Mısır: Etiopya Nahda Barajı konusunda tek taraflı girişimden kaçınmalı

Nahda Barajı’nın yapımında çekilen bir fotoğraf (Etiyopya Sulama Bakanlığı’nın Facebook sayfası)
Nahda Barajı’nın yapımında çekilen bir fotoğraf (Etiyopya Sulama Bakanlığı’nın Facebook sayfası)
TT

Mısır: Etiopya Nahda Barajı konusunda tek taraflı girişimden kaçınmalı

Nahda Barajı’nın yapımında çekilen bir fotoğraf (Etiyopya Sulama Bakanlığı’nın Facebook sayfası)
Nahda Barajı’nın yapımında çekilen bir fotoğraf (Etiyopya Sulama Bakanlığı’nın Facebook sayfası)

Mısır, uzun bir aradan sonra yeniden başlayan Nahda Barajı müzakerelerinde Etiyopya’nın barajın dolum ve işletimiyle ilgili sunduğu belgeyi çekinceyle karşıladı.
Mısır Sulama Bakanlığı Facebook sayfasında yayınladığı yazılı açıklamada şu ifadelere yer verdi;
“Mısır ve aynı şekilde Sudan, Etiyopya’nın sunduğu belge hakkında, daha önce ABD ve Dünya Bankası gözetiminde müzakerelere katılan üç ülkenin üzerinde uzlaştığı ilke ve kurallardan bütünüyle geri adım atma anlamına gelmesi ve hatta önceki müzakerelerde üzerinde uzlaşılan bütün teknik konuları hiçe sayması nedeniyle çekincesini dile getirdi.”
Etiyopya’nın ‘tek taraflı herhangi bir girişimden kaçınması’ gerektiği vurgulanan açıklamada, Etiyopya’nın durumu güçleştiren bu tavrının tüm bölgede krize yol açabileceği uyarısı yapıldı.
Sudan’ın girişimi sonrasında üç aydır sekteye uğrayan müzakereler yeniden başladı. Nahda Barajı müzakereleri kapsamında günlük toplantılar düzenlemeye karar veren taraflar, video konferans yoluyla görüşmelerini sürdürüyor.
Sudan ve Mısır, Etiyopya'nın temmuz ayında barajı doldurmaya başlaması için hazırladığı kısmi anlaşmayı 12 Mayıs'ta reddetti.
Sudan ve Mısır maksimum 74 milyar metreküp kapasiteli rezervuarın, nehrin yıllık temel su arzının önünde engel oluşturmasından endişe ediyor.
Üç ülke lideri, barajla ilgili işbirliği kapsamında Mart 2015’te İlkeler Anlaşması’nı imzaladı.
Kahire yönetimi, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin talebi üzerine müzakerelere dahil olan ABD Hazine Bakanlığı’nın arabuluculuğunda bu yıl içinde düzenlenen müzakereler kapsamında oluşturulan anlaşma metninin Etiyopya tarafından imzalanmasını talep ediyor.
Ancak Etiyopya söz konusu müzakerelerin son oturumuna katılmamış ve herhangi bir anlaşma imzalamayı reddetmişti.



Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
TT

Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)

Suriye hükümeti tarafından dün yapılan açıklamada federal sistemin reddedildiği bir kez daha ifade edilirken Kürt güçlerine orduya katılmaları çağrısı yapıldı. Kürt ve resmi Suriye kaynaklarına göre bu karar Cumhurbaşkanı Ahmed Şer'in Suriye Demokratik Güçleri Komutanı Mazlum Abdi ile ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın katıldığı bir toplantıda alındı.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP'den aktardığı habere göre Suriyeli bir Kürt yetkili, Şara ve Abdi, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ni (KDSÖY)Suriye devletine entegre etme çabalarını görüşmek üzere bir araya geldiğini ifade etti.

Kimliğinin gizli tutulması şartıyla konuşan yetkili, ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Barrack'ın da toplantıya katıldığını söyledi.

Toplantının, ‘KDSÖY ile Şam hükümeti arasındaki ilişkiler ile ekonomik ve askeri konuların’ görüşülmesi için düzenlendiğini de sözlerine ekledi.

Bu toplantı, Şara ve Abdi arasında henüz uygulanmayan bir ikili anlaşmanın imzalanmasından dört ay sonra gerçekleşti.

Şara’nın 10 Mart'ta ABD’nin himayesinde Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Abdi ile imzaladığı anlaşma, ‘Suriye'nin kuzeydoğusundaki tüm sivil ve askeri kurumların, sınır geçişleri, havaalanı, petrol ve gaz sahaları dahil olmak üzere Suriye devletinin yönetimi altına alınmasına’ ilişkin maddeler içeriyordu.

Ancak KDSÖY, anayasal bildirinin ardından hükümetin çeşitliliği yansıtmadığını söyleyerek yönetimi eleştirdi. Kürt güçler geçtiğimiz ay ‘merkezi olmayan demokratik’ bir devlet talebinde bulunmuş, Şam ise buna ülkede ‘bölünme girişimlerini’ reddettiğini vurgulayarak yanıt vermişti.

Suriye hükümetinden bir kaynak dün devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Suriye devleti, ‘tek Suriye, tek ordu, tek hükümet’ ilkesine sıkı sıkıya bağlı olduğunu yineler ve Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne aykırı her türlü bölünme veya federalizm biçimini kesin bir şekilde reddeder” ifadelerini kullandı.

Kaynak, “Suriye ordusu, tüm vatandaşları birleştiren ulusal bir kurumdur. Devlet, SDG'den Suriyeli savaşçıların anayasal ve yasal çerçeve içinde ordunun saflarına katılmasını memnuniyetle karşılıyor” dedi.

Kaynak ayrıca, ‘imzalanan anlaşmaların uygulanmasındaki herhangi bir gecikmenin ulusal çıkarlara hizmet etmeyeceği, aksine durumu karmaşıklaştıracağın ve Suriye'nin tüm bölgelerinde güvenlik ve istikrarın yeniden sağlanmasına yönelik çabaları engelleyeceği’ uyarısında bulundu.

Cumhurbaşkanı Şara, geçtiğimiz yıl aralık ayında İslamcı grupların ittifakının başında eski Devlet Başkanı Beşşar Esed rejimini devirerek Şam'da iktidarı ele geçirdi. O tarihten bu yana Şara, Suriye'deki tüm askeri grupların lağvedilmesini savunuyor.

Ancak Suriyeli Kürtler, on binlerce erkek ve kadından oluşan askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Suriye'nin birliğini korumak ve ülkede güvenliği yeniden tesis etmek, yeni yetkililer için başlıca zorluklar arasında yer alıyor.

On yıllardır ötekileştirilmeye ve dışlanmaya maruz kalan Suriyeli Kürtler, bugün yeni iktidarın karar alma sürecini merkezileştirme ve geçiş döneminin yönetiminden önemli unsurları dışlama çabalarını eleştiriyorlar.

SDG lideri Abdi, mayıs ayı sonlarında bir televizyon röportajında “Şam ile yaptığımız anlaşmaya bağlıyız ve şu anda uygulama komiteleri aracılığıyla bu anlaşmayı hayata geçirmeye çalışıyoruz” dedi. Ancak ‘Suriye'nin merkezi olmayan, tüm bileşenlerinin tüm haklarına sahip olduğu ve kimsenin dışlanmadığı bir ülke olması’ konusunda kararlı olduğunu da vurguladı.

Şara, Şam’da iktidarı devralmasının ardından tüm silahlı grupların feshedileceğini açıklamasına rağmen, ABD destekli Kürtler, DEAŞ’ı 2019 yılında son kalesinden de kovana kadar mücadelede etkinliğini kanıtlamış olan organize askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Kürt özyönetim, Suriye'nin kuzeyinde ve doğusunda, Şam’daki kaynaklara ihtiyaç duyduğu en önemli petrol ve doğalgaz sahalarını da içeren geniş bir alanı kontrol ediyor. Aralarında binlerce yabancının da bulunduğu DEAŞ üyelerini de kamplarda ve gözaltı merkezlerinde tutuyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani daha önce yaptığı bir açıklamada, KDSÖY’le imzalanan anlaşmanın maddelerinin uygulanmasında ‘oyalanmanın ülkedeki kaosu uzatacağını’ söylemişti.