İspanyol gribi Hindistan'da iki yılda nasıl 17 milyon can aldı?

Birinci Dünya Savaşı'nda Hint askerler
Birinci Dünya Savaşı'nda Hint askerler
TT

İspanyol gribi Hindistan'da iki yılda nasıl 17 milyon can aldı?

Birinci Dünya Savaşı'nda Hint askerler
Birinci Dünya Savaşı'nda Hint askerler

Hindistan tarih boyunca milyonlarca can alan kolera, veba, çiçek hastalığı, sıtma ve sarı humma gibi ölümcül hastalıklara maruz kalmıştı.
20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan İspanyol gribi, Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Burma’da aylar içinde milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden oldu.
1918 yılın ilk aylarında, Birinci Dünya Savaşı sırasında ortaya çıkan İspanyol gribi askerler arasında yayılsa da ölüm oranı düşültü.

İngiliz sömürgesi altındaki Hindistan'dan bir fotoğraf
Aynı yılın mayıs ve haziran aylarında grip, savaş alanından Hindistan’a kadar ulaştı. Savaşmak için Avrupa’ya gelen Hint askerler, evlerine dönerken bu hastalığı da götürdü. Bu da gribin tüm ülkeye bulaşmasına neden olacaktı.
Birçok kaynağa göre, Avrupa'dan memleketine dönen Hint askerleri taşıyan gemilerden biri aracılığıyla hastalık ilk önce Hindistan’daki Mumbai şehrine bulaştı.
Askerlerin dolaşımı ve ticaret hareketi nedeniyle, hastalık hızla Hindistan'ın her tarafına yayıldı ve milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olup büyük bir felakete dönüştü.

Birinci Dünya Savaşı'na katılan Hint askerler
Ancak İspanyol gribi ilk dalgası sırasında Hindistan'daki durum normal ve kontrol altındaydı. Çok sayıda ölüm kaydedilmedi ve hastalar enfekte olduktan birkaç gün sonra iyileşti.
Eylül 1918'e kadar, hastalığın merkez üssü olarak bilinen Mumbai şehrinde ticari konumu ve aşırı nüfus nedeniyle enfekte olan insan sayısı artmaya devam etti. 19 Eylül'de, bölgedeki bir İngiliz gazetesi, Mumbai ‘deki günlük ölüm sayısının 300'e yakın olduğunu yazdı.

İkinci dalga ölümcül oldu
Ayrıca Eylül ayında, Mumbai ve Güney bölgelerden ticaret yolları nedeniyle İspanyol gribinin ikinci dalgası ortaya çıkıp ülkenin çeşitli bölgelerine hızla yayıldı. O döneme ait raporlara göre, günde en az 150 ila 200 arası ceset yakılıyordu.
İngiliz kaynaklarına göre, sadece 6 Ekim 1918'de Mumbai'nin hastalıktan dolayı yaklaşık 768 ölüm kaydedildi.

Cesetleri yakmaya odun bulunamıyordu
O dönemde yaşayan Hint şair Suryakant Tripathi, cesetlerin ve enfekte olanların nasıl sokakları doldurduğunu yazıyordu. Tripathi, çok sayıda insanın ailesini kaybettiğini, cesetleri yakacak odun bile bulunamadığını söylüyordu.

Hint şair Suryakant Tripathi fotoğrafını taşıyan posta pulu
Ayrıca, diğer İngiliz raporları, ölü cesetlerin, nehirlere ve vadilere atıldığını, özellikle Ganges Nehri’nde birçok cesedin bulunduğunu ortaya çıkardı.

Mahatma Gandi
İspanyol gribi ile enfekte olan Hint ünlüler arasında Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri Mahatma Gandi de yer alıyordu. Güney Afrika'dan döndükten ve yaygın ırkçı ayrımcılık politikasına maruz kaldıktan dört yıl sonra 48 yaşındaki Gandi, İspanyol gribine yakalanıp evde kalmak zorunda kaldı.

Mahatma Gandi
Seçkin bir diyete dayanan Gandhi, esas olarak sıvı bir diyetle sınırlı kalıp sonunda hastalığı yenebildi. Hayatını tehdit eden ve günlerce süren acıdan kurtulup hayatta kalabildi.
1918-1920 yılları arasında İspanyol gribi dünyada 50 milyondan fazla insanı öldürdü. Ancak Hindistan'da hastalık sadece iki yıl içerisinde Birinci Dünya Savaşı'ndan daha çok can aldı. Hastalık nedeniyle ölen Hintlerin sayısı 17 milyona ulaştı ve Hindistan ölümler açısından İspanyol gribinden en fazla etkilenen ülke olarak sınıflandırıldı.



Pakistanlı Bakan: Hindistan önümüzdeki 24 ila 36 saat içinde askeri bir saldırı başlatabilir, biz de buna karşılık vereceğiz

Güney Keşmir'de konuşlu Hint askerleri (AFP)
Güney Keşmir'de konuşlu Hint askerleri (AFP)
TT

Pakistanlı Bakan: Hindistan önümüzdeki 24 ila 36 saat içinde askeri bir saldırı başlatabilir, biz de buna karşılık vereceğiz

Güney Keşmir'de konuşlu Hint askerleri (AFP)
Güney Keşmir'de konuşlu Hint askerleri (AFP)

Pakistan Enformasyon Bakanı Attaullah Tarar dün yaptığı açıklamada, Pakistan'ın Hindistan'ın önümüzdeki 24 ila 36 saat içinde askeri bir saldırı başlatmayı planladığına dair güvenilir istihbarata sahip olduğunu söyledi.

Bakan Tarar, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada Hindistan'ın (Keşmir'deki) Pahalgam olayını sahte bir gerekçe olarak kullanarak askeri saldırı başlatmayı planladığını söyledi.

Ülkesinin böyle bir saldırganlık eylemini ‘kararlı bir karşılıkla yanıtlanacağını’ söyleyen Tarar, “Bölgedeki her türlü olumsuz sonuçtan tamamen Hindistan sorumlu olacaktır” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Hindistan'ın Keşmir bölgesinde turistlere yönelik düzenlenen silahlı saldırıda 26 kişi hayatını kaybetmişti.

Bu gelişme Hindistan'ın saldırıda Pakistanlı unsurların parmağı olduğunu iddia etmesinin ardından, nükleer silahlara sahip iki ülke arasında tırmanan gerilimin ortasında yaşandı. İslamabad olayda herhangi bir rolü olmadığını vurgularken tarafsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulundu. Hindistan Dışişleri Bakanlığı yorum talebine henüz yanıt vermedi.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi saldırganları yakalayıp cezalandırma sözü verdi. Hem nüfusunun çoğunluğunu Hinduların oluşturduğu Hindistan hem de nüfusunun çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu Pakistan, Müslümanların çoğunlukta olduğu Keşmir'in tamamında hak iddia ediyor. Her biri Keşmir’in bir kısmını kontrol eden Hindistan ve Pakistan, geçmişte bu bölge için savaştı.

Pakistan Savunma Bakanı Muhammed Asif daha önce Reuters'a yaptığı bir açıklamada Hindistan'ın askeri bir harekat başlatmasının artık son derece yakın olduğunu söylemişti.

İslamabad'daki ofisinde yaptığı açıklamada Asif, Pakistan'ın yüksek alarm durumunda olduğunu ancak nükleer silahlarını yalnızca ‘bekasına yönelik doğrudan bir tehdit olması halinde’ kullanacağını sözlerine ekledi.