Muhammed bin Selman, Veliaht Prens olarak atanmasının 3. yıl dönümünde reformlar hızla devam ediyor

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens
TT

Muhammed bin Selman, Veliaht Prens olarak atanmasının 3. yıl dönümünde reformlar hızla devam ediyor

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens

Suudi Arabistan halkı, Muhammed bin Selman’ın Veliaht Prens olarak atanmasının 3. yılını kutlarken, Suudiler Veliaht Prens’in Kral Selman bin Abdulaziz’in himayesinde yaptığı değişikliklerin ülke için bir dönüm noktası olduğuna inanıyor.
Muhammed bin Selman, gençliği ve ileri görüşlülüğü ile vatanı, vatandaşları ve ülkede yaşayan yabancıları destekleyen çeşitli reformlar gerçekleştirdi.
Suudi Veliaht Prens, 2030 Vizyonu ile ülkesini petrole bağımlılıktan kurtarıp ekonomik çeşitliliği sağlamak isterken, aynı zamanda yaşam standardını, kültürel farkındalığı ve eğitim seviyesini de yükselmek için çalıştı.

Siyasi
Veliaht Prens ABD ile stratejik ilişkileri daha da güçlendirirken, uluslararası siyaset ve ekonomi konularında Rusya ile üst düzeyde temaslar sürdürdü, Suudi Arabistan-Çin ilişkileri ise bu dönemde daha da güçlendi.
Muhammed bin Selman’ın çabaları sonucu başkent Riyad, uluslararası toplumla ilgili kararların merkezlerinden biri haline geldi.
Doğu ve Batı'daki dünya liderleriyle bazı ekonomik anlaşmalara varmak için yürütülen çabalar meyvesini verdi.
Bu günlerde Suudi Arabistan G20 zirve toplantılarına başkanlık ediyor.
2030 Vizyonu ışığında atılan adımların sonuçları, dördüncü yılını tamamlayan rüya projesinin başarısını ortaya koyarken, Suudi Arabistan, iş ve ekonomi açısından en çok reform yapan ülkelerin endeksinde ilk sıralara oturdu.

Sosyal
Gözlemcilere göre sosyal reformların Suudi Arabistan'daki vatandaşlar ve ülkede yaşayan yabancılar üzerindeki etkisinin en önemli göstergelerinden biri ülke turizminin yeniden tanımlanması oldu.
Suudi toplumunda birçok yönden mevcut olan olumlu atmosfer, birçok kişinin yurt dışına seyahat etmeyerek ülkedeki turistik alanlara yönelmesine neden oldu.
2030 Vizyonu kapsamında atılan adımlardan biri olan Yaşam Kalitesi Programı, beklenenden daha hızlı sonuç vermeye başladı.
Veliaht Prens’in müze, tiyatro ve 35 yılın ardından sinemaların açılması gibi reformlarını memnuniyetle karşılayan Suudiler, kadınların araç kullanmasına izin verilmesi ve kadınların erkek vasilerinin izni olmadan yurt dışına seyahat etmesine izin verilmesi yönünde sosyal durumun iyileştirilmesine katkıda bulunan kararlarını da gururla hatırlıyor.
 
2030 Vizyonu
2030 Vizyonu kapsamında çalışılan Yaşam Kalitesi Programı da dahil yaklaşık 13 program hayata geçirildi.
Bunun yanı sıra NEOM, Qiddiya, Kızıldeniz ve Amala gibi farklı tarzlarda projeler de ortaya çıktı.
 
Aramco
Veliaht Prens Muhammed bin Selman, dünyanın en büyük petrol şirketi Saudi Aramco’nun hisselerinin bir kısmını halka arz etme yönündeki sözünü gerçekleştirdi.
 
Askeri sanayi
Suudi Arabistan geçtiğimiz yıl askeri sanayi sektöründeki firmalar için lisans başvurusu kabul etmeye başlarken, otomotiv endüstrisi de dahil olmak üzere çeşitli endüstrileri desteklemeye devam etti.
 
Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu
Muhammed bin Selman, çeşitlendirilmiş yatırım portföyü ile 300 milyar dolardan fazla varlığı yöneten Kamu Yatırım Fonu’nun dünyanın en büyük egemen fonlarından biri olması yönünde çalıştı.
Bu bağlamda, Kamu Yatırım Fonu, Boeing, Facebook, Disney, Starbucks gibi küresel şirket liderlerinden hisse satın aldı. Ayrıca iki büyük ABD bankasına, Citigroup ve Bank of America’ya yatırım yaptı ve petrol devleri BP’den milyarlarca dolar değerinde hisse aldı.
 
Koronavirüs salgını
 Veliaht Prens, krizin zorluklarını ele alan Yüksek Koordinasyon Komitesi’ne başkanlık ederken, Suudi Arabistan'da, ulusal ekonomiyi özellikle de özel sektörü güçlendirmek için girişim ve teşvikler gündeme geldi.
Hükümet, koronavirüs salgınıyla mücadele etmek amacıyla önlemler alırken, bireyler ve şirketler üzerindeki etkilerini hafifletmek için de toplam 177 milyar riyale (47.2 milyar dolar) ulaşan finansal ve ekonomik girişimleri hayata geçirmek üzere adım attı.
Bunlardan 9 milyar riyali (2,4 milyar dolar), özel sektörde çalışan Suudilerin işlerini kaybetmelerini önlemek ve işlerini kaybedenlere alternatif gelir sağlamak için kullanıldı.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında dün Tahran'da İran Dini Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Prens Halid bin Selman, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in yazılı bir mesajını ilettiğini belirterek, Dini Lider’le ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Tesnim haber ajansından aktardığına göre Hamaney görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkiler her iki ülke için de faydalı… Birbirimizi tamamlayabiliriz” ifadelerini kullandı.

Tesnim, Hamaney ile yapılan görüşmeye İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Prens Halid bin Selman, dün Tahran'a varışında Bakıri ile bir araya geldi. İran haber ajansları Bakıri'nin Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından beri Suudi Arabistan ile ilişkilerin artarak geliştiğini söylediğini aktardı. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini ve ülkesinin Suudi Arabistan ile savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tesnim'e göre Bakıri, “İran, Suudi Arabistan'ın Gazze Şeridi ve Filistin konusundaki tutumunu takdir ediyor” dedi.

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Prens Halid bin Selman'ın ziyareti, her iki ülkeyi de ilgilendiren boyutları olan bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ortasında gerçekleşiyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için İran’a geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdullatif el-Melhem, Suudi Arabistan Savunma Bakanı’nın İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin Anlaşması’na bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ile Tahran arasındaki koordinasyon ve iş birliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

 Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)

Şarku’l Avsat'a konuşan el-Melhem, Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamaya çalıştığını, bölgeyi çatışmalar evresinden istikrar ve güvenlik evresine taşımayı hedeflediğini ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklandığını söyledi. Suudi Arabistan ve İran arasındaki ikili ilişkilerin gelişmesinin, Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin ‘bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahın sağlanması ve halkların özlemlerinin gerçekleştirilmesi’ için yürüttüğü çabaların meyvelerinden biri olduğunu belirtti. Ziyaretin Suudi Arabistan'ın uluslararası ve bölgesel taraflarla iş birliği ve eşgüdüm içerisinde bölgenin güvenlik ve istikrarını arttırmaya yönelik devam eden diplomatik çabalarının bir parçası olması bekleniyor.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinden iki haftadan kısa bir süre sonra gerçekleşti. İkili istişarelerin yanı sıra Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve bu konuda sarf edilen çabaları ele aldı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı'nın Tahran ziyareti kapsamında bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Söz konusu ziyaret öncesinde bir dizi gelişme yaşandı. ABD-İran görüşmelerinin ilk turu geçtiğimiz cumartesi günü Umman'ın başkenti Maskat'ta gerçekleştirilirken, Suudi Arabistan ve ABD tarafları geçtiğimiz hafta beş istasyonda bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresinde bulundu.

Ziyaret, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Pekin Anlaşması ve 10 Mart'ta Çin'in himayesinde iki ülke arasındaki tarihi uzlaşma ve ilişkilerin yeniden başladığının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önde gelen Suudi yetkililerden biri.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)

Pekin Anlaşması’nın ardından iki ülkeden bir dizi üst düzey yetkili karşılıklı ziyaretlerde bulundu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Haziran 2023'te Tahran'a ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Bu ziyaret sırasında ‘iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslam kardeşliği ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu’ vurgulayan Prens Faysal bin Ferhan, “Bu ilişkiler bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Şartı gibi açık bir temele dayanmaktadır” dedi.

Pekin'deki anlaşmanın ardından bir dizi İranlı yetkili benzer şekilde Suudi Arabistan'ı ziyaret etti. Bu isimler arasında eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif yer alıyordu.

Pekin Anlaşması taahhütleri

Pekin Anlaşması'nı takip etmek üzere kurulan Suudi Arabistan-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirdi. Bu toplantılarda iki ülke, Pekin Anlaşması'nı tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlı kalarak ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini geliştirme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşması'nı geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu ve Pekin Anlaşması'nın tümüyle uygulanması konusundaki kararlılığını açıkladı.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da ‘mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel iş birliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini’ gerektirdiğini belirtti. “İran-Suudi Arabistan eylemleri kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde ikili ve çok taraflı uluslararası iş birliğinin başarılı bir modelini taçlandırmaktadır” diyen Revançi, iki tarafın tarihi ve kültürel bağlar ve iyi komşuluk ilkesi temelinde çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında iş birliğini geliştirmeye devam ettiğini bildirdi.