Koronavirüs’ten iklim değişikliğine: Trump’ın en tehlikeli iddiaları

Koronavirüs’ten iklim değişikliğine: Trump’ın en tehlikeli iddiaları
TT

Koronavirüs’ten iklim değişikliğine: Trump’ın en tehlikeli iddiaları

Koronavirüs’ten iklim değişikliğine: Trump’ın en tehlikeli iddiaları

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19), her fırsatta doğuştan gelen bilimsel yeteneklerini dile getiren ABD Başkanı Donald Trump’a doktor olmadığını kabul etmesine rağmen, kendi tıbbi iddialarını yaymak için ideal bir alan verdi.
AFP’nin haberine göre Trump’ın bu ayın başlarında Kovid-19 hastalığından korunmak için hidroksiklorokin ilacı aldığını açıklaması insanlar arasında büyük bir şok etkisi yaratmıştı.
Trump, hidroksiklorokin ilacı hakkında “birçok iyi hikaye duyduğunu” söylemişti ancak aslında sıtmaya karşı kullanılan ilacın Kovid-19 hastalarını tedavi etmek için kullanılmasına ilişkin herhangi bir resmi izin yok. Hatta ABD’deki sağlık otoriteleri bile bu ilacın kullanımının yol açabileceği büyük tehlikelere karşı uyarıda bulunuyor.
Bununla birlikte Trump tarafından yapılan duyuru şaşırtıcı sayılamaz, çünkü özellikle konu bilim olunca hele hele böyle bir salgın sırasında Trump genelde ortak fikirlere karşı çıkıyor.
Geçtiğimiz Nisan ayında, ABD’de koronavirüsle (Kovid-19) mücadele konusunu ele almak için bir araya gelen üst düzey yetkililerin yer aldığı bir basın toplantısında Trump, mikropları öldürmek için kullanılan yüzey temizleyicilerinin Kovid-19 hastalarına enjekte edilebileceğini söylemişti. Trump’ın toplantıda “Dezenfektanların bir dakika içerisinde (koronavirüsü) öldürdüğünü görüyorum. Sadece bir dakika. Vücuda enjeksiyon yaparak da benzer bir şey yapmanın yolu var mı?” ifadelerini kullanması toplantıya katılanları şoka uğrattı. Ancak Trump bu açıklamalarının ardından her ne kadar ses tonunda alay ettiğine dair hiçbir işaret olmasa da bu sözlerini “alaycı” bir üslupla söylediğini belirtmişti.
Mesele sadece dezenfektanlarla da kalmadı Trump maske kullanmayı da bıraktı. Sağlık görevlileri hükümet içerisinde maske takılmasına dair öneride bulunup maskelerin salgının yayılmasını yavaşlatmadaki etkinliklerinin uluslararası olarak bilindiğini vaat ettikten sonra, Trump veya yardımcıları maske kullanmadı.
Ancak bu ay, Trump ile doğrudan teması bulunan iki Beyaz Saray yetkilisinde koronavirüs (Kovid-19) tespit edilmesinin ardından Trump hariç herkese ağzını maskeyle kapatma talimatı verildi.
Hatta Trump Arizona’daki bir maske üretim fabrikasını teftiş ederken bile maske takmayı reddetti.
Trump bilimsel konular hakkında tuhaf görüşlerden oluşan geniş bir yelpazeye sahip. Örneğin yenilenebilir enerjiyi küçümseyerek yel değirmenlerinin kansere neden olduğunu öne sürmüştü.
Trump 2017 yılındada güneş tutulması sırasında doktorların tavsiyelerini görmezden gelerek güneşe çıplak gözle bakmıştı.
Trump küresel ısınmadan insanın sorumlu olduğuna dair dünya üzerindeki bilim adamlarının görüş birliğine karşı çıkıp Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmişti.
Oldukça kilolu olan Trump, spor yapmıyor ve spor yapan arkadaşlarının şimdi diz ve pelvik taban ameliyatlarına ihtiyaçları olduğunu öne sürüyor.
Bazı kişiler Trump’ın bu açıklamaları ve tutumlarıyla dalga geçse de, onu destekleyen kişiler genelde onun bu görüşlerine katılıyor.
Trump, kendisini tıbbi konularda uzman kılan “iyi genlerini” eskiden Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) öğretmenlik yapan “süper deha” amcası John Trump’tan aldığını iddia ediyor.
Salgının başlarında, Mart ayında, salgını önleme merkezlerinin laboratuvarlarına yaptığı bir ziyaret sırasında Trump “Bu işler beni mutlu ediyor. Bunları gerçekten iyi anlıyorum. Doktorların her biri şunu söyledi: ‘Bu konuda bu kadar çok bilgiyi nasıl biliyorsunuz?’. Belki de doğuştan gelen bir yeteneğim var. Başkanlık için adaylık peşinde koşmaktansa doktorluk için pratik yapmam daha mı iyi olurdu acaba?” ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte hiç şüphe yok ki Trump, tıbbi muayeneden geçtikten sonra istediği raporları almayı başarıyor.
Bu konu 1968 yılına dayanıyor. Bu yıllarda Trump çevik görünümlü genç bir delikanlıyken, ayaklarında kemik çıkığı olduğu tespit edildi ve bu durum Vietnam Savaşı’na katılmasını engelledi.
Trump, o yıllarda kendisini muayene eden doktoru hatırlamadığını söylüyor. New York Times gazetesinin Trump’a rapor yazan doktorun aile bireylerinden aldığı bilgilere göre ABD Başkanı Trump’ın babasının kiracısı olan doktor, sağlık raporunu “iyilik” için yazmıştı.
73 yaşındaki Trump, golf hariç hiçbir şekilde spor yapmıyor ve fast food türü yiyecekleri tüketmeyi seviyor. Trump'ın kalp hastalığı ve obezite sorunları bulunuyor.
Ancak 2016 yılında yapılan başkanlık seçimleri kampanyasından bu yana sağlığıyla ilgili yayınlanan resmi raporlar sağlığının kusursuz olduğunu gösteriyor.
2015 yılında kendi doktoru Harold Bornstein “Trump seçilirse (başkan olarak), başkan olarak seçilen en sağlıklı kişi olacağını kesin bir şekilde söyleyebilirim” ifadelerini kullanmıştı.
Laboratuvar testlerinin sonuçları “şaşırtıcı derecede mükemmel” idi. Ancak 2018 yılında Harold Bornstein CNN’e verdiği röportajda “Tüm mektubu dikte ettiren Trump” demişti.
Trump başkanlığı kazanmasının ardından mükemmel raporlar yayınlanmaya devam etti.
Beyaz Saray Doktoru Ronny Jackson 2018 yılında Trump’ın sağlığı hakkında yorum yaparak “Genetik. Bazıları mükemmel genlere sahip oluyor. Başkan’a son 20 yılda daha sağlıklı beslenseydi 200 yaşına kadar yaşayabileceğini söyledim” demişti.



Esad rejiminin ardından: Suriye toplu mezarlar ülkesine dönüştü

HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
TT

Esad rejiminin ardından: Suriye toplu mezarlar ülkesine dönüştü

HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)

Beşar Esad rejiminin yıkılmasının ardından Suriye'de toplu mezarlar çıkmaya devam ediyor. 

Wall Street Journal'ın haberinde, Esad rejiminin 8 Aralık'ta devrildiği Suriye'nin toplu mezarlarla dolu bir ülkeye dönüştüğü yazılıyor. 

Dera iline bağlı İzra şehrinde yeni sahiplerine satılan bir çiftlikte toprağın altından 31 ceset çıktığı aktarılıyor. Çiftliğin rejim askerlerinin yıllarca kullandığı bir kontrol noktasına yakın olduğuna dikkat çekiliyor. 

Olay yerinde inceleme yapan adli tıp uzmanı Dr. Memdu Zubi, "Tam beklediğimiz şeyi bulduk, bir toplu mezarla karşılaştık" diyor. 

Hama kırsalındaki Ma'an köyü yakınlarında yer alan bir kuyudan da çok sayıda ceset çıkarıldı. Aynı bölgede en az üç kuyunun daha cesetleri atmak için kullanıldığı tespit edildi. 

Bir çiftçi, yıllardır kayıp olan kardeşini aradığını belirterek "Onun Sednaya'da olduğunu sanıyordum ama belki de bu kuyulardan birindedir" diyor. Sednaya Hapsihanesi, Esad rejiminin gerçekleştirdiği hak ihlalleri ve işkencelerle gündeme gelmişti.

Uluslararası Geçiş Dönemi Adaleti Merkezi (ICTJ) ve Suriyeli avukat ve doktor örgütlerinin verilerine göre ülke genelinde şimdiye dek 134 toplu mezar tespit edildi. Ancak gerçek sayının çok daha yüksek olduğu düşünülüyor.

Suriye'nin son 50 yılda yaşadığı siyasi baskı, iç savaş, Rus bombardımanları, IŞİD saldırıları ve 2023 depreminin ülkede "sayısız gömülmemiş ceset" bıraktığı ifade ediliyor. 

2012-2013'te cesetlerin genellikle Rif Şam ilindeki El-Tel ve Najha bölgelerindeki açıklık alanlara gömüldüğü, daha sonraki naaşların geceleri gizlice farklı bölgelere taşındığı bildiriliyor. 

Suriye'de Ahmed Şara yönetiminin kurduğu Ulusal Kayıplar Komisyonu'nun uluslararası kuruluşlarla ortak çalışarak ülke genelinde DNA toplama, diş kayıtlarını eşleştirme ve rejim arşivlerini inceleme çalışması başlatması bekleniyor.

Komisyon başkanı Muhammed Rıza Celhi, sürecin maliyetinin 200 milyon dolara kadar çıkabileceğini söylüyor.

Suriyeli hak örgütlerine göre en az 160 bin kişi iç savaş sırasında kayboldu. Bu kişilerin çoğunun toplu mezarlarda olduğu düşünülüyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Reuters


İran, ABD’yle nükleer müzakere şartlarını açıkladı

Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)
Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)
TT

İran, ABD’yle nükleer müzakere şartlarını açıkladı

Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)
Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)

İran'ın dini lideri Ali Hamaney'in Dış Politika Danışmanı Kemal Harrazi, belirli koşulların sağlanması halinde ABD'yle nükleer müzakereleri yeniden başlatmaya açık olduklarını söyledi. 

Harrazi, CNN'de bugün yayımlanan söyleşisinde, ilk adımı ABD'den beklediklerini belirterek "Bizim belirlediğimiz koşullar temelinde görüşmeye hazır olduklarını göstermeliler" dedi.

Hamaney'e bağlı Dış İlişkiler Stratejik Konseyi'nin Başkanı Harrazi, haziranda İsrail'le yaşanan 12 günlük çatışmalardan önce belirledikleri koşulların değişmediğini ifade etti.

İran'ın tıbbi amaçlarla ve reaktörlere yakıt sağlamak için uranyum zenginleştirmeye devam edeceğini belirten Harrazi, balistik füze programının müzakereye açık olmadığını söyleyerek "ABD ve diğer taraflarla yalnızca nükleer mesele hakkında görüşeceğiz" dedi. 

Diğer yandan İranlı yetkili, uranyum zenginleştirme seviyelerinde değişikliğe gitmeye açık olduklarına işaret ederek, "eşitlik ve karşılıklı saygı" temelinde ABD'yle yapılacak görüşmelerde çeşitli seçeneklerin değerlendirilebileceğini söyledi.

Harrazi, ABD'nin olumlu adımlar atarak Tahran'la ilişki kurması gerektiğini de sözlerine ekledi: 

İran'a karşı olumlu bir yaklaşımla sürece başlayın. Eğer olumlu davranırsanız kesinlikle karşılık görürsünüz. Ancak bunun için onlar (ABD) İran'a karşı herhangi bir güç kullanmaktan kaçınmalıdır. Bunu denediler ve şimdi bunun kabul edilemez ve uygulanabilir olmadığını anladılar.

ABD ve İran'ın son dönemde yürüttüğü nükleer müzakereler, İsrail'in saldırısıyla askıya alınmıştı. 

İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

İsrail ve ABD, İran'ın uranyum zenginleştirerek nükleer silah elde etmeye çalıştığını savunurken Tahran iddiaları reddediyor. 

Harrazi, ABD veya İsrail'den gelebilecek olası bir saldırıya ilişkin "Her şey mümkün ancak bu senaryo için hazırız" dedi.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı salı günü Beyaz Saray'da ağırlayan Trump, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada "İran'ın nükleer kapasitesini ortadan kaldırarak" iyi bir iş çıkardıklarını savunmuştu. Harrazi, ABD saldırısının ardından oluşan hasarla ilgili tespit çalışmalarının sürdüğünü belirtiyor. 

Buna ek olarak Trump, İran'ın da ABD'yle "anlaşma yapmak için can attığını" öne sürmüş, Tahran'ın iletişime geçmesi halinde buna açık olduklarını belirtmişti.
Independent Türkçe, CNN, Newsweek


ABD’nin Suudi Arabistan’a F-35 satışı İsrail’de nasıl yankılandı?

ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)
ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)
TT

ABD’nin Suudi Arabistan’a F-35 satışı İsrail’de nasıl yankılandı?

ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)
ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)

ABD'nin Suudi Arabistan'a F-35 satışına yeşil ışık yakması İsrail'de büyük yankı uyandırdı.

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, dün Beyaz Saray'da bir araya geldi. 

Görüşmede öne çıkan başlıklardan biri de Suudi Arabistan'a F-35 satışı oldu. Trump, satışı onayladığını duyururken, bunların İsrail'in elindeki F-35'lerle aynı seviyede olacağını söyledi. 

Toplantının ardından iki liderin düzenlediği basın toplantısında Trump, hem İsrail'i hem de Suudi Arabistan'ı "ABD'nin büyük müttefikleri" diye niteledi ve şöyle devam etti: 

Onların (İsrail'in) sizin daha düşük kalibreli uçaklar almanızı istediğini biliyorum. Ancak bunun sizi çok mutlu edeceğini sanmıyorum. Bana kalırsa, ikisi de en üst düzeyde donanıma sahip ürünleri (F-35 uçaklarını) alacak seviyede.

İsrailli haber sitesi Ynet'in aktardığına göre İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Trump-Selman görüşmesi öncesinde pazar günü Tel Aviv yönetimine olası uçak satışına dair bir rapor gönderdi. 

Raporda, İsrail'in bölgedeki hava üstünlüğünün beşinci nesil F-35'lerle düzenlediği uzun menzilli operasyonlara dayandığı belirtiliyor. Bu uçaklar Ortadoğu'da sadece İsrail'de var. Ancak Suudi Arabistan'a da aynı kalibrede uçaklar satılmasının İsrail ordusunun bölgedeki hakimiyetini zayıflatacağı uyarısında bulunuluyor. 

Ayrıca Riyad yönetiminin siparişlerinin savaş jetlerini üreten Lockheed Martin'de yoğunluk yaratacağı, İsrail'in uçaklarının teslimatının aksayabileceği belirtiliyor. 

Jerusalem Post'un analizinde, bunun ABD'nin Ortadoğu politikasında "ciddi değişime işaret edeceği ve Ortadoğu'daki dengeleri değiştirebileceği" yazılıyor.

Öte yandan Haaretz'in haberinde, İsrail'in hava üstünlüğünü kaybetmesine ilişkin endişelerin yersiz olduğu savunuluyor. 

Haziranda 12 gün süren İsrail-İran çatışmalarında Tel Aviv yönetiminin "hava üstünlüğünü açıkça gösterdiği", bunun hem F-35'ler hem de İsrail Hava Kuvvetleri'nin planlama becerisi sayesinde yapıldığı yazılıyor.

Haberde, Türkiye'nin ABD'den F-35 alma süreci de hatırlatılarak, "Suudilerin ya da Türklerin İsrail'le aradaki farkı kapatması zaman alır" ifadeleri kullanılıyor.

Diğer yandan Tel Aviv yönetimi, uçakların satışını Suudi Arabistan'la ilişkilerin normalleştirilmesi şartına bağlamıştı. Trump, görüşmede İbrahim Anlaşmaları'yla ilgili süreci ele aldıklarını belirtirken, Riyad'ın mutabakata katılımına dair net ifadeler kullanmadı. 

"F-35'ler için normalleşme şartı koşulmadı"

CNN'in analizinde, satışın gerçekleşmesi halinde Suudi Arabistan'ın beşinci nesil F-35'leri alan ilk Arap ülkesi olacağı belirtiliyor. Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, F-35 satışının İsrail'le normalleşme şartına bağlı olmadığını savunuyor. 

Riyad ve Tel Aviv arasında Washington arabuluculuğunda gerçekleştirilen normalleşme görüşmeleri, Hamas'ın Aksa Tufanı saldırısıyla 7 Ekim 2023'te patlak veren Gazze savaşı nedeniyle askıya alınmıştı. Suudi Arabistan, iki devletli çözümde ısrar ederken radikal sağcı İsrail yönetimi buna yanaşmıyor. 

King's College'dan Nawaf Obaid, Trump'ın Suudi Arabistan ve İsrail arasında tıkanan görüşmeleri kenara bırakmak istediğini belirterek şu yorumları yapıyor: 

Trump, bu iki süreci birbirinden ayırdığını açıkça belirtti. Sırf Netanyahu yüzünden tüm bu silah ve malzeme satışını durdurmakla zamanını boşa harcamayacak.

Obaid, Riyad ve Tel Aviv arasında normalleşme görüşmelerinin ilerlemesi için İsrail'de hükümetin değişmesi ve Filistin Devleti'nin kurulmasına yönelik yol haritası belirlenmesi gerektiğini de sözlerine ekledi. 

Independent Türkçe, CNN, Times of Israel, Ynet, Haaretz