​İnsanlar ve fareler arasında ortak olan yeni bir özellik

Farenin yüz ifadeleri duygularını yansıtıyor…(Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü)
Farenin yüz ifadeleri duygularını yansıtıyor…(Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü)
TT

​İnsanlar ve fareler arasında ortak olan yeni bir özellik

Farenin yüz ifadeleri duygularını yansıtıyor…(Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü)
Farenin yüz ifadeleri duygularını yansıtıyor…(Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü)

Her insanın yüz ifadesi hoşlanma, tiksinme, korku gibi duyguları yansıtır. Örneğin, bir şeyden tiksindiğimizde gözlerimiz kısılır, burnumuz kırışır, üst dudağımızın şekli bozulur ve asimetrik bir görüntüye sahip olur. Hatta yeni doğmuş bebekler bile üzüldüklerinde, mutlu olduklarında ya da bir şeyden tiksindiklerinde farklı yüz ifadeleri kullanarak bu duygularını dışa vurur.
Araştırmacılar daha önce evcil hayvanların bu gibi benzer duygular hissettiklerinde yüz ifadelerine yansıttıklarını gözlemlemişti. Bununla birlikte eskiden diğer hayvanların yüz ifadelerinin değişmediğine inanılıyordu ancak bunun doğru olmadığı anlaşıldı. Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü’ndeki araştırmacılar ‘Science’ dergisinde yayınladıkları bir çalışma ile farelerin de insanlar gibi farklı durumlar karşısında yüz ifadelerini değiştirdiğini açıkladı
Fareler ve insanlar organ anatomisi açısından birbirine benziyor. Bu da fareler üzerinde ilaç deneyleri yapılmasına olanak sağlıyor. Söz konusu çalışma insan ile fare arasındaki benzerliklere bir yenisini ekliyor; duygusal yüz ifadeleri.
Araştırmacılar farklı durumlara göre farenin yüz ifadelerinin değiştiğini tespit etti. İnsanlar ve fareler arasında ilk kez keşfedilen bu yeni ortak özellik, nörologların, duyguların beyinde oluşması ve işlenmesine dair temel mekanizmaları incelemesinde yardımcı olacak.
Araştırmacılar, beş his (zevk, iğrenme, tiksinme, ağrı ve korku) ile farelerin yüz ifadeleri arasında güçlü bir bağ olduğunu ve yüz ifadelerinin bu duygusal durumları yansıttığını ortaya koydu.
Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü’nün web sitesinde araştırma ile birlikte yayınlanan bir raporda, araştırma ekibinin lideri Dr. Nadine Gogolla gözlemlerini şu ifadelerle anlattı:
“Susadıklarında şeker çözeltisini yalayan farelerin yüzlerinde daha mutlu bir ifade görülüyor. Aynı zamanda hafif tuzlu bir çözelti tadan farelerde de ‘memnun’ bir yüz ifadesi görülürken, çok tuzlu bir çözeltiyi yalayan farelerde ‘tiksinme’ ifadesi görüldü.”
Araştırmacılar yaptıkları bu ve diğer deneyler ile yüz ifadelerinin duyusal uyarıcıdan ayrılmadan duyguların iç doğasını yansıttığını keşfetti.
Dr. Gogolla yaptığı açıklamada, “Duygular sadece dış bir uyarıcıya verilen tepki değildir. Duygular beynin içerisindeki mekanizmalar sayesinde ortaya çıkar. Bu yüzden beynin farklı kısımlarındaki sinirsel faaliyetlerin yüz ifadelerini nasıl etkilediğini inceledik” ifadelerini kullandı.



Dünyada ilk: Neuralink'in beyin çipi takılan ALS hastası, YouTube videosu yaptı

Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)
Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)
TT

Dünyada ilk: Neuralink'in beyin çipi takılan ALS hastası, YouTube videosu yaptı

Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)
Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)

Neuralink'in konuşamayan ilk hastası, beyin çipi sayesinde tek bir tuşa basmadan bir YouTube videosu hazırladı. 

Elon Musk'ın nöroteknoloji şirketi Neuralink, geliştirdiği beyin-bilgisayar arayüzü sayesinde felçli kişilerin beyin sinyalleriyle bilgisayar kullanmak gibi şeyler yapmasına olanak sağlıyor. 

Halihazırda üç kişiye takılan çip en son Bradford Smith'in beynine yerleştirilmişti. Smith, çipin takıldığı ilk amyotrofik lateral skleroz (ALS) hastasıydı. Bir motor nöron hastalığı olan ALS, zaman içinde kas kontrolü ve konuşma kaybına yol açıyor. 

Hastalık nedeniyle konuşma yetisini kaybeden Smith ise Neuralink'in beyin çipi sayesinde bu becerisini bir dereceye kadar geri kazandı. Smith'in eski kayıtları kullanılarak yapay zeka yardımıyla sesinin sentetik bir versiyonu oluşturuldu. Böylece kendininkine benzeyen bir sesle iletişim kurabiliyor. 

ALS hastası yakın zamanda YouTube'da bir video paylaşarak beyin implantını günlük yaşamında nasıl kullandığını gösterdi.

"Merhaba ben Brad Smith, dünyada Neuralink beyin implantı takılan üçüncü kişiyim" diye başlayan video şöyle devam ediyor: 

Bu, Neuralink'le ve belki de bir beyin-bilgisayar arayüzüyle düzenlenen ilk video.

Smith geçen hafta yayımlanan videoda çip sayesinde bilgisayar imlecini kullandığını anlatıyor. 

Smith ayrıca motor korteksindeki çipin sürekli düşünce akışını okumadığını, bunun yerine imleci nasıl ve nereye hareket ettirmek istediğini gösteren beyin sinyallerini yorumladığını belirtiyor.

Fare imlecini kontrol etmek için ilk başta elini kullandığını düşünmeyi denemiş ancak dilini hareket ettirip çenesini sıkmayı düşünmenin daha etkili olduğunu fark etmiş. 

Musk biyografisinin yazarı Ashlee Vance'in önceki günlerde paylaştığı bir videoda Musk, Neuralink ekibinin Smith'in evine yaptığı ziyaret sırasında Smith'i arıyor.

Milyarder, "Umarım bu senin ve ailen için ezber bozan bir şey olur" diyor. Smith de çipin beynine yerleştirilmesinden dolayı heyecanlandığını dile getiriyor.

Neuralink implantı, Smith'in çocuklarıyla video oyunları oynamasına da olanak sağlıyor. Vance'e konuşan Smith, "Buraya gelmek yıllarımı aldı ve hâlâ ağlıyorum" diyor.

Benden daha büyük bir amaca sahip olmak gerçekten çok güzel. Gelecekte bu çalışmayla başkalarına hizmet edeceğim için gerçekten heyecanlıyım.

Independent Türkçe, Science Alert, Newsweek