Cezayir’de halk hareketi aktivistleri geçen Mart ayı başlarında yaptıkları açıklamayla ülke genelinde protestoların yapıldığı salı ve cuma gösterilerini, ilk koronavirüs vakasının görülmesi sonrasında askıya alındığını duyurmuştu.
Diğer yandan 12 Aralık 2019 seçimleriyle doğan yeni otorite, eylemcilerin tutuklanıp hapsedildiği ve halk hareketine eşlik eden medya organlarına baskı yapıldığı aylarda tanık olduğundan daha büyük bir krizle, sağlık kriziyle karşı karşıya. Protestocular, bir yıldan uzun süredir umutsuzluk yaşarken ‘askeri yönetim yerine sivil yönetim inşa etme’ arzuları ise yeni Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ve kendisini siyasetin merkezine koyan orduyu rahatsız ediyordu.
Halk hareketinin geçici olarak durmasına rağmen karakollarda tutuklamalar, davalar ve soruşturmalar devam etti. Başkentin güney bölgesindeki Baş Cerrah Mahallesi’nden aktivist Velid Sağvan’a göre ateşkes, yönetime ‘hareketle hesabını görme’ fırsatı sağladı. Aktivist duruma dair şunları söyledi:
“1 aydır birlikte tanık olduğumuz gözaltı furyası, rejim kargaşasının ve salgının ortadan kalkması sonrasında halk hareketinin daha güçlü şekilde geri döneceği korkusunu yansıtmaktadır. Aynı şekilde durum, vaka ve ölümlerimizin Afrika ve Arap dünyasında en yüksek düzeyde olduğu göz önüne alındığında hükümetin sağlık krizini yönetemediğini de gösteriyor.”
Devam eden sağlık krizi ve sürece dair herhangi bir umut görünmemesi ile birlikte hareketin, uzun bir süre duraksamasından sonra vücudundaki ruhu nasıl diriltebileceğiyle ilgili sorular gündeme geldi. Siyasi analist Zeyneddin Ğabuli konuya dair şu değerlendirmelerde bulundu:
“Hareketin protestolarını askıya alma yeteneği oldukça ilginç. Ancak protestolara geri dönme ve barışçıl bir mücadele için başka acil araçlar arama yeteneği, ilerleyen haftalarda daha fazla soru işaretine yol açacak. Bugün, özellikle de Tebbun’un cumhurbaşkanı olarak seçilmesi sonrasında cuma ve salı protestolarının yeterli olmadığı açık. Bu nedenle cumartesi günü ek protestolar düzenlendi ve olağanüstü baskıya maruz kaldılar. Bugün soru sadece hareketin geri dönüp dönmeyeceği değil, hangi yollarla geri döneceğiyle de ilgilidir. Halk hareketi, krizden önceki haline geri dönemez. Hız kazanması, yönetime daha fazla baskı yapması ya da sakinleşerek yavaşça kaybolması mümkündür. Bu durum, hareketin kendi kendine organize olma yeteneğine ve yönetime yanıt vermek için alternatif olarak yürütülecek çalışmaya bağlıdır. Bu nedenle esas olarak iki haftalık duraklama sırasında yapacaklarına bağlı olarak hareketin geri dönme şansının daha güçlü olduğunu düşünüyorum.”
Eylemcilerin, Buteflika’nın 2 Nisan 2019 tarihinde istifa edeceğinin farkında olduğunu belirten siyasi analist, “Cezayir, Buteflika’nın devrilmesine rağmen bireysel ve kolektif özgürlüklerinde Buteflika döneminden daha fazla kısıtlama yaşıyorlar” dedi.
Sosyal medya organlarında eylemcilerin hesapları, hareketin parlaklığını koruma çağrısıyla doldu ve yoğun şekilde gösteri videoları yayınlanıyor. Bu çerçevede halk hareketinin sokaklara yeniden dönmesi beklenirken hükümet de cumhurbaşkanlığı seçimlerine düşük katılım oranından kaynaklanan meşruiyet eksikliğini onarmak amacıyla ‘Cezayirlerin kalbini kazanmaya’ çalışıyor. Aynı şekilde hükümet, bu çalışmaları kapsamında, salgını kontrol altına almak için Çin’den büyük miktarlarda koruyucu malzeme ithal etti. Hastane ve devlet kliniklerinde faaliyet gösteren doktorların, hemşirelerin ve personelin maaşlarının yeniden gözden geçirilmesinin yanı sıra hastalara klorokin ilacı tedavisini uygulamaya yöneldi. Hükümet ayrıca kurumların vergi ödemelerini erteleme de dahil günlük işlerde çalışan ve kriz dolayısıyla iş bırakmak zorunda kalan yüz binlerce insan için tedbirler açıkladı.
Hükümet, Ramazan Ayı’nın ilk gününde karantina önlemlerini hafifletmeye kararı aldıktan sonra ‘vatandaşları hoşnut etmeye çalıştığı’ gerekçesiyle sert eleştirilere maruz kaldı. Aşırı kalabalık alanlar, pazarlar ve ticari alanlarda başta maske olmak üzere koruyucu önlemlerin olmaması, ‘salgını başlangıçta hafife alan İtalya’dakine benzer bir akıbette sürüklenme’ korkusunu artırdı.
Cezayir halk hareketi, ateşkes sonrasında ‘yeni bir geri dönüş’ yolu arıyor
Cezayir halk hareketi, ateşkes sonrasında ‘yeni bir geri dönüş’ yolu arıyor
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة