AB liderleri korona gündemiyle toplandı

AB üye ülkelerinin liderleri, AB Konseyi Başkanı Charles Michel başkanlığında korona virüs gündemiyle sanal bir zirve gerçekleştirdi  (AFP)
AB üye ülkelerinin liderleri, AB Konseyi Başkanı Charles Michel başkanlığında korona virüs gündemiyle sanal bir zirve gerçekleştirdi (AFP)
TT

AB liderleri korona gündemiyle toplandı

AB üye ülkelerinin liderleri, AB Konseyi Başkanı Charles Michel başkanlığında korona virüs gündemiyle sanal bir zirve gerçekleştirdi  (AFP)
AB üye ülkelerinin liderleri, AB Konseyi Başkanı Charles Michel başkanlığında korona virüs gündemiyle sanal bir zirve gerçekleştirdi (AFP)

Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerinin liderleri, koronavirüs gündemiyle toplandı. AB liderleri yayınlanan ortak bildiride korona virüs salgınının tüm dünya için eşi görülmemiş bir zorluk oluşturduğu vurgulandı.
AB üye ülkelerinin liderleri, AB Konseyi Başkanı Charles Michel başkanlığında koronavirüs gündemiyle sanal bir zirve gerçekleştirdi. Zirve sonrasında ortak bir bildiri yayınlanırken, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ortak bir basın toplantısı düzenleyerek zirve hakkında açıklamalarda bulundu.
AB Liderlerinin gerçekleştirdiği zirve sonrasında yayınlanan ortak bildiride; “Kovid-19 salgını, Avrupa ve tüm dünya için eşi görülmemiş bir zorluk oluşturmaktadır. Bu durum AB, ulusal, bölgesel ve yerel düzeylerde acil, kararlı ve kapsamlı bir eylem gerektirir. Avrupa değerlerimizi ve yaşam tarzımızı korurken vatandaşlarımızı korumak ve krizin üstesinden gelmek için gereken her şeyi yapacağız. Bu önlemlerin tüm vatandaşlarımıza getirdiği yükü kabul ediyor ve sorumluluk duygusunu benimsiyoruz. Salgın kurbanları ve ailelerine en derin desteklerimizi ifade ediyoruz. Salgının ön saflarında sağlık profesyonellerinin özverili ve yorulmak bilmeyen çabalarını ve temel hizmet verenlerin topluma katkılarını takdir ediyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Uluslararası işbirliğinin önemine vurgu yapılan ortak bildiride “Küresel salgınla mücadelede uluslararası toplum ve dış ortaklarımızla işbirliği yapacağız. 10 ve 17 Mart 2020 tarihlerinde video konferanslarımızda tanımlanan prensiplerle çalışmaya devam edeceğiz ve krizi aşmak için gerekli olanları yapacağız” denildi.
Toplantı sonrasında basın açıklaması yapan AB Konseyi Başkanı Charles Michel, birlik üyeleri arasında ele alınan başlıca konular hakkında bilgiler verdi. Michel, “AB liderleriyle uyumlu ve birlik içinde önemli konuları ele aldık. AB’nin dış ve iç sınırlarının korunması ve yönetimi, malların serbest dolaşımı ve insanların ihtiyacı olan gereksinimlerin tedariklerinin garanti altına alınması, ülkesi dışında mahsur kalan AB vatandaşlarının ülkelerine getirilmesi ve ihtiyacı olan ülkelere AB Devlet yardımlarının harekete geçirilmesi konularını ele aldık” dedi.
Toplantı sonrası ortak basın toplantısında konuşan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise AB üyeleri ve uluslararası düzeyde işbirliğinin önemine vurgu yaparak “Akıllı bir strateji yürütmeliyiz. Bu yolla AB vatandaşlarını korumak hedefiyle çalışıyoruz” dedi. Leyen, “Ekonomik açıdan oluşan zararların giderilmesi için şirketlere ve çalışanlara desteklerin sağlanması, bu ortamda da özellikle sağlık malzemeleri üretimi alanında olmak üzere yatırım yapmak isteyenlere doğrudan destek verilmesi seçenekleri üzerinde duruldu. AB üyeleri arasındaki işbirliği sayesinde malların serbest dolaşımını garanti etmek, marketlerin raflarının devamlı olarak doldurulabilmesini garanti altına alabilmek için çabalıyoruz” dedi.
AB Komisyonu başkanı, özellikle sağlık malzemelerinin daha hızlı ve daha verimli bir şekilde üretilmesi ve yeterli şekilde edinilmesi, solunum cihazlarının üretilmesi ve üye ülkelere tahsisi konularının da ele alındığını bildirdi.
AB’nin karmaşık kriz durumlarına karşı hazırlıklı bir bütçeye sahip olması gerektiğinin bu günlerde açık bir şekilde görüldüğünü, tam da bu günlerde yıllara yaygın yeni AB bütçesinin belirlendiği bir süreçten geçildiğini, zor da olsa alınması gereken kararları almakta cesur olunması gerektiğini söyleyen Leyen, “Güçlü bir AB demek güçlü bir bütçe demektir. Aynı zamanda işleyen bir iç piyasa ile malların serbest dolaşımı prensibinin sağlıklı şekilde işler olması demektir. Darbe almış AB piyasalarını yeniden sağlıklı hale getirmeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.
Halkı korkuya sevk eden sosyal medya paylaşımları ve yalan haberlerle ilgili bir soru üzerine AB Konseyi Başkanı Charles Michel, “Medyanın sorumlu davranması gerekiyor, bir yandan hür bir şekilde görevini yerine getiren basın, diğer taraftan sahte ve yalan haberlere karşı dikkatli olmalıdır” diye konuştu.
Von der Leyen ise Europol’ün yalan haberlere karşı harekete geçtiğini, AB vatandaşlarını olumsuz etkileyen bu kaynaklarla mücadele halinde olduğunu belirtti.
Sanal olarak gerçekleştirilen G20 zirvesine de değinen Ursula von der Leyen, AB olarak bu krizin küresel bir kriz olduğunu vurguladıklarını, AB Komisyonu olarak sanal bir toplantıda Covid-19’a karşı aşı bulunması için bir yardım toplantısı düzenlenmesinin planlandığını belirtti.



Trump, dünyayı değiştirmek için ‘deli adam teorisini’ nasıl kullanıyor?

ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)
TT

Trump, dünyayı değiştirmek için ‘deli adam teorisini’ nasıl kullanıyor?

ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'a geçen ay İran'a karşı savaşında İsrail'in yanında yer alıp almayacağı sorulduğunda şöyle demişti: “Olabilir. Katılmayabilirim de. Ne yapacağımı kimse bilmiyor.” Dünyaya İran'ın müzakerelere yeniden başlaması için iki haftalık bir ateşkesi kabul ettiğini söyledikten sonra nükleer tesislerini bombaladı.

BBC'ye göre şöyle bir tablo ortaya çıkıyor: ‘Trump'la ilgili en öngörülebilir şey öngörülemezliği’. Fikir değiştiriyor. Her zaman kendisiyle çelişiyor.

London School of Economics'te uluslararası ilişkiler profesörü olan Peter Trubowitz, “Trump oldukça merkezileşmiş bir politika oluşturma süreci inşa etti. Dış politikada Richard Nixon'dan bu yana tartışmasız en merkezileşmiş olanı” dedi. Bu da politika kararlarını Trump'ın kişiliğine, tercihlerine ve mizacına daha bağımlı hale getiriyor.

Trump bunu siyasi olarak kullandı; ‘öngörülemezliğini’ önemli bir stratejik ve siyasi varlık haline getirdi. Şimdi, bu kişilik özelliği Beyaz Saray'ın dış ve güvenlik politikasına yön veriyor ve tartışmalı bir şekilde ‘dünyanın şeklini değiştiriyor’.

Şarku’l Avsat’ın BBC'den aktardığına göre siyaset bilimciler bu teoriyi ‘deli adam teorisi’ olarak adlandırıyor. Bu teoriye göre bir dünya lideri rakibinden taviz koparmak için onu doğası gereği her şeyi yapabileceğine ikna etmeye çalışıyor. Söz konusu teori, başarılı bir şekilde kullanılırsa, bir tür zorlamaya dönüşebilir. Trump bunun işe yaradığına, ABD müttefiklerini istediği yere getirdiğine inanıyor. Ancak bu yaklaşım düşmanlara karşı işe yarayabilir mi?

Saldırılar ve şüphecilik

Trump ikinci dönemine Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i kucaklayarak ve ABD'nin müttefiklerine saldırarak başladı. Kanada'nın ABD'nin 51. eyaleti olması gerektiğini söyleyerek Kanada'yı kızdırdı. Grönland'ı ilhak etmek için askeri güç kullanmayı düşünmeye hazır olduğunu söyledi. ABD'nin Panama Kanalı'nın mülkiyetini ve kontrolünü yeniden kazanması gerektiğini vurguladı.

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) ile ilgili olarak, ittifakın tüzüğünün 5. maddesi her üyeyi diğer tüm üyeleri savunmakla yükümlü kılar. Trump, ABD'nin buna bağlılığı konusunda şüphelerini dile getirdi. Eski İngiliz Savunma Bakanı Ben Wallace, “Bence 5. madde çöküşün eşiğinde” dedi.

Sızan bir dizi mesaj, Trump'ın Beyaz Saray'ında Avrupalı müttefiklere yönelik ‘küçümseme kültürünü’ ortaya koydu. Trump'ın yardımcısı J.D. Vance, ABD'nin artık Avrupa'nın güvenliğinin garantörü olmayacağını belirtti.

Söz konusu karar, 80 yıllık transatlantik dayanışmanın yeni bir sayfa açması anlamına geliyordu. Konuyla ilgili olarak Trubowitz şunları söyledi: “Trump'ın yaptığı şey, ABD'nin uluslararası taahhütlerinin güvenilirliği konusunda ciddi şüpheler uyandırmak oldu. Avrupa'daki bu ülkelerin ABD ile güvenlik, ekonomi ya da başka alanlarda sahip oldukları ilişkiler artık her an müzakereye açık hale geldi. Trump'ın etrafındakilerin çoğunun öngörülemezliğin iyi bir şey olduğuna inandığını hissediyorum. Çünkü bu Trump'ın ABD'nin kaldıraç gücünü kullanarak kazanımlarını maksimize etmesini sağlıyor... Emlak dünyasında pazarlık yaparken öğrendiği derslerden biri de bu.”

Dalkavukluk ve yağcılık

Trump'ın yaklaşımı meyvesini verdi. Sadece dört ay önce Birleşik Krallık savunma ve güvenlik harcamalarını gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 2,3'ünden yüzde 2,5'ine çıkaracağını açıkladı. Geçen ay NATO zirvesinde bu rakam yüzde 5'e yükseldi ve diğer tüm NATO üyelerinin yakında ulaşacağı büyük bir artış oldu.

University College London'da siyaset bilimi profesörü olan Julie Norman şöyle diyor: “Gün be gün ne olacağını bilmek çok zor. Trump'ın yaklaşımı her zaman bu olmuştur. Trump değişken mizacını transatlantik savunma ilişkilerini değiştirmek için başarıyla kullandı. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'nin geçen ay Lahey'deki NATO zirvesinde Trump'a hitaben söylediği gibi (On yıllardır hiçbir başkanın başaramadığı bir şeyi başaracaksınız) bazı Avrupalı liderler Trump'ın desteğini sürdürmek için ona dalkavukluk ve yağcılık yapıyor.”

Düşmanların dokunulmazlığı

‘Deli adam teorisi’ müttefikler üzerinde işe yarayabilirken, düşmanlar üzerinde işe yaramıyor gibi görünüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Trump'ın yaklaşımından etkilenmemeye devam ediyor. Perşembe günü yaptıkları telefon görüşmesinin ardından Trump, Putin'in Ukrayna'ya karşı savaşı sona erdirme konusundaki isteksizliğinden duyduğu ‘hayal kırıklığını’ dile getirdi.

BBC'ye göre Trump, İran'da tabanına ABD'nin Ortadoğu'daki ‘sürekli savaşlara’ müdahil olmasına son vereceği sözünü verdi. Ancak ikinci döneminin şu ana kadarki ‘en öngörülemez’ tercihiyle İran'ın nükleer tesislerini vurdu. Asıl soru şu: Bu karar istenilen sonuca ulaşacak mı?

Birleşik Krallık eski Dışişleri Bakanı William Hague, bu kararın tamamen ters etki yaratacağına ve İran'ın nükleer silah edinme olasılığını arttıracağına inanıyor. Notre Dame Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Michael Desch de bu görüşe katılıyor. “Bence artık İran'ın nükleer silah peşinde koşma kararı alması çok muhtemel” diyen Desch'e göre Trump'ın yaklaşımı şu ana kadar düşmanlar nezdinde ters tepti.