​Yeni saldırılar Afganistan'daki barış çabalarını çıkmaza sürüklüyor

Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)
Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)
TT

​Yeni saldırılar Afganistan'daki barış çabalarını çıkmaza sürüklüyor

Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)
Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)

Taliban militanlarının dün, Afgan güvenlik güçlerinden en az 27 kişiyi öldürdüğü belirtildi. Bu saldırı, ABD’nin aracılığıyla devam eden barış çabalarının büyük zorluklarla karşı karşıya olduğu bir zamanda gerçekleşti.
ABD ve Taliban geçen ay, Taliban’ın terör operasyonlarını durdurması karşılığında Washington’un ve müttefiklerinin kuvvetlerini geri çekmelerine izin veren bir anlaşma imzaladı. Anlaşma, Taliban Hareketi’nin Washington destekli Afgan hükümetiyle barış görüşmeleri yapma taahhüdünü de içeriyordu. Ancak, hükümet ve Taliban arasında ‘mahkumların takas edilmesi ve müzakere ekibinin oluşturulmasına’ dair anlaşmazlıkların yaşanmasıyla birlikte görüşmelere başlanmadı.
Taliban, hükümet güçleri ile ateşkesi kabul etmezken, hareketin üyeleri, her yıl adet olduğu üzere bahar saldırılarının başladığını duyurmadı. Fakat buna rağmen ülkedeki kanlı çatışmalar ve saldırılar devam ediyor.
Afgan güvenlik güçleri sözcüsü, militanların önceki gün ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Tahar’da üst düzey subaylardan oluşan bir birliği hedef aldığını ve saldırıda 13 polis memurunun öldüğünü ve bir subayın ise yaralandığı açıkladı. Ülkenin güneyinde bulunan Zabul vilayetinde ise Taliban güçlerinin hükümete ait güvenlik mevkilerini hedef almaları sonrasında en az 11 asker öldürüldü.
Afgan Savunma Bakanlığı, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, çatışmalar sırasında 6 askerin öldürüldüğünü bildirdi. Yetkililer, Helmend ve Bağlan’da hükümete ait güvenlik mevkilerine saldırılar düzenlendiğini açıkladı. Her iki bölgede de güvenlik güçlerinden 4 kişi öldürüldü. Bir polis sözcüsü Bağlan'da 13 Taliban militanının öldürüldüğünü söyledi. Yetkililer, Taliban saflarının diğer üç saldırıda da zarar gördüğünü belirtirken, bu konuda ayrıntılı bir açıklama yapmadılar.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo geçen hafta, Doha’daki Taliban ofisini ve Kabil’i ziyaret ederek tüm taraflara barış sürecinin ilerlemesine katılmaları çağrısında bulunmuştu.
Bir Afgan yetkilisi, hükümetin bugün planlandığı üzere 100 Taliban unsurunu serbest bırakmayacağını bildirdi. Bu karar, Taliban hareketinin teknik sorunlar nedeniyle heyetin süreci tamamlamakta geciktiği yönündeki açıklamasından sonra geldi.
Afganistan Ulusal güvenlik Konseyi Sözcüsü Cavit Faysal, Twitter hesabı üzerinde yaptığı paylaşımda, mahkumların planlanan tarihte (bugün) serbest bırakılmayacağını belirtti. Faysal, önceki gün yaptığı bir açıklamada, Taliban’ın, hükümet yetkilileriyle daha fazla görüşmek üzere Kabil'e bir ekip göndermeyi kabul ettiğini söylemişti. Taliban heyetinin mahkumlar arasındaki unsurlarını soruşturmak için Bagram Cezaevi’ne gelmesi kararlaştırıldı. Fakat Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, seyahatlerinin teknik sorunlar nedeniyle ertelendiğini söyledi.
Afgan hükümeti ve Taliban hareketi geçtiğimiz Perşembe günü yaptıkları açıklamalarda, mahkum takası ile ilgili olarak anlaşmaya varmaya yakın olduklarını bildirmişlerdi. Bu, geçen ay ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmanın bir parçasıydı. ABD dahil tüm taraflar, 31 Mart'a kadar 100 Taliban mahkumunun serbest bırakılacağını açıkladılar.



Trump, Netanyahu'nun kendisini Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesinden sonra: Hamas ateşkes istiyor

Trump, Netanyahu'nun kendisini Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesinden sonra: Hamas ateşkes istiyor
TT

Trump, Netanyahu'nun kendisini Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesinden sonra: Hamas ateşkes istiyor

Trump, Netanyahu'nun kendisini Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesinden sonra: Hamas ateşkes istiyor

ABD Başkanı Donald Trump pazartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Beyaz Saray'da ağırlarken İsrailli yetkililer, ABD'nin arabuluculuğunda Gazze'deki rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkesin sağlanması için Filistin İslami Direniş Hareketi (Hamas) ile dolaylı görüşmeler yaptı.

Trump’ı Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterdiğini açıklayan Netanyahu, Beyaz Saray'da düzenlenen toplantıda milyarder Cumhuriyetçi Başkan’a ödül komitesine gönderdiği adaylık mektubunun bir kopyasını sundu. Netanyahu, Beyaz Saray'da Trump ile yediği akşam yemeğinde, ABD Başkanı’nın ‘şu anda bir ülkeden diğerine, bir bölgeden diğerine barışı tesis ettiğini’ söyledi. Trump ise sık sık Norveç’teki Nobel Barış Ödülü Komitesi'nin Hindistan ile Pakistan ve Sırbistan ile Kosova arasındaki anlaşmazlıkları çözme çabalarını görmezden gelmesinden şikayet etti.

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını istediğine inandığını belirten Trump, Beyaz Saray'da gazetecilerin İsrail ile Hamas arasında Gazze Şeridi’nde devam eden çatışmaların, taraflar arasında sürmekte olan ateşkes görüşmelerini engelleyip engellemeyeceği sorusuna verdiği yanıtta “Hamas görüşmek ve ateşkes istiyor” dedi.

Öte yandan Filistinlilerle barış istediğini söyleyen Netanyahu, ancak gelecekte kurulacak herhangi bir bağımsız Filistin devletinin İsrail'i yok etmek için bir platform olacağını belirterek, güvenlik konusunda egemenliğin İsrail'in elinde kalması gerektiğini savundu.

Netanyahu, şunları söyledi:

“Filistinlilerin kendilerini yönetmek için tüm yetkilere sahip olmaları gerektiğini düşünüyorum, ancak bizi tehdit edecek hiçbir yetkiye sahip olmamalılar. Bu, genel güvenlik gibi egemenlik yetkilerinin her zaman bizim elimizde kalacağı anlamına geliyor.”

İsrail Başbakanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“7 Ekim'den sonra insanlar Filistinlilerin bir devleti olduğunu, Gazze'de Hamas devleti olduğunu söylediler ve bakın ne yaptılar. Onlar bunu inşa etmediler. Onlar bunu sığınaklarda, terör tünellerinde inşa ettiler ve sonra halkımızı katlettiler, kadınlarımıza tecavüz ettiler, erkeklerimizin kafalarını kestiler, şehirlerimizi, kasabalarımızı ve çiftliklerimizi işgal ettiler. İkinci Dünya Savaşı ve Nazilerin işlediği Holokost’tan bu yana görmediğimiz korkunç katliamlar işlediler.”

İsrail Başbakanı, şöyle devam etti:

“Filistinli komşularımızla, bizi yok etmek istemeyenlerle barışa ulaşmak için çalışacağız ve güvenliğimizin ve egemenliğimizin her zaman bizim elimizde kalacağı bir barışa ulaşmak için çalışacağız. Şimdi insanlar, ‘Bu tam bir devlet değil, bir devlet bile değil’ diyecekler. Umurumuzda değil. Bunu bir daha asla tekrarlamayacağımıza söz verdik. Bir daha asla ve asla olmayacak.”

Diğer taraftan İran'a uygulanan sert yaptırımları uygun zamanda kaldırmak istediğini söyleyen Trump, Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasının Şam'ın ilerlemesine yardımcı olacağını belirtti. İran'ın da benzer bir adım atmasını umduğunu ifade eden Trump, “Uygun zamanda bu yaptırımları kaldırmak ve onlara yeniden inşa fırsatı vermek istiyorum. Çünkü İran'ın barışçıl bir şekilde yeniden inşa olmasını istiyorum, eskisi gibi ‘Amerika'ya ölüm, İsrail'e ölüm’ gibi sloganlar atmaktan çekinmemesini istiyorum” şeklinde konuştu.

Beyaz Saray'ın geçtiğimiz hafta Kiev'e bazı silah sevkiyatlarını durdurduğunu açıklamasının ardından, ABD'nin Ukrayna'ya ‘daha fazla savunma silahı’ göndereceğini duyuran Trump, “Öncelikle savunma silahları olmak üzere daha fazla silah göndermemiz gerekecek” diyerek, barışa yanaşmaması nedeniyle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den duyduğu ‘memnuniyetsizliğini’ bir kez daha yineledi.

Trump, 1 Ağustos'ta yürürlüğe girecek olan ABD gümrük vergilerinin kesin tarihi olup olmadığı sorulduğunda, “Kesin diyebilirim ama yüzde 100 kesin değil. Bizi arayıp farklı bir şekilde bir şeyler yapmak istediklerini söylerlerse, buna açık olacağız” dedi. Trump pazartesi günü, Japonya ve Güney Kore gibi büyük tedarikçilerden küçük ülkelere kadar ticari ortaklarına, ABD'nin yüksek gümrük vergilerinin 1 Ağustos'ta yürürlüğe gireceğini bildirmeye başladı. Bu durum, ABD Başkanı’nın bu yılın başlarında başlattığı ticaret savaşında yeni bir aşamayı temsil ediyor.

Trump ve Netanyahu, başkanın genellikle önemli ziyaretçileri kabul ettiği Oval Ofis'te resmi görüşmeler yapmak yerine özel bir akşam yemeğinde bir araya geldi. Trump'ın bu kez Netanyahu'yu resmi olmayan bir şekilde kabul etmesinin nedeni henüz belli değil. Netanyahu, dün gece Washington'a gelmesinin ardından Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile bir araya gelerek Trump ile yapacağı görüşmelere hazırlandı.

Netanyahu, Trump'ın geçtiğimiz ocak ayında yeniden başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana Beyaz Saray'a üçüncü kez yaptığı ziyaret Trump’ın geçtiğimiz ay İsrail'in hava saldırılarını desteklemek için İran'ın nükleer tesislerine hava saldırısı düzenlenmesi emrini vermesinin ardından bir ilki temsil ediyor. ABD Başkanı, önce İran’ın nükleer tesislerinin bombalanması emri vermiş, daha sonra 12 gün süren İsrail-İran savaşında ateşkesin sağlanmasına yardımcı olmuştu.