İstanbul'un barajları son 10 yılın ikinci en düşük seviyesinde

İstanbul'un barajları son 10 yılın ikinci en düşük seviyesinde
TT

İstanbul'un barajları son 10 yılın ikinci en düşük seviyesinde

İstanbul'un barajları son 10 yılın ikinci en düşük seviyesinde

İstanbul’daki barajların doluluk oranları, son 10 yıldaki ikinci en düşük seviyeye geriledi. 2019 yılı Mart ayında yüzde 93,15 olan doluluk oranı bu yıl yüzde 64,16’ya kadar düştü. Son on yıldaki en düşük seviye ise 2014 yılında yüzde 28,89 olarak ölçülmüştü. Öte yandan İstanbul’daki barajların doluluk oranlarının son 10 yıldaki ikinci en düşük seviyede olmasının aksine Ömerli Barajı’nın doluluk oranının geçtiğimiz yıla göre yükseldiği görüldü. Ömerli Barajı’nın son durumu havadan görüntülendi.
İstanbul'daki barajların doluluk oranları, geçtiğimiz son 10 yılın ikinci en düşük seviyesine geriledi. 2019'un Mart ayı ölçümlerine göre yüzde 93,15 olan doluluk oranları, bu sene Mart ayı itibariyle yüzde 64,16'ya kadar düştü. Son 10 yılda ölçülen en düşük oran yüzde 28,89 ile 2014 yılına aitken, en yüksek oranın yüzde 93,35 ile 2015 yılı Mart ayında ölçüldüğü görüldü.
İstanbul'daki tüm barajların oranları ele alındığında geçtiğimiz yıla göre düşüş görülürken, Ömerli Barajı'nın oranlarında yükselme olduğu görüldü. 2019 yılı Mart ayında yüzde 88,87 olarak ölçülen doluluk oranı, bu sene Mart ayı itibariyle yüzde 96,21 olarak kayıtlara geçti.
Ömerli Barajı'nın son durumu drone ile havadan görüntülendi.

 


Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons
TT

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons

Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.

Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.

Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.

Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.

Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.

Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.

Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.

Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.

xsdfrgt
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)

Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.

Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.

Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.

Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.

Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.

Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.

Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor: 

Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.

Independent Türkçe