LUO, insani amaçlar için yapılacak ateşkesi memnuniyetle karşıladığını duyurdu

​Trablus’un güneyinde LUO ve UMH arasında yaşanan çatışmalardan bir görüntü (AFP)
​Trablus’un güneyinde LUO ve UMH arasında yaşanan çatışmalardan bir görüntü (AFP)
TT

LUO, insani amaçlar için yapılacak ateşkesi memnuniyetle karşıladığını duyurdu

​Trablus’un güneyinde LUO ve UMH arasında yaşanan çatışmalardan bir görüntü (AFP)
​Trablus’un güneyinde LUO ve UMH arasında yaşanan çatışmalardan bir görüntü (AFP)

Libya Ulusal Ordusu (LUO), insani amaçlar için çatışmaları durdurmak ve Koronavirüs (Kovid-19) ile mücadeleye yoğunlaşmak için yapılan çağrıları memnuniyetle karşıladığını dile getirdi.
LUO sözcüsü Ahmed el-Mismari, 21 Mart’ta ‘milislerin ve paralı askerlerin gerçekleştirdiği ihlallere rağmen birçok tarafın, savaşı durdurmayı taahhüt ettiğini’ belirtti. Mismari, barış sağlamayı ve Libyalılar arasında olumlu bir fikir birliği bulmayı amaçlayan tüm uluslararası çabaları değerlendirdiklerini ve değerlendirmeye devam ettiklerini açıkladı. Daha önce çeşitli uluslararası platformlarda yer aldıklarını söyleyen LUO sözcüsü, ‘milisleri dağıtmak, silahlarını teslim etmek, Suriyeli paralı askerleri Libya’dan kovmak için sarf edilen her türlü çabayı da memnuniyetle karşıladıklarına’ dikkati çekti.
LUO Genel Komutanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) misyonunun ve Berlin konferansı sponsorlarının Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni (UMH), paralı askerileri ‘saldırgan eylemleri sonlandırmaya’ ikna etme çağrısında bulundu. Ahmed el-Mismari ise, “Genel Komutanlık, diğer tarafların da karşılıklı taahhütleri çerçevesinde çatışmaları durdurmaya bağlıdır” dedi.
Genel Komutanlık, ‘koronavirüs’ün yayılmasıyla birlikte binlerce paralı askerlerin aracılığıyla Trablus’ta ve ülkenin geri kalanında bu ölümcül hastalığın yayılmasına yol açabileceğine’ de dikkati çekti.
LUO Genel Komutanlığı ayrıca, petrol limanlarının kapatılması meselesine de değinirken, “Libya’daki kabileler, bu meseleyle ilgileniyor. Çünkü yasadışı UMH, milislerini finanse etmek ve her alandan silah, paralı asker ve terörist getirmek üzere petrol gelirlerini kullanıyor” ifadelerini kullandı.
Öte yandan İtalya, LUO Komutanı Mareşal Halife Hafter’e ülkenin yeni tip Koronavirüs ile mücadele çabalarını birleştirmesi için ‘geçici bir insani ateşkes sağlama ve Fayiz es-Serrac başkanlığındaki UMH’ye karşı başkent Trablus’ta yaklaşık 1 yıldır devam eden saaşı durdurma’ çağrısı yapan uluslararası ve batı ülkeleri hattına dahil oldu.
İtalya Büyükelçiliği, 21 Mart’ta yayınladığı bir bildiride, Mareşal Hafter’i ‘yeni bir ateşkesi yapıcı şekilde kabul etmeye ve saldırgan eylemleri durdurmaya’ çağırdı. Büyükelçilik ayrıca, Libya’daki BM misyonu sponsorluğunda 5+5 olarak bilinen Ortak Askeri Komisyon’un çalışmalarını destekleyecek şekilde nihai bir ateşkes üzerinde anlaşma sağlanması yönündeki umudunu dile getirdi.
Serrac hükümetinin ateşkes ilanına uyma arzusunu memnuniyetle karşılayan İtalya Büyükelçiliği, son günlerde Trablus’taki sivil bölgeleri hedef alan kabul edilemez saldırıları da kınadı. Son olarak geçen cuma akşamı başkent Trablus’un tarihi merkezini hedef alan bir saldırıda 2 sivil hayatını kaybetmişti.
Diğer taraftan LUO kuvvetleri ve Serrac hükümetine bağlı güçler arasında, başta başkent Trablus’un güney bölgeleri olmak üzere birçok eksende çatışmalar 21 Mart’ta da devam etti. Yerel sakinler, çatışmaların tırmanış yaşamasıyla birlikte Ayn Zara’daki evlerinden göç etmek zorunda kaldı.
Serrac hükümetine bağlı Sağlık Bakanlığı’nda medya danışmanı, başkent Trablus’un merkezinde bulunan eski şehir bölgesinde açılan gelişigüzel ateşler sonucunda 1 vatandaşın yaralandığını açıkladı. Aynı şekilde UMH’ye yakın yerel medya organları, kaynaklardan, saldırılar sonucunda 1 kadın ve 1 çocuğun yaralandığını, 6 evin de yerle bir olduğunu aktardı. Geçen cuma akşamı başta Ayn Zara, Kasr bin Gaşir ve Uluslararası Mitiga Havaalanı çevresi olmak üzere Trablus’taki birçok bölge, ağır topçu saldırılarıyla sarsıldı.
Öte yandan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), 21 Mart’ta paralı askerlerin ve Serrac hükümeti tarafından Trablus savaşına alınan milislerin saflarındaki ölü sayısının, 143 olduğunu açıkladı. SOHR, 21 Mart’ta yayınladığı bir bildiride, bunların başkent Trablus’un içerisindeki ve dışındaki birçok alanda yaşanan çatışmalar sırasında öldüklerini belirtti.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."