Almanya’da aşırı sağ koronavirüsten daha büyük tehlike

Bisikletliler, ülkedeki aşırı sağcılığa karşı dün Berlin’de toplandı (AFP)
Bisikletliler, ülkedeki aşırı sağcılığa karşı dün Berlin’de toplandı (AFP)
TT

Almanya’da aşırı sağ koronavirüsten daha büyük tehlike

Bisikletliler, ülkedeki aşırı sağcılığa karşı dün Berlin’de toplandı (AFP)
Bisikletliler, ülkedeki aşırı sağcılığa karşı dün Berlin’de toplandı (AFP)

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisi nedeniyle uygulanmaya devam eden bazı izolasyon önlemlerine karşı düzenlenen haftalık protestolar devam ediyor. Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Teşkilatı (BfV) Başkanı Thomas Haldenwang’ın da tekrarladığı gibi aşırı sağın Almanya için en ciddi tehlike olduğu hakkındaki uyarılar ise artıyor. Haldenwang, aşırı sağ destekçilerinin şiddeti kullanma konusunda artan bir isteklilik gösterdiğini ve sosyal medyadan bu minvalde çağrıda bulunduklarını belirtti.
Almanya genelinde binlerce kişi, izolasyon tedbirlerine karşı haftalardır gösteri düzenliyor. Başlangıçta esas aşırı solun destekçilerini kapsayan bu protestolar, daha sonra aşırı sağ destekçileri, aşı karşıtları ve komplo teorilerine inananlar ile birlikte genişlemeye başladı.
Parlamento’daki en büyük muhalefet partisi olan aşırı sağ ‘Almanya için Alternatif Partisi’ (AfD) de protestolara katılanlar arasında.
BfV, birkaç hafta önce, parti dahilinde şiddetli radikal ve fikirleri anayasaya aykırı bir grubun dağıldığını açıklamıştı. ‘Kanat’ adıyla bilinen grup dağıtılmasına rağmen, üyeleri ise hala AfD dahilinde. Haldenwang ise istihbaratın bu üyelerin parti içindeki hareketlerini izlediğini söyledi. 
İstihbarat servislerinin devlet için bir tehdit olarak sınıflandırdığı sağcı diğer gruplardan biri de tahmini 19 bin üyesi bulunan ‘İmparatorluk Vatandaşları’ (Reichsbürger). Almanya devletini tanımayan, sadakat göstermeyen bu örgüt, Hitler’in 1937’de kurduğu Nazi Devleti’ni geri getirmek istiyor. Örgüt dahilindeki kişiler vergi ödemedikleri gibi Alman pasaportunu da reddediyor. Polislerin emirlerine uymuyorlar ve bazılarınınki lisanslı olmak üzere silah taşıyorlar.
Birkaç gün önce yetkililer, örgüte ait en az 30 kişiyi hedef alan baskınlar düzenleyerek onları pasaport ve ehliyet gibi sahte belge taşımakla suçladı. Alman İçişleri Bakanlığı açıklamalarına göre, yetkililer geçen yıl bu örgütten kişilerin 650'den fazla suç işlediğini kaydetti.
Aşırı sağın protestoları kontrol etmeyi amaçladığını söyleyen Haldenwang, 2015 yılında Avrupa'nın mülteci krizinin zirvesindeki Müslüman karşıtı Pegida yürüyüşlerine benzer bir hareketin çıkabileceği konusunda uyardı. Tüm bunlara rağmen protestoların henüz kontrol altında olduğu dile getiren Haldenwang, aynı zamanda “Bu gösterilerin nereye varacağını bilemeyiz. Bu durum, değişebilecek ekonomik vaziyete bağlıdır” dedi.
Aynı zamanda Rusya’nın bu prostestoları ‘suiistimal’ ettiğinden, medyanın bunları şişirmesinden endişelendiğini de dile getiren Haldenwang, “Protestoları ele alırken dış propagandaya dikkat etmeliyiz” ifadelerini kullandı. Yetkililer, üç hafta önce, ülke çapında yaklaşık 15 bin kişinin bu protestolara katıldığı tahmininde bulundu.
Alman İçişleri Bakanlığı, sonuncusu Mart ayında bir aşırılık yanlısı tarafından Hanau şehrindeki iki farklı nargile kafede düzenlenen ve çoğu Müslüman olmak üzere 9 kişinin hayatını kaybettiği saldırıların ardından sağ kanat üyeleri takibini sıkılaştırdı. Saldırıların faili, ardından annesi ve kendisini öldürmüştü.
Arap ve Müslümanlara karşı oldukça ırkçı bir dilde konuştuğu bir video kaseti ise ardında bırakmıştı.
Olayın ardından Almanya İçişleri Bakanı Horst Seehofer, Haldenwang’ın söylediklerine benzer şekilde, aşırı sağın Almanya’daki en ciddi tehlike olduğunu söylemişti. Şansölye Angela Merkel ise “Irkçılık, Alman toplumunda mevcut olan bir zehir” demişti.



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post