Türkiye Suriye’nin kuzeybatısına Hawk hava savunma sistemi mi konuşlandırdı?

Türk askeri devriyesi Serakib yakınlarındaki Halep-Lazkiye yolunda (AFP)
Türk askeri devriyesi Serakib yakınlarındaki Halep-Lazkiye yolunda (AFP)
TT

Türkiye Suriye’nin kuzeybatısına Hawk hava savunma sistemi mi konuşlandırdı?

Türk askeri devriyesi Serakib yakınlarındaki Halep-Lazkiye yolunda (AFP)
Türk askeri devriyesi Serakib yakınlarındaki Halep-Lazkiye yolunda (AFP)

Suriye rejim güçleri tarafından 27 Şubat'ta İdlib'de düzenlenen saldırıda 36 Türk askerinin şehit olmasının ardından, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) bölgeye ABD yapımı Hawk hava savunma sistemi konuşlandırdığı iddia edildi.
Türk basınında dün yer alan haberlere göre TSK, Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de 36 askerin şehit edilmesinin ardından son haftalarda gerginlik yaşayan bölgeye ABD yapımı orta menzilli MiM-23 Hawk hava savunma sistemi gönderdi.
27 Mart’ta İdlib'e gönderilen 5 askeri konvoy içerisinde TSK'nın elindeki en etkili hava savunma sistemi olan orta menzilli Hawk hava savunma sisteminin de olduğu iddia edildi.
TSK’nın bölgede bu tür bir ekipmanı Mart ayı içerisinde ikinci kez konuşlandırdığı öne sürülen haberlere göre Türk ordusu, rejim güçlerinin Türkiye sınırı yakınına hava saldırıları düzenlemesini önlemek için İdlib’in çeşitli bölgesinde uçuşa yasak bölge kurdu.
Aynı zamanda, TSK’nın söz konusu hava sistemini konuşlandırmasının ardından rejime ait savaş uçaklarını hedef almak için sadece silahlı insansız hava araçlarına (SİHA) güvenmesi gerekmeyecek.
Suriyeli muhaliflerden biri konuya ilişkin, “Orta menzilli MiM-23 Hawk hava savunma sistemi, 18 kilometre irtifada uçan uçakları yok etme yeteneğine sahip. Bu hava savunma sistemi Suriye’nin kuzeyine ilk kez giriyor. Geçtiğimiz ay, 8 ila 12 kilometre menzilli 8 füze içeren ABD yapımı Stinger hava savunma sistemi, tanklar ve zırhlı araçlar taşıyan Türk askeri konvoyu eşliğinde ülkenin kuzeyine girdi” dedi.
TSK, geçtiğimiz günlerde İdlib’in batısındaki Cisr eş-Şugur şehri yakınlarında bulunan el-Kefir, Muhambal ve Bisankul’un yanı sıra Halep-Lazkiye (M4) karayolu yakınlarında askeri gözlem noktaları kurmuştu.
Türk askeri noktalarının, Halep'in batısındaki bölgelerden İdlib’in güney, doğu ve batı kırsalından geçerek, Türkmen Dağı ve Lazkiye'nin batısındaki ez-Zainiye bölgesine kadar yayılması dikkat çekiyor.
TSK aynı zamanda, Taftanaz Üssü, ez-Zainiye ve diğer sınır bölgelerinde birçok sahra hastanesi kurdu ve buraları saldırılardan korumak için beton duvarlarla güçlendirdi.
Sahadaki gelişmeler
Rejim güçleri ve ona bağlı milisler ile muhalif gruplar arasında İdlib’in güneyindeki el-Fatira ve Kefr Nebil ekseninde yaşanan çatışmalar sürerken, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), söz konusu çatışmalarda rejim güçlerinden 2 unsurun öldüğünü duyurdu.
Rejim güçleri, Halep sınırına yakın Serakib ekseni ve İdlib'in doğusundaki diğer merkezlere askeri takviye göndermeye devam etti.
Rejim güçleri, son birkaç gün içerisinde Serakib, Kefr Nebil ve Zaviye Dağı etrafındaki konumlarını da güçlendirdi.
TSK ve ona yakın muhalif gruplar tarafından kontrol edilen Afrin şehrinde Cebhe eş-Şamiye (Şam Cephesi) ile çatışma yaşayan 51. Tugay grubundan bir unsur öldürüldü, 5 kişi de yaralandı.
SOHR’a göre Afrin şehrinde Cebhe eş-Şamiye ve Zeytin Dalı operasyonuna bağlı 51. Tugay arasında hafif ve orta ağırlıkta silahların kullanıldığı çatışmalar yaşandı.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Barış Pınarı Harekatı bölgesinde 3 antitank mayın ve 38 Claymore tipi el yapımı mayının yanı sıra 5 kilo patlayıcı maddenin imha edildiğini açıkladı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.