Satürn’ün ünlü uydusunun gezegenden düşünülenden 100 kat hızlı uzaklaştığı belirlendi

Cassini'den gelen fotoğrafların birleştirilmesiyle elde edilen görselde Satürn'ün Merkür'den büyük uydusu Titan görülüyor (NASA)
Cassini'den gelen fotoğrafların birleştirilmesiyle elde edilen görselde Satürn'ün Merkür'den büyük uydusu Titan görülüyor (NASA)
TT

Satürn’ün ünlü uydusunun gezegenden düşünülenden 100 kat hızlı uzaklaştığı belirlendi

Cassini'den gelen fotoğrafların birleştirilmesiyle elde edilen görselde Satürn'ün Merkür'den büyük uydusu Titan görülüyor (NASA)
Cassini'den gelen fotoğrafların birleştirilmesiyle elde edilen görselde Satürn'ün Merkür'den büyük uydusu Titan görülüyor (NASA)

NASA ve İtalyan Uzay Ajansı’nın yeni araştırması, Satürn'ün uydusu Titan'ın gezegenden daha önce düşünüldüğünden daha hızlı uzaklaştığını ortaya koydu.
Titan’ın uzaklaştığı aslında bilinen bir olguydu. Ama bilim insanları bu olayın  beklediklerinden 100 kat daha hızlı gerçekleştiğini tespit etti.
Cassini uzay aracından gelen görüntüleri kullanan araştırmacılar Titan’ın arkasında görünen yıldızları haritalandırdı ve uydunun pozisyonundaki değişimleri izledi.
Araştırmacılar, bulgularını doğrulamak için bağımsız bir veri kümesiyle karşılaştırdı. Bu da yine Cassini tarafından toplanan radyo bilimi verileriydi. 
Söz konusu teknik sayesinde Titan'ın gezegeninden yılda yaklaşık 11 santimetre kadar uzaklaştığı keşfedildi.
Times of India'ın haberine göre bulgular, astronomların yıllardır çözmeye çalıştığı bir meselenin açıklığa kavuşmasını sağlayabilir.
Bilim insanları Satürn’ün Güneş Sistemi’nin ilk günlerinde, 4,6 milyar yıl önce oluştuğunu biliyor. Ancak gezegenin halkalarının ve 80’den fazla uydunun bulunduğu sisteminin ne zaman oluştuğu hala muamma.
Titan ve Satürn arasındaki mevcut mesafe de 1,2 milyon kilometre olarak belirlendi. Buradan yola çıkarak yeniden hesaplanan uzaklaşma oranı, yolculuğun başlangıcında uydunun Satürn’e çok daha yakın olduğunu gösterdi. Bu da tüm sistemin düşünülenden daha hızlı genişlediği anlamına geliyor.
Nature Astronomy adlı hakemli bilim dergisinde yayımlanan çalışmanın başyazarı Valery Lainey, şunları söyledi:
"Bu bulgu, Satürn sisteminin yaşı ve uydularının oluşumunu gösterecek yapbozun önemli bir parçasını ortaya koydu."
NASA’nın internet sitesinde yer alan bilgiye göre başka uydu sistemlerinde de yaşanan uzaklaşmanın nedeni, gelgitler esnasında oluşan enerji.
Kabarmalar ve çökmelerle açığa çıkan enerji, gezegenden uyduya transfer oluyor ve uydunun giderek uzaklaşmasına sebebiyet veriyor. Benzer şekilde Ay’ın da Dünya’dan her yıl 3,8 cm uzaklaştığı biliniyor.



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe