Bilim insanları Dünya tarihinin en tehlikeli yerini buldu: Dev yırtıcılar araba büyüklüğündeki balıkları yiyordu

(Davide Bonadonna / Science Alert)
(Davide Bonadonna / Science Alert)
TT

Bilim insanları Dünya tarihinin en tehlikeli yerini buldu: Dev yırtıcılar araba büyüklüğündeki balıkları yiyordu

(Davide Bonadonna / Science Alert)
(Davide Bonadonna / Science Alert)

Dünya koronavirüs salgını yüzünden son dönemlerde korkunç bir yer gibi görünse de kısa süre önce yayımlanan bir paleontoloji çalışması, daha korkutucu dönemlerin de yaşandığını gösterdi.
100 yıllık fosiller üzerindeki inceleme, 100 milyon yıl önce Sahra Çölü'nün bir kısmının muhtemelen gezegendeki en tehlikeli yer olduğunu ortaya çıkardı. Buna göre bölgede yırtıcı dinozorlardan oluşan eşi benzeri görülmemiş bir yoğunluk vardı. Bilim insanları bu yoğunluğun herhangi bir modern karasal ekosistemle karşılaştırılamayacak boyutta olduğunu söyledi.
Fas'ın güney doğusundaki Kem Kem yatakları denen bölgede Kretase dönemine kadar uzanan kaya oluşumlarından elde edilen fosillerin analizi; etçil dinozorların, uçan yırtıcı sürüngenlerin ve timsah benzeri avcıların, o zamanlar bir çöl yerine çok büyük balıklarla dolu bir nehir sistemi olan bölgede hep beraber yaşadığını gösterdi.
Çalışmanın başyazarı Nizar İbrahim, “Bir zaman makineniz olsaydı ve oraya seyahat edebilseydiniz muhtemelen çok uzun yaşamazdınız” dedi.
CNN’e konuşan İbrahim, Kem Kem ekosisteminin gizemli bir yer olduğunu söyledi. İbrahim’e göre tipik olarak ekosistemlerde yırtıcı hayvanlardan daha fazla sayıda otçul hayvan bulunuyor. Ayrıca buradaki yırtıcılar da çeşitli boyutlarda görülüyor ve büyük olanı baskın oluyor.
Kem Kem’de ise yırtıcı fosillerinin otçul dinozorlardan daha fazla olduğu görüldü. Independent Türkçe'de yer alan habere göre, üstelik Carcharodontosaurus, Spinosaurus, Abelisaur ve Deltadromeus gibi bölgede yaşayan yırtıcıların birçoğu, Tyrannosaurus rex kadar büyüktü.
İbrahim, bunun dinozor standartlarında bile olağandışı olduğunu söyledi. Çünkü 10 milyonlarca yıl sonra Kuzey Amerika'da bulunan T. rex, "eski ekosistemin tartışmasız hükümdarıydı”.
Ayrıca Kem Kem’deki büyük avcıların birbirini yemesinin pek de olası olmadığı ifade edildi. Gerçekçi bir senaryoya göre bu avcılar, bölgede bolca görülen büyük balıkları yiyordu. Bu balıklar arasında, coelacanth’lar gibi “araba büyüklüğünde” balıklar bulunuyordu.
Portsmouth Üniversitesi'nden paleobiyolog David Martill, “Burası dev coelacanth’lar ve akciğerli balıklar da dahil olmak üzere kesinlikle muazzam balıklarla doluydu” dedi.
ABD, Birleşik Krallık, Avrupa ve Afrika'dan bir grup uluslararası araştırmacı tarafından yürütülen Kem Kem çalışması, Afrika'nın paleontolojik geçmişine dair daha fazla bilgi edinmenin önemini gözler önüne seriyor.

ScienceAlert’in aktardığına göre Martill çalışmayı şöyle tanımladı:
"Ünlü Alman paleontolog Ernst Freiherr Stromer von Reichenbach, 1936'da son büyük eserini yayınladığından beri, Sahra'da bulunan omurgalı fosilleri üzerindeki en kapsamlı çalışma."



Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Facebook, dünyanın en popüler sosyal ağında devam eden temizlik kapsamında 10 milyondan fazla hesabı sildi.

Facebook'un ana şirketi Meta bu hamlenin amacının "spam içerikleri engellemek" ve gerçek hesapları teşvik etmek olduğunu belirtse de bazı kullanıcılar, hesaplarının bir yanlış anlamayla silinmesinden şikayet ediyor.

Bir blog yazısında bu rakamı doğrulayan Facebook, 2025'in ilk yarısında her ay 1 milyondan fazla hesabın silindiğini açıkladı.

Şirket blog gönderisinde, "Çoğu zaman aynı mim ya da video, bazen bunun yaratıcısı gibi davranan hesaplarda, bazen de farklı spam hesaplarda tekrar tekrar ortaya çıkıyor" diye yazdı.

Bu durum kullanıcı deneyimini herkes için olumsuz etkiliyor ve yeni seslerin ortaya çıkmasını zorlaştırıyor. Facebook'taki orijinal olmayan içeriği azaltmak ve nihayetinde orijinal içerik paylaşan üreticileri koruyup desteklemek için daha güçlü önlemler alıyoruz.

Düzinelerce kullanıcı, sahte olmamasına rağmen hesaplarının kaldırıldığına dair benzer deneyimlerini sosyal medyada paylaşırken bazıları, hesaplarını yanlışlıkla sahte diye tanımlayan yapay zeka sistemlerini sorumlu tutuyor.

Bir kullanıcı Reddit forumu MetaLawsuits'te yazdığı bir gönderide "Görünüşe göre bağlantı kurma becerisi, anlayıştan yoksun bir algoritma tarafından elimizden alınıyor" diyor.

Müşterilerimize, iş bağlantılarımıza ulaşmaya ve ilişkilerimizi sürdürmeye çalıştığımız için işletmemiz şu anda sıkıntı içinde. Oğlumun otizm destek ağının da kesilmesi terk edilmiş hissetmemize neden oldu... Bu kopukluk insanlık dışı, adaletsiz ve son derece yürek parçalayıcı.

"Meta'nın engelleme dalgası" diye adlandırılan toplu silinmelerin, yine Meta'ya ait olan Instagram'daki kullanıcıları da etkilediği anlaşılıyor.

The Independent, silinen gerçek hesaplarla ilgili daha fazla yorum için şirketle temasa geçti.

Hesabı silinen tüm kullanıcılara bu işlemi bildiren bir e-posta gönderiliyor.

Şirketin destek sayfalarına göre Facebook kullanıcıları hesaplarının herhangi bir şekilde askıya alınmasına 180 gün içinde itiraz edebiliyor ve bu sürenin sonunda profil kalıcı olarak siliniyor.

Bu büyük ölçekli hesap silme işlemi, diğer teknoloji şirketlerinin de kendi platformlarını temizlemek üzere adımlar attığı bir dönemde yaşanıyor.

2023'te Google, milyonlarca kullanıcıyı etkilemeye devam eden bir hamleyle, etkin olmayan tüm Gmail, Fotoğraflar ve Drive hesaplarını sileceğini duyurmuştu.

Meta'nın patronu Mark Zuckerberg daha önce Facebook'ta etkileşimi artırmak amacıyla daha da aşırıya kaçan temizlikler yapılmasını önermişti.

2022'de şirket içi bir e-posta göndererek tüm Facebook kullanıcılarının arkadaşlarını silme planını açıkladığı bildirilmişti.

"Muhtemelen çılgınca bir fikir: Herkesin grafiklerini [bağlantılarını] silerek baştan başlamalarını sağlamayı düşünebiliriz" diye yazdığı şirket yöneticileri, bu fikri geri çevirmişti.

Independent Türkçe