Diyab: Boş bir hazineyi miras aldım, çok şey başardım

Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, 21 Mayıs’taki konuşması sırasında. (Dalati ve Nahra)
Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, 21 Mayıs’taki konuşması sırasında. (Dalati ve Nahra)
TT

Diyab: Boş bir hazineyi miras aldım, çok şey başardım

Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, 21 Mayıs’taki konuşması sırasında. (Dalati ve Nahra)
Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, 21 Mayıs’taki konuşması sırasında. (Dalati ve Nahra)

Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, hükümetinin yükümlülüklerinin yüzde 97’sini tamamladığını belirttiği açıklamasında Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame’den ‘lirayı korumak ve yüksek döviz kurunu azaltmak için piyasaya müdahale etme sözü aldığını’ söyledi.
Diyab, hükümetinin güvenoyu almasının üzerinden 100 gün geçmiş olması vesilesiyle yaptığı açıklamada, zorluklarla mücadele etmek üzere bir plan ortaya koyulduğuna ancak devlet hazinesinin boş olduğuna da dikkat çekti.
İktidara gelmeden önce ülkenin rekor bir hızla battığını belirten Hasan Diyab, “Herhangi bir hükümet bu dramatik çöküşü durdurabilir mi?” diye sorduğu konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Lübnanlılar 17 Ekim’de sokaklara döküldüğünde bu durum, Lübnan’da tarihi bir dönüşümün başlaması için bir fırsat oldu. Devrim isyan, mezhep ve siyasi çıkarlar duvarında büyük bir delik açtı. Nihayetinde durum zorlukları üstlenmeye, iddialı, gerçekçi ve nesnel bir çalışma programı belirlemeye ve kararlı bir hükümetin kurulmasına olanak tanıdı.”
Lübnan Başbakanı hükümetin güven kazanmasından 10 gün sonra ‘koronavirüs kasırgasına’ maruz kaldığını, geminin rotasını korumaya çalıştığını belirterek “Bunu bir öncelik olarak belirledik. Ancak durum bizi hayal kırıklığına uğratmadı, cesaretimizi kırmadı ve çalışma programımızı bozmadı” dedi. Diyab ayrıca salgınla mücadele ederek Lübnanlılar için maksimum koruma sağlamayı başardığını vurguladı.
Hükümetin ‘çok şey başardığına’ dikkat çeken Diyab sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hükümetin performansının değerlendirilmesi, vatandaşlara ve başardıklarımızı şaşkınlıkla izleyen dünyaya bağlıdır. Ancak ülkedeki sorunlar, herhangi bir hükümetin başa çıkma yeteneğinden daha büyüktür. Bu durum da hükümetin çeşitli şekillerde finansal destek almak ve bir kurtarma çalıştayı oluşturmak için uygulamayı planladığı planının bozulmasına neden olmuştur.”
Diyab açıklamasında hükümet tarafından verilen başlıca vaatlere de dikkat çekti:
“Lübnan’ın Sedir (CEDRE) Konferansı taahhütlerini uygulamak için bir çalıştay başlattık. Bugün Lübnan’a yardım etmek için Uluslararası Para Fonu (IMF) ile başlatılan müzakerelere paralel olarak hükümetin başlattığı finansal kurtarma çalıştayından hızla fayda sağlanacak kararların pratik şekilde uygulanması yolundayız. Hükümetin planı, Lübnan’ın mali ve ekonomik altyapısını inşa etmek ve yeniden yapılandırma sağlamak için sağlam bir platformdur. Lübnan için türünün ilk örneği olan plan günler içinde tamamlanacaktır. Özgür bir ekonomik sisteme bağlıyız ve ekonomimizi çalkantıdan üretkenliğe dönüştürmeye kararlıyız. Bugün hükümetin, yüz günlük bakanlık bildirisindeki taahhütlerinin yüzde 97’sini gerçekleştirdiğini ve yıllık çalışma programında 100 gün içerisinde belirlenmeyen yükümlülüklerinin yüzde 20’sini tamamladığını söyleyebilirim.”
Doların Lübnan lirası karşısındaki artışı ile gıda ve tüketim malları üzerindeki etkileri hakkında da açıklamalarda bulunan Hasan Diyab, Merkez Bankası Başkanı’ndan ‘bankanın bugünden (21 Mayıs Perşembe) itibaren lirayı korumak için piyasaya müdahale etme, temel gıda ürünlerinin ithalatını belirlenen programlara göre destekleme ve yakında fiyat indirimi gerçekleştirme’ sözü aldığı bilgisini verdi.
Diyab, bir başarı programına sahip olduklarını belirterek Lübnan tarihinde ilk kez Merkez Bankası’nın bütçe denetimine başlanacağını vurguladı. Ulusal çapta yolsuzlukla mücadele stratejisinin onaylanacağını, yolsuzlukla mücadele için derhal ve acil önlemler alınacağını, bu yolla elde edilen fonlara el koyulacağını ve 17 Ekim 2019’dan önce ve sonra yurt dışına aktarılan fonlarla ilgili soruşturma talep edileceğini belirtti.
Petrol meselesine ilişkin de açıklamalarda bulunan Lübnan Başbakanı, doğalgaz sağlamaya yönelik müzakerelerin başladığına, Lübnan karasularında doğalgaz sondajının ilk aşamasının sonlandığına ve ikinci aşamaya geçildiğine dikkat çekti.
Diyab, talebin oldukça fazla olduğuna dikkat çektiği açıklamasında “Hükümetin önceliği, devlet ve vatandaş arasındaki ilişkiyi yeniden sağlamaktır. Devlet alır ama vermezse güven sağlanamaz” ifadelerini kullandı.
Diyab’ın açıklamalarında siyasi ve kişisel çıkarları doğrultusunda hükümetin başarısızlığı için çalışmalar yürütenlere de mesajlar vardı. Bu çerçevede Lübnan Başbakanı, “Karşılaştığımız birçok zorluğa rağmen performans ve çalışma modeli sunmaya kararlıyız” dedi.
Lübnan Başbakanı Diyab konuşmasında Lübnanlıların açıklamalara inançlarını kaybettiğine dikkat çekti:
“Açıkçası birçok zorlukla karşılaştık ve kısır siyasi savaşlardan etkilenmek istemiyoruz. Zira Lübnanlıların açıklamalara olan inancını kaybettiklerinin farkındayız. Öfkeyi harekete geçirmeye, kişisel veya siyasi çıkarlara hizmet etmeye çalışan hayali söz savaşlarından sıkıldılar.”



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.