Kuveyt Dışişleri Bakanı Irak’ı ziyaret etti

Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmet Nasır es-Sabah, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile bir araya geldi (AP)
Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmet Nasır es-Sabah, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile bir araya geldi (AP)
TT

Kuveyt Dışişleri Bakanı Irak’ı ziyaret etti

Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmet Nasır es-Sabah, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile bir araya geldi (AP)
Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmet Nasır es-Sabah, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile bir araya geldi (AP)

Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmet Nasır es-Sabah, Irak’ın başkenti Bağdat’ta bir dizi resmi temaslarda bulundu.
Kuveytli bakanın ziyareti, Mustafa el-Kazimi hükümetinin Irak'ta görev başına gelmesinin ardından Bağdat’a yapılan ilk üst düzey Kuveytli yetkilinin ziyareti olarak kayıtlara geçti.
Sabah, Kuveyt Emiri Şeyh Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah’ın yazılı mektubunu Irak Başbakanı Kazimi’ye teslim etti.
Irak Başbakanlığından ziyarete ilişkin yapılan açıklamada, Kazimi ile Sabah arasında yapılan görüşmede ‘küresel petrol fiyatlarındaki düşüş ve ekonomik krizleri de dahil bölge ülkeleri arasında ortak sorun olan terör doyası ile deniz su güvenliğiyle ilgili sorunların ele alındığı’ belirtildi.
Açıklamada, Kazimi’nin, Kuveyt’in Irak’a yönelik tavrını hatırlatarak Kuveyt’e teşekkür ettiğini, iki ülke arasında bölgenin istikrar ve refahına hizmet etmek, ticari işbirliğini canlandırmak ve koronavirüs salgının ekonomik etkilerinin üstesinden gelmek için ekonomik ve güvenlik işbirliğinin güçlendirilmesinin önemini vurguladığı aktarıldı.
Açıklamaya göre, Irak ve Kuveyt arasındaki ilişkilerin toplumsal, ailevi ve kabile bağlarına dayanan köklü bir tarihe sahip olduğuna işaret eden Kazimi, iki ülkenin elinde, ikili ilişkileri geliştirmek ve sınır meselesine geçmişteki endişelerden bağımsız ve iyi niyet ilkesi doğrultusunda çare bulmak için tarihi bir fırsat olduğunu ifade etti.
Görüşmede ayrıca, iki ülke arasında ortak komitenin aktifleştirilmesi, tarafların karşılaştığı bürokratik engellerin aşılması, Kuveyt Konferansı kararları ve izleme komitelerinin aktifleştirilmesinin önemine vurgu yapan Kazimi, başkanlığındaki hükümetin 1991 Körfez Savaşı’nda esir alınan Kuveytlilerin dosyası hakkında ve Emirlikle ilgili arşivlerin Kuveyt’e teslimi noktasında işbirliğini sürdüreceklerini kaydetti.
Açıklamada ifadelerine yer verilen Bakan Sabah, Irak ve Kuveyt arasındaki ilişkinin tarihte önemli bir konuma sahip olduğunu, Kuveyt Emiri’nin iki ülke ilişkilerinin iyi günde ve kötü günde geliştirilmesine önem verdiğini belirterek, gelecek nesillerin geçmişte ve günümüzdeki sorunlardan kaçınması gerektiğini dile getirdi.
Irak’ın içinde bulunduğu ekonomik krize de değinen Kuveytli Bakan, krizin 3 düzeyde çözebileceğine işaret ederek, bunları şöyle sıraladı; küresel düzeyde yatırım ve kalkınma işbirliği alanlarında uluslararası kurumlarla ve ortak müttefiklerle birlikte hareket edilmesi, bölgesel düzeyde ise Körfez İşbirliği Konseyi ile işbirliği yapılması. Bakan Sabah, bölgesel düzeydeki işbirliği sayesinde Irak’ın elektrik hattı ve diğer alanlarda yatırımlar alabileceğini söyledi.
Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed es-Sahhaf, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Bakan Sabah’ın ziyaret ajandasında Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile görüşmesinin yanı sıra üç önemli isimle (Cumhurbaşkanı-Başbakan-Meclis Başkanı) bir araya geldiğini aktardı.
Sözcü Sahhaf, Bakan Sabah ile Iraklı mevkidaşı Hüseyin arasında yapılan görüşmede hangi meselelerin ele alındığı sorusuna, “İki taraf, karşılıklı olarak ikili işbirliğinin geliştirilmesini, karşılıklı uluslararası destek ile ortak ilişkileri güçlendirecek şekilde bölgesel düzeydeki ilişkilerde dengenin hakim kılınmasını istediklerini vurguladı. İki taraf ayrıca Kuveyt Bağışçılar Konferansı çıktılarının aktifleştirilmesinin gerekliliğini vurguladı” diye yanıt verdi.
Kuveyt’te Şubat 2018’de düzenlenen "Irak'ın yeniden imarı" konulu konferansta yatırım ve bağış olmak üzere açıklanan mali desteğin miktarı 30 milyar doları bulmuştu.
Sahhaf, açıklamasının devamında, “İki taraf, Irak-Kuveyt Ortak Komite çalışmalarının izlenmesini ve komitenin Bağdat’ta çalışmalarda bulunmasını kararlaştırdı. Bunun ilave olarak taraflar, koronavirüsün ekonomi ve sağlık alanlar üzerindeki etkilerinin üstesinden gelmek amacıyla karşılıklı tecrübe paylaşımda bulunması konusunda uzlaştı” dedi.
Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı Dr. İhsan eş-Şammari, ziyarete ilişkin Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı;
“İki komşu ülkenin sağlık, güvenlik ve ekonomi konusunda ortak sorunlar ile karşı karşıya olduğu bu zamanda böylesi yüksek düzeyli bir ziyaret, Başbakan Mustafa el-Kazimi’ye hükümetinin karşılaştığı sorunlara karşı kararlı bir destek mesajı niteliğindedir. Bana göre Kuveyt, iki ülke arasında askıda duran meseleleri masaya yatırmak ve çözüm için açık bir yol haritası oluşturmak istiyor. Bu meseleler arasında deniz sınırı, borçlar, sınır kapısı, Kuveyt tarafı için büyük önem arz eden Irak’taki yatırımlar bulunuyor. Ayrıca enerji dosyası ile Irak ve Kuveyt arasında inşa edilmesi beklenen elektrik hattını unutmamak gerekir. Ziyarete nasıl bakarsak bakalım, ziyaretin zor çetin problemlerle karşı karşıya olan Irak’ın tamamen faydasına olduğunu söylemek gerekir. Bu elbette Kuveyt tarafı için de faydalı bir ziyaret oldu.”



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.