Küresel turizmde virüs bilançosu: 120 milyon insanın işi tehlikede, bu kişilerin dörtte üçü G20 ülkelerinde çalışanlar

Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP
Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP
TT

Küresel turizmde virüs bilançosu: 120 milyon insanın işi tehlikede, bu kişilerin dörtte üçü G20 ülkelerinde çalışanlar

Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP
Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP

Tüm dünyada 4 milyondan fazla insana bulaşan koronavirüsün en fazla yara açtığı sektör turizmde veriler karamsar. 
Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO) tahminlerine göre uluslararası seyahatlerde tüm yıl boyunca yüzde 58 ila 80 oranında azalma olacak. Yüzde 58, seyahat kısıtlamalarının temmuz başında gevşetilmesi durumunda oluşan tahmin. Yüzde 80 ise yasakların aralığa kadar devam etmesi durumunda karşılaşılabilecek senaryo. 
Geçen yılın ilk dört ayına kıyasla 1,1 milyar daha az insanın seyahat ettiği turizm sektöründeki çöküş, geçimini direkt olarak bu sektöre bağlamış 120 milyon insan için de tehdit unsuru. Dolaylı yoldan etkilenecekler de katılınca kriz çok daha büyüyor. 
Turizmin ihracat gelirlerindeki düşüşün 900 milyar dolar ile 1,2 trilyon dolar arasında olabileceğini öngören Dünya Turizm Örgütü, sadece mart ayında seyahatlerin yüzde 57 düştüğünü açıkladı. 
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Dünya Turizm Örgütü’ne göre salgının etkisi, bölgelere göre farklılık gösterecek. İlk toparlanacak olanların Asya ve Pasifik ülkeleri olduğunu söyleyen UNWTO, bazı toparlanmaların 2020’nin son çeyreğinde, bazılarının 2021’in başında olacağını belirtti. 

"Sadece nisanda 25 milyon kişi işini kaybetti"
UNWTO’nun verileri Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi’nin (WTTC) verileriyle de örtüşüyor. 
Seyahat ve turizm sektöründe 100 milyondan fazla iş kaybı beklediklerini açıklayan WTTC, bunun dörtte üçünün dünyanın en büyük 20 ekonomisi G20 ülkelerinde görüleceğini belirtti. 
“Bu çok kısa sürede derin endişe verici ve sarsıcı bir değişim” diyen WTTC CEO’su Gloria Guevara, sadece nisan ayında sektördeki iş kaybının 25 milyon kişi arttığını söyledi. 
Guevara, “Turizm ve seyahat küresel ekonominin omurgasıdır ancak salgınla birlikte turizmin tüm döngüsü silindi” diye konuştu. 
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin verilerine göre uçaklarının hemen hemen tümünü parka çeken küresel havayolu şirketlerinin gelirleri yüzde 50’den fazla düşecek. 314 milyar dolar açıklanan son gelir kaybı rakamı, martta açıkalanan “en kötü senaryodan” üç kat daha kötü. 



Trump'ın gümrük vergileri yürürlüğe girerken küresel piyasalarda panik yaşanıyor

Pekin'de bir borsa aracılık ofisinin camından içerideki hisse senedi panosu gözüküyor. (Reuters)
Pekin'de bir borsa aracılık ofisinin camından içerideki hisse senedi panosu gözüküyor. (Reuters)
TT

Trump'ın gümrük vergileri yürürlüğe girerken küresel piyasalarda panik yaşanıyor

Pekin'de bir borsa aracılık ofisinin camından içerideki hisse senedi panosu gözüküyor. (Reuters)
Pekin'de bir borsa aracılık ofisinin camından içerideki hisse senedi panosu gözüküyor. (Reuters)

Küresel piyasalar, ABD'nin Çin'den ithal edilen mallara uyguladığı yüzde 104'lük vergi başta olmak üzere yeni gümrük vergileri paketinin yürürlüğe girmesiyle bugün kayıplarını derinleştirerek piyasalarda büyük bir satış dalgasına yol açtı ve küresel resesyon korkularını arttırdı. Japonya'nın Nikkei 225 Endeksi, ABD Başkanı Donald Trump liderliğindeki ticaret savaşında artan gerilimden büyük ölçüde etkilenerek yüzde 3,9 düşüşle 31.714,03 puandan kapandı.

Asya piyasalarının çoğundaki önemli düşüşe rağmen, Çin piyasaları, piyasayı desteklemek için kamu iktisadi teşebbüslerini hisse senedi almaya çağıran düzenleyici otoritelerin açık müdahalesinin ardından bu eğilimi tersine çevirdi. Şarku’l Avsat’ın AP'den aktardığına göre bunun sonucunda Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 1,3 artışla 3.186,81 puana, Hong Kong Hang Seng Endeksi ise yüzde 0,4 artışla 20.205,04 puana yükseldi.

Avrupa piyasaları düşüyor... Tayvan Asya'daki kayıplara öncülük ediyor

Diğer taraftan Avrupa piyasaları keskin bir düşüş yaşadı. Alman DAX Endeksi yüzde 2,1 kayıpla 19.857,36 puana, Fransız CAC 40 Endeksi benzer bir oranda düşüşle 6.949,92 puana, İngiliz FTSE 100 Endeksi ise yüzde 2 düşüşle 7.753,42 puana geriledi.

Asya'da Tayvan, ana endeksi Taiex'in yüzde 5,8 düşmesiyle en kötü etkilenen ülke oldu. Başta yüzde 3,8 düşen TSMC ve hisseleri Tayvan piyasasında izin verilen maksimum günlük limit olan yüzde 10 düşen Hon Hai Precision Industry (Foxconn) olmak üzere büyük teknoloji şirketleri ağır kayıplar yaşadı.

Güney Kore'de KOSPI yüzde 1,7 düşerken, hükümet etkilenen otomobil sektörüne destek sağlayacağını açıkladı. Avustralya'da S&P/ASX 200 yüzde 1,8 düşüşle 7.375,00 puana gerilerken, Yeni Zelanda, Tayland ve Hindistan piyasaları da benzer düşüşler kaydetti; Hindistan'da Sensex, merkez bankasının faiz oranlarını düşürmesinin ardından yüzde 0,5 değer kaybetti.

Wall Street endişe sinyalleri veriyor

ABD göstergeleri de bundan nasibini aldı. S&P 500 ve Dow Jones vadeli endeksleri dün ABD piyasalarının keskin kayıplara tanık olduğu şiddetli bir seansın ardından sırasıyla yüzde 0,7 ve yüzde 0,5 düştü; özellikle S&P 500 endeksi sabahki yüzde 4,1'e varan büyük kazançlarını sildikten sonra yüzde 1,6 düştü. Nasdaq Endeksi yüzde 2,1 değer kaybetti ve endeksler resmi olarak ayı piyasası bölgesine girmeye yaklaştı.

Yatırımcılar ABD yönetiminin hamlelerini beklerken, müzakere edilmiş bir çözüme ulaşılabileceğine dair umutlar devam ediyor. Trump, Güney Kore Geçici Devlet Başkanı’yla yaptığı ve ‘her iki ülke için de harika bir anlaşmaya’ kapı açtığını söylediği telefon görüşmesinin ardından ilerleme kaydedildiği sinyali verdi. Japonya Başbakanı Şigeru İşiba, Washington ile doğrudan görüşmelere hazırlık amacıyla bir ticaret müzakerecisinin atandığını duyurdu.

Çin'in tehditleri ise devam ediyor. Pekin ‘sonuna kadar savaşmaya’ hazır olduğunu ilan etti ve Trump'ın gümrük vergilerini arttırmasının ardından misilleme önlemleri almakla tehdit etti.

Beyaz Saray Sözcüsü Caroline Leavitt yeni gümrük vergilerinin istisnasız olarak gece yarısı yürürlüğe girdiğini doğruladı. ABD Ticaret Temsilcisi Jameson Greer, 50'den fazla ülkenin ticaret açığını azaltmak için alternatif çözümleri görüşmek üzere Washington ile iletişime geçtiğini kaydetti.

Bu gelişmeler emtia ve döviz piyasalarında keskin dalgalanmalarla aynı zamana denk geldi. ABD petrolünün varil fiyatı 1,82 dolar düşerek 57,76 dolara, Brent ham petrolü ise 1,81 dolar düşerek 61,01 dolara geriledi. Dolar 145,09 yen seviyesine gerilerken, euro 1,1060 dolar seviyesine yükseldi.

Altın güçlü bir şekilde yükselerek fiyatını 71 dolar artırdı ve ons başına 3 bin 61 dolara ulaştı. Kuşkusuz bu, küresel kaygıların ortasında yatırımcıların güvenli limanlara olan talebinin arttığının açık bir işareti.