Cezayir’den Moritanya’ya üst düzey sürpriz ziyaret

Cezayirli heyet, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani (Moritanya Haber Ajansı)
Cezayirli heyet, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani (Moritanya Haber Ajansı)
TT

Cezayir’den Moritanya’ya üst düzey sürpriz ziyaret

Cezayirli heyet, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani (Moritanya Haber Ajansı)
Cezayirli heyet, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani (Moritanya Haber Ajansı)

İstanbul / Şarku'l Avsat
Moritanya’daki üst düzey yetkililer ‘büyük bir misafirperverlikle’, Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum, liderliğindeki dört bakandan oluşan Cezayirli bir heyeti ağırladı.
Cezayirli yetkililer, heyetin Moritanya’ya yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele konusunda bilgi alışverişi için gittiğini açıkladı.
Öte yandan Cezayirli gözlemciler, Novakşot’a mesaj götüren heyetin seviyesinin, iki ülke arasındaki özellikle de bölgesel düzeyde işbirliğini genişletme arzusuyla ilgili olduğunu ifade etti.

Koronavirüs salgını patlak verdiğinden buyan ilk resmi ziyaret
Novakşot’a ziyarete bulunan Cezayirli heyetin, Kovid-19 salgınının patlak vermesinden bu yana yurt dışına gönderilen ilk resmi grup olduğu ifade edildi. Cezayir’in hava sahası kapalı ve ülkedeki uçuşlar bilinmeyen bir tarihe kadar askıya almış durumda. Bu nedenler Cezayir’deki gazeteler, bu geniş kapsamlı, ‘önemli’ heyeti yakından takip etti.
Bu ziyaret, Cezayirli yetkililer, Novakşot Havalimanı’na ulaşıp Cumhurbaşkanlığı resmi sözcüsü Beliyd Muhand Usaid tarafından açıklanana kadar gizli tutuldu.
Moritanya’nın eski Roma Büyükelçisi Muhtar Veled Dahi, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, “Bu ziyaretin önemli iki yönü var. Bunlardan birincisi Cezayirli heyetin hacmi, ikincisi ise koronavirüs krizi patlak verdiğinden bu yana bir heyet tarafından yurtdışına gerçekleştirilen ilk resmi ziyaret olması. Heyeti önemli kılan bir başka konu ise Dışişleri, Maliye ve Sağlık bakanlarının da bulunuyor olması” ifadelerini kullandı.
Dahi, “Yani, diplomatik olarak yeni bir dönemin başladığını ve iki komşu ülke arasındaki ilişkide başka bir yönünün ilanına dair üç gösterge var. Yeni bir dönemin başlangıcı hakkındaki müjdelemeler bir süre önce başladı. Moritanya tarafının bu yaklaşımı kabul etmesi ve memnuniyetle karşıladı. Sokak da bu mesajı alıp değer verdi” dedi.
Bu ziyaretin sonuçlarına gelince, eski Moritanya büyükelçisi, "Koronavirüs salgınıyla mücadelenin insani ve maddi bir stratejiye bağlı olduğunu biliyorsunuz. Cezayir heyetinin bu adımı bugünlerde halkımızın büyük kaygılarına yanıt olarak geldi. koronavirüs vakalarının sayısı biraz arttı. Ancak bu durum, üst düzey yetkililer ve Moritanya halkı toplumu açısından endişeye neden oluyor. Ülkemizdeki salgının patlak vermesi Cezayir ve Mağrip ülkelerine yayılmasından iki ay sonra gerçekleşti. Kardeşlerimizi desteklemek istedik ve öyle de yaptık” şeklinde konuştu.

Şefik Misbah
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun tarafından birkaç hafta önce oluşturulan heyette önemli isimler ön plana çıkıyor. Heyete emekli İstihbarat Subayı Şefik Misbah başkanlık ediyor. İstihbarat Teşkilatı, Tebbun’a sunduğu bir raporunda Moritanya’daki vaka sayısı 300’ü aştıktan sonra Moritanya’ya acil tıbbi yardım sağlama tavsiyesinde bulundu.
Pratikte, bu Uluslararası İşbirliği Ajansı liderliğindeki Mali’ye yapılan ikinci maddi yardım. İlk yardım geçtiğimiz Mayıs ayı sonunda orduya yapılmıştı. Komşu ülkeye istikrar ve güvenliğin sağlanmasına katkıda bulunmak için gönderilen yardım kamyonlar ve askeri lojistik araçlarla sağlandı.
Siyaset Bilimi Profesörü Abdunnur Şerşali, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, “Cezayir son zamanlarda dostlarıyla ilişkilerde açık bir pragmatizm benimsiyor. Ayrıca rekabetinde de daha açık bir yol izliyor. Diplomatik olarak Cezayir, dost ve ortaklarının kim olduğunu belirleyip ifade ediyor. O bu mesajla Moritanya ile ilişkilerinde ileri gitme arzusunu beyan ediyor. Ayrıca bölgesel çatışmalar, özellikle Batı Sahra çatışması üzerindeki konumu Cezayir'i batı komşusunun yanında durmaya teşvik ediyor” dedi.

Moritanya: Şoke olduk
Öte yandan Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum, ziyaret hakkında yaptığı açıklamada, “Moritanya ile aramızda, geçmişte olduğu gibi bugün de özel bir durum var. Gelecekte de olacak. Bugün, biz geleceği inşa ediyoruz, ikimiz de birbirimize karşı tek taraflı eylem aşamasını geçtik. Koronavirüs salgınına karşı mücadele verirken geleceği inşa ediyoruz. Belki de bu çalışma, çabalarını bizimle paylaşmak isteyen birçok ülkeye yayılacak” şeklinde konuştu.
Şarku’l Avsat’ın Moritanya Dışişleri Bakanı İsmail Veled eş-Şeyh, iki ülke arasındaki ilişkilerin düzeyine övgüde bulunarak “Cezayir, Moritanya ile parlak bir işbirliği geçmişe sahip. Cumhurbaşkanı, Cezayir delegasyonunun gelişine onay verdi, ancak açıkçası bu düzeyde genişletilmesini beklemiyorduk” dedi.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times