عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Yemen Bağışçılar Konferansı, Suudi Arabistan’ın BM işbirliğinde bugün düzenleniyor

Yemen Bağışçılar Konferansı, Suudi Arabistan’ın BM işbirliğinde bugün düzenleniyor
TT
TT

Yemen Bağışçılar Konferansı, Suudi Arabistan’ın BM işbirliğinde bugün düzenleniyor

Yemen Bağışçılar Konferansı, Suudi Arabistan’ın BM işbirliğinde bugün düzenleniyor

Suudi Arabistan’ın, Birleşmiş Milletler’in (BM) katılımıyla video konferans aracılığıyla düzenleyeceği 2020 Yemen Bağışçılar Konferansı bugün toplanıyor.
Yemen, Körfez ve Arap tarafları, gıda, ilaç, hizmet ve kalkınma düzeylerinde milyonlarca Yemenlinin ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan insani müdahale planı için gerekli fonun toplanması için söz konusu konferansın başarılı bir şekilde tamamlanmasını umuyorlar.
Suudi Arabistan, BM ajanslarının konferansın Yemen'deki mevcut programlar için yeterli fon sağlama başarısı için büyük umutlarının bulunduğu bir zamanda, bağış taahhütleri kapsamında doğrudan destek verdiği programların ve bu yılki insani müdahale planına verdiği desteğin yanı sıra yarım milyar dolar tutarında bağış yapacağını açıklamıştı.
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Dr. Nayef el-Hacraf, Yemen Bağışçılar Konferansı’nın uluslararası bağışçıların çabalarını harekete geçirmek için itici bir güç olması yönündeki umudunu dile getirdi. Hacraf, Yemen’in güvenliğini ve istikrarını iyileştirmeye katkıda bulunacak ve ciddi ekonomik, sağlık ve güvenlik zorluklarının üstesinden gelecek şekilde temel hizmetlerin sunulması noktasında söz konusu konferansın önemine dikkat çekti.
Suudi Basın Ajansı'na (SPA) konuşan Hacraf, Suudi Arabistan’ın BM ile işbirliği içerisinde bir bağış konferansı düzenlemesini memnuniyetle karşıladı. Ayrıca adımın, Suudi Arabistan liderliğinin Yemen'i destekleme ve halkının acılarına son verme konusundaki rolünü teyit ettiğini belirterek, bunun tarihsel olarak Yemen’in ilk bağışçısı kabul edilen Krallığın cömert katkılarının bir uzantısı olduğunu ifade etti. Dr. Hacraf, Körfez İşbirliği Konseyi'nin Yemen ve halkına sağladığı büyük destekten övgüyle bahsetti. Nitekim Körfez’in yapmış olduğu insani yardımlar ve kalkınma destekleri, son on yıl içerisinde Yemen tarafının aldığı tüm yardımların büyük bir kısmı oluşturuyor.
Arap Parlamentosu Başkanı Dr. Meşal bin Fehm es-Sulemi, Suudi Arabistan’ın Yemen için bağış konferansı düzenleme davetinin, Yemen halkını desteklemek ve acılarını hafifletmek için sağladığı insani ve kalkınma katkılar çerçevesinde geldiğini vurguladı. Suudi Arabistan’ın bu davetinin ayrıca Yemen'in en büyük destekçisi ve Birleşmiş Milletler’in (BM) insani yardım planlarına en büyük fonu sağlayan öncü rolünü yansıttığına da dikkat çekti.
Arap Parlamentosu Başkanı, bu konferansın Yemen halkının yaşam koşullarını iyileştirmesine yardımcı olacak insani yardım ve kalkınma programlarını desteklemek için gerekli fonların harekete geçirilmesi için büyük katkı sağlayacağına dikkat çekerek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yeni tip korona virüs salgınının sağlık ve ekonomi üzerindeki etkileri ışığında, Yemen halkına yardım etmek ve acılarını hafifletme açısından bu konferansın zamanlaması çok önemli. Bu konferans, Suudi Arabistan’ın BM’nin Yemen'deki insani yardım planlarına verdiği sürekli desteğin bir devamı niteliğinde. Bunların en sonuncusu BM’nin 2020 yardım planını desteklemek için 500 milyon dolar katkıda bulunma sözü vermesiydi. Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi de (KSRelief) Yemen’de koronavirüs ile mücadelede gerekli tıbbi cihaz ve malzemelerin karşılanması için bazı anlaşmalar imzaladı.”
Arap Parlamentosu Başkanı bölgesel ve uluslararası yardım kuruluşlarını ve bağışçı ülkeleri konferansa aktif olarak katılmaya ve bu önemli konferansın başarısını hedefleyen çabaları desteklemeye davet etti. Ayrıca Suudi Arabistan Krallığı'na düzenlediği bu konferans dolayısıyla övgülerini dile getirdi.
Bu bağlamda Yemen hükümeti, Suudi Arabistan’ın konferansı düzenleme çabalarına övgüde bulundu. Yemen Yerel Yönetim Bakanı ve Yardım Komitesi Başkanı Abdurrakib Fetih, bağışçılar konferansının Yemen'deki insani yardım projelerini finanse etmeye yönelik uluslararası çabalar için büyük bir destek olacağı değerlendirmesinde bulundu. Suudi Arabistan’ın göstermiş olduğu çabalara ve Yemen halkının yanında yer almasına yönelik övgülerini dile getiren Fetih, Suudi Arabistan’ın Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi aracılığıyla tüm illerde sunduğu program ve projelere atıfta bulundu.
Fetih, bağışçı devletlere insani yardım programlarının finanse edilmesi için aktif bir katılım göstermeleri çağrısında bulundu ve uluslararası kuruluşların bağışçılar tarafından sağlanacak yardımlardan istifade etmelerinin önemine dikkat çekti. Ayrıca uluslararası toplumu, ‘insani çalışmalara müdahale etmemeleri ve uluslararası kuruluşların insani programlarını uygulamalarına engel olmamaları’ için Husi milislerine baskı yapmaya çağırdı.  
Fetih, istikrarı artırmadaki büyük önemi nedeniyle toplanan fonların bir kısmının geçim destek projeleri ile kalkınma programlarına tahsis edilmesi çağrısında bulunarak, Yemen hükümetinin insani durumun iyileştirilmesine yönelik tüm çabalardan dolayı duyduğu memnuniyeti yineledi.
Suudi Arabistan'ın Yemen Büyükelçisi ve Suudi Arabistan'ın Kalkındırma ve Yeniden Yapılandırma Programı Genel Müdürü Muhammed Al Cabir ise Krallığın Yemen'deki insani müdahale planlarının en büyük bağışçısı olduğunu vurguladı. Al Cabir daha önceki açıklamasında, Krallığın Birleşmiş Milletler (BM) Yemen İnsani Müdahale Planı’na 500 milyon dolar katkıda bulunacağını belirtmişti. Ayrıca Cabir, gıda, ilaç ve diğer malzemelerin tedarik prosedürlerini kolaylaştırmak ve hızlandırmak için koalisyonun da meşru hükümetle birlikte çalışacağını söyledi.
Büyükelçi Cabir, Krallığın Yemen'e desteğinin KSRelief ve diğer bölgesel ve uluslararası insani yardım örgütleri aracılığıyla milyonlarca kişiye gıda ve insani yardım sağlamakla sınırlı olmadığını, bilakis bu kapsamda ekonomik durumu iyileştirmek ve temel gıda maddelerinin sağlanmasını desteklemek adına Yemen Merkez Bankası'na 2,2 milyar dolar tutarında destek verdiğini belirtti.
Diğer taraftan Birleşmiş Milletler (BM), bağışçıların vermiş olduğu taahhütler bağlamında konferansın güzel sonuçlarla tamamlanması yönündeki arzusunu dile getirerek, gerekli fonların tamamlanmamasının 1,7 milyon hamile kadın ve çocuk için gıda takviyelerinin azalmasına yol açacağını belirtti.
BM, ‘üstesinden gelinebilir koşullardan’ dolayı ölümlerin yaşanabileceğini dikkat çekerek, Dünya Gıda Programı'nın programlarını finanse etmek için ayda 200 milyon dolara ihtiyacı olduğunu söyledi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.

ARAP DÜNYASI

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir

ARAP DÜNYASI

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.