ABD Başkanı Trump: 5 dakikada sonuç veren koronavirüs testi önümüzdeki hafta kullanılacak

ABD Başkanı Trump: 5 dakikada sonuç veren koronavirüs testi önümüzdeki hafta kullanılacak
TT

ABD Başkanı Trump: 5 dakikada sonuç veren koronavirüs testi önümüzdeki hafta kullanılacak

ABD Başkanı Trump: 5 dakikada sonuç veren koronavirüs testi önümüzdeki hafta kullanılacak

ABD Başkanı Donald Trump, 5 dakikada sonuç veren koronavirüs testinin ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandığını açıklayarak, testin önümüzdeki hafta ülke genelinde kullanılacağını belirtti.
Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında koronavirüs salgınına ilişkin alınan önlemleri değerlendirdi. Yaklaşık 1 buçuk saat süren basın toplantısında Trump’ın yanı sıra Başkan Yardımcısı Mike Pence, Dr. Anthony Fauci, ABD Kamu Sağlığı Dairesi Başkanı Jerome Adams ve özel sektör temsilcileri de yer aldı.
ABD Başkanı Trump, 5 dakikada sonuç veren koronavirüs testinin ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandığını açıklayarak, testin önümüzdeki hafta ülke genelinde kullanılacağını belirtti. Ayrıca ABD Ordusu Mühendis Birliği’ne de teşekkür eden Trump, 4 günden kısa bir süre içerisinde 2 bin 900 yataklı yeni bir hastanenin kurulduğunu duyurdu. New Jersey ve Luisiana gibi eyaletlerde de var olan hastanelerin değiştirildiğini veya yeni hastaneler inşa edildiğini belirtti. New York Valisi Andrew Cuomo’ya da teşekkür ettiğini belirten Trump, çalışmalarından memnuniyet duyduğunu söyledi.

"Virüsü durdurabiliriz"
Hükümet olarak şehirlere ve bölgesel yönetimlere en doğru bilgi ve yönlendirmeyi yapmayı amaçladıklarını ifade eden ABD Başkanı, bölgelere gereken yardımı ulaştırdıklarını söyledi. Trump, FDA’nın iyileşen kişilerden kan plazması örneği alacağını duyurarak bu plazmaların virüse karşı bileşenler içerdiğini ve yeni bir aşı geliştirmekte kullanılacağını ifade etti. Hızlı testin hastalığın önüne geçmekte en önemli nokta olduğunu belirten Trump, bu şekilde binlerce kişiyi test edebileceklerini ve virüsü durdurabileceklerini ifade etti. Trump, ayrıca sıtma için kullanılan hydroxychloroquine ilacının ve azitromycin ilacının New York’ta bin 100 kişide test edildiğini açıkladı.

"Maskeler tekrar kullanılabilecek"
Maske ve diğer tekrar kullanılabilir tıbbi malzemelerin sterilizasyonu için çaba harcadıklarını ve Ohio Valisi Mike DeWine’in kendisine böyle bir firmanın yakında onay alacağını söylediğini belirten Trump, maskelerin 20 kez kadar tekrar kullanılabileceğini ifade etti.
Geliştirdikleri ve test ettikleri tedavi ile ilgili bütün dünyanın gözlerinin üzerlerinde olduğunu söyleyen Trump, “Bir tedavi bulup bulmadığımızı merak ediyorlar. Birkaç hafta içerisinde sonuçları alacağız” dedi.
Trump ayrıca bölgesel yönetimler, eyaletler ve federal hükümet olarak özellikle ön sırada bu virüs ile savaşan sağlık çalışanlarına ihtiyaç duydukları malzemeyi sağlamaya çalıştıklarını belirtti.

"80 ton tıbbi malzeme geldi"
Federal Acil Durum Yönetimi Ajansı’nın (FEMA) özel sektör ve hükümet iş birliği ile kurulan “Proje Hava Köprüsü” ile çalıştığını söyleyen Trump, “ilk uçak bu sabah New York JFK havaalanına indi” dedi. Gelen uçakta 80 ton koruyucu malzeme getirildiğini belirten Trump, milyonlarca farklı ürün olduğunu söyleyerek 130 bin N98 meskeninde bunlar arasında yer aldığını ifade etti. Trump, aynı şekilde 50 uçuşun daha yapılacağını söyledi. Trump ayrıca Amerikan Deniz Kuvvetlerine bağlı USNS Comfort hastane gemisinin planlanandan 3 hafta önce New York’a hareket ettiğini söyleyerek, “ABD donanmasının en iyi sağlık personeli yolda” dedi.
Bazı sigorta şirketlerinin ek ödemeleri iptal ettiğini belirten Trump, birçok özel firmaya bu dönemde elinden geleni yaptığı için teşekkür etti. Hazine Bakanı Steven Mnuchin’i yardım firmalarına destekte bulunması konusunda görevlendirdiğini belirtti. Trump, 2 trilyon dolarlık yardım paketi ile 4 kişilik bir ailenin 3 bin 400 doları yakında alacağını duyurdu. Yardım ücretlerinin eyalet tarafından dağıtılacağını ifade eden Trump, bunun eyalet bazında zaman alabileceğini söyledi.

“Haziran’da harika şeyler olacak”
Halkı sosyal mesafeyi koruma konusunda tekrar uyaran Trump, bu ihtiyaç noktasında “Amerikalılar bir araya geldi, aileler yakınlaştı, komşular birbirine yardım ediyor” dedi. Ölüm oranlarında en yüksek noktaya istatiksel model çalışmalara göre 2 hafta içinde ulaşılacağını belirten Trump, “Bu sebeple gelecek 2 hafta kişilerin kuralları takip etmesi çok önemli. Kuralları takip etmelisiniz” diye konuştu. 1 Haziran itibari ile salgının biteceğine inandığını söyleyen Trump “1 Haziran’da harika şeyler olacak” dedi.
Daha önce 12 Nisan Paskalya tarihinde ABD’yi yeniden açmaktan bahseden Trump, bugün yaptığı konuşmada paskalya döneminin hastalığın en yüksek olduğu dönem olmasının beklendiğini söyledi. New York, New Jersey ve Connecticut ile ilgili karantina koşullarını incelediğini söyleyen Trump, bunu gerekli görmediklerini ancak kişilere 14 gün boyunca evde kalmalarını ve zorunlu seyahatler hariç seyahat etmemelerini söyledi.
Trump çalışma ekibi ile gurur duyduğunu belirterek, “İşini onlardan iyi yapan kimse yok” dedi. Tekrar test olabileceğini de ekleyen Trump, şu an buna ihtiyacı olmadığını da söyledi. Trump, “Ancak herkes bir arada bir birini destekliyor ve bu çok güzel bir şey maalesef ki düşmanımız ölüm” diye konuştu.
Daha önce yaptığı açıklamada ABD’de 100 bin kişinin ölebileceğini söyleyen Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Yöneticisi Dr. Anthony Fauci, “Rakam modellemeler baz alınarak çıktı ve eğer şuandaki gibi elimizden geleni yapmazsak olabilecek rakamdır. Bu mümkün ama yapmaya çalıştığımız bunun olmamasıdır” dedi.
ABD Kamu Sağlığı Dairesi Başkanı Jerome Adams 894 bin kişiye dün gece itibari ile test yapıldığını belirterek, “Testler hastanelerde, halk sağlığı laboratuvarlarında, büyük referans laboratuvarlarında yapılıyor” dedi.
Trump’ın bahsetmiş olduğu yeni testin ise başlangıçtan sonuç çıkıncaya kadar 15 dakika süreceğini belirten Adams, 18 bin cihazın hazır olduğunu belirtti.
ABD’de pazar akşam saatleri itibari ile 139 bin 675 koronavirüsü vakası görülürken, hastalıktan hayatını kaybedenlerin rakamı 2 bin 436’ya yükseldi.



Avustralya, gençlerin sosyal ağları kullanmasına yönelik yasağı uygulamaya koyuyor

Hesaplar siliniyor ve binlerce genç sosyal medyaya veda ediyor (AFP)
Hesaplar siliniyor ve binlerce genç sosyal medyaya veda ediyor (AFP)
TT

Avustralya, gençlerin sosyal ağları kullanmasına yönelik yasağı uygulamaya koyuyor

Hesaplar siliniyor ve binlerce genç sosyal medyaya veda ediyor (AFP)
Hesaplar siliniyor ve binlerce genç sosyal medyaya veda ediyor (AFP)

Avustralya bugün, 16 yaşın altındaki gençler için sosyal medya platformlarına yönelik yasağı uygulamaya başladı.

Avustralya İletişim Bakanı Annika Wells yaptığı açıklamada, yeni yasanın gençleri ve çocukları erken yaşta sosyal medya kullanımının olumsuz etkilerinden ve dijital maruz kalmanın artan risklerinden korumayı amaçladığını belirtti.

Bu görselde Elon Musk'ın ve "X" logosunun 3 boyutlu yazıcıyla üretilmiş minyatür bir modeli yer alıyor (Reuters)

Bu görselde Elon Musk'ın ve "X" logosunun 3 boyutlu yazıcıyla üretilmiş minyatür bir modeli yer alıyor (Reuters)

Dünya çapında öncü niteliğindeki bu karar yürürlüğe girerken, Elon Musk'ın X şirketi de Avustralya'nın aldığı karara olan bağlılığını açıkladı.

Şirket yaptığı açıklamada, "Bu bizim tercihimiz değil, Avustralya yasalarının gerektirdiği şey" dedi.

X, Avustralya yasağının nasıl uygulanacağına dair açıklama yapan karardan etkilenen 10 sosyal medya platformundan sonuncusuydu

Facebook, YouTube ve TikTok dahil olmak üzere tüm platformlar, 16 yaşın altındaki kullanıcılara ait hesapları kaldırmak için adımlar atmayı kabul etti.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre platformlar, uyumluluğu sağlamak için "makul" önlemler almadıkları takdirde 33 milyon dolara kadar para cezasıyla karşı karşıya kalacak.

Kararın uygulanmasından bir gün önce Başbakan Anthony Albanese, kararın alınmasının nedenlerini açıklayarak, sosyal medyanın tacizciler tarafından bir silah olarak kullanıldığını (...) ve aynı zamanda endişe kaynağı, dolandırıcılar için bir araç ve daha da kötüsü, çevrimiçi (cinsel) tacizciler için bir araç olduğunu söyledi.


Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kentucky Eyalet Üniversitesi'nde meydana gelen silahlı saldırıda bir kişi hayatını kaybetti, bir kişi de yaralandı.

Kentucky Eyalet Üniversitesi kampüsünde silahlı saldırının ardından bir polis aracı (AP)
Kentucky Eyalet Üniversitesi kampüsünde silahlı saldırının ardından bir polis aracı (AP)
TT

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Kentucky Eyalet Üniversitesi'nde meydana gelen silahlı saldırıda bir kişi hayatını kaybetti, bir kişi de yaralandı.

Kentucky Eyalet Üniversitesi kampüsünde silahlı saldırının ardından bir polis aracı (AP)
Kentucky Eyalet Üniversitesi kampüsünde silahlı saldırının ardından bir polis aracı (AP)

Kentucky Eyalet Üniversitesi'nde dün meydana gelen silahlı saldırıda bir kişi öldü, bir kişi de ağır yaralandı. Yerel polis, şüpheli silahlı saldırganın gözaltına alındığını bildirdi.

Yetkililer, sosyal medyada yaptıkları açıklamada, eyaletteki yerel polis ve ilçe yetkililerinin, aktif bir silahlı saldırgan olduğuna dair ihbarların ardından kampüsü kısa süre içinde güvenlik altına aldığını belirtti. Polis Departmanı olayla ilgili daha fazla ayrıntı vermedi.

Tarihsel olarak siyahi öğrencilerin eğitim gördüğü bir üniversite olan Kentucky Eyalet Üniversitesi'nin bir sözcüsü yorum yapmaktan kaçındı, ancak üniversitenin daha sonra bir açıklama yapacağını söyledi.

New York Times, bir üniversite sözcüsüne atıfta bulunarak, şüphelinin öğrenci olmadığını, ancak ölen ve yaralananların her ikisinin de öğrenci olduğunu ve silahlı saldırının üniversite yurtlarının dışında gerçekleştiğini bildirdi.


Deniz gücü olarak Çin, ABD'nin çevreleme stratejisini bozacak mı?

Güney Çin Denizi üzerinde keşif uçuşu yapan bir Çin donanma helikopteri (Arşiv – AP)
Güney Çin Denizi üzerinde keşif uçuşu yapan bir Çin donanma helikopteri (Arşiv – AP)
TT

Deniz gücü olarak Çin, ABD'nin çevreleme stratejisini bozacak mı?

Güney Çin Denizi üzerinde keşif uçuşu yapan bir Çin donanma helikopteri (Arşiv – AP)
Güney Çin Denizi üzerinde keşif uçuşu yapan bir Çin donanma helikopteri (Arşiv – AP)

Çin, 600 yıl aradan sonra deniz gücüne yeniden açılıyor. Coğrafi konumu gereği hem kara hem deniz ülkesi olarak sınıflandırılan Çin’in kara sınırları 14 ülke ile 22 bin 117 kilometre, deniz sınırları ise 18 bin kilometre uzunluğunda.

15. yüzyılda Çin, yaklaşık 300 savaş gemisinden oluşan en büyük donanmaya sahipti (günümüzde bu sayı 370). O dönemde Çin’in denizlerdeki hâkimiyeti tartışmasızdı; hem Pasifik hem de Hint Okyanusu’nda etkin bir güç olarak öne çıkıyordu. İlginç olan, o dönemin deniz komutanı Zheng He’nin Han etnisitesinden olmamasıydı. Müslüman ve Moğol kökenli olan Zheng He, o dönemde Hac görevini de yerine getirmişti. Zheng He’nin okyanus seferlerinin amacı halkları boyunduruk altına almak değildi. Seferler daha çok vergi toplamak ve kültürel alışverişi sağlamak üzerine kuruluydu; gemilerinde askerlerin yanı sıra tercümanlar ve doktorlar da bulunuyordu.

O dönemde okyanuslar, sömürgeciliği kolaylaştıran bir araç değil; uygarlıkları birbirine bağlayan bir köprü işlevi görüyordu. Ancak bu, gücün kullanılmadığı anlamına gelmiyordu; güç, ‘yumuşak güçle’ birlikte var oluyordu. Zheng He, son seferinde hayatını kaybetti ve cenazesi denize bırakıldı. Onun ardından Ming Hanedanı, denizlerdeki etkinliğini azaltma kararı alarak kuzeyden gelebilecek Moğol tehlikesine odaklandı.

dfrgt
Çin ve Tayvan bayrakları (Reuters)

Dünya değişti ve Çin birçok krizden geçti; özellikle Batı’nın ve komşusu Japonya’nın yol açtığı ‘Aşağılanma Yüzyılı’ bu dönemin en çarpıcı örneklerindendi. Bu süreçten sonra Napolyon’un sözleri gündeme geldi: “Çin uyuyor, bırakın uyusun; çünkü uyandığında dünyayı sarsacak.”

Çin, zamanla kıyı savunması veya ‘önleme yoluyla caydırma stratejisi’ (Green Navy-Denial) anlayışından uzaklaşarak, uzak mesafelerde operasyon yapması öngörülen ‘mavi su donanması’ (Blue Navy) stratejisine geçti.

Stratejik etki

Çin’in güçlü bir deniz gözüne sahip olması mantıklı görünüyor. Çünkü deniz güvenliği ve deniz geçiş noktalarının (Choke Points) kontrolü hâlâ büyük ölçüde Amerikan donanmasının insafına bağlı. Bu durum özellikle Güney Çin Denizi ve Malakka Boğazı için geçerli. Çin, enerji ihtiyacının yüzde 80’ini bu boğaz üzerinden karşılıyor ve toplam ticaretinin yüzde 66’sı da buradan geçiyor. Bazı strateji uzmanlarına göre Çin, bu sıkışmış durumdan iki yolla çıkmaya çalışıyor: Birincisi, ABD ile deniz rekabeti; ikincisi ise Kuşak ve Yol Girişimi’ne dayalı strateji. Söz konusu girişim, Çin’i Amerikan deniz hâkimiyetinden kurtarırken, aynı zamanda ülkeyi en önemli rakibi Rusya’nın insafına bırakıyor. Peki Çin, ulusal güvenliğini bir rakibinin eline bırakmayı kabul edecek mi?

b
Mayıs 2024'te gizli bir yerde yapılan denemeler sırasında Çin’in üçüncü uçak gemisi Fujian'ı gösteren videodan alınan ekran görüntüsü (AFP)

ABD’nin Büyük Okyanus’taki stratejisi, Çin’i coğrafi olarak kuşatma üzerine kurulu. Bu strateji, güney Japonya’dan Tayvan üzerinden Malezya’ya uzanan Birinci Ada Zinciri (First Island Chain) ve temel ağırlık merkezi olarak Guam Deniz Üssü’ne dayanan İkinci Ada Zinciri’ne dayanıyor. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Tayvan’ı ana topraklara katmayı 2027 yılı için öngörüyorsa, Çin donanmasının buna uygun araçlara sahip olması gerekiyor; bu araçların başında uçak gemileri geliyor.

Fujian uçak gemisi

Çin’in üçüncü uçak gemisi, diğerlerinden farklı olarak tamamen Çin yapımı ve üstün teknolojiye sahip. Gemide, uçakları fırlatmak için elektromanyetik (Electromagnetic) katapult sistemi kullanılıyor. ABD’nin çoğu uçak gemisinin aksine nükleer enerjiyle çalışmıyor, ancak katapult sistemi bakımından USS Gerald R. Ford ile benzerlik gösteriyor. Gemide 50’den fazla uçak barındırılabiliyor; bunlar arasında hayalet uçaklar, erken uyarı uçakları (örneğin KJ-600) ve çok sayıda insansız hava aracı (İHA) da bulunuyor. Uçak gemisi, yakıt ikmali yapmadan denizde 45 gün boyunca görev yapabiliyor.

cdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump ve Japonya Başbakanı Sanae Takaichi, 28 Ekim 2025 tarihinde Tokyo'da düzenlenen ABD-Japonya ticaret anlaşmasının imza töreninde (Reuters)

Zayıflıklar ve sınırlamalar

Askeri uzmanlar, Çin’in bu başarısını son derece önemli buluyor; çünkü uçak gemisine sahip olmak, bir ülkenin küresel düzeydeki konumunu ve gücünü yansıtıyor. 21. yüzyıldaki savaşlarda bunun tersinin kanıtlanması mümkün olsa da, uçak gemisi Çin’e sahillerden uzak denizlerde ileri düzeyde varlık gösterme imkânı sağlıyor. Üzerindeki uçaklar sayesinde hızlı bir askeri müdahale olanağı da sunuyor. Bu uçak gemisi, diğer iki gemiyle birlikte Tayvan çevresinde görev yaptığında, ABD’nin deniz planlarını ve bölgedeki diğer ülkelerin stratejilerini zorlayabilir. Ancak gemi tek başına çalışamıyor; bunun için deniz üslerine ihtiyaç var ve Çin’in çevresindeki birçok ülke ile deniz sınırı sorunları bulunduğundan bu üsler mevcut değil. Buna ek olarak, deniz savaşları konusundaki deneyim ve birikim de kritik bir faktör. 1775’te kurulan ABD donanması, özellikle 2. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş dönemlerinde yaklaşık 249 yıl boyunca tecrübe kazandı. ABD’nin 11 uçak gemisi bulunuyor; hepsi nükleer enerjiyle çalışıyor ve özellikle toplu operasyonlar, hızlı konuşlanma ve uygulama gibi kabiliyetlere sahip. 21. yüzyılda ise teknoloji hızla ilerlediği için, uçak gemisinin korunması büyük önem taşıyor; zira gemiler büyük ve hareketleri nispeten yavaş.

Güvenlik ikilemi

Güvenlik ikilemi şu prensibe dayanıyor: Güvenliğini artırdıkça, başkasının güvenliğini tehdit edersin. Bu nedenle, yeni bir tehdide uyum sağlamak için kendi güvenliğini geliştirmek gerekir. Kendi güvenliğini artırdığında ise diğerinin güvenliği tehlikeye girer ve o da güvenliğini yeniden güçlendirmek zorunda kalır; süreç böyle devam eder. Çin’in uçak gemisi Fujian da bu prensipten muaf değil; gemi, özellikle Tayvan çevresinde Doğu Asya’daki stratejik dinamikleri hareketlendirdi.

thy
Güney Kore'nin Busan kentindeki bir deniz üssünde bulunan USS George Washington uçak gemisi (Arşiv – EPA)

Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’ye, Çin’in Tayvan’a saldırması hâlinde nasıl bir tutum izleneceği sorulduğunda şu yanıtı verdi: “Bu, varoluşu tehdit eden bir durumdur.” Japonya’nın 2015 Güvenlik Yasası’na göre bu ifade, kaçınılmaz bir askeri karşılık anlamına geliyor. Coğrafyanın jeopolitiği belirlemesi, Japonya’nın 14 bin 125 adadan oluşması, deniz hatlarının ulusal güvenlik açısından yaşamsal olması ve ülkenin Birinci Ada Zinciri’nin en kritik düğüm noktası konumunda bulunması nedeniyle, Çin’in Tayvan’ı ele geçirme girişimi hem Japonya’nın ulusal güvenliğine doğrudan tehdit oluşturacak hem de hayati deniz hatlarını tehlikeye atacaktır. Örneğin Japonya, sıvılaştırılmış doğal gazın yüzde 99’unu deniz yoluyla ithal ediyor; çünkü deniz, en ucuz ve en etkili güzergâh.

Bu nedenle, Çin’in artan askeri faaliyetlerine karşılık Japonya, özellikle seyir füzeleri ve hipersonik füzeler başta olmak üzere silah envanterini modernize etmeye başladı. Uzmanlara göre, eğer bir çatışma çıkarsa bu savaş büyük ölçüde deniz merkezli olacak.

Aynı çerçevede, Çin’in deniz gücü modernizasyonu nedeniyle ABD de Pasifik’teki ana askeri ağırlık merkezi olan Guam Deniz Üssü’nü, 360 derece kapsama sağlayan hava savunma sistemleriyle güçlendirdi.

Çin’in yaklaşımının, Mao Zedong’un ‘kalem ve silah’ doktrinine dayandığı belirtiliyor. Buna göre ‘kalem’, ulusal ve uluslararası kamuoyunu hazırlamak için; ‘silah’ ise kalemin yetersiz kaldığı noktada devreye girmek için kullanılıyor. Aynı zamanda Çin, büyük düşünür Sun Tzu’nun ‘düşmanın stratejisini hedef alma’ ilkesine dayanarak doğrudan çatışmadan kaçınan bir yöntem izliyor. Bu bağlamda Pekin, ‘salami stratejisi’ yerine ‘cabbage stratejisini’ benimsiyor. Cabbage stratejisi, elde edilen her kazanımın sağlamlaştırılması ve geri döndürülemez biçimde bir sonrakine geçilmesine dayanıyor.

Ancak bütün bu teorik analizlere rağmen asıl yanıt sahada verilecek. Dolayısıyla kritik soru şu: Çin ordusu ve donanması muhtemel savaş sahnesi için gerçekten hazır mı?

*Bu makale Şarku’l Avsat için bir askeri analist tarafından kaleme alındı.