Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa, Almanya ve muhtemelen İngiltere’nin de katılımıyla 17 Mart’ta İstanbul’da mülteci sorununun görüşüleceği bir zirve düzenleneceğini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Brüksel dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, 17 Mart’ta İstanbul’da yapılacak zirveye Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un katılacağını, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın da katılmasının mümkün olabileceğini söyledi.
Türkiye'nin kapılarını Avrupa sınırlarına gitmek isteyenlere kapatmayacağını ve Yunanistan'ın kapılarını açması gerektiğini dile getiren Erdoğan, “Avrupa Birliği (AB) Başkanları 18 Mart Mutabakatı çerçevesinde Türkiye'nin yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve AB'nin yavaş hareket ettiğini kabul etti” dedi.
Bundan sonra yürütülmesi planlanan süreci hızlandırmak için ortak bir çalışma yapılacağı bilgisini veren Erdoğan, “Teknik ve siyasi ekipler bir yol haritası çıkaracak. Türkiye tarafında Dışişleri Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu, AB tarafında Yüksek Temsilcisi Josep Borrell bu süreci yürütecek. 26 Mart'taki AB Liderler Zirvesi’ne kadar bu çalışmanın ilk ürünlerini vermesini öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.
Yunanistan'ın sınırda toplanan sığınmacılara yaptığı muameleyi ‘suç’ olarak nitelendiren Erdoğan, “Yunanistan uluslararası hukuku bilmiyor. Bu konularda Sayın Miçotakis (Başbakan Kyriakos Miçotakis) maalesef çok geri kalmış bir konumda. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ni okuması lazım. Bunların sınırda öldürdükleri 4-5 tane mülteci var. Bunların hesabını soracağız. O çırılçıplak soydukları insanları, Birleşmiş Milletler Genel Kurul Toplantısı'nda bunların gözlerinin önüne sereceğiz” dedi.
AB ve NATO'nun üzerine düşen görevler olduğunu muhataplarına ilettiklerini dile getiren Erdoğan, “28 Şubat'ta NATO'yu acil toplantıya çağırdık ve taleplerimizi resmi olarak ilettik. 11 Mart Çarşamba günü yapılacak NATO toplantısından olumlu bir netice çıkmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.
AB liderlerinden ortak açıklama
AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Erdoğan ile Brüksel’de yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Michel açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileriyle bağlantılı diğer hususları ele aldık. Brüksel’de yaptığımız bu toplantıyı kısa, orta ve uzun vadede daha güçlü bir siyasi diyalog için ilk adım olarak görüyoruz. Yüksek Temsilci Josep Borrell ile Türkiye'deki muhatabı Dışişleri Bakanını, ekipleriyle birlikte önümüzdeki günlerde Türkiye ile AB arasındaki anlaşmanın uygulanmasına netlik kazandırmaları amacıyla çalışmalarına karar verdik.”
AB Komisyonu Başkanı, Türkiye ile diyalog kanallarını yeniden açma gereğini vurgulayarak, sığınmacılar konusunda Türkiye ve Yunanistan'ın desteğe ihtiyaç duyduğunu dile getirdi.
Erdoğan ile yapılan görüşmelerin, AB ve Türkiye'nin çıkarlarını koruyan bir yol haritasına varmaya odaklandığını söyleyen Ursula von der Leyen, 2016'da imzalanan göç anlaşmasının hala yürürlükte olduğunu ve anlaşmayla ilgili eksikliklerin nasıl tamamlanacağını tartıştıklarını belirtti.
Çavuşoğlu: Anlaşma güncellenmeli
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, konuk olduğu AA Editör Masası'nda konuya ilişkin yaptığı yorumda, “18 Mart mutabakatının güncellenmesi gündemde. 2016'daki anlaşmada İdlib yoktu, Barış Pınarı, Zeytin Dalı yoktu. Şimdi buralar güvenli bölge oldu. Buralara göçmenlerin gönderilmesi için ne yapmamız gerekiyor?” dedi.
Çavuşoğlu, “Hem İdlib'den göç gelmesin diyorsunuz hem de insanların burada yaşaması için Avrupa'dan hiçbir şekilde destek vermiyorsunuz” diyerek Avrupalıları eleştirdi.
Sığınmacıların, Yunanistan sınırında gördüğü muameleyi görünce utandıklarını söyleyen Çavuşoğlu, “Bu nasıl insanlık? Bir de medeniyetten, demokrasiden bahsediyorlar. Bize insan hakları dersi vermeye çalışıyorlar” dedi.