Muhalif aktivistin duruşması, Cezayir ordusu için ‘siyasi bir yargılamaya’ dönüştü

Muhalif aktivistin duruşması, Cezayir ordusu için ‘siyasi bir yargılamaya’ dönüştü
TT

Muhalif aktivistin duruşması, Cezayir ordusu için ‘siyasi bir yargılamaya’ dönüştü

Muhalif aktivistin duruşması, Cezayir ordusu için ‘siyasi bir yargılamaya’ dönüştü

Cezayir’in önde gelen siyasi aktivistlerinden olan ve ‘Cezayir ordusunun motivasyonunu düşürmek, şiddeti teşvik etmek ve ulusal birliğe zarar vermek’ ile suçlanan Kerim Tabu'nun duruşmasında ‘ordunun siyasetteki etkisi’ konusu dün tekrar gündemdeydi. Mahkeme salonunda Tabu’nun avukatı ile duruşmayı yöneten hakim arasında siyasi konuşmalar yapılmaması uyarısı sonrasında tartışma yaşandı. Bu arada muhalif aktivistin ifadelerinde tam tersi beklenirken hakim ve hükümetten yana bir tavır sergilemesi dikkat çekti.
Siyasi bir duruşmanın tüm özelliklerini barındıran dünkü mahkemede, özgürlükler ve demokrasi iç içe geçmişti. Yolsuzlukla suçlanan ve ordunun güdümünde olduğu öne sürülen sistemin kökten değiştirilmesi için başlatılan halk hareketinin (Hirak) patlak vermesinin ardından başlayan tartışmada Tabu’nun adı ön plana çıkmıştı. Bu nedenle geçtiğimiz yılın sonlarında geçirdiği kalp krizi sonucu ölen Cezayir Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih tarafından hapse gönderildi.
Hirak eylemcileri, 46 yıla mahkum edilen Tabu'nun kaldığı hapishaneden getirilmesi öncesinde başkentteki Sidi Muhammed Mahkemesi’nin girişinde büyük bir gösteri düzenlediler. Mahkeme binasına giren eylemciler, Sosyal Demokrat Parti’nin gayri resmi lideriyle ilgili sloganlar attılar. Ülkenin dört bir yanından 100'ü aşkın avukat, Tabu’yu ücretsiz olarak savunmak için mahkemeye geldiler. Duruşmaya katılanlar arasında Tabu ile birlikte yargılanan, ancak beraat eden gazeteci yazar Fadıl Bumala ve aktivist Samir Belarbi de vardı. Hakim tarafından söz hakkı verilen Tabu, güvenlik güçlerini kendisine kaba kuvvet kullanmakla suçlayarak, başsavcıya ellerindeki morlukları gösterdiğini söyledi. Tabu, Adalet Bakanı’nı ‘işkenceye’ yönelik soruşturma başlatmaya çağırdı.
Tabu, tutuklanması sırasında güvenlik güçleriyle ‘alay ettiği’ suçlamalarıyla ilgili olarak “Bana Tunuslu işadamı Nebil el-Karvi’nin hapishanedeyken ülkesindeki cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olduğunu bilip bilmediğimi sordular. Bende onlara ‘ilkeler söz konusu olduğunda alım ya da satım yapmıyorum’ cevabını verdim” diye konuştu. Tabu’nun, muhalif Sosyalist Güçler Cephesi eski sorumlularından biri olduğu ve partinin kurucusu Hüseyin Ayt Ahmed ile yaşadığını bir takım anlaşmazlıklar nedeniyle partiden ayrıldığı belirtilmeli.
Tabu, halk hareketi çerçevesinde yaptığı ve eski Genelkurmay Başkanı Kayid Salih’i de eleştiren açıklamaları çerçevesinde başsavcılığın kendisine yönelttiği bir takım suçlamalar sonucu tutuklandı. Tabu savunmasında, “Ben siyasi bir aktivistim, işim rejimin adamlarını eleştirmek ve rahmetli Kayid Salih de onlardan biriydi” şeklinde konuştu.
Duruşma sırasında hakimin Tabu ile diyalogları sırasında kullandığı yumuşak üslup, onun Tabu’ya sempati duyduğu izlenimi bıraktı.
Öte yandan Cumhuriyet Arabulucusu Kerim Yunus, dün başkentte düzenlenen yolsuzlukla mücadele konulu bir konferansta, Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’a ‘bürokrasiyi hafifletebilecek ve vatandaşların devlet kurumları tarafından sömürülmesini azaltabilecek önlemler’ önerdi.
Yunus, bir ay önce Cumhurbaşkanı tarafından başlatılan Cumhuriyet Arabuluculuğu Kurumu’nun ‘idari yolsuzluklara ilişkin şikayetleri alacağını, soruşturacağını ve ilgili makamlara bildireceğini’ belirtti. Yunus, “İnşa etmek istediğimiz yeni Cezayir'de, yolsuzluğun yeri olmayacak” diye konuştu.
Bir diğer gelişmede ise İspanya Dışişleri Bakanı Arancha Gonzalez Laya’nın dün başkent Cezayir’e gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Cezayir ile İspanya arasında Akdeniz'de deniz sınırı anlaşmazlığı bulunmadığını söyledi.
Laya’nın ziyareti, Nisan 2018'de Cezayir'in tek taraflı olarak karasularını İspanya’ya ait Balear Adaları’na kadar genişletme kararının ardından İspanya tarafından Cezayir’e gerçekleştilen ilk resmi ziyaret olma özelliği taşıyor. İspanyol Bakan, ziyareti sırasın önce Cezayirli mevkidaşı Sabri Bukadum ile ardından ise Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile bir araya geldi. Fransız Haber Ajansı’nın haberine göre Laya, Bukadum ile düzenlenen ortak basın toplantısında, “Aramızda bir anlaşmazlık yok” diye konuştu. Laya, iki ülkenin de Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına göre deniz sınırlarını belirleme hakkına sahip olduğu ve sınırların belirlenmesiyle ilgili bir sorun gündeme geldiğinde müzakere etme konusunda tamamen hemfikir olduklarının altını çizdi.
Cezayirli Bakan Bukadum ise ülkesi ile İspanya arasında deniz sınırlarını belirleme konusunda herhangi bir sorun olmadığını vurguladı. Bukadum, bir sorun olması halinde müzakere ve diyalog yoluyla çözüleceğini belirterek İspanyol mevkidaşı ile benzer açıklamalarda bulundu.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.