Iraklı göstericilerin değişim umudu ve koronavirüs tehdidi

Iraklı göstericilerin değişim umudu ve koronavirüs tehdidi
TT

Iraklı göstericilerin değişim umudu ve koronavirüs tehdidi

Iraklı göstericilerin değişim umudu ve koronavirüs tehdidi

Irak’ın başkenti Bağdat’ta protestoların düzenlendiği Tahrir Meydanı’nda gösterilere devam eden gençlerin sayısı giderek azalıyor.
Irak’ta siyasi partilere karşı sloganların atıldığı, değişim umutlarının yüksek sesle dile getirildiği sokaklarda, tüm ümidini devrime bağlayan ve koronavirüs tehdidine rağmen eve dönmeyi reddeden birkaç grup istisna edilirse genel olarak sessizlik hâkim.
Şubat ayında Irak’ta ilk koronavirüs vakasının görülmesiyle birlikte protesto grupları arasında gösterilere devam edilip edilmemesi hususunda tartışmalar başladı. Bu noktada gruplar arasında fikir ayrılığı meydana geldi. Grupların büyük bir bölümü gösterilere ara verilmesi gerektiğini savunurken, azınlıkta kalan gruplar ise bedeli ne olursa olsun devam etmekte ısrar etti. Ancak bununla birlikte grupların tümü her şart ve koşulda devrimin Irak halkının gönlünde yaşamaya devam edeceğini ve taleplerini kabul ettirmek için günün birinde yeniden kaldığı yerden devam edeceği konusunda hemfikirdi.
Şarku’l Avsat’a konuşan gazeteci aktivist Ahmed es-Suheyl, “Bağdat’taki Tahrir Meydanı’nda göstericilerin çoğu çadırlarını terk etti. Her bir çadırda bir veya iki kişi kaldı. Bunlar da evde olduğu gibi kendilerini karantinaya aldılar. Küçük bir azınlık kaldı. Virüsten korunmak için her gün çadırları ilaçlıyorlar” dedi.
Suheyl, bazı gençlerin halen çadırda kalmaya devam etme gerekçesine dair soruya, “İktidar ve eylemlerine karşı büyük bir ümitsizlik hakim. Bazı gençler, eve gitmenin meydandan daha güvenli olacağını düşünürken, bazıları da meydanı boşaltmayı yok olmakla eş değer tutuyor. İktidar ve partileri de bunu istiyor. Dolayısıyla kalmayı tercih eden gençler, virüs krizinin bitmesinin ardından gösterilere yeniden başlama ümitlerini diri tutuyor” diye yanıt verdi.
Suheyl, Irak’ta sokağa çıkma yasağının olduğu bu ortamda çadırlarda kalmaya devam eden gençlerin erzak sıkıntısı çekip çekmediği sorusunu, “Göstericiler sokağa çıkma yasağı yürürlüğe girmeden önce stok yaptılar. Bu konuda büyük bir sıkıntı çekmiyorlar” şeklinde cevapladı.
Irak resmi makamları Salı günü sokağa çıkma yasağı ilan etti. Ancak yasağa uyma noktasında ciddi sorunlar yaşanıyor. Özellikle de Bağdat’ın Kazımiye semtindeki İmam Kazım Türbesi’ni ziyaret etmekte ısrar eden kişiler bu konuda ilgili mercilere büyük zorluklar çıkarıyor.



Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA
TT

Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA

Aliya Mansur

Yeni Suriye ulusal logosunun (görsel kimlik) lansman töreni, Suriye'deki her etkinlik gibi Suriyeliler arasında geniş çaplı bir tartışmanın eşlik ettiği, etkileyici ve güzel bir etkinlikti. Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'nın katıldığı Halk Sarayı'ndaki görkemli törene, “Suriye Demokratik Güçleri”nin kontrolü altındaki Rakka ve Haseke hariç olmak üzere Suriye'nin çeşitli bölgelerinde aynı anda düzenlenen kutlamalar eşlik etti. Gösteriler ve sloganlar Suriye devriminden sahneleri çağrıştırdı.

Şara'nın tören sırasında yaptığı etkileyici konuşma Suriye'nin birliğinin ve çeşitliliğinin altını çizdi ama daha tören bitmeden önce Suriyeliler arasında şu tartışma başlamıştı; bu ulusal logo gerçekten Suriyeli mi yoksa başka ülkelerden “ilham mı” alındı? Bazıları bunun bir alkollü içecek şirketnin ticari logosu olduğunu söyleyecek kadar şüphelerinde ileri gittiler.

Suriye şahininin “çalıntı” olduğu suçlamaları - ki bu kesinlikle doğru değil - ve bunlara verilen karşılıklar arasında meselenin özü neredeyse kayboldu. Oysa meselenin özü şu: Nasıl bir Suriye istiyoruz? Hukuk devleti olan bir Suriye mi yoksa halkın ruh hallerinin dalgalanmalarına tabi bir Suriye mi?

Konuya ilişkin yorumunda Anayasa Bildirgesi Taslağı Komitesi üyesi Dr. Ahmed el-Karbi, resmi logoların kabulü tartışılırken yasal temellere dayanmanın gerekliliğini vurguladı. Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesinde açıkça “devletin logosu kanunla belirlenir” ifadesinin yer aldığına ve hukuka dayalı bir devletin anayasal çerçevelere uygun olarak onaylanmamış bir logoya indirgenemeyeceğine işaret etti.

Suriye'deki tartışma ve çekişmenin özü bu olmak yerine, bazı Suriyeliler binlerce yıllık Suriye anıtlarına kazınmış olan Suriye şahininin kökeni ve sembolizmiyle ilgili suçlamalarda bulunmakla meşgul oldular.

Esed rejiminin devrilmesinden ve Şara'nın yönetime gelmesinden bu yana, Suriye halkı hükümetin, özellikle de Başkan Şara'nın her eylemini mutlak biçimde destekleyenler ile hükümetin yaptığı her eylemi veya açıklamayı mutlak biçimde reddedenler arasında bölündü. İki grup arasında, bir şeyleri düzeltmek amacıyla eleştirenlerin ve teşvik etmek amacıyla destekleyenlerin sesleri kayboldu.

Esed rejiminin devrilmesinden bu yana 7 ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak

Şarku'l Avsat'ın Al Majalla'dan aktardığı analize göre Esed rejiminin devrilmesinden bu yana yedi ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak. Bu da yorumlara kapıyı açıyor ve Suriye halkının doğasını ve doğruluğunu bilinmediği söylentilerin yayılmasına katkıda bulunuyor.

17 Mayıs'ta Suriye Cumhurbaşkanlığı, eski rejim tarafından işlenen ihlallerle ilgili gerçekleri ortaya çıkarmak, sorumlularından hesap sormak, mağdurlara tazminat ödemek ile görevli bir geçiş adaleti komisyonu kurulacağına dair bir kararname yayınladı. Kararname, Abdulbasıt Abdullatif'in komisyon başkanı olarak atanmasını ve duyuru tarihinden itibaren 30 günü geçmeyecek bir süre içinde bir çalışma grubu oluşturma ve iç yönetmelikler hazırlama görevini üstlenmesini öngörüyordu.

Bu kararnamenin yayınlanmasının üzerinden yaklaşık bir buçuk ay geçti, yani komisyonun kurulması için öngörülen 30 günlük süre geçti. Peki bu komisyon hangi aşamada? Cevap yok. Bu sadece şeffaflığın eksik olduğunu değil, aynı zamanda hükümetin kendi yayınladığı kararnamelere ve mevzuata, örneğin Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesine bağlı olmadığının da bir örneği.

İşte meselenin özü de budur: Nasıl bir Suriye istiyoruz?

Hukuk ve kurumlar devleti Suriye'nin sesi, iki grubun kopardığı gürültü arasında neredeyse duyulmuyor. Bir tarafta destekçiler var ve bunların çoğu Suriyelilerin “Aralık 2024 devrimcileri” olarak adlandırdığı, devrimin 14 yılı boyunca önemli bir rol veya sese sahip olmayan, şimdiyse hükümetin sağ tarafında yer alan kişiler. Diğer taraftaki hükümetin muhalifleri arasındaysa, hükümetin her türlü eylemini çarpıtmakla meşgul olan, çoğunluğu eski rejim kalıntısı ve solcu olan sesler bulunuyor. İkisi arasında aklın sesi kayboluyor.

Suriye'nin istikrarı sadece Suriye için değil, bölge için de bir öncelik. İstikrarlı bir Suriye, komşu ülkelerin istikrarının başlangıcıdır ve bir vatandaşlık devleti ve hukukun üstünlüğünün inşası, Suriyelilerin onlarca yıllık geleceğinin temel taşıdır. Sağlam olmayan temeller üzerine inşa edilen her yapı, özellikle Suriye'nin düşmanları hâlâ pusuda beklediğinden, çökme riski altındadır. Hukukun üstünlüğü, adalet, özgürlük, vatandaşlık ve şeffaflık, istediğimiz devleti inşa etmek için önceliklerdir.