​Tunus’ta toplumsal huzursuzluk halkı sokaklara yönlendiriyor

Tunuslu gelin ve damat virüse karşı alınan önlemlere saygı göstererek aileleri olmadan Sidi Bu Zeyd şehrinin boş sokaklarında dolaşıyor (AFP)
Tunuslu gelin ve damat virüse karşı alınan önlemlere saygı göstererek aileleri olmadan Sidi Bu Zeyd şehrinin boş sokaklarında dolaşıyor (AFP)
TT

​Tunus’ta toplumsal huzursuzluk halkı sokaklara yönlendiriyor

Tunuslu gelin ve damat virüse karşı alınan önlemlere saygı göstererek aileleri olmadan Sidi Bu Zeyd şehrinin boş sokaklarında dolaşıyor (AFP)
Tunuslu gelin ve damat virüse karşı alınan önlemlere saygı göstererek aileleri olmadan Sidi Bu Zeyd şehrinin boş sokaklarında dolaşıyor (AFP)

Tunus’ta İlyas el-Fahfah hükümeti, fakir ailelere gereken sosyal yardımları ulaştırmak için zamanla yarışıyor. Hükümet, başkent Tunus'un kenar mahallelerinde bulunan 'Douar Hicher', et-Tadaman ve Cebel el-Ahmar gibi mahallelerin bir kısmında, salgından etkilenen kişilerin liderlik ettiği gece protestolarıyla ilk belirtilerini göstermeye başlayan toplumsal kaosu önlemeye çalışıyor. Toplumsal huzursuzluk nedeniyle, başkentin yakınında bulunan ve kalabalık bir nüfusa sahip olan Aryana şehrinde insanlar karantina kararlarına uymuyor.
Sokağa çıkma yasağından etkilenen, ekonomik faaliyetleri sekteye uğrayan ve geçim kaynaklarını kaybeden binlerce aile, krizi atlatabilmek için hükümetten yardım bekliyor. Hükümet ise bu yardımların güvenlik ve istikrarı sağlama, salgını kontrol altına alma ve bu salgını yenme noktasında önemli olduğunu düşünüyor.
Başbakan el-Fahfah,  genel karantina ve 18.00 ila 06.00 saatleri arasında uygulanan sokağa çıkma yasağı ışığında Sağlık Bakanı, Sosyal işler ve Kalkınma Bakanı ve Yatırım ve Uluslararası İşbirliği Bakanı’nın faaliyetlerinin büyük bir kısmını pazarlara gerekli temel ürünlerin iyi bir şekilde sağlandığından ve yoğun nüfuslu bölgeler ile uzak kırsal bölgelere gerekli yardımın yapıldığından emin olmaya ayırdı.
Yerel İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı Lütfi Zeytun, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir basın açıklamasında, “Gece protestoları tüm dünya ülkelerinde yaşanan popüler bir tepkiyi temsil ediyor. Bu, koronavirüs (Kovid-19) kaynaklı ölü ve vaka sayısının gittikçe artması karşısında korku duyan insanların bir tepkisidir” ifadelerini kullandı.
Aryana şehrinde geçtiğimiz hafta boyunca güvenlik güçleri, belediye pazarının yakınlarında bulunan eczanenin yanı sıra, kümes hayvanı, kırmızı et, baharat, sebze ve tahıl satan birçok dükkandan gıda ve ilaç ihtiyaçlarını temin edebilmek için belediye çarşısının meydanında toplanan çok sayıda Tunus vatandaşını dağıttı.
Başkent Tunus’un kuzeybatısında yer alan Douar Hicher bölgesi ise, iki ünlü mahalle arasında üst üste iki akşam süren bir gece çatışmasına tanık oldu. Görgü tanıkları asker ve polislerin, henüz gerçek sebebi açıklanmayan çatışmada tarafları ayırmak için iki gece boyunca havaya uyarı ateşi açtığını söyledi.
Diğer taraftan Kerem (Başkent Tunus’un kuzeyi) Belediye Başkanı Fethi el-Ayuni, yaptığı açıklamada, bölgede gece gösterilerinin olduğuna ilişkin haberleri yalanlayarak karantina saatinin dışında bir grup çocuğun kendi başlarına sorumsuzca bir mahalleden çıktığını ve bu hareketin arkasında herhangi bir siyasi girişimin olmadığını söyledi.
Muhalefetteki Özgür Anayasa Partisi Genel Başkanı Abeer Musa ise hükümete, su ve elektrik dağıtım planını onaylayarak sosyal yardımları sahiplerine ulaştırma ve ‘felakete karşı temkinli olmak için izdihamdan kaçınma’ çağrısında bulundu. Aynı zamanda Musa, Tunus belediye başkanlarına şu anki şartlar altında hiçbir getirisi olmayan siyasi çatışmaları bir kenara bırakmaları gerektiği konusunda uyarıda bulundu. Musa, partisinin ciddi bir şekilde hükümete muhalif olduğunu ancak ulusal çıkarlar doğrultusunda krizi aşmak için toplu bir girişim söz konusu olduğunda, hükümetin olağanüstü kararnamelerin çıkarılmasına izin vermesini sağlamak için en uysal partilerden biri olduğunu söyledi.
Bu kapsamda Ulusal Reform Bloğuna mensup milletvekili Hassouna en-Nasifi, hükümet tarafından alınan sosyal önlemlerin ‘tatmin edici’ olduğunu ancak mümkün olan en iyi şekilde yardımları göndermek ile görevlendirilen tecrübe sahibi bölgesel yetkililer ile gerekli koordinasyonun sağlanamaması sebebiyle uygulama sürecinde birtakım aksaklıklar olduğunu belirtti.

Kemal es-Saidi, koronavirüsten hayatını kaybetti
Diğer taraftan muhalefetteki Cumhuriyet Halk Birliği Partisi, koronavirüs yüzünden ilk kez bir siyasetçinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Cumhuriyet Halk Birliği Partisi Başkanı Lutfi el-Marayhi yaptığı açıklamada, Kemal es-Saidi’nin Susa ilinde partinin en önemli isimlerinden biri olduğunu söyleyerek tedavi gördüğü Ferat Haşad Hastanesinde hayatını kaybettiğini açıkladı.
Marayhi, geçtiğimiz günlerde Tunuslu basını tarafından, kendisinde koronavirüs olduğunu gizlemekle suçlanmıştı. Marayhi’nin geçtiğimiz Mart ayının7’sinde partisi içerisinde bir konferans düzenlediği ve hasta olduğunu bilmesine rağmen herhangi bir önlem almadan kendi partisindeki milletvekillerinin yanı sıra basın mensupları ile de görüştüğü iddia edilmişti.



Binance’e Hamas davası açıldı: Kara para akladılar

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
TT

Binance’e Hamas davası açıldı: Kara para akladılar

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı operasyonunda yakınlarını kaybedenler, Filistinli örgütün kara para aklamasını sağladığı gerekçesiyle kripto devi Binance'e dava açtı.

306 ABD vatandaşının açtığı ve pazartesi günü kamuoyuyla paylaşılan davada, Hamas'ın saldırısında hayatını kaybeden, yaralanan veya rehin alınan kişilerin yakınları Binance'in yaptırımları deldiğini savunuyor. 

Davacılar, kripto borsasının Hamas, Hizbullah, Filistin İslami Cihad Örgütü ve İran Devrim Muhafızları'nın platform üzerinden 1 milyar dolardan fazla para transferi yapmasına göz yumduğunu iddia ediyor. 

Bu tutarın en az 50 milyon dolarının Gazze savaşını başlatan 7 Ekim 2023'teki saldırının ardından transfer edildiği belirtiliyor. 

ABD'nin Kuzey Dakota eyaletinde açılan davada, sözkonusu örgütlerin Binance'i kullanarak şüpheli hesaplar üzerinden kara para akladığı ileri sürülüyor. Bu örgütlerin hepsi ABD'nin yaptırım listesinde yer alıyor. 

Şikayette "CZ" diye de anılan Çinli iş insanı Changpeng Zhao'nun kurduğu kripto borsasına dair şu ifadeler yer alıyor: 

Binance yasadışı faaliyetler için kasıtlı olarak bir sığınak şeklinde faaliyet gösteriyor. Bugüne dek Binance'in temel iş modelini anlamlı biçimde değiştirdiğine dair hiçbir gösterge yok.

Şirketin açıklamasında davanın detaylarına ilişkin yorum yapılmazken "uluslararası alanda tanınan yaptırım yasalarına tam olarak uyulduğu" savunuldu. 

Kasım 2023'te ABD Adalet Bakanlığı, kara para aklamayı önleme ve yaptırım yasalarının ihlali nedeniyle Binance'le 4,3 milyar dolarlık bir uzlaşmaya varmıştı. Bu rekor tutar şirket tarafından kurumsal olarak ödendi. CZ ise aynı anlaşma kapsamında CEO'luk görevinden ayrılmış ve şirketten bağımsız olarak 50 milyon dolarlık kişisel para cezasını ödemeyi kabul etmişti.

Amerika'da yürütülen ceza yargılamasının ardından Zhao'ya gerekli kara para aklama kontrollerini uygulamadığı gerekçesiyle 4 ay hapis cezası verildi ve iş insanı bu cezasını tamamen çekerek tahliye edildi. Geçen ay ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan af kararıyla da yeniden CEO'luğa dönmesi önündeki engeller kaldırılmış oldu.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuter


BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
TT

BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomisini mahvettiğini ve Filistin topraklarının ‘bekasını’ tehdit ettiğini belirterek, uluslararası ‘acil’ müdahale çağrısında bulundu.

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan yeni bir raporda, Gazze'nin yeniden inşasının maliyetinin 70 milyar doları aşacağı ve onlarca yıl sürebileceğini belirtildi. Raporda, savaş ve ablukanın ‘Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküşe’ neden olduğu uyarısında bulunuldu.

Askeri operasyonların hayatta kalmanın her temel unsurunu önemli ölçüde zayıflattığı ifade edilen raporda, “Gazze Şeridi, gıdadan barınmaya ve sağlık hizmetlerine kadar insan eliyle yaratılmış bir uçuruma itildi” denildi.

Sistematik bir şekilde devam eden yıkımın, Gazze'nin kendini yaşayabilir bir alan ve toplum olarak yeniden inşa etme yeteneğini zedelediği belirtilen raporda, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil olmak üzere bin 221 kişi ölürken İsrail, Gazze Şeridi’ne  iki yıl süren yıkıcı bir savaş başlattı.

cdvfgthy
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’na geri dönen yerinden edilmiş Filistinlilerin görüldüğü havadan çekilmiş bir fotoğraf (AFP)

BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69 bin 756 Filistinliyi öldürdü.

Savaş, Gazze Şeridi'nde büyük yıkıma ve BM’nin bazı bölgelerde kıtlık ilan etmesine neden olan bir insani krize yol açtı.

UNCTAD raporuna göre Gazze Şeridi'ndeki yıkımın boyutu, ard arda ekonomik, insani, çevresel ve sosyal krizleri tetikleyerek, bölgenin gelişme düzeyindeki düşüşü tam bir yıkıma dönüştürdü.

Raporda, çift haneli büyüme ve önemli dış yardım desteğine rağmen, Gazze'nin 7 Ekim 2023 öncesi refah düzeyine geri dönmesinin onlarca yıl sürebileceği vurgulandı.

UNCTAD, koordineli uluslararası yardım, havale işlemlerinin yeniden başlatılması ve ticaret, hareket ve yatırım kısıtlamalarını hafifletmeye yönelik önlemleri bir araya getiren kapsamlı bir kurtarma planı çağrısında bulundu.

Gazze halkı ‘ciddi ve çok boyutlu bir yoksullukla’ karşı karşıya kalırken, UNCTAD, Gazze'deki her bireye yenilenebilir ve koşulsuz aylık nakit transferi sağlayan kapsamlı bir acil temel gelir programının başlatılmasını istedi.

Raporda, Gazze ekonomisinin 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçüldüğü ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) 161 dolar gibi cüzi bir rakama gerilediği, bu rakamın da küresel olarak en düşük oranlardan biri olduğu belirtildi.

Öte yandan Batı Şeria'da durum o kadar vahim olmasa da raporda ‘şiddet, Yahudi yerleşim birimlerinin inşasındaki hız ve işçi hareketliliğine getirilen kısıtlamaların’ buranın ekonomisini vurduğu ve UNCTAD'ın verileri kaydetmeye başladığı 1972 yılından bu yana en kötü ekonomik gerilemeye yol açtığı ifade edildi.


Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
TT

Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinin Mevasi bölgesinde, bugün (Salı) sabah saatlerinde etkili olan yoğun yağışlar sonucu çok sayıda sığınmacı çadırı sular altında kaldı.

d
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş kişiler için kurulan geçici kampta, Filistinli çocuklar yağmurdan korunmaya çalışıyor (AFP)

Filistin Haber Ajansı WAFA bölgede çok sayıda çadırın yağmur suları nedeniyle zarar gördüğünü ve kullanılamaz hale geldiğini bildirdi. Kurtarma ekipleri su baskınından etkilenen çadır alanlarına müdahalelerini çeşitli noktalarda sürdürüyor.

csdfrg
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta, yağmur sonrası eşyalarını düzenleyen Filistinli bir aile (AFP)

Gazze Şeridi genelinde şiddetli sağanak yağış ve fırtınalarla birlikte sığınmacı kamplarında ek olumsuzluklara yol açmaktadır.

Öte yandan, 15 Kasım’da meydana gelen yağışlar sırasında da binlerce çadırın su baskını nedeniyle zarar görmüştü.

sd
Filistinliler, sular altında kalan sokaklardan, eşek arabalarıyla geçiyor (DPA)