Rakamlarla tarihin en ölümcül salgınları

Pekin (Fotoğraf/AP)
Pekin (Fotoğraf/AP)
TT

Rakamlarla tarihin en ölümcül salgınları

Pekin (Fotoğraf/AP)
Pekin (Fotoğraf/AP)

Salgınlar ve kronik hastalıklar çağlar boyunca çok sayıda insanın hayatına mal olmuş ve uzun süre üstesinden gelinmesi gereken büyük krizlere yol açmıştır.
İngiltere merkezli ‘Daily Mail’ gazetesi, Antoninus Vebası’ndan (Galen'in Vebası) koronavirüse kadar tarihin en ölümcül salgınlarına ilişkin bir haber yayınladı.
Gazetenin haberine göre MS. 165-180 yılları arasında Roma İmparatorluğu’nu vuran Antoninus vebası tüm dünyaya yayılarak 5 milyon insanın ölümüne neden oldu.
MS. 541 ve 542 yılları arasında ortaya çıkan Justinianus Veba Salgını ise Bizans İmparatorluğu'nu vurdu ve tüm dünyada 30 milyondan fazla insanın hayatına mal oldu.
MS. 735 yılında Tokyo’da ortaya çıkan Japon Çiçek Hastalığı Salgını komşu ülkelere yayılarak iki yıl içinde yaklaşık bir milyon insanı öldürdü.
Tarihin en ölümcül salgınlarının başında ise Kara Veba (Kara Ölüm) geliyor. Hıyarcıklı Vebası (Bubonic Plague) olarak da bilinen salgın 1347 ve 1351 yılları arasında tüm dünyaya yayılarak yaklaşık 200 milyon insanın ölümüne neden oldu. Kara Veba’nın Çin'de veya yakınlarında ortaya çıktığına ve ardından önce İtalya'ya, daha sonra tüm Avrupa'ya, oradan da dünyanın dört bir yanına yayıldığına inanılıyor.
Çiçek Hastalığı Salgını (Small Pox) ise 1520 yılında ortaya çıktı ve 56 milyon insanın hayatına mal oldu.
1817 ve 1923 arasında ortaya çıkan Kolera 6 Salgını (Cholera Six Outbreak) da dünyanın dört bir yanından bir milyon can aldı.
Çin'in Yunnan Eyaleti’nde 1855 yılında, Üçüncü Veba (The Thirid Plague) olarak bilinen oldukça geniş kapsamlı bir veba formu ortaya çıktı. Salgın daha sonra dünyadaki tüm kıtalara yayıldı ve 12 milyon insanın hayatına mal oldu.
1889 - 1890 yılları arasında yayılan Rus Gribi (Russian Flu) salgınında ise bir milyon kişi öldü.
Çin'de 1956 yılında ortaya çıkan Asya Gribi (Asian Flu) nedeniyle de yaklaşık 1 milyon kişi hayatını kaybetti.
1918 yılında patlak veren İspanyol Gribi (Spanish Flu) sadece bir yılda yaklaşık 50 milyon insanın ölümüne neden oldu. Dünya nüfusunun dörtte biri salgından etkilendi.
Öte yandan tarihin bugüne kadarki en ölümcül hastalıkları arasında dünyada hâlâ yaygın olarak rastlanan AIDS (HIV) bulunuyor. İlk olarak 1981 yılında ortaya çıkan AIDS nedeniyle şuana kadar 35 milyon kişi öldü.
Yakın tarihte 2009-2010 yılları arasında ABD ve Meksika'da Domuz Gribi (Swine Flu) patlak verdi. Tüm dünyaya yayılan hastalık nedeniyle yaklaşık 200 bin insan hayatını kaybetti.
2002-2003 yılları arasında patlak veren SARS virüsünün yayılması sonucu 774 kişi ölürken MERS virüsü de 2012'den bu yana en az 828 kişinin canına mal oldu.
Dünya şimdi de Çin’de ortaya çıkan ve dünyanın birçok ülkesine yayılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile boğuşuyor. Koronavirüs nedeniyle dünya çapında şuana kadar yaklaşık 8 bin kişi ölürken vaka sayısı 200 bine ulaştı.



Malezya’da “alfa erkek” tartışması: Bu bizim için bir hakaret

Adams, 2021'de ABD yurttaşı olmuştu (@NickAdamsinUSA/Twitter)
Adams, 2021'de ABD yurttaşı olmuştu (@NickAdamsinUSA/Twitter)
TT

Malezya’da “alfa erkek” tartışması: Bu bizim için bir hakaret

Adams, 2021'de ABD yurttaşı olmuştu (@NickAdamsinUSA/Twitter)
Adams, 2021'de ABD yurttaşı olmuştu (@NickAdamsinUSA/Twitter)

ABD Başkanı Donald Trump'ın, muhafazakar siyasi yorumcu Nick Adams'ı ABD'nin Kuala Lumpur Büyükelçiliği'ne aday göstermesi Malezyalıların tepkisini çekti.

Trump, kendine ait sosyal medya platformu Truth Social'dan 10 Temmuz'da yaptığı açıklamada, Avustralya doğumlu Adams'ı "inanılmaz bir vatansever ve çok başarılı bir girişimci" diye nitelemişti.

Adams'ın "çok satan bir yazar, konuşmacı ve yorumcu" olduğunu belirten Trump, onun ABD'ye sevgisi ve bağlılığını "ilham verici" bulduğunu sözlerine eklemişti. Cumhuriyetçi lider, Adams'ın son kitabı Alpha Kings'in (Alfa Krallar) önsözünü de yazmıştı.

40 yaşındaki Adams da X'teki paylaşımında, Malezya'da ABD'yi temsil etmekten gurur duyacağını ve onay sürecini sabırsızlıkla beklediğini söylemişti.

Ancak Guardian'ın aktardığına göre Malezyalılar, yaptığı kaba espriler ve çizdiği hipermaskülen imajıyla ün kazanan Adams'ın ülkeyi temsil etmesi için aday gösterilmesine tepkili.

Adams'ın Gazze savaşında İsrail'i destekleyen açıklamaları da tepki çekmişti. Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan Güneydoğu Asya ülkesinin İsrail'le diplomatik bağları bulunmuyor. Kuala Lumpur yönetimi, İsrail'in işgalini kınıyor ve Filistin'e destek veriyor.

Malezya İslam Partisi'nin (PAS) gençlik kolu lideri Sukri Omar, hükümetin bu adaylığa karşı çıkarak, ""Malezya, Siyonist zulmün normalleştirilmesine sahne olmamalı" dedi.  

Eski Adalet Bakanı Zaid İbrahim ve eski Sağlık Bakanı Hari Cemalettin de Adams'ın adaylığına tepki gösterilmesini istedi. İbrahim, abartılı "alfa erkek" imajıyla ünlenen muhafazakar ismin aday gösterilmesini "hakaret" diye niteledi. 

İktidar koalisyonundaki Demokratik Eylem Partisi'nden Ulaştırma Bakanı Anthony Loke, Adams'ın aday gösterilmesine karşı çıkacaklarını bildirdi. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times