Küresel turizmde virüs bilançosu: 120 milyon insanın işi tehlikede, bu kişilerin dörtte üçü G20 ülkelerinde çalışanlar

Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP
Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP
TT

Küresel turizmde virüs bilançosu: 120 milyon insanın işi tehlikede, bu kişilerin dörtte üçü G20 ülkelerinde çalışanlar

Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP
Belçika'nın başkenti Brüksel'in kalbi Grand Place meydanı/ Fotoğraf: AP

Tüm dünyada 4 milyondan fazla insana bulaşan koronavirüsün en fazla yara açtığı sektör turizmde veriler karamsar. 
Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO) tahminlerine göre uluslararası seyahatlerde tüm yıl boyunca yüzde 58 ila 80 oranında azalma olacak. Yüzde 58, seyahat kısıtlamalarının temmuz başında gevşetilmesi durumunda oluşan tahmin. Yüzde 80 ise yasakların aralığa kadar devam etmesi durumunda karşılaşılabilecek senaryo. 
Geçen yılın ilk dört ayına kıyasla 1,1 milyar daha az insanın seyahat ettiği turizm sektöründeki çöküş, geçimini direkt olarak bu sektöre bağlamış 120 milyon insan için de tehdit unsuru. Dolaylı yoldan etkilenecekler de katılınca kriz çok daha büyüyor. 
Turizmin ihracat gelirlerindeki düşüşün 900 milyar dolar ile 1,2 trilyon dolar arasında olabileceğini öngören Dünya Turizm Örgütü, sadece mart ayında seyahatlerin yüzde 57 düştüğünü açıkladı. 
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Dünya Turizm Örgütü’ne göre salgının etkisi, bölgelere göre farklılık gösterecek. İlk toparlanacak olanların Asya ve Pasifik ülkeleri olduğunu söyleyen UNWTO, bazı toparlanmaların 2020’nin son çeyreğinde, bazılarının 2021’in başında olacağını belirtti. 

"Sadece nisanda 25 milyon kişi işini kaybetti"
UNWTO’nun verileri Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi’nin (WTTC) verileriyle de örtüşüyor. 
Seyahat ve turizm sektöründe 100 milyondan fazla iş kaybı beklediklerini açıklayan WTTC, bunun dörtte üçünün dünyanın en büyük 20 ekonomisi G20 ülkelerinde görüleceğini belirtti. 
“Bu çok kısa sürede derin endişe verici ve sarsıcı bir değişim” diyen WTTC CEO’su Gloria Guevara, sadece nisan ayında sektördeki iş kaybının 25 milyon kişi arttığını söyledi. 
Guevara, “Turizm ve seyahat küresel ekonominin omurgasıdır ancak salgınla birlikte turizmin tüm döngüsü silindi” diye konuştu. 
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin verilerine göre uçaklarının hemen hemen tümünü parka çeken küresel havayolu şirketlerinin gelirleri yüzde 50’den fazla düşecek. 314 milyar dolar açıklanan son gelir kaybı rakamı, martta açıkalanan “en kötü senaryodan” üç kat daha kötü. 



ABD başkanlık seçimleri, batan Çinli firmayı nasıl kurtardı?

Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
TT

ABD başkanlık seçimleri, batan Çinli firmayı nasıl kurtardı?

Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)

Çin'de mali sıkıntı içindeki Wisesoft adlı şirketin hisseleri, ABD başkanlık seçiminin de etkisiyle aniden yükseldi.  

Hava trafik kontrol yazılımları üreten Wisesoft'un hisse fiyatı, Shenzhen Menkul Kıymetler Borsası'nda geçen ay iki katına çıktı. Firma, bu yılın ilk 9 ayında 27 milyon Çin Yuanı (yaklaşık 130,5 milyon TL) zarar açıklamıştı.

Bloomberg'ün aktardığına göre firmanın Çince adı "Chuan Da Zhi Sheng" fonetik olarak "Trump farkla kazandı" ifadesine çok benziyor. 

Haberde, yatırımcıların son bir haftadır şirketin hisselerine büyük ilgi gösterdiğine dikkat çekiliyor. Chanson Holding'den Shen Meng, Cumhuriyetçi lider Donald Trump'ın kazanma ihtimalinin yüksek olduğuna dair haberlerin bunda önemli rol oynadığını belirtiyor ve ekliyor: 

Wisesoft'un adı Trump'ı ve onun olası seçim zaferini içeriyor, bu da Çinli yatırımcılar için özel bir anlam taşıyor.

Haberde, sözkonusu fonetik benzerliğin sosyal medyadaki paylaşımlarla yayılmasıyla şirkete ilginin arttığına da işaret ediliyor. Bu tür yatırımlara "mim hisse senedi" (meme stock) adı da veriliyor. 

Çin'de yatırımcıların sosyal medya paylaşımlarıyla sesteş sözcüklere sahip şirketlere yatırım yapması ilk değil. Geçen yıl da yatırımcılar, Çin takvimine göre Ejderha Yılı'na girilirken ejderhayla ilgili isimlere sahip şirketlerin hisselerine yatırım yapmıştı. 

Ayrıca Wisesoft'un hisse fiyatı, ABD Başkanı Joe Biden ve Trump arasında haziranda düzenlenen münazaranın ardından da yükselmişti. Yatırımcılar, 2015'te Trump'ın başkan adayı olacağına dair haberlerin yayılmasıyla yine firmanın hisselerine akın etmişti.

Buna ek olarak Trump'a temmuzda yapılan suikast girişiminin ardından Çinli Goertek şirketinin hisselerinde de yükseliş kaydedilmişti. Suikast girişiminde Trump kulağından yaralanmıştı. Ses cihazları üreten firmanın adı da Çincede fonetik olarak "kesik kulak" anlamına geliyor.

Frankfurt'taki Goethe Üniversitesi'nden Johannes Petry, şirket isimlerine göre hisse senedi seçmenin ekonomik açıdan mantıklı olmadığına işaret ediyor ve ekliyor:

Çin borsasının tarihi boyunca bu durum sıkça görülmüştür.

Independent Türkçe, France 24, Bloomberg