Rusya'da nükleerden üretilen elektrik oranı yüzde 8 arttı

Rusya'da nükleerden üretilen elektrik oranı yüzde 8 arttı
TT

Rusya'da nükleerden üretilen elektrik oranı yüzde 8 arttı

Rusya'da nükleerden üretilen elektrik oranı yüzde 8 arttı

Rusya’da nükleerden elde edilen elektrik üretimi nisan ayında yüzde 8.1 arttı.
Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom'un elektrik enerjisi departmanı Rosenergoatom A.Ş.'ye bağlı olarak işletilen nükleer güç santralleri tarafından 2019 yılının Nisan ayında 15 milyar 276 milyon kilowatt saat elektrik üretilirken, bu yıl nisan ayında bu oran 16 milyar 514 milyon kilowatt saate ulaştı.
2020 yılının başından bu yana, tüm Rus nükleer santralleri toplam 73 milyar kilowatt saat civarında elektrik üretti. Böylece Rusya Federal Antitekel Servisi'nin (FAS) nükleer santraller için koyduğu hedef, yüzde 101.3'lük hedefle aşılmış oldu. Kurulu gücün kullanım faktörü ise yüzde 79 civarında gerçekleşti. FAS, Rus NGS'lerinin 2020'de 207 milyar 614 milyon kilowatt saat elektrik üretmesi için bir plan hazırladı.

En güvenilir enerji kaynağı
2019 yılında Rus NGS'leri elektrik üretimini 204.3 milyar kilowatt saatten 208.8 milyar kilowatt saate yükselterek önemli bir rekor kırdı. Rus nükleer reaktörleri gelmiş geçmiş en yüksek düzeyde çalışıyorlar. Ülke çapında toplam 11 NGS'de 36 reaktör işletmede bulunuyor. Bu reaktörler yılın yüzde 90'ından fazlasında tam güçle çalışıyorlar. Toplam güç kapasiteleri ise 30 GW'ın üzerinde olan nükleer, en güvenilir enerji kaynaklarından biri durumunda.
Rusya, 2019 yılı içerisinde dünyanın tek yüzer nükleer santrali olan Akademik Lomonosov'u şebekeye bağladı ve yüzer nükleer santral Rusya'nın uzak doğusundaki Çukotka Pevek'de bulunan yalıtılmış Çaun-Bilibin ağı için ilk kez elektrik üretti. 2019 yılının başka bir dönüm noktası da üçüncü bir 3+ nesil reaktörün şebekeye bağlanması oldu. Rosatom'un amiral gemisi olarak nitelenen 3+ nesil VVER-1200 reaktöre sahip Novovoronej NGS 2'nin ikinci güç ünitesi planlanan tarihten 30 gün önce hizmete alındı.
Enerji üretiminin yüzde 19'undan fazlasını nükleer güçten sağlayan Rusya Federasyonu'ndaki her beş ampulden biri nükleer santraller tarafından üretilen enerjiyle aydınlanıyor.

2019 yılında 217 milyon ton karbondioksit emisyonuna engel olundu
Nükleer enerji, dünyada en büyük temiz enerji kaynağı olarak öne çıkıyor. Rusya'daki düşük karbonlu elektrik üretiminin de yarısından fazlası nükleer aracılığı ile gerçekleştiriyor. Bu sayede 2019 yılında engel olunan karbondioksit emisyonu miktarı 217 milyon tona ulaştı. Bu miktar 57 milyon otomobilin sebep olduğu emisyona denk geliyor.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.