Serrac koronavirüs krizi konusunda eleştirilerin odağında

Serrac koronavirüs krizi konusunda eleştirilerin odağında
TT

Serrac koronavirüs krizi konusunda eleştirilerin odağında

Serrac koronavirüs krizi konusunda eleştirilerin odağında

Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es-Serrac, koronavirüs krizini yönetemediğine dair eleştirilere maruz kaldı.
Bazı UMH bileşenleri arasında ‘kriz yönetiminde başarısızlık ve koronavirüsle mücadele bütçesinde yolsuzluk ithamlarının arka planındaki gizli anlaşmazlıklar, kamuoyuna da yansıdı.
Serrac, yeni tip koronavirüs Kovid-19’la mücadele etmek için ülke genelindeki belediyelere dağıtmak amacıyla yarım milyar dinar (Yaklaşık 351 Milyon dolar) tahsis ettiğini açıklamıştı. Ancak ülkede vaka sayısının 8 kat artması sonrasında çok sayıda belediye, Başkanlık Konseyi tarafından ilan edilen acil durum bütçesinden herhangi bir finansal destek almadıklarını açıklayarak, 48 saat sonra Konseyle bağlantılarını kesme tehdidinde bulundu.
Büyüyen öfke durumu ortasında Serrac, günün ilerleyen saatlerinde virüs tehlikesinin sonuçlarıyla mücadele etmek için belediyelere, yerel konseylere ve idari komitelere 75 milyon dinar (52,6 milyon dolar) tahsis etme kararı aldı. Gözlemcilere göre Serrac’ın kararı, saflarında büyük bir çöküşe neden olabileceği endişesiyle verdi.
Serrac’a yönelik eleştirilerin çoğu, Yüksek Devlet Konseyi liderlerinin yanı sıra, başkent Trablus çevresinde gerçekleşen çatışmalarda kritik role sahip olan Misrata’dan yükseldi.
Uluslararası yargı kurumları tarafından aranan es-Samud Tugayı milisleri lideri Salah Badi, Başkanlık Konseyi ve hükümetini ‘finansal yolsuzlukla’ suçladı. Badi, “Ülkenin durumundan faydalandılar. Serrac halkın görüşlerine başvurmadan gelecek hakkında kararlar aldı” dedi.
Badi, 31 Mart’ta yerel medya organları tarafından yayınlanan bir bildiride, “Başkanlık Konseyi’ne ve geçtiğimiz yıl boyunca faaliyetteki birimlerine karşı kendilerini ve koşullarını düzeltmeleri için sabır gösterdik” ifadelerini kullandı.
Salah Badi, herhangi bir isim vermeden, “Bu grup, kahramanların kanları üzerinden ticaret yapıyor. Devlet fonlarını yağmalıyor. İktidarda kalma arzusuyla ülkeyi düşmanlara satıyor” dedi. Milis lideri, 23 belediye başkanının da taleplerinin yerine gelmesi çağrısı yaptığını ve aksi taktirde 48 saat içerisinde UMH ile ilişkilerin kesilmesi tehdidinde bulunduğunu belirtti.
Badi, belediyelerin ‘doğru yolda cesur bir adım olarak’ nitelendiği kararına desteğini dile getirirken, “Meşru taleplerini yerine getirmek için tüm imkanlarımızı seferber ediyoruz ve onların yanında duruyoruz    ifadelerini kullandı.
Serrac’a yönelik eleştiriler çerçevesinde Misrata şehrinden Yüksek Devlet Konseyi üyesi Abdurrahman es-Suveyhili de “finansal düzenlemelerle ilgili yaygaranın ve inatçılığın sebeplerine ilişkin’ çeşitli sorular ortaya koydu. Suveyhili, sosyal paylaşım sitesi Facebook üzerinden yaptığı açıklamada, “Harcama, yalnızca maaşlara, desteğe, düşmanla mücadele masraflarına ve yerinden edilmişlere yönelik yardımlara odaklanmalıdır. Koronavirüs Kovid-19 salgınıyla mücadele etmek için de özel ve disiplinli harcamalar tahsis edilmelidir. Bunların dışındaki harcamalara gelince bunlar, kamu malını yağmalama politikasının bir devamıdır” ifadelerine yer verdi.
Devlet Yüksek Konseyi üyesi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Serrac’ın olağanüstü hal için para tahsis etme kararlarının, zemine yansımadığını belirtti. Abdurrahman es-Suveyhili, Serrac’ın Bingazi’yi destekleme kararı dolayısıyla şaşkınlığını da dile getirirken, “Libya’nın doğusundaki kuvvetler, her gün Trablus’u yok ederek, masum sivilleri öldürüyor” dedi.
Yüksek Devlet Konseyi üyesi Abdurrahman eş-Şatır da Serrac’a ve hükümetine yönelik eleştirilerde bulunurken, “Gözler, politikalarına karşı yükselen bu öfkelere bir yanıt vermesi için Fayiz es-Serrac’a çevrildi. Köklü bir değişiklik beklemiyorum. Çünkü eksik bir kurum, bunu başaramaz” ifadelerini kullandı.
Şatır, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Serrac’ın sığındığı meşruiyetin bir değeri yok. Birçok ülke ona sırtını döndü. Bugün, Libya sokaklarında kayıplar yaşıyor. Eğer giderse, sokaklar onun ardından üzülmeyecek” dedi.
Şatır, geçen pazartesi akşamı da benzer paylaşımlarda bulunurken, “Tereddütlü politikalar, kadroların kötü seçimi, yaygın yolsuzluk, uyarılara ve tavsiyelere yanıt verilmemesi nedeniyle sel, sınırlara kadar ulaştı. Serrac, şu an savaş yönetimi sebebiyle halkın öfkesiyle karşı karşıya” diyerek, koronavirüs salgınıyla mücadelede ihmalkar davranıldığına dikkati çekti.
Abdurrahman eş-Şatır, 32 belediyenin Serrac’a, ‘koşullarını düzeltmesi için’ 48 saat mühlet verdiğini de söylerken, Misrata’nın saldırıları destekleyen ülkelerle ilişkisini kesmesi çağrısı yaptıklarını vurguladı. Şatır ayrıca, “Halkın öfkesiyle karşı karşıyayız ve bunu desteklemeliyiz. Çünkü son dört yıldır durmuş olan düzeni düzeltmeyi amaçlıyor. Bu düzenin sonuncusu ise yolsuzluk ve devletin kaybı oldu” dedi.
Serrac’ın 31 Mart’ta 75 milyon dinarın belediyelere tahsis edildiğini duyurmasından önce Trablus da dahil birçok belediye, daha önce açıklanan acil durum bütçesine ilişkin herhangi bir finansal destek almadıklarını söyledi.
UMH Libya nüfusunun yoğunlaştığı kuzeybatı bölgesini kontrolü altında tutuyor. Ülkede 1 Nisan itibariyle 10 vaka tespit edildi. 1’i taburcu edilirken 9’u halen gözlem altında.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."