Uzay yolculuğundaki astronotlar, SpaceX kapsülüne yeni bir isim koydu

NASA astronotları, kapsülün fırlatılmasından önce yapılan bir elbise provasında (SpaceX)
NASA astronotları, kapsülün fırlatılmasından önce yapılan bir elbise provasında (SpaceX)
TT

Uzay yolculuğundaki astronotlar, SpaceX kapsülüne yeni bir isim koydu

NASA astronotları, kapsülün fırlatılmasından önce yapılan bir elbise provasında (SpaceX)
NASA astronotları, kapsülün fırlatılmasından önce yapılan bir elbise provasında (SpaceX)

Doug Hurley, “Biliyorum ki hepiniz, özellikle SpaceX’teki arkadaşlar, bu aracı ‘Kapsül 206’ diye biliyor. Ama bence bundan daha iyisini verebiliriz ona” dedi. Dün akşam gerçekleşen tarihi fırlatılışın ardından iki NASA astronotu, seyahat ettikleri uzay aracına isim koydu. Doug Hurley ve Bob Behnken, Crew Dragon kapsülüne verdikleri ismi Dünya yörüngesinden yapılan canlı yayında açıkladı.
İki astronotun uzay aracına koyduğu isim, “gayret” anlamına gelen “Endeavour” oldu. Bu ismin NASA astronotları için özel bir yeri var. Çünkü Endeavour, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) ilk kez gidilen mekiğin ismiydi.
İlk uçuşunu 12 Mayıs 1992'de yapan Endeavour Uzay Mekiği, 25 kez uzaya gidip gelmiş, Hubble Uzay Teleskobu'nu tamir etmiş ve uzayda 40 milyon km yol almıştı. Son yolculuğuna 16 Mayıs 2011'de çıkan Endeavour’un ardından, tek aktif mekik olan Atlantis de son yolcuğunu tamamlamıştı. Böylece NASA'nın mekik programı da sonlanmıştı.
2011’den sonra UUİ’ye astronot göndermek için Rusya’nın Soyuz sistemini kullanan NASA, Hurley ve Behnken’i dün akşam SpaceX’in inşa ettiği kapsülle uzaya gönderdi. Böylece iki astronot, 9 yıl aradan sonra Florida’dan istasyona doğru yola çıkan ilk astronotlar oldu.
SpaceX'in Kaliforniya'daki montaj tesisindeki görev kontrol ekibine canlı yayında seslenen Hurley, konuyla ilgili şöyle konuştu:
Biliyorum ki hepiniz, özellikle SpaceX’teki arkadaşlar, bu aracı ‘Kapsül 206’ diye biliyor. Ama bence bundan daha iyisini verebiliriz ona. Sözü uzatmadan, size kapsülümüzü tanıtmak istiyoruz: Endeavour.
Hurley ayrıca, bu ismi koymalarının nedenlerinden de söz etti. “Birincisi; NASA, SpaceX ve ABD'nin 2011'de uzay mekiği programının sona ermesinden bu yana sürdürdüğü ‘gayreti’” diyen Hurleyi sözlerine şöyle devam etti:
Bu ismi vermemizin, Bob ve benim açımdan kişisel bir nedeni de var. İkimiz de ilk uçuşumuzu Endeavour’la yaptık, bu ismi yaşatmak bizim için çok önemliydi.
Space.com'a göre Hurley’in Endeavour’la ilk uçuşu, uzay mekiğinin 2009’da gerçekleşen 23. göreviydi. Behnken ise ondan bir yıl önce iki uçuşla Endeavour görevlerine katılmıştı.
İki astronot da kariyerine askeri pilot olarak başlamıştı. 2000’de NASA’da çalışmaya başlayan iki astronot, uzay mekiği programında arkadaş olmuştu.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT