Husiler baskıları nedeniyle çok sayıda hastane, eczane ve ilaç şirketi kapandı

Sana’daki bir pazarda koronavirüsten korunmak için maske takan bir vatandaş (Reuters)
Sana’daki bir pazarda koronavirüsten korunmak için maske takan bir vatandaş (Reuters)
TT

Husiler baskıları nedeniyle çok sayıda hastane, eczane ve ilaç şirketi kapandı

Sana’daki bir pazarda koronavirüsten korunmak için maske takan bir vatandaş (Reuters)
Sana’daki bir pazarda koronavirüsten korunmak için maske takan bir vatandaş (Reuters)

Husi milislerin çoğu Kovid-19 ile ilgili günlük ölümler dolayısıyla yakın zamanda Sana'daki bazı büyük mezarları kapatması, mezar krizine neden oldu. Nitekim örgüt; zulüm, şantaj, yağma ve el koyma eylemleriyle tükettiği sağlık ve ilaç sektörlerine yönelik ihlallerine yeniden başladı.
Milisler; fiyatların ihlal edildiği ve son zamanlarda Sana ve diğer şehirlerde görülen yeni tip koronavirüs salgını ile mücadelede alınan rastgele kurallara uyulmadığı bahanesiyle, son iki gündür yeni hedefleme kampanyaları başlattı. Bu durum, başkentin çoğu bölgesindeki özel hastane ve şirketler, eczane ve ilaç depolarını etkiledi.
Sana’da ilaç alanında görevli kaynakların Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalara göre, grubun iki gün önce başlayan kampanyaları; 170 eczanenin, 25 ilaç şirketinin ve 8 ilaç deposunun kapanmasına neden oldu. Gerekçe olarak ise son zamanlarda Husi İlaç Kurumu tarafından onaylanan antiseptik ve ilaçların satış fiyatına bağlı kalmama bahanesi sunuldu. Diğer tıbbi kaynaklar ise, milislerin bu eylemleri nedeniyle dört özel hastanesinin kapatıldığını açıkladı.
Kaynaklar, özel hastanelerin kapatılma kararının Husilerin sözde Sağlık Bakanı’nın birkaç gün önceki tehditlerinin ardından geldiğini açıkladı. Bakan Taha el-Mutevekkil, koronavirüs vakalarını karşılamayacağı gerekçesiyle bu hastanelerin kapatılması planından bahsetmişti. Husiler, kendi bölgelerinde kaydedilen koronavirüs vakaları sayısını ise açıklamıyor.
Tıbbi kaynaklar, Husilerin ilaç tüccarları ve satıcılarına, hastanelere yönelik eylemlerinin Bakan Mutevekkil, darbe hükümeti İlaç Kurumu başkanı Muhammed el-Medani ve Sanayi Bakanlığı vekili Basim el-Garbani’nin direktifleri üzerine gerçekleştiğini, aynı zamanda silahlı ve askeri araçların sahada bu kararları denetlediğini vurguladı.
Kaynaklar, darbecilerin bu yasadışı kampanyası kapsamında iki gün içerisinde eczacı, tüccar ve ilaç depoları dahil olmak üzere en az 92 kişinin keyfi olarak tutuklandığını ve nereye götürüldüklerinin bilinmediğini açıkladı.
Kaynaklar, bu eylemlerin öncelikle geri kalan sağlık personeli ve eczacıları hedeflemeyi amaçladığını, Husilerin bu şekilde cephelere mali yardım sağlamak istediklerini düşünüyor.
Sana’daki bir ilaç tüccarı, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Husi milislerin kendisine ait dükkanlara keyfi bir şekilde girip çalışanlara saldırdığını ve örgüte para ödemeyi  reddettiği için dükkanlarının kapatıldığını söyledi.
Adının açıklanmasını istemeyen tüccar, grubun aynı zamanda dükkanın yakınlarında bulunan 6 ilaç deposunu daha kapattığını söyledi. Darbe grubu, şantajı yoğunlaştırmaya ve Sana'daki ilaç satıcılarına yönelik yağma kampanyalarına devam ediyor. Yemenli tüccar, milis kuvvetlerinin kendisini ve yine ilaç sektöründe çalışan arkadaşlarını bir sonraki dönem tıbbi stok sağlamak için işbirliği yapmaya davet ettiğini vurguladı.
Sana'daki sağlık çalışanları, ilaç sektörünü denetleyen milis liderlerini karaborsa oluşturmak için özellikle de kendilerine tabi bazı tıbbi malzeme ve ilaç satıcılarıyla gizli anlaşma yapmakla suçladı. Aynı zamanda, koruma sağlayan en basit ilaçların çeşitli eczanelerde ortadan kaybolduğunu, bu konuda herhangi bir denetleme olmadığını ifade etti. 
Sağlık çalışanlarının ifadelerine göre, Husi grubu kendilerine tabi kişiler aracılığıyla yerel ve ithal ilaçları kontrolü altında tutuyor. Böylece, maske, medikal eldivenler, C vitaminleri gibi koruma sağlayan yardımcı ilaç ve malzemelerin salgın zamanında karaborsaya düşmesine neden oluyor. Zira bu malzemelerin ortadan kaybolmasıyla birlikte fiyatları iki katına çıkıyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan Sana sakinleri, çoğu eczanede maske olmadığını, bu nedenle fiyatı 500 Yemen riyaline ulaşan maskeleri almak için karaborsaya başvurduklarını söyledi.
Sana’daki sağlık sektörü çalışanlarından birkaçı, grubun Sana ve kontrolündeki diğer alanlarda sağlık sektörü çalışanlarının maaşlarının yarısını ödememeye devam ettiğini belirtti. Aynı zamanda milislerin bu keyfi tedbirlerle sağlık çalışanlarını sıkıştırmak ve başkentte yüzlerce kişinin ölümüne neden olan salgın karşısında insani görevlerini yerine getirmelerini engellemeye çalışmak istediklerini vurguladı.
Diğer yandan, koronavirüs salgınının grubun çirkin yüzünü ortaya serecek şekilde yayılmasına rağmen milislerin Sana’daki sağlık çalışanlarına maske ve eldiven gibi koruyucu malzeme sağlamayı reddettiği belirtildi.
Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer uluslararası kuruluşlar tarafından sağlanan tıbbi yardımın, endişelendirici bir şekilde koronavirüs nedeniyle her gün hayatını kaybeden vatandaşları kurtarmak için hastanelere değil, grubun liderlerine ait depolara gittiğini açıkladı.
İnsan hakları örgütleri; milislerin salgını bir güvenlik dosyası olarak ele almasıyla, enfekte olduğundan şüphelenilenlerin sağlık kurumlarından uzak bir şekilde izlenmesi, tutuklanması, bu konuda rapor edilmesi ve karantina altına alınması yetkisini gruba tabi güvenlik ve önleyici güvenlik hizmetlerine vermesiyle ilgili ciddi endişelerini dile getirmişti.
Örgütler, milislerin koronavirüs dosyasını sağlık otoritelerine teslim etmesi, toplumda korku ve dehşet saçan, sağlık kurumlarına olan güveni kaybettiren silahlıların terörize edilmesi uygulamalarının durdurulması gerektiğini; bunların salgını körükleyeceğini vurguladı.
Yemen hükümetinde Sağlık Bakanı Nasır Baum, son açıklamalarında, Husilerin devlet kurumlarına yönelik yürüttüğü darbenin ülkedeki sağlık tesislerinin yaklaşık yüzde 60'ının yok edilmesine ve hasar görmesine neden olduğunu doğruladı. Bu nedenle koronavirüs gibi birçok ölümcül salgınla başa çıkma yeteneğinin köreldiğini vurguladı.
Baum, tüm örgütleri ve bağışçı ülkeleri sağlık sektörünün kapasitesini artırıp mevcut zorluklarla mücadele edebilmesini sağlamak için acil İnsani Müdahale Planı'nın bir parçası olarak Yemen'i ve sağlık sektörünü desteklemeye çağırdı.
Baum, ülkesinin Suudi Arabistan'ın çabalarından ve Yemen'in en büyük destekçisi olarak her alanda Yemen halkına destek vermesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Aynı zamanda plan dahilinde saha hastaneleri, PHR teşhis cihazları, solunum cihazları ve koruyucu ekipmanlar sağlama, salgın hastalıklar karşısında sağlık personeli yetiştirme çağrısında bulundu.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.