Bakanlığı’nın 5 Mart'tan itibaren ay sonu için planlanan okul tatilinin tarihini sunacağı yönündeki söylentileri yalanlayan bakanlık, bu yalan haberlere prim vermemeleri için vatandaşları uyardı. Bakanlık, ancak resmi kanallar ve yetkili makamlar tarafından yapılan açıklamalara güvenilmesi gerektiğini belirtti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz
TT
TT

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Şara: İsrail'e şiddeti ihraç etmeyeceğiz

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara, dün İsrail'in güney Suriye'de silahsızlandırılmış bölge kurulması talebini, ülkesini "tehlikeli bir duruma" sokacağı gerekçesiyle reddetti ve "(Biz) İsrail de dahil olmak üzere şiddet ihraç eden bir ülke olmakla ilgilenmiyoruz" dedi.

Eş-Şara, Doha Forumu'na katılımı sırasında verdiği röportajda, bu yılın başlarında Dürzi ve Alevilerin yaşadığı bölgelerde yaşanan kanlı çatışmalara atıfta bulunarak, "Sahilde ve Süveyda'da işlenen suçların faillerini yargılayacağız" sözü verdi.

Eski Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilme yıldönümü arifesinde, El-Arabiya/El-Hadath kanalı, devrik cumhurbaşkanını, 2024 yılında gizemli bir şekilde öldürülen danışmanı Luna eş-Şibl ile bir arada olduğu video kayıtları yayınladı. Danışmanıyla birlikte yapılan "Esed kayıtları", güçlerinde savaşan Suriye askerleriyle alay etme, devrik cumhurbaşkanının Şam Guta'sına yönelttiği hakaretler (Guta'ya lanetler yağdırma) ve "Kaplan" lakaplı askeri komutan Süheyl el-Hasan ile Lübnan "Hizbullahı"nı eleştirme gibi ifadeler içeriyor.

Suriyeliler, sızdırılan ses kayıtlarının Esed'in, bir yıl önce muhalif grupların Şam'a girmesi ve rejiminin devrilmesiyle askeri olarak ilk kez düşüş yaşamasının ardından, destekçileri ve Suriye'de ve komşu ülkelerde onunla birlikte savaşanların gözünde ikinci kez düşüş yaşadığına işaret ettiğini düşünüyor.

DÜNYA

Arapların kaygısı Gazzelilerin Refah üzerinden göç etmesinin önlenmesine odaklandı

Gazze Şehri'ndeki İslam Üniversitesi'nde yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
Gazze Şehri'ndeki İslam Üniversitesi'nde yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
  • Kahire: Muhammed Mahmud
TT
  • Kahire: Muhammed Mahmud
TT

Arapların kaygısı Gazzelilerin Refah üzerinden göç etmesinin önlenmesine odaklandı

Gazze Şehri'ndeki İslam Üniversitesi'nde yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
Gazze Şehri'ndeki İslam Üniversitesi'nde yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)

İsrail, ateşkes anlaşmasının ikinci aşaması beklentisiyle ve belirsiz bir durum ortasında, Gazze Şeridi'nde kontrolü altındaki bölgelerin geri kalanını tahrip etmeye devam ederken, Arap ve İslam ülkeleri Gazzelilerin Refah üzerinden yerinden edilme tehlikesine karşı önleyici tedbirler almakla meşgul.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, dün Doha Forumu'nda yaptığı açıklamada, "Refah Sınır Kapısı, Filistinlilerin yerinden edilmesi için bir geçit olmayacak, sadece Gazze'ye insani ve tıbbi yardım ulaştırmak için kullanılacak" ifadelerini kullandı.

Filistin Toprakları Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü Ofisi, çarşamba günü yaptığı açıklamada, Refah sınır kapısının "önümüzdeki günlerde Kahire ile koordinasyon halinde yalnızca Gazze Şeridi sakinlerinin Mısır'a çıkışı için açılacağını" duyurdu.

Ayrıca Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün, BAE, Endonezya, Pakistan, Türkiye ve Katar dışişleri bakanları cuma akşamı yaptıkları açıklamada, "Filistin halkını topraklarından çıkarmaya yönelik her türlü girişimi tamamen reddettiklerini" vurguladılar.

ARAP DÜNYASI

Lübnan ekonomisinin sürdürülebilir büyümesi, yapısal reformlardaki ilerlemeye bağlı

Beyrut'un merkezindeki Muhammed el-Emin Camii'nin önüne Noel ağacı süslerini asmak için vinç kullanan işçiler (EPA)
Beyrut'un merkezindeki Muhammed el-Emin Camii'nin önüne Noel ağacı süslerini asmak için vinç kullanan işçiler (EPA)
TT
TT

Lübnan ekonomisinin sürdürülebilir büyümesi, yapısal reformlardaki ilerlemeye bağlı

Beyrut'un merkezindeki Muhammed el-Emin Camii'nin önüne Noel ağacı süslerini asmak için vinç kullanan işçiler (EPA)
Beyrut'un merkezindeki Muhammed el-Emin Camii'nin önüne Noel ağacı süslerini asmak için vinç kullanan işçiler (EPA)

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, güncellediği raporunda Lübnan ekonomisine ilişkin bu yılki reel büyüme beklentisini yerel tahminlerde öngörülen yüzde 5 seviyesinden yüzde 2,5’e düşürdü. Kuruluş, büyümenin önümüzdeki iki yılda yüzde 3,5’e yükselebileceği öngörüsünü korurken, bu rakamların ‘reformların hızlı şekilde uygulanması halinde iyileşmeye açık’ olduğunu vurguladı.

Moody’s’in değerlendirmeleri, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) tahminleriyle örtüşüyor. IMF, Lübnan ile ortak bir anlaşmanın tamamlanmasına yönelik ilerlemenin ‘son derece yavaş’ olduğunu ve sürecin yasama ile hukuk alanındaki engeller nedeniyle sık sık gerilediğini belirtiyor. IMF’nin tespitine göre, mevcut kriz ancak gerekli reform yasalarının çıkarılması konusunda ciddi bir siyasi uzlaşı sağlanmasıyla aşılabilir. Bu adımlar, IMF’nin 3 ila 4 milyar dolar arasında değişen ve artırılması da mümkün olan bir finansman programını içeren anlaşmaya tam onay vermesi için kritik önem taşıyor.

scdfr
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Uluslararası Para Fonu (IMF) heyetiyle görüşmesi sırasında (Arşiv – Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Bu yıl için öngörülen büyüme tahminlerindeki farklılığa rağmen, siyasi iklimde yaşanan değişiklikler ve Lübnan ile İsrail arasında askeri faaliyetlerin durdurulmasına yönelik komiteye bir sivil yetkilinin dahil edilmesi, çatışmaların genişlemesine ilişkin kaygıları bir ölçüde azalttı. Şarku’l Avsat’ın görüştüğü ilgili bir mali yetkiliye göre bu gelişme, yıl sonu tatil ve bayram dönemlerinde yoğunlaşan ticari ve turistik hareketliliğin de etkisiyle hükümetin ekonomik büyümeye ilişkin rakamları düzeltme ve büyümeyi yüzde 5’in üzerine taşıma umutlarını canlandırdı.

Ekonominin yeniden pozitif büyüme patikasına dönmesi, oranlarda yaşanan farklılıklardan bağımsız olarak, anayasal kurumların işleyişinin normale dönmesinin etkisini yansıtan önemli bir kırılma noktası olarak değerlendiriliyor. Lübnan, beş yıl boyunca derin siyasi ve ekonomik belirsizliklerle şekillenen ağır krizlerin ardından, ülkenin imar ve sektör kayıplarını 7 milyar doların üzerine çıkaran yıkıcı bir savaşın etkilerini de üst üste yaşadı.

cdf
Lübnan Başbakanı Nevvaf Selam, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi heyetiyle yaptığı toplantıda (AFP)

Bu olumsuzlukların birikimi, krizin patlak vermesinden önce yaklaşık 53 milyar dolar seviyesinde olan gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH), mali ve parasal çöküşün en sert döneminde 20 milyar dolara kadar gerilemesine yol açtı. Ardından GSYİH, kırılgan bir toparlanmayla 2023 yılı sonunda Merkezi İstatistik İdaresi verilerine göre 31,6 milyar dolara ulaştı. Yerel bir banka raporuna göre ise daha sonra yaklaşık 43 milyar dolar seviyesine çıktı. Bu artış; turizmdeki yükseliş, ithalattaki genişleme, enflasyonun sürmesi ve özellikle yurt dışında yaşayan Lübnanlılardan gelen para transferlerinin devam etmesi gibi çeşitli göstergeler tarafından desteklendi.

Finans sektörünün yeniden yapılandırılması

Ancak Lübnan ekonomisinin kalıcı ve sürdürülebilir bir büyüme aşamasına geçmesi ve bağışçı ülkelerin desteğinden gerçek anlamda yararlanabilmesi, IMF’nin hazırladığı reform programının uygulanmasına bağlı görülüyor. Programın temel başlıkları; mali sektörün yeniden yapılandırılması, gelirleri artırıp harcamaları rasyonelleştirmeye yönelik orta vadeli bir strateji benimsenmesi, kamu borcunun GSYİH’ya oranının düşürülmesi, mali sürdürülebilirliğin yeniden sağlanması ve yönetim zaaflarının giderilmesi ile yolsuzlukla mücadele çerçevesinin güçlendirilmesini içeriyor. Ayrıca tüm kamu kurumları ve hesaplarının güvenilir bir şekilde denetimden geçirilmesi de öncelikler arasında yer alıyor.

Bu çerçevede IMF, hükümetin gelecek yıla yönelik bütçesinin gerekli reform beklentilerini karşılamadığını ve ülkenin dış borçlarının yeniden yapılandırılmasına başlanması ihtiyacına yanıt vermediğini vurguluyor. Bu borçların içinde, tutarı 41 milyar doları aşan eurobondlar önemli yer tutuyor ve borç sürdürülebilirliğinin yeniden sağlanması için yeniden yapılandırmanın ayrılmaz bir parçası olarak değerlendiriliyor. IMF ayrıca hükümetin, yeniden yapılanma ve sosyal koruma gibi öncelikli alanlara kaynak yaratacak yapısal reformlara yönelmek yerine, kısmi bir operasyonel fazla elde etmeyi amaçlayan sert bir kemer sıkma politikasına devam ettiğini hatırlatıyor.

Hükümet ile IMF arasındaki görüşmelerin ilerlemesini zorlaştıran bir diğer önemli unsur ise finansal boşluğun nasıl kapatılacağına ilişkin yöntem konusunda yaşanan ciddi görüş ayrılıkları. Özellikle yaklaşık 80 milyar doları bulan mevduatların geleceğine ilişkin tartışmalar keskin bir şekilde sürüyor. Sızdırılan hükümet taslaklarına yönelik eleştiriler, finansal sektördeki açığın kapatılması için hazırlanmakta olan yasa teklifinin, bankalardaki toplam birikimlerin yaklaşık 30 milyar dolarının silinmesini öngördüğü ve sadece 100 bin dolara kadar geri ödeme garantisi tanıdığı yönünde yoğunlaşıyor. Ayrıca, daha yüksek meblağlara yönelik 20 yılı aşan vadelerde faizsiz tahvil çıkarılmasına yönelik planlar da tepki çekiyor.

Moody’s, son güncellemesinde Lübnan’ın kredi notunu C seviyesinde ve görünümünü ‘durağan’ olarak korudu. Kuruluş, bu değerlendirmenin eurobond sahiplerinin uğrayabileceği kayıpların yüzde 65’i aşma olasılığını yansıttığını belirtti. Eurobondlar uluslararası piyasalarda şu anda nominal değerlerinin yaklaşık yüzde 25’i seviyesinde işlem görüyor; bu oran, son savaş sırasında yüzde 6’ya kadar gerilemişti.

Moody’s, Lübnan’ın kredi notunun ancak yıllara yayılan kapsamlı reformların uygulanması, gelir toplama kapasitesinin artırılması ve borç dinamiklerinde belirgin bir iyileşme sağlanması hâlinde yükselebileceğini bildirdi. Moody’s’e göre bunun için ekonomik büyümenin güçlenmesi, faiz seviyelerinin dengelenmesi, özelleştirme gelirlerinin artması ve yüksek düzeyde birincil bütçe fazlasının sürdürülmesi gibi koşulların yerine getirilmesi gerekiyor.