Trablus’ta çatışmalar sürüyor

 Trablus’un güneyindeki çatışmalara katılan UMH’ye bağlı bir askeri araç  (AFP)
Trablus’un güneyindeki çatışmalara katılan UMH’ye bağlı bir askeri araç (AFP)
TT

Trablus’ta çatışmalar sürüyor

 Trablus’un güneyindeki çatışmalara katılan UMH’ye bağlı bir askeri araç  (AFP)
Trablus’un güneyindeki çatışmalara katılan UMH’ye bağlı bir askeri araç (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) misyonu ateşkes müzakerelerini sürdürmek ve yeni bir ateşkes sağlamak amacıyla Cenevre’deki askeri görüşmelerin üçüncü sanal oturumunu düzenleme çağrısı yaptı. Ancak Libya’da Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ve Mareşal Halife Hafter önderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO) arasında başkent Trablus’ta ve çevre bölgelerdeki çatışmalar 2 Haziran’da da devam etti.
BM misyonu, geçen pazartesi akşamı gece geç saatlerde yayınladığı bir bildiride, görüşme tarihi hakkında herhangi bir bilgi vermedi, ayrıntılı bilgi sunmadı. Aynı şekilde 23 Şubat’ta 5+5 ortak askeri komite görüşmeleri sırasında misyonun iki tarafa sunduğu anlaşma taslağına dayalı ilgili güvenlik düzenlemeleri de dahil önceki anlaşmaların çöküşünün ardından çatışan taraflardan da siyasi sürecin geleceğinin belirsiz akıbetine ilişkin herhangi bir yorum yapılmadı.
Ancak misyon, koronavirüse atıftla yeni koşullar göz önüne alındığında yeni görüşme turunu video konferans aracılığıyla gerçekleştirmek istediğini belirtti. BM misyonu, tüm taraflardan 5 üst düzey yetkiliyi içerecek olan müzakerelerin Cenevre 1 ve Cenevre 2’ye hakim olan aynı ruh, ciddiyet ve sorumlulukla yürütüleceğini kaydetti.
Çatışan taraflar da müzakerelerin yeniden başlatılmasını memnuniyetle karşılarken mümkün olan en kısa sürede güvenli ve onurlu bir yaşama geri dönmek isteyen Libyalıların büyük çoğunluğunun arzularına ve çağrılarına yanıt olarak diyaloga geri dönme taahhüdünde bulundular.
Misyon ayrıca, ‘tüm Libyalı ve uluslararası tarafların Libya halkının savaşı sona erdirme arzusuna yanıt vermelerini ve nihai olarak bir ateşkes anlaşmasına ulaşmak amacıyla’ zeminde bir sakinliğin ve insani ateşkesin ortaya koyulması için askeri komisyonun görüşmelerinin yeniden başlamasını umduğunu bildirdi.
İtalya Başbakanı Giuseppe Conte’nin ofisi, BM misyonunun açıklamasından saatler önce, geçen pazartesi günü Hafter ile gerçekleştirdiği bir telefon görüşmesinde, ‘BM önderliğindeki operasyonu ve Berlin Konferansı’nın takibini’ ele alırken ‘siyasi çözümün gerekliliğine, her türlü askeri seçeneğe tamamen karşı durulmasına ve ateşkesin derhal sağlanması gerekliliğine’ dikkat çekti. Yayınlanan bildiride Conte’nin Libyalılar arasındaki diyalogun hızlı bir şekilde yeniden başlatılması talebinin Hafter tarafından önemle karşılandığı ifade edildi.
Diğer yandan Almanya, Libya Büyükelçisi Oliver Owcza aracılığıyla askeri görüşmelerin planlı olarak yeniden başlatılması çağrısını memnuniyetle karşıladı ve durumu, ‘cesaret verici’ olarak nitelendirdi. Owcza, Twitter üzerindan yaptığı kısa açıklamada, “Tarafları, tüm Libyalıların lehine uzlaşı ruhunu benimsemeye teşvik ediyoruz. Bu çabaları desteklemeye kararlıyız” ifadesini kullandı.
Ülkede askeri çatışmalar devam ederken başkent Trablus’un güneyindeki Ayn Zara cephesinde bulunan LUO komutanı Tuğgeneral Fevzi el-Mansuri, 2 Haziran’da Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “Serrac milisleri, farklı silahlarla ve Suriyeli paralı askerlerin desteğiyle LUO mevzilerine saldırı düzenlemeye çalıştı. Ancak ağır kayıplar yaşadılar. İki araçları tamamen yakıldı” dedi.
Trablus’taki farklı savaş cephelerindeki ordu güçlerinin askeri pozisyonlarını da ‘mükemmel’ olarak nitelendiren Mansuri, karşı tarafında Suriyeli paralı askerlerle ilerlemeye çalıştığını ve öldüklerinde onları bulundukları yerde bıraktıklarını öne sürdü. Mansuri, gelecek Cenevre görüşmelerinde ilerleme kaydedileceği konusunda da iyimserliğini dile getirdi.
LUO sözcüsü Ahmed el-Mismari geçen pazartesi akşamı düzenlediği basın toplantısında Trablus’ta ‘büyük bir savaş’ yaşandığını söylemişti. LUO Sözcüsü ayrıca ordu güçlerinin şehirde son 7 gün boyunca 155 saat boyunca sürekli savaş halinde olduğunu vurguladı.
Burkan el-Gadab (Öfke Volkanı) Operasyonu’nu yürüten UMH Sözcüsü Muhammed Kanunu, el-Asaba kasabası çevresindeki 5 uçuş sırasında 12 unsurun öldürüldüğünü, 7 mühimmat ve zırhlı aracın da hedef alındığını bildirdi. Kanunu, başkentin güneyindeki el-Halatat ve el-Hille cephelerinde de ordu mevziilerine baskın düzenlendiği bilgisini verdi.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.