​Husilerin Suudi Arabistan’ı hedef alan füzeli saldırılara Arap dünyası ve uluslararası toplumdan kınama

Suudi Arabistan füze savunma sistemi (Arşiv)
Suudi Arabistan füze savunma sistemi (Arşiv)
TT

​Husilerin Suudi Arabistan’ı hedef alan füzeli saldırılara Arap dünyası ve uluslararası toplumdan kınama

Suudi Arabistan füze savunma sistemi (Arşiv)
Suudi Arabistan füze savunma sistemi (Arşiv)

Husilerin Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad ve Cizan şehrini hedef alan füzeli saldırılar, Arap dünyası ve uluslararası toplum tarafından kınandı.
Husilerin saldırısını kınayan ülkelerden Kuveyt, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla Suudi Arabistan'ı balistik füzelerle hedef alan saldırıyı en güçlü ifadelerle kınandı.
Kuveyt resmi ajansının (KUNA) haberine göre Dışişleri Bakanlığı’ndan kaynaklar, ‘alçaklık’ olarak niteledikleri saldırıyı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadele çabalarının ortasında sadece Suudi Arabistan’ın güvenliğini değil tüm Körfez bölgesinin güvenliği ve istikrarını hedef aldığını vurguladılar. Kaynaklar, Kuveyt’in Suudi Arabistan’ın yanında olduğunu ve desteklediğini belirttiler.
Yemen ise Enformasyon Bakanı Muammer el-İryani’nin dilinden saldırıyı kınadı. İryani Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ‘İran'ın paralı askerleri tarafından Suudi Arabistan’ın Riyad ve Cizan şehirlerine yönelik gerçekleştirilen başarısız terör saldırısını şiddetle kınıyoruz” ifadelerini kullandı.
İryani, saldırının İran’ın Husilere silah göndermeye ve onları sabotaj aracı olarak kullanmaya devam ettiğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.
Bahreyn de Riyad ve Cizan’ı balistik füzelerle hedef alan saldırıyı gerçekleştiren İran destekli terörist Husi milislerini güçlü bir şekilde kınadığını ifade etti. Bahreyn Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Suudi Arabistan hava savunma sistemi tarafından püskürtülen saldırının hem Suudi Arabistan’ın hem de bölgenin güvelik ve istikrarını hedef alan korkakça bir saldırı olduğu ve bu tür terör eylemlerinin en güçlü ifadelerle kınandığı vurgulandı.
Bahreyn’in Suudi Arabistan’ın yanında olduğu vurgulanan açıklamada, Suudi Arabistan ve halkının, istikrar ve güvenliği için alınacak tüm önlemlerin destelendiği bildirildi.
Öte yandan Körfez İşbirliği Konseyi'nin (KİK) Genel Sekreteri Dr. Nayef el-Hacraf, Riyad ve Cizan’ı hedef alan füze saldırısını kınadı. Tüm dünya koronavirüsle mücadele ederken Husiler tarafından düzenlenen bu terör eyleminin sadece Suudi Arabistan’ı değil, tüm bölgeyi tehdit ettiğini vurgulayan Dr. Hacraf, saldırıyı sivillerin ve sivil bölgelerin hedef alınmasını önleyen uluslararası hukuk ve normların açık bir ihlali olarak niteledi. Balistik füzeleri imha eden Kraliyet Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri'nin (RSAF) etkinliğini ve hazır bulunuşluğunu öven Genel Sekreter, KİK’in Suuri Arabistan ve halkının yanında olduğunu vurguladı. Dr. Hacraf ayrıca uluslararası toplumu, bölgedeki barışı ve güvenliği istikrarsızlaştırmaya çalışan Husi milislerine karşı koymaya çağırdı.
Aynı şekilde Ürdün hükümeti de Riyad ve Cizan’a yönelik ‘korkunç bir terör saldırısı’ olarak nitelediği füzeli saldırıyı kınadı. Ürdün Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Dayfullah el-Fayiz yaptığı açıklamada, Ürdün’ün Suudi Arabistan’a olan desteğini vurguladı.
Diğer yandan Arap Parlamentosu Başkanı Dr. Meşal bin Fehm es-Silmi, RSAF’ın başarıyla imha ettiği iki balistik füzeyle yapılan saldırıyı mümkün olan en güçlü şekilde kınadı. Dr. Silmi, saldırının uluslararası ilkelerin, sözleşmelerin, geleneklerin, Birleşmiş Milletler (BM) kararlarının ve uluslararası anlaşmaların açık bir ihlali ve hem bölgesel hem de uluslararası güvenlik ve barışa yönelik bir tehdit olduğunu vurguladı. Dr. Silmi saldırıyı ‘Husilerin Yemen'deki krize siyasi bir çözüm getirecek ve bölgedeki güvenlik ve istikrarı sağlayacak güven artırıcı önlemlere yönelik ciddiyetsizliğinin ve İran rejimine boyun eğdiğinin’ bir göstergesi olarak niteledi.
Arap Parlamentosu Başkanı, BM Güvenlik Konseyi (BMGK) Başkanı ve BM Genel Sekreteri’ne gönderdiği mektupta,  Husi milislerin bu alçakça eylemlerini durdurmaya zorlayacak acil önlemler alınması çağrısında bulundu. Dr. Silmi mektubunda ayrıca İran’ın Husilere bölgedeki güvenliğin istikrarsızlaştıran ve Yemen’deki kaosun sürmesine neden olan desteğiyle BMGK kararlarını açık bir şekilde ihlal ettiğini belirtti. Silmi, Arap Parlamentosu'nun bölgesel ve uluslararası güvenlik ve istikrar korumaya yönelik Suudi Arabistan’ın alacağı tüm önlemleri desteklediğini vurguladı.
Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi İşleri Genel Başkanı Şeyh Dr. Abdurrahman es-Sudeysi de saldırıyı kınayanlardandı. Ülkenin içinde bulunduğu mevcut koşullar çerçevesinde yapılan ‘acımasız’ saldırının ‘kötü niyetli’ bir eylem olduğunu belirten Dr. Sudeysi, bu tür eylemlerin İslam tarafından da reddedildiğinin altını çizdi. Dr. Sudeysi RSAF’ın başarısına ve Suudi Arabistan yönetimine övgüde bulundu.
Afganistan da Riyad ve Cizan’a yönelik, sivilleri ve sivil bölgeleri hedef alan terörist saldırıyı kınadığını ifade etti. Afganistan hükümeti tarafından yapılan açıklamada, balistik füzelerle yapılan saldırının uluslararası sözleşmelere ve insan haklarına aykırı olduğu vurgulandı. Açıklamada, tüm dünya koronavirüs ile mücadele ederken Husilerin bu tür bir eylemde bulunması, insan haklarını tanımadıklarının bir göstergesi olarak nitelendirilirken Afganistan’ın Suudi Arabistan ile dayanışma içinde olduğu belirtildi.
Suudi Arabistan öncülüğündeki Yemen'de Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu Sözcüsü Albay Türki el-Maliki ise yaptığı açıklamada, dün akşam Yemen’in Sana ve Saada şehirlerinden fırlatılan ve Suudi Arabistan topraklarını hedef alan balistik füzelerin RSAF tarafından başarılı bir şekilde imha edildiğini söyledi. Albay Maliki, Riyad ve Cizan’ı hedef alan füzelerin havada parçalandığını ve şarapnel parçalarının saçılmasına neden olduğunu belirtti. Albay Maliki, tüm dünyanın koronavirüsle mücadele için birleştiği bir zamanda Husilerin gerçekleştirdiği bu ‘barbarca’ saldırının sadece Suudi Arabistan ve vatandaşlarını değil aynı zamanda tüm dünyadaki birlik ruhunu hedef aldığını vurguladı.
Husi milislerin gerçekleştirdiği bu saldırının, yaptıkları ateşkes ve gerginliği azaltmaya yönelik açıklamaları yansıtmadığını ifade eden Albay Maliki, bununla birlikte Husilerin Yemen hükümetiyle güven artırıcı önlemler almak ve darbeyi sona erdiren kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşmak konusundaki ciddiyetsizliklerinin ve İran’ın desteğiyle kardeş Yemen halkının acılarını devam ettireceklerinin bir göstergesi olduğunun altını çizdi. Maliki Koalisyon güçlerinin, sivillerin güvenliğini sağlamanın yanı sıra bölgesel ve uluslararası istikrarı korumak için Husilerin elindeki bu balistik imkanları etkisiz hale getirmek amacıyla katı ve caydırıcı önlemler almaya devam ettiğine işaret etti.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."