Mısır Dışişleri Bakanı, Afrika Birliği’ne ‘Nahda Barajı’ hakkında bir mektup teslim etti

Güney Afrika Devlet Başkanı, Mısır Dışişleri Bakanı’nı kabul ettiği sırada (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Güney Afrika Devlet Başkanı, Mısır Dışişleri Bakanı’nı kabul ettiği sırada (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT

Mısır Dışişleri Bakanı, Afrika Birliği’ne ‘Nahda Barajı’ hakkında bir mektup teslim etti

Güney Afrika Devlet Başkanı, Mısır Dışişleri Bakanı’nı kabul ettiği sırada (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Güney Afrika Devlet Başkanı, Mısır Dışişleri Bakanı’nı kabul ettiği sırada (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Etiyopya ile Nahda (Rönesans) Barajı konusunda yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle destek toplamak üzere gerçekleştirdiği Afrika gezisinin ikinci durağında Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile bir araya geldi. Etiyopya’nın, Nil Nehri’nin kollarından biri üzerinde inşa ettiği bu baraj Mısır’ın yıllık su payını tehdit ediyor.
Şukri, geçtiğimiz Şubat ayından bu yana Afrika Birliği’ne (AfB) liderlik eden Cyril Ramaphosa’ya dün Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah es-Sisi tarafından gönderilen bir mektup teslim etti. Sisi tarafından AfB liderine gönderilen mektubun içeriğinin Etiyopya’nın inşa ettiği Nahda Barajı ile ilgili olduğu bildirildi. Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki müzakereler, Addis Ababa’nın geçtiğimiz Şubat ayının sonlarında Washington’da düzenlenen baraj konulu oturuma katılmamasının ardından durma noktasına gelmişti. Washington’da gerçekleştirilen oturumda, Addis Ababa hükümetinin 2011 yılından bu yana inşa ettiği Nahda Barajı’nın doldurulup işletilmesiyle ilgili nihai bir anlaşmaya varılması planlanıyordu.
Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Müsteşar Ahmed Hafız tarafından yapılan açıklamada, Bakan Şukri’nin Ramaphosa ile gerçekleştirdiği görüşmede, son beş yıl içerisinde gerçekleştirilen müzakerelerde yaşanan tüm gelişme ve ayrıntılar hakkında Güney Afrika Devlet Başkanı’nın bilgilendirildiği vurgulandı. Görüşmede, son aylarda ABD gözetimi altında üç ülkenin çıkarlarını koruyan adil ve dengeli bir anlaşmaya ulaşmak için çaba sarf edildiğine dikkat çekildiği aktarıldı.
Hafız tarafından yapılan açıklamada, Güney Afrika’nın çatışmanın hangi tarafında yer aldığı konusu netleşmese de Ramaphosa’nın Şukri’nin mektubu teslim edişi ve son gelişmeler hakkında bilgilendirmede bulunmasından takdirle söz ettiği bildirildi. Görüşmede ayrıca ‘iki taraf arasında çeşitli konularda sürekli koordinasyon sağlanmasının önemine’ vurgu yapıldı.
Güney Afrika, Mısır- Etiyopya çatışmasında tarafsız bir tutum sergilerken, daha önce de her iki tarafı müzakerelere devam etme ve anlaşmazlığı siyasi yollarla çözmeye çağırmıştı. Etiyopya kendi adına Güney Afrika'yı arabulucu olarak kullanmayı teklif etti ancak bu öneri Mısır tarafından göz ardı edildi.
Mısırlı Bakan’ın Güney Afrika ziyareti, dün Burundi’den başladığı bir Afrika turu kapsamında gerçekleştirildi. Şukri’nin turunun, Tanzanya, Ruanda, Kongo, Güney Sudan ve Nijer’i kapsaması bekleniyor.
Krizin geçtiğimiz ayın sonunda meydana gelen tırmanıştan bu yana, Kahire uluslararası desteği kendi lehine seferber etmek için geniş diplomatik hamleler başlattı. Bu bağlamda Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Kenyalı mevkidaşı Uhuru Kenyatta’nın dün akşam bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği ve Kenyatta’nın dosya hakkında bilgi aldığı belirtildi.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, Kenya Devlet Başkanı’nın Nahda Barajı müzakereleri sırasında Mısır’ın olumlu tutumunu desteklediğini açıkladı.
Radi, Sisi'nin, iki ülkeyi birbirine bağlayan ikili ilişkiler ışığında Devlet Başkanı Kenyatta ile görüş alışverişine verdiği önemi vurguladığı belirtildi. Radi ayrıca, Mısır’ın iki ülke arasında çeşitli konulardaki işbirliğini geliştirmeye önem verdiğinin altını çizdi.
Sisi, Nahda Barajı dosyasında Mısır'ı destekleyen Kenya'nın konumunu takdir ettiğini belirterek, Nil Havzası ülkeleri arasında ortak çıkar çerçevesinde stratejik işbirliğinin güçlendirilmesinin ve kalkınmanın sağlanmasının önemini vurguladı.
Aynı bağlamda, Mısır Dışişleri Bakanı’nın Afrika’dan sorumlu yardımcısı Ebubekir Hefni, Somali ve Cibuti’ye iki ziyaret gerçekleştirerek, her iki ülke liderine müzakerelerde yaşanan gelişmeler hakkında mektuplar teslim etti.
Kahire, bu ayın başında Arap Birliği toplantısında müzakerelerdeki pozisyonunu destekleyen bir karar çıkarılması konusunda başarılı oldu. Mısır, 7 Arap ülkesinin yanı sıra Fransa ve Belçika’nın da desteğini aldı.
Mısır, müzakerelerin askıya alınmasına rağmen uluslararası toplumu kriz hakkındaki bilgilendirmeye devam etti. Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Muhammed İbrahim ed-Duveyri'ye göre, Mısır, Arap, Afrika devletleri ve uluslararası düzeylerde kapsamlı ve yoğunlaştırılmış eylem ve çözüm vizyonunun önemini vurguladı.
Merkez tarafından dün yayınlanan bir çalışmaya göre Duveyri, Mısır’ın çözüm için en uygun yol olarak müzakereleri gördüğünü bildirdi. Duveyri, “Mümkün olan tüm esnekliği sunmaktan çekinmediler. Etiyopya'nın yokluğuna ve Sudan'ın başarısızlığına rağmen Mısır, Şubat ayının sonunda Washington ve Dünya Bankası tarafından desteklenen anlaşmayı başlattı” ifadelerini kullandı.
Siyasi uzman "Mısır, zayıflıktan ziyade siyasi yolda ilerliyor, dahası dünyaya uluslararası hukuka saygı duyan bir ülke olduğunu, imzaladığı her anlaşmaya bağlı olduğunu ve bölgeyi istikrara kavuşturmaya önem verdiğini göstermeye çalışıyor” dedi.



Gazze savaşı: ABD, Filistinlilerin canlı kalkan olarak kullanıldığını biliyordu

İsrail askerleri, Gazze savaşında Hamas'ın kurduğu tünelleri imha ediyor (Reuters)
İsrail askerleri, Gazze savaşında Hamas'ın kurduğu tünelleri imha ediyor (Reuters)
TT

Gazze savaşı: ABD, Filistinlilerin canlı kalkan olarak kullanıldığını biliyordu

İsrail askerleri, Gazze savaşında Hamas'ın kurduğu tünelleri imha ediyor (Reuters)
İsrail askerleri, Gazze savaşında Hamas'ın kurduğu tünelleri imha ediyor (Reuters)

ABD istihbaratının, İsrailli yetkililerin Filistinlileri Gazze’de canlı kalkan olarak kullanma planlarından haberdar olduğu ortaya çıktı. 

Adlarının paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan kaynaklar ABD’nin, İsrail ordusunun Gazze’deki tünellere düzenlediği operasyonlarda Filistinlileri canlı kalkan olarak kullanmayı değerlendirdiğine dair istihbarat topladığını söylüyor. 

Yetkililer, 2024’ün sonlarına doğru toplanan bu istihbaratın Joe Biden yönetimiyle paylaşıldığını belirtiyor.

Biden yönetimindeki bazı isimler, Filistinlilerin canlı kalkan olarak kullanıldığından uzun süredir şüpheleniyordu. 

Amerikan istihbarat yetkililerinin bu bilgileri Tel Aviv yönetimiyle paylaşıp paylaşmadığının netleştirilemediği aktarılıyor. 

Öte yandan İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), "sivillerin canlı kalkan olarak kullanılmasına müsaade edilmediğini" savunurken, iddialarla ilgili soruşturma başlatıldığını bildirdi. 

Haberde, canlı kalkan olarak kullanılan Filistinlilerin sivillerden mi yoksa mahkumlardan mı oluştuğuna dair bilgi verilmiyor. 

İsrail askerlerinin ordunun talimatıyla hareket edip etmediğinin de belirlenemediği bildiriliyor. 

İsrail Başbakanlık Ofisi, Biden döneminden yetkililer ve CIA yorum taleplerini yanıtsız bıraktı.

Diğer yandan Amerikan haber ajansı Associated Press (AP), bu yıl mayısta yayımladığı haberinde İsrail'in Gazze'de Filistinli sivilleri sistematik şekilde canlı kalkan olarak kullandığını yazmıştı. 

Ajansın İsrail askerleriyle Filistinli tutuklulardan edindiği bilgilere dayandırdığı haberinde, Filistinlilerin operasyonlarda patlayıcı ve bubi tuzağı riskine karşı bina ve tünellere önden gönderildiği savunulmuştu. Bu vakaların hem Gazze hem de Batı Şeria’daki harekatlarda yaşandığı aktarılmıştı.

2024'te yaklaşık üç hafta boyunca İsrail ordusu tarafından gözaltında tutulan Filistinli Eymen Ebu Hamadan, Gazze’de farklı birimler tarafından canlı kalkan olarak kullanıldığını söylemişti. 

IDF ise sivillerin askeri harekatlara zorla katılmasının yasak olduğunu bildirmiş, iddialarla ilgili soruşturma başlatıldığını açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Times of Israel


İsrailli yerleşimciler Batı Şeria'da bir camiyi yaktı

Filistinli bir çiftçi (solda), Batı Şeria'nın Ramallah kentinin kuzeydoğusundaki Silvad köyü yakınlarında hasat edilen bir zeytinliğe yaklaşan İsrailli yerleşimciyi engellemeye çalışıyor. (AFP)
Filistinli bir çiftçi (solda), Batı Şeria'nın Ramallah kentinin kuzeydoğusundaki Silvad köyü yakınlarında hasat edilen bir zeytinliğe yaklaşan İsrailli yerleşimciyi engellemeye çalışıyor. (AFP)
TT

İsrailli yerleşimciler Batı Şeria'da bir camiyi yaktı

Filistinli bir çiftçi (solda), Batı Şeria'nın Ramallah kentinin kuzeydoğusundaki Silvad köyü yakınlarında hasat edilen bir zeytinliğe yaklaşan İsrailli yerleşimciyi engellemeye çalışıyor. (AFP)
Filistinli bir çiftçi (solda), Batı Şeria'nın Ramallah kentinin kuzeydoğusundaki Silvad köyü yakınlarında hasat edilen bir zeytinliğe yaklaşan İsrailli yerleşimciyi engellemeye çalışıyor. (AFP)

Filistinli bir aktivist, bu sabah erken saatlerde Batı Şeria'nın kuzeybatısındaki Salfit'te yerleşimcilerin bir camiyi yakıp duvarlarına ırkçı sloganlar yazdığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Filistin resmi haber ajansı WAFA’dan aktardığına göre, yerleşim faaliyetlerine karşı mücadele eden aktivist Nazmi Selman, “Yerleşimciler bugün şafak vakti Deyr İstiya ve Kifl Haris kasabaları arasında, Salfit'in kuzeybatısında bulunan el-Hace Hamide Camii'ni yakınca bölge sakinleri şaşkına döndü” dedi.

“Yerleşimciler caminin girişine yanıcı maddeler döktüler, ancak bölge sakinlerinin müdahalesi yangının tüm camiye yayılmasını engelledi” diyen Selman, ‘yerleşimcilerin caminin duvarlarına Araplara ve Müslümanlara karşı ırkçı sloganlar yazdıklarını’ belirtti.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise dün, Batı Şeria'da İsrailli yerleşimcilerin son şiddet dalgasının, ABD'nin desteklediği ateşkes çabalarını baltalayabileceğinden endişe duyduğunu ifade etti. Batı Şeria'daki olayların Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi tehlikeye atıp atmayacağına ilişkin bir soruya yanıt veren Rubio, “Umarım böyle bir şey olmaz... Böyle bir şey beklemiyoruz. Bunun olmaması için elimizden gelen her şeyi yapacağız” ifadelerini kullandı.

fr
İsrailli yerleşimciler, Batı Şeria'nın Ramallah kentinin kuzeydoğusundaki Silvad köyü yakınlarında hasat edilen bir zeytinliğe yaklaşmaya çalışıyor. (AFP)

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de dün, Filistinlileri hedef alan bir dizi saldırının ardından Batı Şeria'daki yerleşimci şiddetini durdurma sözü verdi.

İsrail polisi ve ordusu, Batı Şeria'nın Tulkerim kenti yakınlarında Filistinlilerin yaralandığı ve mülklerin tahrip edildiği çatışmaların ardından güvenlik güçlerinin bir dizi yerleşimciyi gözaltına aldığını açıkladı.

Ordu, ‘maskeli İsrailli sivillerin Filistinlilere saldırıp bölgedeki mülklere ateş açması’ üzerine güçlerini bölgeye gönderdiğini ve yaralanan dört Filistinlinin tedavi için hastaneye sevk edildiğini belirtti.

Zamir “İsrailli sivillerin Filistinlilere saldırdığı son şiddet olaylarından haberdarız. Bu olayları şiddetle kınıyorum” şeklinde konuştu.

Zamir, ordunun ‘yasalara uyan halkın itibarını zedeleyen küçük bir azınlığın suçlu davranışlarını hoş görmeyeceğini’ ifade etti. İsrail, 1967'den beri Batı Şeria'yı işgal altında tutuyor ve 500 binden fazla İsrailli, Filistin topraklarındaki yerleşim yerlerinde yaşıyor.

Yerleşimciler Filistinlilere karşı şiddet eylemleri gerçekleştiriyor ve Filistinliler, İsrail güçlerinin genellikle saldırganları tutuklamadığından şikâyet ediyor. Batı Şeria'daki tüm yerleşim yerleri uluslararası hukuka göre yasadışı.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Ekim 2025'in 2006'da bu tür saldırıların kaydedilmeye başlanmasından bu yana en şiddetli ay olduğunu ve 264 saldırının can ve mal kaybına yol açtığını belirtti. İsrail makamları, faillerin neredeyse hiçbirini sorumlu tutmadı. 2023 Ekim ayında Gazze Şeridi'nde savaşın patlak vermesinden bu yana Batı Şeria'da şiddet artıyor. Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre, savaşın başlamasından bu yana Batı Şeria'da en az bin 3 Filistinli İsrail güçleri ve yerleşimciler tarafından öldürüldü. Aynı dönemde, İsrail'in resmi rakamlarına göre, Batı Şeria'da Filistinliler tarafından düzenlenen saldırılarda askerler de dahil olmak üzere 43 İsrailli öldürüldü.


Barrack: Suriye, DEAŞ, Hizbullah ve DMO'nun ortadan kaldırılmasına katkıda bulunacak

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (DPA)
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (DPA)
TT

Barrack: Suriye, DEAŞ, Hizbullah ve DMO'nun ortadan kaldırılmasına katkıda bulunacak

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (DPA)
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (DPA)

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack bugün yaptığı açıklamada, Şam’ın DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu’na (DMUK) katılmasının ardından DEAŞ’ın kalıntıları ile İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), Hamas ve Hizbullah gibi yapıların ‘terör ağlarını çökertme’ çabalarına katkı sağlayacağını duyurdu.

Barrack’ın açıklamaları, Washington liderliğindeki DMUK’un dün gece, Suriye’nin koalisyonun 90. üyesi olarak resmen aralarına katıldığını açıklamasının hemen ardından geldi. Bu adım, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’nın pazartesi günü Beyaz Saray’a gerçekleştirdiği tarihi ziyaret sırasında kararlaştırıldı. Söz konusu adım, Suriye’nin cihatçı geçmişinden kopuşu simgeliyor.

Barrack, X platformunda yaptığı paylaşımda, “Şam artık aktif olarak DEAŞ’ın kalıntıları, DMO, Hamas, Hizbullah ve diğer terör ağlarına karşı mücadelede bize yardımcı olacak. Uluslararası barış çabalarında kararlı bir ortak olarak yer alacak” ifadelerini kullandı.

Ziyaret öncesinde ABD cuma günü Şera’yı terör listelerinden çıkardı. Bu adım, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin de kendisine uyguladığı yaptırımları kaldırmasının hemen ardından geldi.

Barrack, Şera’nın ziyaret sırasında ‘DMUK’a katılma taahhüdü verdiğini’ ve bunun Suriye’nin bir zamanlar terör kaynağı olmasından, terörle mücadelede bir ortak hâline geçişini simgelediğini belirtti.

İran, 2011’deki barışçıl protestoların şiddetle bastırılmasının ardından DMO aracılığıyla Beşşar Esed rejimine kritik destek sağladı. Lübnan merkezli Hizbullah gibi müttefik gruplarla birlikte askeri müdahalesi ve ardından Rusya’nın hava desteği, sahadaki güç dengelerini Esed lehine değiştirdi. İran, Esed rejimi 2024’te devrilene kadar Suriye’de güçlü bir askeri varlık sürdürdü.

ABD ise 2014’te kurduğu DMUK kapsamında Suriye ve Irak’ta asker konuşlandırıyor. DMUK, örgütün iki ülkede geniş alanları ele geçirmesinin ardından 2017’de Irak’tan, 2019’da ise Suriye’den tamamen temizlenmesini sağladı. Bu mücadelede, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) öncü rol oynadı ve DMUK tarafından desteklendi.

ABD’nin Ankara Büyükelçisi de olan Barrack, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı bir paylaşımda, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani arasında ‘önemli bir toplantı’ yapıldığını duyurdu.

Barrack, “Bir sonraki aşama için yol haritası belirlendi. Bu aşama, SDG’nin Suriye’nin yeni ekonomik, savunma ve sivil yapısına entegrasyonunu içeriyor” dedi.

SDG lideri Mazlum Abdi, ekim ayında AFP’ye verdiği röportajda, geçiş yönetimi ile güçlerinin Savunma ve İçişleri bakanlıklarına entegrasyonu konusunda ‘ön anlaşma’ sağlandığını açıklamıştı.

Abdi, salı günü X platformunda yaptığı paylaşımda, Suriye’nin DMUK’a katılmasını memnuniyetle karşıladı ve bunu ‘örgütün kalıcı şekilde yenilgiye uğratılmasına ve bölgeye yönelik tehdidinin ortadan kaldırılmasına yönelik ortak çabaları güçlendiren kritik bir adım’ olarak nitelendirdi.

Abdi ayrıca, Barrack ile yaptığı görüşmede, Şera’nın Washington ziyareti kapsamında SDG’nin Suriye devletine entegrasyon sürecini hızlandırma taahhüdünü teyit ettiğini belirtti.