​Yemen'de 20 sivilin katledilmesi dahil 133 savaş suçu tespit edildi

Yemen’in Taiz Şehri
Yemen’in Taiz Şehri
TT

​Yemen'de 20 sivilin katledilmesi dahil 133 savaş suçu tespit edildi

Yemen’in Taiz Şehri
Yemen’in Taiz Şehri

İnsan Hakları Bilgi ve Rehabilitasyon Merkezi (HRITC), beş yıldır darbeci Husi milisleri tarafından kuşatılmış bulunan Taiz vilayetinin çeşitli yerlerinde kimliği bilinmeyen silahlı gruplar tarafından saldırılar düzenlendiğini ve geçtiğimiz Mart ayı boyunca Taiz vilayetindeki sivillere yönelik 133 hak ihlali gerçekleştirdiğini kaydetti.
Sivillerin katledilmesi
Merkez tarafından yayınlanan son raporda yer alan en önemli savaş suçları arasında, içlerinde 5 çocuk ve 3 kadının bulunduğu 20 sivilin katledilmesi yer alıyor. 13 kişinin ölümüne, Husi milislerinin yerleşim bölgelerine açtıkları ateş sebep oldu. Husiler ayrıca, aralarında 3 çocuk ve 1 kadının bulunduğu 10 sivili öldürdü. Husilerin, sadece bir günde gerçekleştirdiği 3 kanlı eylemde, aralarında 1 çocuk ve 1 kadının bulunduğu 8 kişi öldü 6 kişi yaralandı. Bir sivil Husi milisler tarafından açılan ateşle öldü. Yine Husi milislerine bağlı bir keskin nişancı 1 çocuğu öldürürken, bir kadın Husi milisleri tarafından yerleştirilen mayına basarak hayatını kaybetti. Güvenlik güçleri haricindeki silahlı oluşumlar 1 sivilin ölümüne sebep oldu. Yine hangi gruba mensup olduğu bilinmeyen silahlı kişiler 3 sivilin vurularak ölümüne sebep oldu. Bir kadın çocuklarının gözünün önünde asıldı ve yakıldı. Ayrıca, ordudaki birliklere bağlı silahlı kişiler, biri çocuk iki sivili öldürdü.
HRITC’nin raporunda, “aralarında 4 çocuk ve 2 kadın olmak üzere 11 kişinin yaralandığı” bilgisine de yer verdildi. Ayrıca “Husi milislerinin aralarında 2 çocuk ve 2 kadının bulunduğu toplam 8 kişinin yaralanmasına sebep olduğu, bunların tamamının Husi milisleri tarafından yerleşim birimlerine atılan mermilerle yaralandığı” belirtildi. Yine “kimliği meçhul kişiler tarafından açılan ateş sonucunda ikisi çocuk 3 kişinin yaralandığı” bilgisine yer verildi.
Merkezi Taiz şehrinde bulunan bir sivil toplum örgütü olan HRITC, “Taiz’in güneyindeki el-Akrud bölgesinde bulunan Habur el-Akrud (Ra’s al-Nakil) Köyü’nde Husi milisleri ile Yemen hükümetine bağlı birlikler arasında çıkan çatışma sebebiyle köy sakinlerinin evlerini terk ettiğini ve olay sonrasında Tûr el-Bâha ilçe merkezindeki mülteci kampına 46 göç vakasının gerçekleştiğini” belgeledi. Husi milisleri adam kaçırma vakasına ek olarak yakma, yağmalama, kısmi ve tam imha olmak üzere kamu ve özel mülkiyete yönelik 52 ihlal gerçekleştirdi. Bunlardan 4 tanesi kamu mülkiyetine, 48 tanesi ise özel mülkiyete saldırı olarak kayıtlara geçti.
İnsan Hakları Merkezi, Husi milislerinin, “Topçu bombardımanları neticesinde, es-Sevra Hastanesi’nin acil bölümü ve eski ameliyat binası zarar gördü. Saldırıda Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından sağlanan 160 ton buğday yandı. Silahlı gruplarla hükümete bağlı ordu birlikleri arasındaki çatışmalarda polis karakolu binası zarar gördü. Darbeci milisler, 5 evi tamamen imha ederken 14 tanesinde de kısmi hasara sebep oldular. Silahlı Husi milisleri ayrıca orta ve ağır ölçekli muhtelif silahlarla yaptıkları yoğun bombardımanlarda 3 aracı imha edip 7 araca zarar verirken, 5 işyerini de yok etti.
HRITC Raporu, “Husi milislerinin saldırılarının, Taiz şehrinin doğusundaki ez-Zehra ve Kulabe mahallelerine yoğunlaştığını, bu mahallelerini son yıllarda devam eden savaş sırasındaki bombardıman ve keskin nişancı saldırılardan en çok etkilenen mahalleler arasında olduğunu” ortaya koydu. Rapor, “Husilerin şehrin batısındaki Eski Havaalanı Mahallesi ve şehrin kuzeyindeki mahallelere yönelik bombalı saldırılar düzenlediğini, ayrıca Taiz’in güneyindeki Tûr el-Bâha’daki el-Mefâlis köyleriyle Hayfan’da bulunan el-A’bustaki Heceme Köyü üzerinde yoğunlaştığını” vurguladı.
Merkez, “kimliği belirsiz silahlı grupların sivillere yönelik saldırı ve yağma eylemlerine ek olarak güvenlik güçlerinin liderlerine düzenlenen suikastlarına devam ettiğine ve saldırıların, bir kadının evine girerek kadını çocuğunun gözleri önünde idam edip yakmaya kadar ileri gittiğine” dikkatleri çekti.
Yemen’de Devşirme İran işgali
1990’dan 2012’ye kadar Yemen’i diktatörlükle yöneten Ali Abdullah Salih Arap Baharı sürecinde ülkede başlayan halk gösterileri sonucu koltuğunu terk etmiş, göstericiler ve yönetim ile varılan uzlaşı sonucu Salih’in koltuğuna yardımcısı Abdur Rabbuh Mansur el-Hadi oturmuştu. Ülkede ilk defa demokratik seçimler gerçekleştirildi. İktidar boşluğundan yararlanan Husi Ensarullah örgütü ise başkent Sana’ya saldırarak askeri darbe yapmış, beraberinde de Salih ile ittifak kurmuştu. 2017’de ittifakı bozan Salih Husiler tarafından öldürüldü. 
Husiler Yemen’in Saada kentini merkez edinen, 80’li yıllarda Zeydi mezhebinden 12 İmamcı Şii mezhebine geçerek dini-ideolojik dönüşüm yaşayan bir azınlık.
İran rejimi tarafından silahlandırılan Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgeleri işgal etti. Milisler, Yemen’de Tahran rejimine bağlı ve ona benzer mezhepçi bir manda rejimi kurmayı amaçlıyor.  
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı uluslararası toplumun tanıdığı meşru Yemen hükümetine destek veriyor. Koalisyon Husi darbecilerin yanı sıra Yemen’in doğusunda mevzilenen Arap Yarımadası el-Kaidesi ve DEAŞ Sana'a Vilayeti terör örgütlerine karşı da mücadele ediyor.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.