ABD’de derin bir mağaranın içinde insan eli değmemiş mavi bir gölet bulundu

ABD’nin New Mexico eyaletinde keşfedilen ve “olağanüstü” olarak nitelenen mavi gölet.
ABD’nin New Mexico eyaletinde keşfedilen ve “olağanüstü” olarak nitelenen mavi gölet.
TT

ABD’de derin bir mağaranın içinde insan eli değmemiş mavi bir gölet bulundu

ABD’nin New Mexico eyaletinde keşfedilen ve “olağanüstü” olarak nitelenen mavi gölet.
ABD’nin New Mexico eyaletinde keşfedilen ve “olağanüstü” olarak nitelenen mavi gölet.

ABD’deki bir ulusal parktaki derin bir mağaranın içinde mavi bir kuyu keşfedildi. ABD’nin New Mexico eyaletindeki Carlsbad Mağaraları Ulusal Parkı’ndaki mağaraların derinliklerinde daha önce hiç kimsenin görmediği ve “harika” olarak nitelenen mavi gölün eşsiz görüntüleri fotoğraflara da yansıdı.
The Kansas City Star Gazetesi’nin haberine göre uzaydan çekilen görüntülere oldukça benzeyen kuyudaki zümrüt ve süt rengini andıran sıvı doku buzlu beyaz kayalarla çevrili. İngiliz The Mirror gazetesine göre mağaranın binlerce yılda oluştuğuna ve daha önce insan ayağı basılmadığına inanılıyor
Carlsbad Caverns Ulusal Parkı Doğal ve Kültürel Kaynaklar Departmanı Müdürü Rodney Horrocks, “Kuyu yüz binlerce yıl önce izole olmuş ve o günden bu gün yüzüne çıkmamış” dedi.
Gölet, dünyanın en uzun mağaralarından biri olarak kabul edilen Lechuguilla’nın girişinden 700 metre derinlikte keşfedildi. Mağara 1993 yılında keşfedilmiş olmasına rağmen daha önce girilmeyen yerlerine ilk kez Ekim 2019’da girildi.
Yerbilimci Max Wisshak söz konusu keşifle ilgili Facebook hesabında yayınladığı mesajda şu ifadelere yer verdi:
“Mağara keşifleri bazen mucizevi manzaraların ortaya çıkmasını sağlar. Lechuguilla mağarasındaki havuzun tertemiz olduğu görülüyor. Bu göletin alt kenarlarında havuz parmakları gibi görünen kısımlar insan etkisinden tamamen uzakta gelişen bakteri kolonilerini barındırıyor olabilir.”
Wisshak’ın öncülüğündeki keşif planı, 1,3 kilometrelik mağara galerilerinin haritalandırılmasını da kapsıyor. Ancak söz konusu mağara ağının oluşum tarihi halen bilinmezliğini koruyor.



T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
TT

T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)

Bilim insanları, Tyrannosaurus rex'in (T-rex) atalarının 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya göç ettiğini buldu. 

66 milyon ila 68 milyon yıl önce yaşayan T-rex yaklaşık 4 metre boya ve 12 metre uzunluğa ulaşabilen devasa bir dinozordu. 

Bu türün fosilleri genellikle Kuzey Amerika'da ortaya çıkarken, atalarının nereden geldiği bir süredir tartışma konusuydu. T-rex'in, ait olduğu tyrannosaurid grubunun Asya'daki üyelerine daha çok benzemesi bu belirsizliğin temel nedeni. 

Bazı bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının Asya'da ortaya çıkıp Kuzey Amerika'ya gittiğini düşünüyordu. 

Bulguları hakemli dergi Royal Society Open Science'ta dün (7 Mayıs) yayımlanan çalışma, bu teoriyi destekleyen sonuçlara ulaştı. 

Araştırmacılar çeşitli tyrannosaurid türlerinin nerede ve ne zaman keşfedildiğine, evrimsel ağaçlarına ve bölgenin çevresel koşullarına dair verileri kullanarak bir bilgisayar modeli oluşturdu. 

Modelde fosil kayıtlarındaki boşlukları da hesaba katan ekip, T-rex'in atalarının Asya'da keşfedilmeyi bekleyen kalıntıları olduğunu düşünüyor. 

T-rex'in atalarının hem Kuzey Amerika hem de Asya'da fosilleri varken T-rex'in kalıntılarına sadece Kuzey Amerika'da rastlandığını saptadılar. 

Bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının, deniz seviyelerinin düşmesi sonucu bir kara yolu açılmasıyla, yaklaşık 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini söylüyor.

University College London'dan makalenin başyazarı Cassius Morrison "T-rex'in coğrafi kökeni hararetli tartışmalara konu oldu" diyerek ekliyor:

Modellememiz, T-rex'in atalarının muhtemelen Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini ve bugünkü Sibirya'yla Alaska arasındaki Bering Boğazı'nı geçtiğini gösteriyor.

Yeni çalışma tyrannosaurid ve kuzenleri megaraptorların nasıl devasa boyutlara ulaştığına da ışık tuttu. 

Araştırmacılar, her iki grubun da 92 milyon yıl önceki sıcaklık artışının ardından atalarına göre çok daha büyük vücut boyutlarına ulaştığını tahmin ediyor. Bu küresel ısınmanın ardından sıcaklıklar düşmüş ve daha soğuk bir iklim görülmüştü. 

Bilim insanları bu ortamda diğer büyük dinozor türlerinin yok olması ve bu iki grubun soğuk havalara daha iyi adapte olması sayesinde büyüyüp geliştiğini düşünüyor.

Çalışmanın ortak yazarı Charlie Scherer "Muhtemelen yaklaşık 90 milyon yıl önce nesli tükenen, eşit derecede büyük teropodların yerini almak için bu kadar devasa boyutlara ulaştılar" diyerek ekliyor:

Bu yok oluş, muhtemelen tiranozorların bu boyutlara ulaşmasını engelleyen ekolojik bariyeri ortadan kaldırdı.

Independent Türkçe, CNN, Live Science, Cosmos Magazine, Royal Society Open Science