Hamas ve İsrail esir takası anlaşmasının önünü açtı

İsrail kuvvetleriyle Batı Şeria’daki Kafr Kaddum’da 3 Nisan tarihinde yaşanan çatışma. (DPA)

İsrail’deki sağ eğilimli hükümet başkanı ile Hamas hareketi lideri, İsrail’in Gazze Şeridi’nin çevresine paraşütlü kuvvetler seferber etme girişimiyle eş zamanlı olarak karşılıklı tehditlerde bulundu. Bu çerçevede Hamas’ın Gazze lideri Yahya Sinvar, yeni öneriler içeren bir esir takası anlaşması girişimi başlattı. İsrail güvenlik kuruluşu da konuya sıcak yaklaştı.
Tel Aviv’deki siyasi kaynaklar 3 Nisan’da yaptıkları açıklamada şunları aktardı:
“İki taraf, bir anlaşma üzerinde uzlaşı sağlanması halinde yandaşlarının nasıl bir tepki vereceğini ölçmek üzere test balonları kullanıyor. Ancak Gazze ve Tel Aviv’den gelen açıklamalarda anlaşmaya doğru ilerleyen yeni bir ton olduğu anlaşılıyor. Durum aynı zamanda her iki tarafın da koronavirüs (Kovid-19) krizini, gelecekteki ilişkilerini düzenlemek için kullanmak istediklerini gösteriyor.”
İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett geçen perşembe günü, Hamas tarafından tutulan İsraillilerin serbest bırakılmaması halinde Gazze Şeridi’nde koronavirüsle mücadeleye yardım etme önerisini kabul etmediklerini duyurdu. Hamas’ın Gazze lideri Yahya Sinvar ise aynı günün akşamında hareketinin, İsrailli askerler Hadar Goldin ve Oron Şaul’un cesetleri konusunda “cüzi tavizler” vermeye hazır olduklarını bildirdi. Sinvar, hareketinin insani bir jestte bulunmaya ve İsrail’in ‘hasta, yaşlı ve kadın olan Filistinli esirleri’ serbest bırakması, aynı zamanda ‘korona salgınıyla mücadele etmek için gerekli ihtiyaçları ve hayati ekipmanları sağlaması’ karşılığında iki askeri teslim etmeye hazır olduğunu kaydetti.
Her ikisinin de ‘insani jestlerini’ tehdit eder bir tonla sunması ise dikkat çekti. Bennett, Filistinlilerin anlaşmada taviz etmemeleri halinde korona salgını hususunda yardım sağlamayacakları tehdidinde bulunurken Sinvar ise İsraillilerin nefeslerini kesmekle tehdit etti. Yahya Sinvar, Gazze’de yayın yapan Aksa TV’ye yaptığı açıklamada İsrail işgal kuvvetlerinin bir takastan çok insani nitelikli bir eylemde bulunmasının mümkün olduğunu söyledi. Hamas lideri ayrıntılara değinmeden “Ancak bir esir takası yolundaki büyük karşılık, İsrail’in ödemesi gereken büyük bir bedeldir” ifadelerini kullandı. Aynı şekilde birkaç gün önce serbest bırakılan Filistinli bir tutukluya koronavirüs tanısı konulduğuna dikkat çeken Sinvar, "Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, İsrail hapishanelerine koronavirüs girişi konusunu endişeyle takip etmektedir” dedi.
Hamas lideri Yahya Sinvar, “Arabulucular bize Batı Şeria’da tekrar yakalanan (2011 Şalit Anlaşması) esirler serbest bırakılmadan yeni bir esir takası anlaşması için müzakerelere başlamanın mümkün olmadığını bildirdi” dedi. İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett’ın ‘Gazze’ye sağlanacak kolaylıklar karşılığında Hamas’ın elindeki askerleri iade etmesi’ açıklamasına da değinen Sinvar açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Bennett’e şunu diyorum; eğer Gazze Şeridi’ndeki koronavirüsle enfekte olan hastaların nefes alamadıklarını fark edersek, 6 milyon Siyonistin nefeslerini keseceğiz ve sizden istediklerimizi zorla alacağız. Hastalarımıza solunum cihazı ve halkımıza da yiyecek bulmakta zorlanırken sizi bunu yapmak için zorlamaya hazırız. Bunu yapabildiğimizi de göreceksiniz.”
Diğer yandan İsrail ordusu, Paraşütçü Tugayı Kuvvetleri’nin Gazze Şeridi sınırına konuşlandırıldığını duyurdu. Ordu tarafından konuya dair şu açıklama yapıldı:
“Devriyeler ile şüpheli unsurlara ilişkin faaliyetleri içeren rutin operasyonlar başlatılarak Gazze Şeridi’nde farklı senaryolarla mücadele etmek için güney bölgesi komutanlığı karargahında özel bir tatbikat düzenlendi.”
Diğer yandan Hamas Hareketi Sözcüsü Fevzi Berhum’un 3 Nisan’da yaptığı açıklamaya göre Sinvar tarafından esir meselesine ilişkin sunulan girişim ‘insani boyutları’ kapsıyor ve hareketin meseleyi yönetmede ne düzeyde esnek olduğunu gösteriyor. Berhum ayrıca İsrail’in de Hamas’ın konu hakkında ne derecede ciddi olduğunu görmek için yeni bir deneme yaptığını aktardı.