İsrail ve Filistin arasında tansiyon giderek yükseliyor

İsrail güvenlik güçleri dün Batı Şeria Yatta köyünde yıkılan bir evin mobilyalarının önünde dururken (AFP)
İsrail güvenlik güçleri dün Batı Şeria Yatta köyünde yıkılan bir evin mobilyalarının önünde dururken (AFP)
TT

İsrail ve Filistin arasında tansiyon giderek yükseliyor

İsrail güvenlik güçleri dün Batı Şeria Yatta köyünde yıkılan bir evin mobilyalarının önünde dururken (AFP)
İsrail güvenlik güçleri dün Batı Şeria Yatta köyünde yıkılan bir evin mobilyalarının önünde dururken (AFP)

İsrail ordusunun liderleri,  iç istihbarat servisi Şin Bet ve diğer güvenlik kurumları tarafından dün başlatılan ‘savaş oyununda’, İsrail’in Batı Şeria'daki bölgeleri ilhak etme planını uygulaması halinde beklenen senaryoları inceledi. Planın uygulanması halinde, Ürdün ve Filistin Otoritesi, bölgeyi şiddet ve kanlı çatışmalara itebilecek ciddi protestoların yaşanması konusunda uyarıda bulundu.
Bilgilendirilmiş kaynaklar, İsrail ordu yetkililerinin başlangıçta ilhak planının uygulanması konusunda çekinceli olduklarını, hükümetin tutumunu görmezden geldiklerini ve konuyla ilgili açıklamada bulunmadığını söyledi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın danışmanı ve Filistin Baş Kadısı Mahmud el-Habbaş dün yaptığı açıklamada, olası ilhak planının bölgenin son 100 yılda görmediği şiddet patlamasına yol açabileceğini söyledi. Habbaş resmi İsrail radyosuna yaptığı açıklamalarda,  İsrail liderliğinin ilhak etme yaklaşımında maceraya atıldığını söyleyerek, Filistinlilerin ilhakı kabul etmeyeceğini, sessiz kalmayacağını ve İsrail'in karşısında doğrudan çatışmalara girebileceğini kaydetti. Filistin güvenlik hizmetlerinin hibe kabul etmeyeceğini de vurgulayan yetkili, “İsrail için polis rolü oynamayacağız” dedi.
Batı Şeria’daki Filistin tepkisinin, İsrail’in atacağı adımların büyüklüğü ve şekliyle ilgili olması bekleniyor. Ürdün, Hamas, İslami Cihad ve Filistin Halk Kurtuluşu Cephesi gibi grupların tepkileri de bu kapsamda kritik olması bekleniyor. Savaş oyunu senaryosuna gelince, yetkililer, El Fetih hareketinin tepkilerinin sert olacağını düşünüyor ve askerlerin silah kullanmak için eğitildiğini belirtiyor.
Bu değerlendirmelere dayanarak, savaş oyunu katılımcıları, bir sonraki aşama için iyi bir hazırlık önererek, İsrail hükümetini tehlikeler ve bunlarla nasıl karşılaşacakları konusunda bilgilendirerek Batı Şeria ve Gazze Şeridi çevresindeki İsrail kuvvetlerinin güçlendirilmesini talep ettiler.
Dün gerçekleşen ve İsrail Genelkurmay Başkanı General Aviv Kochavi’nin başkanlık ettiği görüşmelere Şin Bet Başkanı Nadav Argaman’ın yanı sıra Batı Şeria ve Gazze Şeridi çevresinde faaliyet gösteren askeri ve istihbarat ekiplerinin liderleri katıldı.
İsrail Başbakanı Netanyahu önceki gün ABD Başkanı Donald Trump’ın Yüzyılın Anlaşması olarak duyurduğu ve Filistin topraklarının ilhak edilmesini sağlayan planına direnmekle tehdit eden yerleşimcilerin lideriyle bir araya geldi. Netanyahu, ABD yönetimi ile ilhak planı hakkındaki görüşmelerin devam ettiğini söyleyerek onları sakinleştirmeye çalıştı ve planın uygulanmasının 'Yüzyılın Anlaşması' planından ayrı olarak gerçekleştirileceğini vurguladı.



İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
TT

İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella’sız ‘İran'ı vurmak istemediğini’ yazdı.

Gazete, ABD ve İsrail'in kilit bir müttefiki olan General Corella'nın İran'ın nükleer tesislerine yönelik ortak bir saldırıyı desteklediğini ve İsrailli yetkililerin General Corella'nın görev süresinin sona ermesine birkaç ay kala Tahran'a karşı harekete geçmeyi istediğini ve ABD’li Generalin askeri bağlantılarıyla ‘bölgesel bir şemsiye’ inşa ettiğini kaydetti.

ABD merkezli New York Times (NYT) gazetesi dün yayınladığı bir haberde General Michael Corella’nın İsrail'in ABD savunma güçleri içindeki en güçlü müttefiklerinden biri ve ABD ordusu içinde İran'ın nükleer tesislerine karşı İsrail ile ortak bir saldırı çağrısında bulunan tek ses olduğunu yazdı.

efrgthy
CENTCOM Komutanı General Michael Eric Corella, Ürdün'ün başkenti Amman'daki bir hava üssünde düzenlenen basın toplantısında konuşurken, 12 Eylül 2022 (Reuters)

Yedioth Ahronoth, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırısından bu yana General Corella'nın, ABD uçak gemilerinin bölgeye konuşlandırılması da dâhil olmak üzere ABD ile İsrail arasındaki askeri koordinasyonun güçlendirilmesinde önemli bir rol oynadığını belirtti.

General Corella şimdi, görev süresinin bitmesine sadece birkaç ay kala, Washington'da İran'a karşı koordineli bir askeri harekat için baskı yapan bir grup isme liderlik ediyor. Ancak, Donald Trump'ın yönetiminde diplomasiden yana olan diğer isimler bu tutuma karşı çıkıyor.

Şarku’l Avsat’ın NYT'den aktardığı habere göre son aylarda ABD içindeki tartışmalar, General Corella'nın başını çektiği ve ortak bir askeri saldırıdan yana olanlar ile İran'ın nükleer hırslarını engellemek için diplomasiden yana olanlar olmak üzere iki tarafa bölündü. Sonunda Başkan Donald Trump ikinci tarafın yanında yer alarak İsrail'in Tahran’a karşı operasyon planlarını erteledi.

Basında yer alan haberlere göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump'ı operasyonu onaylamaya ikna etmek için son bir çabayla Washington'a gitti, ancak başarısız oldu.

NYT'ye konuşan İsrailli yetkililer, İsrail ordusunun hava saldırısı ve özel kuvvetlerin ortak saldırısını içeren bir plan geliştirdiğini, fakat bu planın ekim ayına kadar operasyonel olarak hazır olmayacağını söyledi.

Sonuç olarak İsrail, ABD'nin desteğine ihtiyaç duyduğu tek taraflı bir hava saldırısı planlamaya yöneldi.

General Corella ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ABD'nin böyle bir durumda İsrail’e nasıl yardımcı olabileceğini değerlendirdi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeye iki uçak gemisi, Patriot ve THAAD füze sistemleri ve bombardıman uçakları gönderdi. Bu hareketlilik, İsrail'in İran’a karşı olası saldırısına hazırlık olarak yorumlandı.

İsrailli savunma analistlere göre İran'ın nükleer programına yönelik başarılı bir saldırı ihtimali hızla azalıyor.

İsrail’in ve ABD’nin istihbarat kaynaklarına göre İsrail'in Gazze'deki son askeri kazanımları, İran'daki iç karışıklık ve mevcut jeopolitik uzlaşıların birleşimi, etkili bir saldırı için nadir bir fırsat sunuyor. Halefinin kim olacağı belirsizliğini koruduğu için General Corella görevi bıraktığında bu fırsat dramatik bir şekilde zayıflayabilir.

General Corella, işbirlikçi ve kuralsız olmayan liderlik tarzı, orta düzey İsrailli generallere doğrudan ulaşması ve onların görüşlerini alması nedeniyle hem Tel Aviv'de hem de Washington'da büyük övgü topluyor.

gtyhujı
CENTCOM Komutanı General Michael Corella (AP)

CENTCOM, General Corella döneminde büyük bir teknolojik dönüşüm geçirerek siber altyapısını geliştirdi. CENTCOM içinde özel bir teknoloji bölümü kuruldu. General Corella, tüm bunları yaparken bir yandan da Husiler, Iraklı milisler ve İran'a karşı günlük operasyonları yürüttü.

Yedioth Ahronoth gazetesi haberinde şu ifadelere yer verdi:

“General Corella, CENTCOM Komutanlığı görevini sonlandırmaya hazırlanırken, halefinin İran'a karşı aynı saldırgan tutumu sürdürüp sürdürmeyeceği ve görevinden ayrılmasıyla İsrail'in İran’a karşı olası askeri operasyon fırsatının kaybolup kaybolmayacağı soruları gündemde kalmaya devam ediyor.”