​Ruhani: İran, ekonomik planlamasını en kötü senaryoya göre yapmalı

Tahran’da yüzlerinde maskeleriyle alışveriş yapan insanlar (AFP)
Tahran’da yüzlerinde maskeleriyle alışveriş yapan insanlar (AFP)
TT

​Ruhani: İran, ekonomik planlamasını en kötü senaryoya göre yapmalı

Tahran’da yüzlerinde maskeleriyle alışveriş yapan insanlar (AFP)
Tahran’da yüzlerinde maskeleriyle alışveriş yapan insanlar (AFP)

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani yaptığı açıklamada, İran’ın ekonomik planlamasını en kötü senaryoya göre yapması gerektiğini, zira koronavirüs salgını sebebiyle tatil edilen çalışma sektörünün Mart 2021’e kadar devam etme olasılığının bulunduğunu belirtti.
Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığı habere göre, İran devlet televizyonu IRIB, Cumhurbaşkanı Ruhani’nin ülkedeki özel şirket sahipleriyle yaptığı toplantıyı canlı yayın olarak aktardı. Ruhani bu toplantıda, “Üretim planlamamızı, kötümser bir bakış açısıyla, yılsonuna kadar (İran takvimine göre 21 Mart) bu virüsle mücadelede edebileceğimiz ihtimalini düşünerek yapmalıyız.” ifadelerine yer verdi.
Konuyla ilgili olarak İranlı yetkililer, Ortadoğu’da Koronavirüs salgınından en çok etkilenen ülkede, yeni bir dalga yaşanmasından duydukları endişeyi dile getirdiler.
İran Sağlık Bakanlığı, Ramazan’ın ilk günlerinde 76 ölüm vakasının daha yaşandığını ve kaydedilen son vakalarla birlikte toplam ölü sayısının 5 bin 650’ye ulaştığını belirtti.
İranlı yetkililer, 11 Nisan’dan bu yana kademeli olarak bazı ticari faaliyetin başlamasına izin verdi. Ancak sağlık yetkilileri, Nisan ayının başından bu yana yavaşlama seyri gösteren salgında yeni bir dalganın meydana gelmesi ihtimali hususunda uyardı. İran üniversite öğrencileri haber ağı ISNA ajansının, başkent Tahran’daki Virüsle Mücadele Komitesi Koordinatörü Ali Rıza Zali’den naklettiği açıklamalarda, Zali, iş merkezleri ve ticarethanelerin yeniden açılmasında “aceleci” davranıldığını söyleyerek eleştirmiş ve bu kararın, “salgında yeni bir dalga meydana getirerek Tahran’da virüsün kontrol altına alınmasını zorlaştırabileceğini” ifade etmişti.
Sağlık Bakanlığı sözcüsü Kiyanuş Cihanpur’un açıklamasında göre, son 24 saat içinde tespit edilen bin 134 vakayla birlikte Şubat ayından bu yana İran’da 89 bin 328 vaka kaydedildi. Cihanpur, sosyal mesafe ve tavsiye edilen sağlık yönergeleri gibi kuralları terk etmek için henüz erken olduğu konusunda vatandaşlara uyarıda bulundu.
Öte yandan, Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Hastalıkları Bölüm Başkanı Muhammed Mehdi Goya devlet televizyonuna yaptığı açıklamada,
“Salgını kontrol altına almak için fazladan mesai harcadığımız, kuzeydeki Gilan, Mazenderan ve orta bölgedeki Kum şehri gibi bazı eyaletlerde, salgından etkilenen vaka sayısında yeni bir dalga yaşanacağının belirtileri bulunuyor” ifadelerine yer verdi.
İran’daki ilk yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakası Kum şehrinde kayıtlara geçmişti. Goya, “Özellikle çok sayıda misafir tarafından ziyaret edilen Kum şehri gibi illerdeki vaka sayısında ciddi bir artış olduğunu gözlemledik.” şeklinde eklemede bulundu. Birkaç hafta süren yasağın ardından, on günden beri İranlıların eyaletler arasında seyahat etmelerine müsaade ediliyor.
Ülke içinde ve dışındaki bazı gözlemciler, İran’daki Kovid-19 salgınına verilen kurban sayısının, açıklanan resmi rakamlardan daha yüksek olduğunu tahmin ediyor.
Worldometers.info’nun verilerine göre 26 Nisan itibariyle en az 89 bin 328 kişi virüse yakalandı. 5 bin 650 hasta ise hayatını kaybetti.



İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir bin kişi ile Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi

Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)
Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)
TT

İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir bin kişi ile Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi

Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)
Ben-Gvir yerleşimcilerle birlikte Mescid-i Aksa çevresinde (WAFA)

Kudüs'teki İslami Vakıflar Dairesi, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir liderliğindeki bin 251 yerleşimcinin bu sabah (Pazar) Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlediğini bildirdi.

Vakıflar Dairesi'ne göre: bu sabah Ben-Gvir, İsrail Likud partisinden bir Knesset üyesi olan Amit Halevi birlikte bin 251 yerleşimci ile bir provokatif bir yürüyüşe öncülük etti.

İsrail basınında yer alan video görüntülere göre, Ben Gvir, baskını Filistin topraklarını gasbeden bir grup İsrailliyle birlikte gerçekleştirdi.

Baskında Yahudilik inancına göre Tapınak'ın yıkılış dönümünü (Tişa BeAv) anma gerekçesiyle Mescid-i Aksa'nın avlusunda Talmud ayinleri gerçekleştirildi..

frtgbftr
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir geçtiğimiz Mayıs ayında Kudüs'ün Eski Şehrindeki Şam Kapısını ziyaret etmek üzere yürürken (Reuters)

Ben-Gvir, Ortadoğu'daki en hassas bölgenin kurallarına karşı gelerek Tapınak Tepesi'nde dua ettiğini söyledi. Müslüman yetkililerle on yıllardır süren hassas “statüko” düzenlemeleri uyarınca Tapınak Tepesi Ürdünlü bir dini kurum tarafından yönetiliyor ve Yahudiler burayı ziyaret edebiliyor ancak dua edemiyor.

Tapınak Tepesi İdaresi (TMA) adlı küçük bir Yahudi kuruluşu tarafından yayınlanan videolarda Ben-Gvir'in Tapınak Tepesi'nde ibadet eden bir gruba liderlik ettiği görülüyor. İnternette dolaşan diğer videolarda ise dua ederken görülüyor.

Ben-Gvir daha önce bölgeyi ziyaret etmiş ve burada Yahudilerin ibadet etmesine izin verilmesi çağrısında bulunmuş, Başbakan Binyamin Netanyahu da bunun İsrail'in politikası olmadığı yönünde açıklamalar yapmıştı. Ben-Gvir yaptığı açıklamada İsrail'in Gazze savaşında Hamas'a karşı zafer kazanması ve orada silahlı gruplar tarafından tutulan İsrailli rehinelerin geri dönmesi için dua ettiğini söyledi. İsrail'in Gazze Şeridi'nin tamamının kontrolünü ele geçirmesi çağrısını yineledi.

İsrail'in Tapınak Tepesi'ndeki kuralları değiştirdiği yönündeki iddialar Müslüman dünyasında öfke yaratacak ve geçmişte şiddet olayları patlak vermişti. Bugün herhangi bir şiddet olayı yaşanmamıştır.

fghyu
Bir İsrailli sertlik yanlısı 23 Haziran 2025 tarihinde Kudüs'teki Mescid-i Aksa'nın Batı Duvarı önünde yürürken (AFP)

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne, Ben-Gvir'in Tapınak Tepesi'ne yaptığı ziyareti kınayarak bunun “tüm kırmızı çizgileri aştığını” söyledi.

Sözcü Rudeyne yaptığı açıklamada, uluslararası toplumun, özellikle de ABD yönetiminin, yerleşimcilerin suçlarına ve aşırı sağcı hükümetin Mescid-i Aksa'daki provokasyonlarına son vermek, Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurmak ve insani yardım getirmek için derhal müdahale etmesi gerektiğini söyledi.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı'nın Mescid-i Aksa'ya saldırısını kınayarak kabul edilemez bir provokasyon  olarak nitelendirdi.

Filistin Haber ve Bilgi Ajansı'na WAFA göre aşırılık yanlısı sömürgeci Tapınak Tepesi örgütleri, İncil'de ‘Tapınağın yıkılışının yıldönümü’ olarak bilinen güne denk gelen bugün Mescid-i Aksa'ya geniş çaplı bir baskın düzenlenmesi çağrısında bulundu.

Kudüs Valiliğine göre bu yılki yıldönümü Mescid-i Aksa için en tehlikeli günlerden biri olarak görülüyor çünkü Tapınak Tepesi grupları, hükümetin aşırılık yanlısı gündemlerinin arkasında tam bir uyum içinde olmasından yararlanarak dini ve yasal kırmızı çizgileri aşmak için niteliksel bir girişimle üç Ağustos'u en büyük saldırı günü haline getirmeyi planlıyor.

fghyju
Kudüs (DPA)

WAFA, Ben-Gvir'in polis memurlarına İsrailli yerleşimcilerin Mescid-i Aksa'da dans etmelerine ve şarkı söylemelerine izin vermeleri yönünde talimat vermesinden sadece birkaç hafta sonra, özellikle de geçtiğimiz Mayıs ayında camiye düzenlediği baskın sırasında Tapınak Tepesi'nde dua ve secdenin mümkün hale geldiğini ve mevcut statükonun açık ve tehlikeli bir şekilde ihlal edildiğini açıklamasının ardından, yeni gerçeklikleri zorla dayatmanın önünü açan bir adım olarak bu tırmanışa eşi benzeri görülmemiş bir kışkırtma ortamının eşlik ettiğine dikkat çekti.