Lübnan’da koronayla mücadele komisyonu toplu taşımayı es geçti

Lübnan’da koronayla mücadele komisyonu toplu taşımayı es geçti
TT

Lübnan’da koronayla mücadele komisyonu toplu taşımayı es geçti

Lübnan’da koronayla mücadele komisyonu toplu taşımayı es geçti

Lübnan’da yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ihtiva aşamasından yayılma aşamasına geçmesiyle, Koronavirüsle Mücadelede Önleyici Tedbirler ve Önlemler İzleme Komisyonu virüs için önlemler aldı. Alınan tedbirlerden en sonuncu ise Lübnan Başbakanı Hasan Diyab’ın kamu idareleri ve belediyelerde çalışanlar için çalışma takvimi hazırlamanın yanı sıra toplantılar konusu oldu. Başbakan ayrıca, tüm sektörlerdeki işverenlerden gerekli tüm önlemlerin alınmasını talep etti.
Sağlık Örgütü’nün (WHO) havalimanlarına ilişkin önerilerine uyan Diyab, İtalya, Çin ve İran gibi salgının yayıldığı ülkelere seyahati askıya aldı.
Koronavirüs Lübnan’da ilk olarak geçtiğimiz Şubat ayında görüldü. Ülke genelinde virüse karşı birçok önlem alınırken, günlük olarak minimum 200 bin yolcu taşıyan toplu ulaşım konusunda tedbir almak ise unutuldu.
Lübnan Kara Ulaştırma Birliği Başkanı Beesam Talis Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, şimdiye dek sürücüler tarafından takip edilen resmi bir prosedür olmadığını belirterek, önümüzdeki Pazartesi günü Sağlık Bakanı Hamad Hassan ile görüşme yapmayı planladıklarını söyledi.
Talis açıklamasında, birliğin uzmanlaşmış bir kurum olmadığı için önlem almaktan sorumlu olmadığına dikkati çekerek, yeterli sağlık bilgisi veya sürücülerin izlemesi gereken prosedürleri belirleme kapasitesine sahip olmadıklarını vurguladı. Önlemlerin Koronavirüsle Mücadelede Önleyici Tedbirler ve Önlemler İzleme Komisyonu tarafından alınarak bakanlıkların bilgilendirildiğini, bakanlıkları ise ilgili sektörlere duyuru yaptığını bildiren Talis, sendika olarak Çalışma ve İçişleri Bakanlıklarına bağlı olduklarını ve şimdiye dek salgın hakkında haberdar edilmediklerini ifade etti.
Her ne kadar Talis, Sağlık Bakanı ile görüşerek virüsün yayılmasını engellemek için bazı tedbirlerin alınacağını belirtse de, bazı şoförler yüzlerine maske takmak, eldiven giymek gibi kendi önlemlerini kendileri aldı. Sendika ise sürücülerden araçların içini dezenfekte etmelerini talep ediyor.
Lübnan’da özellikle yasal olarak faaliyet gösteren 50 bin aracın (Otobüs, taksi, kamyon) yanı sıra yasa dışı binlerce çalıştırılan araçlar dikkate alındığında alınan bireysel tedbirlerin tek başına yeterli olmadığı görülüyor.
Bu bağlamda Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’ndan kaynaklar Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, şimdiye dek toplu taşımayla ilgili herhangi bir önlem alınmadığını, bakanlığın bu konuyla ilgili genelge çıkarmakla ilgilenen organ olmadığını, bunun Koronavirüsle Mücadelede Önleyici Tedbirler ve Önlemler İzleme Komisyonu’nun görevi olduğuna dikkat çekti.
İlgili mercilerin önlem almadığı Lübnan’da günde 50 bin şoförün yanı 200 bin yolcu çeşitli bölgelere seyahat ediyor. Sürücülerin aldığı önlemler bireysel inisiyatifler. Bazıları, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) maske kullanımının önerisini dikkate alırken, nasıl kullanıldıklarının farkında bile değiller.
Kula bölgesindeki bir otobüs şoförü, vatandaşların kendi aldığı önlemler neticesinde yolcu sayısında düşüş olduğunu dile getirdi.
Verilen talimatlar doğrultusunda otobüsü her gün temizlediğini söyleye şoför, ne sendikaların ne de bakanlıkların kendileri için uyarıda bulunmadığını ifade etti.
Konuyla ilgili Şarku’l Avsat’a konuşan şoför, vatandaşların evden çıkmaması sebebiyle günlük 200 bin olan yolcu sayısının 20 bine düştüğünü söyledi.
Bazı şoförler ise bilinçli olarak çalışmalarını durdurdu. Beyrut’tan Sayda’ya yolcu taşıyan bir şoför Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Bazı sürücüler evde. Yolcu trafiği yüzde 80 oranında azaldı. Bazı önlemlerimiz var ama kimse konuyla ilgili önlem vermedi. Belediye bir söz verdi ama uygulamaya geçmedi” dedi.
Diğer yandan Mücadelede Önleyici Tedbirler ve Önlemler İzleme Komisyonu, hava taşımacılığı konusunda önlemler aldı.



Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
TT

Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)

Bugün, Liamin Zerval’ın Cezayir’de Cumhurbaşkanlık seçimlerini kazanmasının 30. yıldönümü. 1991’de Kurtuluş Cephesi’nin kazandığı seçimlerin iptalinin ardından yaşanan krizin ardından, Zerval’ın sandığa gitme kararı Cezayir siyasetinde bir dönüm noktası oldu. O dönemde muhalifler, ordu destekli yönetimin halk desteğinden yoksun olduğunu belirtiyordu. Zerval ise bu argümanı ortadan kaldırdı.

Bu karar büyük bir risk içeriyordu. Kan gölüne dönen Cezayir’de silahlı gruplar oy kullanacakları tehdit ediyor, ana muhalefet partileri ise seçimleri boykot çağrısıyla sabote etmeye çalışıyordu. Buna rağmen Zerval meydan okudu. Cumhurbaşkanlığı kazan sürpriz olmasa da, halkın tehditlere rağmen sandığa gitmesi ve yüksek katılım sağlaması büyük bir sürprizdi. Bu, “terör korkusunu” yıkmak anlamına geliyordu.

Zerval, böylece Cezayir yönetimine bir tür “meşruiyet” kazandırarak terör dönemini sona ermeye başladı. Ertesi yıl düzenlenen parlamento seçimleriyle 1991’de iptal edilen seçimlerin etkisi tamamen silindi. Ordu, silahlı grupları yenilgiye uğrattı ve çoğu, Zerval’ın halefi Buteflika’nın 1999’da çıkardığı af yasasından yararlandı.

Bugün genç kuşaklar, 1990’ların kanlı dönemini ve Zerval’ın seçim zaferinin önemini hatırlamayabilir. “Şarku’l Avsat”, İngiltere Ulusal Arşivi’nden ortaya çıkan belgeler ışığında, 1995 Kasım’ında Zerval’ın zaferini mercek altına alıyor.

de
1995 Cezayir seçimlerinin sonuçlarına ilişkin İngiliz belgesinin bir kopyası (Şarku’l Avsat)

Gizli belgeler, Zerval’ın zaferinin Batı’da kafa karışıklığı yarattığını gösteriyor. Fransa, resmi olarak “tebrik” mesajı göndermekten kaçındı; İngiltere ise Kraliçe II. Elizabeth’in mesaj göndermesini uygun bulmadı, ancak Başbakan bir tebrik iletecekti.

17 Kasım 1995 tarihli bir İngiliz belgesine göre, Zerval oyların %61,34’ünü alarak kesin bir zafer kazandı. Belgede, üç yıldır süren terör ve baskıya rağmen katılımın %75 ile beklentilerin çok üzerinde gerçekleştiği belirtiliyor. Katılım özellikle kadınlar ve gençler arasında yüksekti; bu da yönetim için açık bir mesaj taşıyordu: “Sessiz çoğunluk, laik bir devlette barış içinde yaşamak istiyor.”

Rakip aday Mahfuz Nahnah ise oyların yalnızca %25,38’ini alabildi; yani seçmenlerin büyük çoğunluğu İslami yönetimi reddetti. Ana muhalefet partilerinin boykot çağrısı işe yaramadı; aksine, rejim bu durumdan fayda sağladı. Seçimin meşruiyeti beklenenden daha güçlüydü ve boykot eden partiler uzlaşma mesajları verdi.

Seçimlerin güvenli ve düzenli geçmesi için geniş çaplı askeri ve polis önlemleri alındı. Bazıları seçimlere hile karıştırıldığını iddia etse de, belgeler sürecin dürüst ve şeffaf olduğunu, sonuçların teknik olarak doğru olduğunu gösteriyor. Ancak analistler, Zerval’ın askeri desteğin gölgesinden çıkıp çıkamayacağı konusunda temkinliydi.

Belgeler göre , Zerval’ın hem diyalog hem de terörle mücadeleye dayalı ikili politikayı sürdüreceğini, ancak önceliğinin terörle mücadele olacak. 1996 parlamento seçimleri, boykot eden muhalefet için bir teşvik unsuru olabilirdi, ancak İslami Kurtuluş Cephesi’nin yeniden rehabilitasyonu uzak durdu. Uzun vadeli istikrar konusunda sosyal ve ekonomik sorunların çözülmemiş olması endişe yarattı.

Uluslararası tepkiler “temkinli iyimserlik” şeklindeydi. Avrupa Birliği, yüksek katılım ve şiddetsiz seçimlerden memnundu ve reform programlarına desteğini sürdürmeyi planlıyordu.

Fransa, resmi olarak ılımlı bir tepki verdi; Chirac mesaj gönderecek, ama “tebrik” kelimesini kullanmayacaktı. Özel olarak, Fransız hükümeti sonuçtan memnundu; yüksek katılım, İslami Kurtuluş Cephesi ve Sosyalist Güçler Cephesi’ni zayıflatmıştı.

İngiltere başbakanı tebrik mesajında siyasi diyaloğa başlama isteği ve İngiliz şirketlerinin (BP’nin milyar dolarlık ihaleye girmesi) çıkarlarına değindi. Kraliçe’nin mesaj göndermesi ise askeri rejimin sicili nedeniyle uygun görülmedi.

Zerval’ın 30 yıl önceki zaferi, Cezayir’de terör korkusunu aşan bir halk iradesinin simgesi olarak tarihe geçti.


Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
TT

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Massad Fares Boulos, Sudan'daki savaşı ‘dünyanın en büyük insani krizi’ olarak tanımladı. Boulus, Fransız Haber Ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada diplomatik çabaların barışa doğru ilerleme sağlamasını umduğunu söyledi.

Sudan’da 2023 yılının nisan ayında Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden bu yana, on binlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 12 milyon kişi yerinden edildi.

HDK, geçtiğimiz ekim ayı sonlarında, Sudan’ın Darfur bölgesinin batısında yer alan stratejik öneme sahip olan Faşir şehrini 18 ay süren kuşatmanın ardından ele geçirdi. Bu süreçte toplu katliamlar ve cinsel şiddet olayları yaşandığına dair haberler basına yansıdı.

dsfrg
Faşir’deki çatışmalardan kaçarak Tavile’deki bir mülteci kampına sığınan çocuklar, 3 Kasım 2025 (AP)

Boulos, Katar’ın başkenti Doha'da AFP’ye, Sudan'daki çatışmanın ‘günümüz dünyasındaki en büyük insani kriz ve en büyük insani felaket’ olduğunu söyledi.

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Faşir’de özellikle son iki-üç hafta içinde yaşananları ve o videoları hepimiz gördük. O haberleri gördük. Bu zulümler kesinlikle kabul edilemez. Bu durum bir an önce sona ermeli.”

Washington, savaşan tarafları Sudan'da ateşkes ilan etmeye çağırdı.

Ordu yanlısı Sudan hükümeti, ABD'nin ateşkes önerisiyle ilgili toplantının ardından savaşa devam edeceğini açıkladı.

HDK ise arabulucuların insani ateşkes önerisini kabul ettiğini duyururken, savaşmaya devam ediyor.

ABD'nin Sudan'daki arabulucu ortaklarıyla birlikte her iki tarafı da ‘üç aylık insani ateşkes’ üzerinde anlaşmaya çağırdığını söyleyen Boulos, ‘ateşkesin tartışıldığı ve müzakere edilmek üzere olduğunu’ belirterek, Tarafları bu öneriyi kabul etmeye ve gecikmeksizin derhal uygulamaya koymaya çağırdıklarını söyledi.

xssadf
Faşir’deki HDK üyeleri (AFP)

ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır, geçtiğimiz eylül ayında, önce insani yardım için ateşkes, ardından kalıcı ateşkes ve sivil yönetime geçiş için ortak bir bildiri yayınladı. Ancak bildiride savaşan tarafların hiçbirinin geçiş sürecine katılmayacağı belirtildi.

Boulos, ABD’nin ortaklarıyla birlikte, sivil yönetime geçiş de dahil olmak üzere daha geniş kapsamlı plan konusunda ‘önümüzdeki haftalarda bazı ilerlemeler kaydetmeyi’ umduğunu belirtti.

ABD’li yetkili, ‘en büyük önceliğin insani boyut ve insani ateşkes olmaya devam ettiğini’ vurguladı.


Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
TT

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)

Irak’ta geçtiğimiz hafta yapılan genel seçimlerde sadece Basra'daki Fav-Zaho İttifakı adayının bir sandalye kazandığı muhalefet kanadındaki üç ittifakın ezici bir yenilgiye uğramasıyla yeni parlamentoda sivil güçlerin temsiliyeti tamamen ortadan kalktı.

Sivil ittifaklar arasında Bedil, Sivil Demokratik Hareket, Fav-Zako ve Medeniyyun yer alıyordu ve yaklaşık 389 aday vardı. Ancak bu adayların çoğu, ittifak liderlerinin ‘sıfır’ olarak nitelendirdiği sonuçlar aldı.

Adaylar, geleneksel partilerin sahip olduğu etki ve finansman ağlarının belirleyici bir rol oynadığını, sivil güçlerin ise iç çekişmelerden ve zayıf organizasyon ve finansmandan şikayet ettiğini söylediler. Ayrıca, destekçileri arasındaki güven eksikliği ve katılımın azalmasının kazanma şanslarını düşürdüğünü de eklediler.

Adaylar, yenilgilerinin ‘seçimler adaletsizliğin olması’, siyasi finansmanın denetlenmemesi ve nüfuzlu grupların seçmenler üzerinde baskı kurmasından kaynaklandığını söylediler.